به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس، هاشم داداش‌پور رئیس سازمان امور دانشجویان در نشست خبری تصویب سبد جامع بورسهای دانشجویی که صبح امروز برگزار شد، گفت: در دنیا و کشورهای مختلف بورس‌ها از فرصت تحقیقاتی تا مابقی بسیار متنوع و مختلف هستند و مطابق با ظرفیت‌‌های کشورها برای تسهیل در تحصیل دانشجویان داخلی و خارجی داده می‌شود و کشورها سرمایه گذاری زیادی در زمینه بورس انجام می‌دهند و مطابق آن هم به خوبی عمل میکنند.
وی افزود: بورس ظرفیتی است که کشور دارد و آن را در اختیار دانش‌آموزان و دانشجویان قرار می‌دهد تا بهتر تحصیل کنند؛ کشورهای دنیا سرمایه‌گذاری زیادی در این زمینه انجام می‌دهند و خوب از این سرمایه‌گذاری استفاده میکنند.
داداش‌پور گفت: از قدیم دو نوع بورس داشتیم که یکی مربوط به هیات علمی است برای افرادی که در داخل دانشگاه‌ها مربی بودند و به استادیار تبدیل می‌شدند و دوم اینکه سازمان بنا به مساله‌یابی‌هایش برای دانشگاه‌های کشور از منابعی که دارد بورس اعطا می‌کرد.
وی افزود: دومین بورس شامل بورس تحقیقاتی است که دانشجویان دکتری یا از ایران به کشورهای دیگر یا از دانشگاهی در داخل کشور به دانشگاه دیگری با بازه زمانی ۶ ماهه در قالب فرصت تحقیقاتی فرستاده می‌شوند.
داداش‌پور با بیان اینکه تب کنکور در تمام سطح کشور به مرور خوابیده اما شامل همه رشته‌ها و مقاطع نمی‌شود، گفت: در سال ۱۴۰۱، یک میلیون و ۴۸۰ هزار نفر متقاضی ورود به کنکور بودند که از میان این همه ۵۸۰ هزار نفر تمایل داشتند در حوزه تجربی تحصیل کنند، عموماً افرادی که به حوزه علوم تجربی می‌روند قصد دارند در رشته‌های پزشکی و داروسازی تحصیل کنند.
وی خاطرنشان کرد: کل ظرفیتی که در اموزش عالی کشور در بخش وزارت بهداشت است ۳۷ هزار نفر است و نزدیک به ۵۴۰ هزار هزار نفر از دانش‌آموزان قادر به جذب در علوم پزشکی نیستند، در سال ۹۰ تقریبا ۵۵ هزار نفر متقاضی ورود به رشته هنر بودند و سال ۱۴۰۱ حدود ۱۶۱ هزار نفر متقاضی این رشته ها شدند. این عدد نشان می دهد ما با دگرگونی تقاضاها مواجه هستیم که پاسخی در دانشگاه های کشور برای آن وجود ندارد. این موضوع در حوزه علوم انسانی تغییراتی را ایجاد کرده است.
وی ادامه داد: در حوزه علوم انسانی که ۵۰ درصد ظرفیت کل دانشگاه های کشور را تشکیل می دهد، روند در سالهای اخیر افزایشی بوده است. این اعداد نشان می دهد که دو تحول درعرصه کلان و در عرصه جامعه به معنای توده های اجتماعی شکل گرفته است که ما یا برای آن پاسخی نداریم و یا به آن بی توجه بوده ایم.
رئیس سازمان امور دانشجویان افزود: نکته اول این است که سیاست های کلان کشور به صورت تئوری حرکت به سمت علم و فناوری است اما اتفاقی که در جامعه رخ داده، توجه به کارهای کلینیکی و خدماتی است.
وی ادامه داد: ۵۸۰ هزار نفر متقاضی ورود به حوزه علوم پزشکی هستند، تقریبا معنایی جز این نمی توان از آن برداشت کرد که در این میان تقاضای علوم ریاضی کاهشی و هنر افزایشی بوده است. دلیل آن این است که در سطح کلان و جامعه اتفاق هایی در حال رخ دادن است که اگر به آن توجه ای نکنیم، بخش مهمی از جمعیت در سیستم اداری بی جواب می مانند. دانشجویان علاقه مند به تحصیل در رشته پزشکی در این شرایط به خارج مهاجرت می کنند و ممکن است دانشگاهی که انتخاب می کنند معتبر و مورد تایید هم نباشد.
رئیس سازمان امور دانشجویان اظهار کرد: عمده دانشجویانی که به قصد تحصیل به خارج می روند عموما دانشجویان رشته پزشکی هستند. این نقص بزرگی است که بخش عمده دانشجویان نخبه از کشور خارج می شوند و ما نتوانستیم پاسخ روشنی به آنها بدهیم.
وی افزود: از ۵۸۰ هزار نفر دانش آموز متقاضی ورود به حوزه علوم پزشکی، بیش از ۵۰ هزار نفر از آنها معدل بالای ۱۹.۷۵ دارند. یعنی ۸ درصد از جمعیت ۵۸۰ هزار نفری. ما با انباشت بخش بزرگی از نخبگانی که برای مطالبه خود پاسخی ندارند مواجه هستیم.
وی ادامه داد: یکی از دلایلی که ما نتوانستیم بخش بزرگی ازنیروها را در حوزه غیرپزشکی پاسخگو باشیم نبود شغل کافی و آینده شغلی است.
رئیس سازمان امور دانشجویان یادآورشد: بخش مهمی از دانش آموختگان ما خود به خود به کشورهای اروپایی و آمریکایی حرکت می کنند، این درحالی است که ما باید مناسبات خود را با کشورهایی که زیاد برای آن تقاضایی وجود ندارد هم برقرار کنیم چون دانشجوی زیادی به آنجا نمی روند شناخت خوبی از آنها به دست نمی آوریم در واقع بخشی از جامعه جهانی برای ما ناشناخته باقی مانده؛ کشورهای آفریقایی و آمریکای لاتین جزو این کشورها هستند.
داداش‌پور گفت: برای کار علمی با کشورهای آفریقا و آمریکای لاتین و بخشی از اروپا دولت باید بتواند ارتباطات متوازن با کشورهای مختلف برقرار کند.
معاون وزیر علوم با بیان اینکه مجموعه ای از بورس ها تحت عنوان سبد بورس ۱۴ گانه طراحی شده است، گفت: این بورس‌ها بخشی از نیاز هیأت علمی را پوشش می دهد یعنی رشته هایی که در حال حاضر در کشور نیاز داریم، رشته های نو پدید و رشته های استراتژیک که بنیادین هستند و ما برای این رشته ها مانند رشته علوم دریایی کار زیادی نکرده ایم. این بورس ها رشته های فنی مهندسی تا علوم انسانی و بین رشته ای را در بر می گیرد.
وی ادامه داد: بورسی تحت عنوان بورس هنر داریم. کل اعضای هیأت علمی در دانشگاه های زیر مجموعه وزارت علوم ۹۰۴ نفر است. اگر معماری شهرسازی که از سایر رشته های هنر فراگیرتر هستند را حذف کنیم، مجموعا ۳۵۳ نفر هیأت علمی هنر باقی می ماند.
داداش پور افزود: تقاضا برای رشته های هنر در کنکور ۱۶۱ هزار نفر است و از تعداد حدودا ۱۰ هزار نفر می توانند به دانشگاه هنر بروند یعنی ۱۵۱ هزار نفر نمی توانند در رشته هنر تحصیل کنند. چرا اینطور می شود؟ چون هیأت علمی هنر کم داریم. متقاضی تحصیل در رشته هنر بالاست، رشته های هنر جدید نداریم و تحصیلات تکمیلی و دکتری رشته های هنر محدود است. بورس هنر برای این است که از کارشناسی ارشد به دکتری بخشی از تامین هیأت علمی هنر را در کل کشور برطرف کنیم و کمبودها و تقاضاها را پاسخ بدهیم.
* بورس دانش از امسال فعال می شود
داداش‌پور افزود: برای خلأهایی که وجود دارد چند بورس طراحی کرده ایم که شامل بورس دانش، بنگاه های اقتصادی و بورس مشاغل می شود. در حوزه بورس دانش، در رشته های مختلف که جزو علوم بنیادین و پایه هستند و حاکمیت به آن رشته ها نیاز دارد از طریق بورس دانش می خواهیم بخشی از نیروهای نخبه و افراد رتبه بالای کنکور را به سمت علوم بنیادین و پایه سوق دهیم. امسال بورس دانش برای یک هزار نفر از دانش آموزان فعال می شود.
داداش پور با بیان اینکه دانش آموزان و دانشجویان در علوم پایه به مرور زمان تخلیه شده اند افزود: بورس مشاغل دیگر بورس دیگری است که تعهدآور است. یک طرف ما و طرف دیگر دستگاه هایی هستند که دانشجویان رتبه بالا را بورس کنند تا از ظرفیت نخبگان در دستگاه یا شرکت خود بهره ببرند.
وی ادامه داد: اگر این اتفاق بیفتد نیروی نخبه در سبد شغلی صنعت یا سازمان و دستگاه بورس دهنده قرار می گیرد. برای همین سامانه سیب را طراحی کرده ایم و قرار است دانشجویان یا دانش آموزان متقاضی یک طرف و دستگاه های نیازمند طرف دیگر سامانه قرار بگیرند و آنها را با هم ارتباط دهیم.
وی تاکید کرد: برای حل مشکل سربازی این دانشجویان نیز ایده «سرباز صنعت» را مطرح کرده ایم که رایزنی با نیروهای مسلح داشته ایم تا نخبگان ما با سرعت بیشتری جذب شوند.
داداش‌پور بیان کرد: در بورس بنگاه ها در واقع حل مسائل صنعت را دانشجو برعهده می گیرد و نیاز سازمان یا بنگاهی دولتی و غیردولتی را حل می کند.
معاون وزیر علوم ادامه داد: بورس وطن دیگر بورسی است که اعطا می شود. ما عمدتا دانشجوی دکتری را به اروپا و آمریکا نمی فرستیم. از طریق بورس وطن می خواهیم دانشجویان را به نقاطی بفرستیم که شناخت کافی از آنجا وجود ندارد. مثلا دستگاهی به شناخت آفریقا نیاز دارد و ما می توانیم دانشجویی را برای کسب اطلاع و تحصیل و تحقیق در آن موضوع خاص به کشورهایی که چندان شناخت نداریم بورس کنیم. بورس ابرار یا خیرین نیز دیگر بورس ماست.
داداش پور افزود: آیین نامه ای تحت عنوان دانشجویان سرآمد را هم طراحی کرده ایم که ظرف روزهای آینده توسط وزیر علوم ابلاغ می شود، «دانشجویان سرآمد» دنبال دانشجویان خوب به صورت گسترده است. این دانشجویان قرار است ۲ تا ۵ درصد از کل دانشجویان کشور را پوشش دهد. بخشی از بورس های ما به این دانشجویان اعطا می شود.
وی ادامه داد: بورس سال آخر یا بورس تامین هیات علمی، بورسی است که به وسیله آن نیاز دانشگاه ها به عضو هیات علمی در رشته های هنر، علوم دریایی، رشته‌های نو پدید و بین رشته ای تامین می شود.
وی ادامه داد: بورس ابرار نیز فعال شده تا براساس این بورس دانشجویان مستعد بی بضاعت به افراد خیر معرفی می شوند و از کمک و ظرفیت آنها استفاده کنند هدف ما این است که با استفاده از ظرفیت هایی که ایجاد می کنیم تلاش کنیمنخبگان ما در کشور باقی بمانند و مهاجرت معکوس شود.
به گفته رئیس سازمان امور دانشجویان، سامانه یکپارچه بورسهای دانشجویی که تصویب شده است شامل بورس های دانش، بنگاه های اقتصادی، مشاغل، وطن،کوتاه مدت خارج و داخل کشور، سرآمدان، ابرار، سال آخر، هنر، علوم پایه، سلامت، علوم انسانی، فنی مهندسی و سایر دستگاه ها است.
پایان پیام/
