به گزارش خبرگزاری فارس از شیراز، روز دوشنبه هفته گذشته، دوم مرداد ماه، انتشار یک خبر از نشست بررسی پرونده ثبت ملی بافت شیراز، دوستداران میراث فرهنگی را خوشحال و خرسند کرد.
خبری که مدت‌ها منتظر آن بودیم تا با استناد به آن، تعدی و تصرفات غیرمجاز در محدوده بافت تاریخی شیراز به حداقل برسد.
خبر ثبت ملی بافت تاریخی شیراز پس از نشست بررسی پرونده آن، با حضور علی دارابی معاون میراث فرهنگی، پورعلی مدیرکل دفتر ثبت آثار تاریخی، حسین عباسی مهر مدیر پایگاه بافت شیراز و علیرضا قلی نژاد مدیر پیشین بافت تاریخی شیراز و از کارشناسان میراث فرهنگی، منتشر شد.
اما اخبار ضد و نقیض و جمع‌بندی مسئولان امر در سطح ملی و استانی، وقوع این اتفاق حیاتی را با تردید مواجه کرد.
وقتی تناقض‌ها آغاز شد!
ساعتی پس از انتشار خبر ثبت ملی بافت تاریخی، نقل قولی از مدیرکل اداره میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی فارس شورای ملی ثبت میراث فرهنگی منتشر شد مبنی بر اینکه در جلسه بررسی پرونده ثبت ملی بافت تاریخی، صلاحیت ثبت ملی محدوده بافت تاریخی شیراز بررسی شده است!
محسن نژاد افزوده بود: دغدغه حفاظت و احیاء بافت تاریخی شیراز را داشتیم و خوشبختانه مراتب ثبت آن در جلسه امروز بررسی شد و پس از طی شدن مراحل لازم، نتیجه نهایی اعلام خواهد شد.
خبر دوم که به فاصله کمی از خبر ثبت ملی بافت تاریخی اعلام شد، قطعیت ثبت ملی را با چالش مواجه کرد.
تا اینکه دو روز بعد، در روز چهارم مرداد ماه جاری، قائم‌مقام وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با تایید ثبت ملی بافت تاریخی شیراز، عرصه یکپارچه محدوده این بافت را ۳۶۰ هکتار اعلام کرد.
به دنبال تشکیل شورای ثبت آثار تاریخی در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و بررسی «پرونده بافت تاریخی شیراز» برای ثبت در فهرست میراث ملی ایران، علی دارابی ـ معاون میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ـ نتیجه بررسی‌های فنی و جلسات کارشناسی را که بافت تاریخی شیراز را برای ثبت ملی واجد ارزش اعلام کرده است، به این شرح منتشر کرد:
«١ ـ محدوده بافت تاریخی شیراز شاهدی برجسته از ساختار شهرسازی دوره زندیه است، شیراز پایتخت منحصر بفرد ایران از دوره زندیه است و با توجه به کمبود شواهد از معماری و شهرسازی دوره زندیه ثبت ملی محدوده بافت تاریخی شیراز بسیار حائز اهمیت است.
٢ ـ این محدوده با توجه به شواهد برجسته معماری و شهرسازی دوره زندیه، برخوردار از ظرفیتی ویژه برای قرارگیری در فهرست میراث جهانی یونسکو است و این امر اهتمام وزارت را برای ثبت ملی این اثر دوچندان کرد.
۳ ـ محدوده بافت تاریخی شیراز علاوه‌بر آثار دوره زندیه، دارای شواهدی ارزشمند از دوره صدر اسلام، دوره صفویه و قاجار و برخوردار از یکپارچگی و اصالت کم‌نظیری در میان بافت‌های تاریخی شهری ایران است، ثبت ملی این محدوده کمک شایانی به حفاظت این اثر در آینده خواهد کرد.
۴ ـ عرصه یکپارچه محدوده بافت تاریخی شهر شیراز به میزان ٣٦٠ هکتار، حسب درخواست صاحبنظران، سازمان‌های مردم‌نهاد و کارشناسان ذیربط و درخواست مقامات عالی اجرایی استان فارس، برخوردار از جنبه عمومی و شأن ملی برای ثبت است.»
معاون میراث فرهنگی در نتیجه این متن، که در حساب کاربری شخصی خود در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرده است، اعلام کرد که «محدوده بافت تاریخی شهر شیراز به موجب معیار ١، ٢، ٩، ١٢ معیارهای کلی ثبت، واجد ثبت ملی شناخته شد.»
ثبت ملی چه ارمغانی برای بافت تاریخی دارد؟
مدیرکل دفتر فنی و امور عمرانی استانداری فارس در گفتگویی که چندی پیش با خبرنگار فارس در شیراز داشت، گفت : چنان چه بافت تاریخی ثبت ملی شود، حساسیت‌های موجود کاهش می‌یابد و می توان قوانین بهتر و کارآمدتری برای آن در نظر گرفت.
امیرحسین جمشیدی ضمن تاکید بر رویکرد حفظ و احیاء بافت تاریخی، یادآور شد که تک بنا ارزشمند است اما ارزش واقعی آن در شرایطی است که این بنا در بافت خود قرار داشته باشد، بنابراین شاکله بافت تاریخی حفظ می‌شود و تغییر بنیادی در این محوطه وجود ندارد.
ثبت ملی بافت تاریخی، محدوده تصرفات را تعیین می‌کند
همچنین معاون امور عمرانی استانداری فارس نیز در مصاحبه خود با خبرنگار فارس پیرامون ثبت ملی بافت تاریخی گفته بود: جهت ثبت ملی بافت اقداماتی صورت گرفته و پس از ثبت این محدوده، میزان تصرفات تابع ضوابط می شود بنابراین به این راحتی نمی توان به تخریب یا ادعای در این محدوده پرداخت.
به گزارش فارس، ثبت ملی بافت تاریخی شیراز، می‌تواند رونق‌بخش این محدوده باشد و تعدی به بناهای ارزشمند آن را -اگر چه از بین نمی‌برد- اما کاهش دهد.
بنابراین وقوع این رویداد مهم، نباید به بایگانی سپرده شود و در حد امضا و تصمیم باقی بماند بلکه چنان چه ثبت ملی بافت به قطعیت رسیده، اقدامات موثر و ایجاد طرح‌های کارآمد برای حفظ و بقای آن در دستور کار مسئولان متولی، قرار گیرد.
پایان پیام/ن
