خبرگزاری فارس، اصفهان، امروز بزرگداشتِ عالمی عارف است که شیعه وامدار اوست، در بیان شخصیت والای او همین بس که رهبر معظم انقلاب اسلامی در وصف ایشان فرمودند: مجلسی آدم باعظمتی است؛ مجلسی را دستِکم نباید گرفت، خیلی آدم باعظمتی است.
در کوچه پس کوچههای محله قدیمی سبزه میدان اصفهان در مجاورت مسجد جامع اصفهان؛ زیارتگاهی است شهره عام و خاص که شیفتگان اهل بیت (ع) را مشتاقانه به سمت خود میکشاند؛ آرامگاه علامه مجلسی.
سیری در زندگی و آثار علامه مجلسی
بسیاری او را به بحار الانوارش می شناسند عالمی دانشمند که حدود ۴۰۷ سال پیش در اصفهان متولد شد .مدیر اجرایی مقبره علامه مجلسی می گوید: علامه مجلسی در کودکی نزد پدر دانشمندش محمدتقی مجلسی به تحصیل پرداخت که که آیت الله بهجت(ره) درباره پدر ایشان فرمودند هنوز که هنوز است روح محمد تقی مجلسی بر مردم اصفهان ولایت دارد و این نشان دهنده مقام عرفانی و علمی پدر علامه مجلسی است.
به گفته حجت الاسلام عبداالرسول اسماعیلی علامه مجلسی پس از پدر در دوران جـوانـى از محضـر عالمـانى همچـون ملاعبدالله شوشترى، شیخ عبدالله بـن جابر آملى، شیخ على جبل عاملى و سایر بزرگان دیـن به ویژه فقیه و حکیم و محدث نامى ملامحسن فیض کاشانى بهره برد.
وی با اشاره به اینکه میـرزاعبدالله اصفهانى، سیدهاشم بحرانى، سیدنعمت الله جزایرى و ملاصالح مازندرانى از جمله شاگردان این عالم دینی است می افزاید: یکی از اثرگذارترین نوشته های علامه مجلسی کتاب بحارالانوار با ۱۱۰جلد شامل روایات دینی، اخلاقی، نماز، معاملات و احکام است؛ هر چند کتاب های بسیار دیگری از جمله مرآه العقول ، شرح أربعین حدیث، حقالیقین، زاد المعاد، حلیة المتقین، جلاء العیون و آثار زیاد دیگری به دو زبان فارسی و عربی به رشته تحریر در آورده است.
خدمت بزرگ مجلسی به جهان شیعه
مدیر اجرایی مقبره علامه مجلسی نکته مهم در آثار علامه مجلسی را این موضوع میداند که این دانشمند جهان اسلامی در اقدامی ابتکاری بیش از ۶۰ جلد کتاب را به زبان فارسی نگاشت؛ او و پدرش احادیث شیعه را به فارسی و ساده ترجمه کرده اند که از این رو بزرگترین خدمت را به گسترش تشیع و فرهنگ این مرز و بوم کرده اند در حالی که نوشتههای علمای قبل از او و پدرش به زبان عربی بوده است.
حجت الاسلام اسماعیلی می گوید: به فرموده آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب، مرحوم علامه عالی مقام در کتاب حق الیقین و عین الحیات و امثال اینها، اخلاق و عقاید دینی را با همان زبان خودش می گفت و دنیایی را به تفکر اعتقادی شیعی نزدیک میکرد؛ در حقیقت مرحوم مجلسی با همین کتابهایی که به فارسی نوشته اند عقاید شیعه را بین مردم ترویج دادند .
رهبر معظم انقلاب اسلامی ۲۱ تیرماه امسال در دیدار فضلا، طلاب و مبلغین حوزههای علمیه در بیان جایگاه علامه مجلسی فرمودند: مجلسی (رضوان الله علیه) آدم باعظمتی است؛ مجلسی را دستِکم نباید گرفت، خیلی آدم باعظمتی است در کنار کتاب بحار و کتب متعدّدی که ایشان در مسئلهی حدیث و تبیین حدیث و بیان حدیث و مانند اینها دارد، مثلاً کتاب حقّالیقین و حیاتالقلوب که کتابهای فارسی [است دارد]؛ اینها برای چیست؟ برای تبلیغ است دیگر.
مجلسی پرکارترین عالم شیعه
مدیر اجرایی مقبره علامه مجلسی معتقد است این دانشمند جهان اسلام از پرکار ترین عالمان شیعه بوده چرا که ۷۰ اثر در بیش از ۲۰۰جلد تدوین کرده است یعنی تقریبا یک میلیون و ۲۰۲هزار و ۷۰۰سطر نوشته شده که اگر بر عمر ۷۳ ساله اش تقسیم شود می توان گفت در هر سال ۱۹۱۲۵ سطر نگاشته این در حالی است که علامه مجلسی اشتغالات زیادی هم همزمان داشته و فقط مشغول مباحث علمی و تدریس نبوده است.
خدمات علامه مجلسی در مناسبات اجتماعی
این عالم فیلسوف در کنار تدریس و نگارش علوم دینی به مردم زمانه خود هم توجه داشته است که به شیخ الاسلام بودن در دوره صفویه و امام جمعه بودن او می توان اشاره کرد.مدیر مرکز افق مقبره علامه مجلسی می گوید: علامه مجلسی در دوران سلطنت شاه سلیمان صفوی به مقام «شیخ الاسلام» رسید و بعد از مرگ این پادشاه ، بر منصب شیخ الاسلامی ابقا شد.
محمد خواجه اضافه می کند: شیخ الاسلام در دوران صفویان علاوه بر دریافت وجوهات شرعی به نظارت بر اجرای احکام شرعی و دستگاه قضاوت، اداره امور مدارس و مساجد و زیارتگاهها و تعیین ائمه جمعه و سایر مسائل مذهبی کشور هم میپرداخت.
به گفته وی علامه مجلسی برای اولین بار پس از امامان معصوم، نماز جمعه را برقرار کرده است اما گروهی از علما با استناد به نظریه عدم جواز همکاری با حکومت جائر با انتقاد از رویه او به اقداماتی مانند برگزاری نماز جمعه که آن را مختص زمان حضور معصوم میدانستند به وی اعتراض میکردند اما همین اقدامات منشا خدمات زیادی به شیعه شد.
مجلسی و احیای دو سنت معنوی
علامه مجلسی برای نخستین بار سنت زیبای چاووشیخوانی را پایه گذاری کرد. مدیر اجرایی مقبره علامه مجلسی می گوید: چاووش خوانی همان آواز مذهبی شیعی بهویژه بدرقه یا پیشواز زائران اماکن زیارتی است که این آیین را از ابداعات علامه مجلسی می دانند.
حجت الاسلام اسماعیلی معتقد است: این عالم وارسته سنت دیگری را هم در اصفهان پایه گذاری کرد و آن احیای شبهای ماه رمضان در مساجد بود؛ وی برنامه دعا و مناجات در شبهای رمضان را در مسجد جامع اصفهان راه اندازی کرد ،سنتی که بعدها در سراسر کشور توسعه یافت و رونق گرفت.
بنیان گذاری پژوهش گروهی و نظم کاری
علامه مجلسی عالمی است که سنت کار گروهی و پژوهش تیمی را بنیان گذاری کرد . مدیر اجرایی مقبره علامه مجلسی می گوید: این دانشمند شیعی در مهمترین اثرش یعنی بحار الانوار در ۱۱۰ جلد فعالیتی گروهی را بنیان نهاد؛ او در این کتاب با چندین هزار روایت بزرگترین خدمت را به شیعه کرد تا این احادیث از خطر تحریف و نابودی حفظ شود اما این اثر برآمده از تلاشی گروهی بود و جمعی از شادگردانش را مامور کرد تا با نظارت او این کتاب جمع آوری ، دسته بندی و تدوین شود.
دکتر امامی جمعه عضو هیأت علمی دانشگاه اصفهان هم بر بررسی تاریخ اجتماعی و بستر اجتماعی و سیاسی که علامه در آن زیست می کرده تاکید دارد و معتقد است:در زمینه شخصیت پیچیده علامه مجلسی کمتر کار شده در حالی که او در فکر و نظر نظام مند عمل می کرده و دارای برنامه ریزی و عمل سازمانی بود.
وی اضافه می کند :علامه در حقیقت فلسفه و عقلانیت را احیا کرد و با انحرافاتی که در فهم دین در آن زمان وجود داشت به مبارزه برخاست.
مقبره علامه مجلسی، میعادگاه عاشقان در نصف جهان
آرامگاه علامه مجلسی در محله قدیمی سبزه میدان اصفهان و در کنار مسجد جامع این شهر جای گرفته؛ بنایی قدیمی با حال و هوای معنوی که در سال ۱۰۹۲ قمری ساخته شده است.
آیینه کاری ها، سقفهای مرتفع و کاشیکاری که نشانه هایی از معماری دوره صفویه است در این آرامگاه به چشم می خورد. گچ بریهایِ تماشاییِ آن به صورت قاب هایی برجسته بر لبه دیواره شبستانها دیده میشود.
در آرامگاه مجلسی از هنر نقاشی نیز استفاده شده و بر روی سقفها و دیوار ها طرح های اسلیمی، اسامی امامان و نقوش گل و مرغ چشم نواز است.
مدیر مرکز افق مقبره علامه مجلسی می گوید: درب های مقبره که در زمان فعلی وعده گاه بسیاری از اهالی نصف جهان است از اذان صبح تا پاسی از شب به روی مردم باز است و هفتگی به طور میانگین۱۰ هزار زائر دارد.
به گفته محمد خواجه علاوه بر زیارت در مقبره علامه مجلسی ، مشاوره فردی، احکام و پرسش و پاسخ هم از برنامه های روزانه در اینجاست؛ در کنار این بنای تاریخی، کتابخانه، سالن مطالعه خواهران و برادران، سالن جلسات و مجموعه فرهنگی راه اندازی و یکی دو سالی است که برای جذب نوجوانان و جوانان و ترویج افکار این عالم وارسته برنامه های فرهنگی در دستور کار قرار گرفته است.
مسؤول هیأت دانش آموزی مقبره علامه مجلسی از فعالان فرهنگی در این مجموعه است. او میگوید: برگزاری چهار هیأت با سخنرانان مختلف برای دانش آموزان پسر یکی از این برنامه هاست که پنج شنبه ها به طور متمرکز با حضور ۷۰۰ تا هزار دانش آموز برپا می شود.
سعید پرورش می افزاید: تشکیل کلاس های اعتقادی و نشست های علمی در طول هفته با تشکیل گروه های دانش آموزی با حضور مربیان خبره و برپایی اردوهای فرهنگی و ورزشی هم از دیگر اقدامات اجرایی در مقبره علامه مجلسی است.
وی معتقد است: شیعه مدیون مجاهدت های علمی علامه مجلسی است و هنر این است که آثار ارزشمند او را به روز رسانی و با زبان نسل امروز در اختیار نوجوانان و جوانان قرار دهیم تا آنها هم بهترین حظ علمی،دینی و معنوی را از این آثار ببرند.
پایان پیام/۳۸۱۳/