اربعین، میدان تربیت عملی/ موقعیت ممتاز اربعینی ها

حمیدرضا آیت اللهی

اگر بخواهیم اربعینی ها را ترسیم کنیم سه مشخصه دارند:

• شیعیان علی علیه السلام هستند و ایشان را امام خویش می دانند.
• به شدت به یکدیگر عشق می ورزند و این را در صحنه پرشکوه راهپیمایی اربعین متجلی کرده اند.

  شیعیان علی علیه السلام هستند و ایشان را امام خویش می دانند.

   

• این محبت آنها به یکدیگر نه از باب سود مادی است و نه از باب سود قومی و فرقه ای. از هرکدامشان بپرسی می گوید نمی دانم چگونه این نسیم محبت در جانم آتش افکنده است. دم الهی در این دلدادگی نسبت به دیگران بخوبی احساس می شود.

پیامبر اکرم (ص) موقعیت ممتاز این گروه را که دارای سه خصوصیت فوق باشند اینگونه توصیف می فرمایند:

• بر جانب راست عرش الهی قرب یافته اند.
• بر جایگاههایی از نور نشسته و تکیه زده اند.
• صورتهایشان از فرط نورانیت درخشان است.
• لباسهایشان نیز از نور است.
• نور آنها چشم دیگران را خیره و پرنور کرده است.

ترجمه روایت پیامبر اکرم (ص) که امام باقر (ع) آن را نقل کرده اند که برترین مصداق آن اربعینی ها هستند، چنین است:

ابو بکر و عمر و زبیر و عبد الرحمن بن عوف در صحن خانه حضرت رسول صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم نشسته بودند. حضرت رسول صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم هم (از حجره خویش) بیرون آمدند و در جمع آنها نشستند. ناگاه بند کفش آن جناب کنده شد، حضرت کفش خود را به على بن ابى طالب علیه السّلام دادند تا اصلاح کنند و فرمودند:

همانا از جانب راست خداوند عزّوجل (یا از جانب راست عرش الهی) گروهی از ما بر بارگاه‏هائى از نور هستند که صورتهاشان از نور و لباسهایشان از نور است و نور آنها چشمهاى دیگر بینندگان را پر می کند.

ابو بکر گفت آنها چه کسانى هستند یا رسول اللَّه؟ حضرت سکوت فرمودند. زبیر پرسید یا رسول اللَّه آنها کیانند؟ ایشان سکوت فرمودند. عبد الرّحمن پرسید باز چیزى نفرمودند. تا آنگاه که حضرت على علیه السّلام سؤال کردند. پیامبر اکرم در پاسخ فرمودند:

«آنها کسانى هستند که به واسطه نسیم و دم رحمت الهی به یکدیگر عشق می ورزند. و این محبتشان به یکدیگر بر پایه قومیت و خویشاوندی  و مال و منال نیست.  یا على آنها شیعیان تو هستند و تو امام آنهاهستی».

متن عربی این روایت چنین است: أَقْبَلَ أَبُو بَکْرٍ وَ عُمَرُ وَ الزُّبَیْرُ وَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ عَوْفٍ جَلَسُوا بِفِنَاءِ رَسُولِ اللَّهِ ص فَخَرَجَ إِلَیْهِمُ النَّبِیُّ ص فَجَلَسَ إِلَیْهِمْ‏ فَانْقَطَعَ شِسْعُهُ فَرَمَى بِنَعْلِهِ إِلَى عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ ع ثُمَّ قَالَ إِنَّ عَنْ یَمِینِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَوْ عَنْ یَمِینِ الْعَرْشِ قَوْماً مِنَّا عَلَى مَنَابِرَ مِنْ نُورٍ وُجُوهُهُمْ مِنْ نُورٍ وَ ثِیَابُهُمْ مِنْ نُورٍ تَغْشَى وُجُوهُهُمْ أَبْصَارَ النَّاظِرِینَ دُونَهُمْ قَالَ أَبُو بَکْرٍ مَنْ هُمْ یَا رَسُولَ اللَّهِ فَسَکَتَ فَقَالَ الزُّبَیْرُ مَنْ هُمْ یَا رَسُولَ اللَّهِ فَسَکَتَ فَقَالَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ مَنْ هُمْ یَا رَسُولَ اللَّهِ فَسَکَتَ فَقَالَ عَلِیٌّ ع مَنْ هُمْ یَا رَسُولَ اللَّهِ فَقَالَ

 *هُمْ قَوْمٌ تَحَابُّوا بِرَوْحِ اللَّهِ عَلَى غَیْرِ أَنْسَابٍ وَ لَا أَمْوَالٍ أُولَئِکَ شِیعَتُکَ وَ أَنْتَ إِمَامُهُمْ یَا عَلِیُ‏*

این روایت در بحارالانوار جلد 68 (در برخی از چاپها جلد65) صفحه 139 آمده است و به طریق ذیل مستند شده است: بشا، بشارة المصطفى‏ بِهَذَا الْإِسْنَادِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ دِینَارٍ عَنْ أَبِیهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ یَحْیَى بْنِ ضُرَیْسٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ نَصْرِ بْنِ مُزَاحِمٍ وَ ابْنِ أَبِی حَمَّادٍ عَنْ أَبِی دَاوُدَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ شَرِیکٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ:

انتهای پیام/

از شما صاحبنظر گرامی در حوزه تعلیم و تربیت هم دعوت می کنیم، از نویسندگان، ممیزان و اعضای هیئت تحریریه پنجره تربیت باشید. برای ارسال مطالب و عضویت در هیئت تحریریه، از طریق ایمیل FarsPanjarehTarbiat@gmail.com مکاتبه فرمائید.