خبرگزاری فارس-اراک؛ پیشرفت و تغییر در زندگی شب با ورود فناوری ارتباطات و اطلاعات سرعت بسیار زیادی گرفته است. به ترتیبی که این تغییرات در مدتزمان کوتاه جای خود را با تغییری دیگر عوض میکند هرچه پدیده نوینی در این عرصه عمر بسیار کوتاهتر از آن چیزی دارد که پیشتر در پدیدههای مشابه وجود داشته است.
پویش درباره پدیدههای دیجیتال و فناوریهای دنیای مجازی نیز بهتبع سرعت تحولات این عرصه عمری کوتاه دارند و هر بار که درباره موضوعی تحقیق میشود، آن موضوع با موضوع تازهتری جایگزین شده بنابراین توجه به تغییر و تحول در این عرصه خود چالشی برای پژوهشگران و فعالان این عرصه فناوری و ارتباطات و اطلاعات تبدیل شده است.
پژوهشگر حوزه رسانه در این رابطه به خبرنگار فارس گفت: نسل حاضر که به عنوان عصر دیجیتال از آن نام میبرند بدون توجه به شناخت و ارزیابی محیطهای تحت وب از زندگی اجتماعی بر خط لذت میبرند، با توجه به اینکه این نسل بخش زیادی از فعالیتهای اجتماعی و اقتصادی خود را در محیطهای بر خط انجام میدهند، ضروری است برای آنها آموزشهای لازم در ارتباط با موضوع سواد رسانهای از سوی متولیان فرهنگی ارائه شود چراکه بدون داشتن سواد رسانهای امکان شناخت و تشخیص درستی و نادرستی پیامها تبلیغات رسانهای برای مخاطبان و کاربران مقدور نیست.
حجت مداحی اظهار کرد: تحقیقات نشان میدهد که تنها ۲۰ درصد کاربران شبکههای اجتماعی کشور که خبرنگاران، فعالان سیاسی و نخبگان و دانشگاهیان هستند که دارای سواد رسانهای بالا هستند و بقیه اقشار بهویژه بانوان جوانان و نوجوانان از سواد رسانهای کافی برخوردار نیستند.
وی افزود: امروزه بدون تردید باید رسانه را مهمترین ابزار عصر حاضر بر ساخت پدیدههای جهان دانست که حتی بر واقعیات بیرون از ذهن نیز تأثیر دارد، در مورد اثرات عمیق رسانه بر امر واقع، پستمدرنیستهایی نظیر ژان بودریار مطالب تأمل بر انگیزی ارائه کردهاند.
پژوهشگر حوزه رسانه ادامه داد: زبان و رسانهها را بازتاب واقعیات بیرونی میانگارد. از دیدگاه پستمدرن، زبان، گفتمانها و فرهنگی که در عصر جدید در رسانهها تجلی مییابند تعریفکننده و سازنده واقعیات و شیوه زندگی و صورت بخش همه اشکال، روابط و کردارهای اجتماعی هستند.
مداحی بیان کرد: بودریار در کتاب وانماییها اظهار میدارد که در عصر پستمدرن، مرز میان واقعیت و وانمایی پستمدرن را باید مبانی مافوق واقع دانست که در آن انسانها نه با خود واقعیت که با تصاویر و تعابیر واقعیت سروکار دارند؛ یعنی تصویر در جای واقعیت مینشیند و مهمتر، تعیینکنندهتر و واقعیتر از واقعیت محسوب میشوند.
وی گفت: برای مثال تصویری که در رسانههای گروهی از شخصیت سیاستمداران به ما عرضه میکنند بسیار واقعیتر از خود آنها به نظر میرسد. پس در عصر پستمدرن معنا و واقعیت رخت برمیبندد و جای خود را به تصویری میدهد که بودریار از این مسئله با عنوان «رژیم تصورات» یاد میکند. بهزعم وی سلطه تصورات در جهان امروز آنقدر گسترش یافته است که امر واقع کاملاً محو شده و دیگر حقیقت، مصداق و علل عینی وجود ندارد آنچه ما درباره واقعیتها میدانیم همان است که در تصورات رسانهای ساخته میشود.
پژوهشگر حوزه رسانه تأکید کرد: اگر پنج کارکرد اصلی رسانه را ذهنیت سازی، انگاره سازی، معنا سازی، گفتمان سازی و هویتسازی بدانیم باید گفت همین کارکرد هاست که رسانهها را به ذینفوذترین ابزار کنترل افکار عمومی بدل میکند زیرا امروزه رسانه نقش محوری در ساختن هویت ما و معنا بخشی به جهان پیرامونمان بد عهده دارد.
مداحی خاطرنشان کرد: مهمترین تأثیری که افزایش و ارتقا سواد رسانهای در ما میگذارد این است که بر صدها خبری که به درستی یا نادرستی در دسترس ما قرار میگیرد اجازه نخواهد داد که تفکرات ما دچار جهتگیری خاص شوند، در واقع با افزایش سواد رسانهای بیدی نخواهیم بود که با هر خبر فیک و غلطی بلرزیم.
وی افزود: نداشتن سواد رسانهای در دنیای امپراتوری رسانهها مانند رانندگی در جاده پرتردد بدون داشتن گواهینامه و تجربه رانندگی است، بدون داشتن سواد رسانهای و شناخت صحیح رسانه جامعه با یک خبر بهسادگی تهییج میشود.
پایان پیام/