به گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان، آلودگی به شپش، یکی از مشکلات مدارس و جمعیت‌هایی است که در آن افراد به طور نزدیک با یکدیگر در ارتباط هستند و می‌تواند باعث مشکلات جسمی، روانی و اجتماعی در افراد به خصوص در دانش‌آموزان شود.
کودکان دبستانی آسیب‌پذیرترین گروه سنی درخصوص آلودگی به شپش هستند و تماس نزدیک و طولانی مدت آنها با هم، شایع‌ترین و اصلی‌ترین راه انتقال این آلودگی است.
خارش شدید پوست سر از علائم اصلی فرد آلوده به شپش
رضا فدایی، متخصص بیماری‌های عفونی و مسؤول بیماری‌های واگیر مرکز بهداشت استان اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در اصفهان در باره پدیکلوزیس یا آلودگی به شپش اظهار کرد: شپش نوعی انگل است که از خون تغذیه می‌کند و به موهای سر انسان می‌چسبد.
وی با بیان اینکه آلودگی به شپش بیماری محسوب نمی‌شود، بلکه نوعی آلودگیست که با تشخیص و اقدام به موقع قابل کنترل و پیشگیری است، افزود: شپش به عنوان یک انگل می‌تواند در سر و یا سایر نقاط بدن مستقر شود ولی مهم‌ترین فرم آلودگی، شپش سر است که در جوامع مختلف به خصوص در مدارس می‌تواند مشکل ساز شود.
فدایی با اشاره به راه‌های انتقال این آلودگی گفت: انتقال شپش از ۲ راه مستقیم و غیرمستقیم صورت می‌گیرد، راه مستقیم از طریق تماس با فرد آلوده و راه غیرمستقیم از طریق تماس با اشیا یا البسه آلوده مثل کلاه، شال، روسری، روبالشتی، شانه، حوله و ملحفه است.
افراد آلوده به شپش سر معمولا دچار خارش شدید در پوست سر می‌شوند، گاهی این خارش شدید منجر به زخمی شدن پوست سر و ایجاد عفونت‌های دیگر می‌شود
این پزشک متخصص بیماری‌های عفونی در مورد علائم آلودگی به شپش بیان کرد: افراد آلوده به شپش سر معمولا دچار خارش شدید در پوست سر می‌شوند، گاهی این خارش شدید منجر به زخمی شدن پوست سر و ایجاد عفونت‌های دیگر می‌شود، لازم است خانواده‌ها در صورت مشاهده علائم، به نزدیک‌ترین مرکز بهداشتی یا به مراقبین بهداشت مدرسه مراجعه کنند و از کارشناسان بهداشت کمک بگیرند.
معاینه دقیق پوست سر، تنها راه تشخیص قطعی شپش در افراد آلوده
وی ادامه داد: برای مدارس و مکان‌های مشابه تیمی از کارشناسان بهداشت اعزام می‌شوند و دانش‌آموزان را معاینه می‌کنند، برای معاینه، دستگاه یا آزمایش خاصی لازم نیست بلکه با معاینه دقیق پوست سر و یافتن تخم و یا شپش بالغ تشخیص قطعی و غربالگری افراد انجام می‌شود و به دنبال آن چون معمولا بیش از یک نفر آلوده است، توصیه‌های بهداشتی برای درمان افراد آلوده و جلوگیری از آلودگی سایرین انجام می‌شود.
فدایی در خصوص راه درمان این آلودگی گفت: اگر در کسی آلودگی به شپش سر تشخیص داده شد درمان آن استفاده از نوعی شامپو به نام «پرمترین» یک درصد است که در سیستم بهداشتی و داروخانه‌های سطح شهر وجود دارد.
مسؤول بیماری‌های واگیر مرکز بهداشت استان اصفهان اضافه کرد: روش استفاده از این شامپو به این صورت است که فرد آلوده داخل حمام کمی موهایش را خیس کرده و بعد از آن تمام موهای سر و به خصوص پوست سر را به این شامپو کاملا آغشته کرده و به مدت ده دقیقه صبر می‌کند و سپس آبکشی کامل انجام می‌دهد و پس از خروج از حمام، فرد باید با استفاده از یک شانه دندان ریز که معمولا به همراه شامپو ارائه می‌شود، با دقت تمام موها را شانه بزند.
اگر در کسی آلودگی به شپش سر تشخیص داده شد درمان آن استفاده از نوعی شامپو به نام «پرمترین» یک درصد است
وی تصریح کرد: حتی توصیه شده موها را کمی به سرکه آغشته و بعد شانه بزنند. به این ترتیب تخم‌های شپش که به موی سر چسبیده و در اثر شامپو زدن هم از بین نرفتند با این شانه کردن جدا می‌شوند.
فدایی با تأکید بر اینکه لازم است که هفت روز بعد مجدداً دانش‌آموز معاینه شود و در صورت مشاهده تخم‌های شپش درمان تکرار شود، گفت: غیر از فرد آلوده، اعضای خانواده او هم باید دقیقا همین درمان را دریافت کنند چون معمولا می‌بینیم که یک نفر در مدرسه آلوده شده ولی در منزل بقیه اعضای خانواده هم آلوده می‌شوند؛ و آنها هم آلودگی را به دیگران منتقل می‌کنند، بنابراین لازم است که همه اعضای خانواده این درمان را انجام دهند تا آلودگی به طور کلی حذف شود.
راهکارهای پیشگیری از انتقال شپش به دیگران
مسؤول بیماری‌های واگیر مرکز بهداشت استان اصفهان با تأکید بر اینکه برای پیشگیری از آلودگی به شپش ضمن رعایت بهداشت فردی، استحمام مرتب و رعایت بهداشت مو بسیار لازم است، افزود: در گذشته معمولا برای پیشگیری از شپش توصیه جدی می‌شد که موها کاملا کوتاه شود، در حال حاضر چنین توصیه‌ای نداریم ولی واقعیت این است که با موهای بلند رعایت بهداشت بسیار دشوارتر است.
برای پیشگیری از آلودگی به شپش ضمن رعایت بهداشت فردی، استحمام مرتب و رعایت بهداشت مو بسیار لازم است
وی به والدین توصیه کرد چنانچه در دانش‌آموز و یا دیگر اعضای خانواده علائم مشکوک به آلودگی به شپش را مشاهده کردند، هرگز آن را پنهان نکنند و بیهوده نگران تبعات و عواقب اجتماعی آن نباشند و هر چه زودتر به مراقبان بهداشت اطلاع دهند تا کارشناسان بهداشت موارد آلوده را مشخص و هر چه سریع‌تر درمان را شروع کنند و از ابتلای دانش آموزان دیگر پیشگیری کنند.
علائم شپش سر
علائم شپش سر در زنان و مردان و نشانه‌های شایع آلودگی به شپش می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
خارش: شایع‌ترین علامت آلودگی به شپش، خارش پوست سر، گردن و گوش است. این خارش یک واکنش آلرژیک به گزش شپش است. وقتی فردی برای اولین‌بار به شپش مبتلا می‌شود، ممکن است چهار تا شش هفته پس از آلودگی، هنوز خارش نداشته باشد. تسکین و درمان خارش سر را با مشورت دکتر خارش انجام دهید.
احساس اینکه چیزی روی موها یا بدنتان حرکت می‌کند: شپش‌ها معمولاً روی بدن یا لابه‌لای موهای افراد حرکت می‌کنند و به‌این خاطر، گاهی احساس بیقراری آن‌قدر در افراد زیاد می‌شود که نمی‌توانند راحت بخوابند.
زیادشدن شوره سر: اگر به شپش سر مبتلا شده باشید، فکر می‌کنید که روی موهای‌تان شوره سر دیده می‌شود اما آنها در حقیقت، تخم شپش هستند که گاهی با شوره سر اشتباه گرفته می‌شوند. شوره سر را به‌راحتی می‌توان با شانه زدن مو یا حتی فقط مالش تشخیص داد. به‌علاوه، شوره سر به راحتی از روی مو جدا می‌شود اما تخم شپش سر محکم به ساقه مو وصل است و به‌سختی و تنها با نوک ناخن جدا می‌شود.
برجستگی‌های قرمزرنگ روی پوست سر، گردن و شانه: شپش‌ها پوست سر، گردن و شانه‌هایتان را می‌گزند و جای گزش آنها تبدیل به برجستگی‌هایی جوش مانند می‌شود.
چطور از ابتلا به شپش سر پیشگیری کنیم؟
از آنجا که درمان شپش، دشوار، وقت‌گیر و بسیار زمان‌بر است، بهتر است تلاش کنید از ابتلای خودتان یا کودکانتان به آن جلوگیری کنید. برای اینکار، چند راه زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم:
* در مکان‌های عمومی مثل محل کار، رستوران‌ها، استخرها لباسهایتان را به قلاب جداگانه‌ای از چوب‌رختی و جدا از لباس‌های افراد دیگر، آویزان کنید.
* وسایل شخصی مانند شانه، برس، گیره یا تل مو، کلاه و شال و روسری را با دیگران به اشتراک نگذارید.
در مکان‌های عمومی مثل محل کار، رستوران‌ها، استخرها لباسهایتان را به قلاب جداگانه‌ای از چوب‌رختی و جدا از لباس‌های افراد دیگر، آویزان کنید
* روی تخت، کاناپه یا بالشی که به نظافت آن مطمئن نیستند، دراز نکشید.
* موقع دوچرخه‌سواری یا موتورسواری کلاه محافظ دیگران را به سرتان نگذارید.
راه های جلوگیری از بازگشت شپش سر
مبارزه با شپش می‌تواند نبردی مداوم باشد. تا زمانی که شپش‌ها از همه‌جا ریشه‌کن نشوند، بیماری به‌طور کامل درمان نشده است؛ بنابراین، برای جلوگیری از بازگشت شپش‌های سر، اقدامات زیر را انجام دهید:
* تمام ملحفه‌ها و لباس‌های استفاده شده در طول ۲ روز قبل از درمان را در آب خیلی گرم (۵۴ درجه سانتیگراد ۱۳۰ درجه فارنهایت) بشویید.
* وسایلی را که قابل شستشو نیستند، به مدت ۲ هفته در کیسه‌های ضد هوا قرار دهید.
* کیسه جاروبرقی قدیمی‌تان را دور بیندازید چون ممکن است تخم شپش‌ها در آن جا خوش کرده باشند.
* وسایل مراقبت از مو مانند شانه و برس را در آب داغ خیس کنید و یا دور بریزید.
* از آنجا که شپش به‌راحتی از یک شخص به شخص دیگر در یک خانه منتقل می‌شود، موهای همه اعضای خانواده را بررسی کنید.
* به کودکانتان بگویید سعی کنند از تماس رودررو در مدرسه (در ورزشگاه، زمین بازی یا ورزش) با بچه‌های دیگر خودداری کنند.
* هر ۳ یا ۴ روز، کودکانی را که از نزدیک با شخصی که شپش داشته است، تماس داشته‌اند، چک کنید.
پایان پیام/۶۳۱۰۱/
