به گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان، تالاب گاوخونی یکی از زیستگاه‌های طبیعی وسیع ایران با تنوع زیستی بسیار است، سال‌ها گذرگاهی امن برای پرندگان مهاجر بود اما به دلیل خشکی تالاب سال‌به‌سال از تعداد پرندگانش کاسته و حیات آن‌ها با خطری جدی روبه رو شد.
خشکی تالاب نه‌تنها حیات گونه‌های گیاهی و جانوری را تهدید کرده؛ بلکه با افزایش پنج برابری فرونشست زمین در تالاب بین‌المللی گاوخونی امکان تبدیل تالاب به چشمه فعال گردوغبار و ایجاد ریزگردها و سونامی کلرید سدیم(نمک) را افزایش داده است.
اکنون با رهاسازی آب ذخیره موجود در سد انحرافی رودشتین و جریان موجود رودخانه در فاصله ۱۳۰ کیلومتری تالاب بین‌المللی گاوخونی با دبی حدود ۲۵ متر مکعب بر ثانیه به سمت تالاب، جان تازه در کالبد این تالاب ریخته شده است.
احمدرضا لاهیجان زاده، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان در خصوص جریان آب رهاسازی شده اظهار داشت: جریان آب رهاسازی شده از بندهای آبشار، نکوآباد و رودشتین و جریان حداقلی رودخانه به سمت تالاب گاوخونی در چند روز آینده ادامه دارد و طبق وعده شرکت آب منطقه‌ای اصفهان قرار است در این نوبت رهاسازی آب بین پنج تا ۱۰ میلیون مترمکعب به تالاب برسد.
وی ادامه داد: سال‌های زیادی است پایین دست رودخانه در یکصد کیلومتری تا تالاب، بی آب و خشک بوده است، جریان آب از پنج روز پیش تاکنون سبب آبگیری سفره‌های آب زیرزمینی در این مسیر شده و اکنون تالاب در حال آبگیری است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان اضافه کرد: اگر شرکت آب منطقه‌ای اصفهان بتواند در این نوبت بین پنج تا ۱۰ میلیون آب را تأمین کنند احتمالاً ۱۵ تا ۲۰ درصد تالاب آبگیری شود و مقرر شده برای بهمن ماه و فروردین ماه نیز رهاسازی آب طی دو نوبت دیگر ادامه یابد.
وی ضمن اشاره به آبگیری حدود هشت میلیون مترمکعبی از محل سیلاب و سرریز رودخانه شور دهاقان و آب بین حوضه به تالاب بین المللی گاوخونی در اسفندماه سال گذشته، ادامه داد: باتوجه به مقدار ورودی آب و پیش بینی‌های صورت گرفته، احتمالاً ۱۵ تا ۲۰ درصد از پهنه ۴۷ هزار هکتاری گاوخونی آبگیری و مرطوب شود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان با بیان اینکه آب با دبی مناسب به محل بند شاخ کنار رسیده است، گفت: پیش بینی می‌شود با همین دبی ۹ مترمکعب، آب نسبتاً مناسبی را به تالاب برسانیم و ایجاد رطوبت در تالاب به عنوان یکی از کانون‌های گردوغبار اتفاق بیافتد.
وی خاطرنشان کرد: : مقرر شده که با همکاری شرکت آب منطقه‌ای اصفهان، در فصل زمستان و بهار نیز دو نوبت رهاسازی آب به سمت تالاب داشته باشیم.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان در خصوص نتیجه پیگیری قضائی حقابه تالاب بین المللی گاوخونی از شرکت آب منطقه‌ای و دادگاهی که برگزار شد، خاطرنشان کرد: طبق قانون اگر ارگانی به وظایف محیط زیستی خود عمل نکند، سازمان حفاظت محیط زیست بنا بر رسالت قانونی خود از طریق مراجع قضائی و نظارتی اعلام جرم می‌کند. یکی از موارد همین تأمین حقابه تالاب بود که سال‌های طولانی در حدود ۱۰ سال تأمین نشده بود و درنهایت با استفاده از ابزار قانونی و با همراهی قوه قضائیه، به نتیجه رسیده است.
لاهیجان زاده با اشاره به تأثیرگذاری تالاب به عنوان کانون گرد و غبار، تصریح کرد: باید توجه داشت که این پهنه در سال‌های دور محل ورود پساب‌های شهری و صنعتی بود و ریزگردی که از این پهنه برمی‌خیزد می‌تواند به آلاینده‌های مختلف آلوده باشد.
بامداد چهارشنبه اول آذرماه ۱۴۰۲ همزمان با کاهش خروجی سد زاینده رود برای توزیع آب کشاورزی برای شرق و غرب اصفهان، دریچه‌های سد رودشتین در فاصله یکصد کیلومتری تالاب گاوخونی بازگشایی شد تا زهاب‌های ذخیره شده کشاورزی به سمت تالاب طی سه روز رهاسازی شود.
اگر چه مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای اصفهان در زمان بازگشایی سد رودشتین اعلام کرده بود که حجم آب به میزان ۲۵ مترمکعب رهاسازی شده و تا روز جمعه دهم آذر به تالاب گاوخونی خواهد رسید اما به دلیل حجم کم آب و نبود پشتوانه‌ای برای آن در پایین دست، آبی در تاریخ یاد شده به تالاب نرسید. ورودی آب به بند شاخ کنار تا عصر روز جمعه ۵۰ لیتر بر ثانیه پساب فاضلاب جنوب اصفهان و زهاب کشاورزی بود.
تالاب بین المللی گاوخونی یکی از بزرگترین و مهمترین تالاب‌های ایران است و در منطقه‌ای به وسعت ۴۷۶ کیلومتر مربع در ۱۶۷ کیلومتری جنوب شرق اصفهان در کنار شهر ورزنه و در مجاورت تپه‌های شنی واقع است.
پایان پیام/۶۳۱۳۹/س
