سرویس زندگی_مریم سمائی: راه و رسمشان راه و رسم علی است. جنگاورند و قوی بنیه اما به مردم که می رسند گشاده رو می شوند و دستگیر و بخشنده. می گویند آفت ورزش ما غرور و تکبر است اگر گرفتارش شوی باید برای همیشه بروی. پهلوانی ما وامدار منش و مرام علی است و اگر چیزی غیر از این باشد معنای پهلوانی رنگ می بازد. مرا در تن بود تا جان علی گویم علی جویم، چه در پیدا چه در پنهان علی گویم علی جویم، به کامم تا زبان باشد زبان تا در دهان باشد، به هر لفظ و به هر عنوان علی گویم علی جویم.
گود زورخانه
اخلاق شرط اول ورود به ورزش باستانی
ورزش پهلوانی تنها ورزشی در دنیاست که اخلاق در آن حرف اول را می زند و اگر کسی شئونات اخلاقی را رعایت نکند و به تذکر بزرگتران زورخانه اهمیت ندهد با وجود داشتن قهرمانی کنار گذاشته می شود. یکی از ارکان اصلی ورزش زورخانه داشتن ادب و احترام و ارادت به اهل بیت(ع) است.
محمدکاظم کوهی، دانشیار دانشگاه تهران و ورزشکار پیشکسوت ورزش باستانی در این باره به فارس می‌گوید: حرمت داری و رعایت اخلاق در ورزش زورخانه از اهمیت بالایی برخوردار است. اگر جمعی از ورزشکاران با هم به درب زورخانه برسند ابتدا باید سادات وارد شوند و بعد بزرگترها و موسپیدان تا نفر آخر که کوچکترین فرد است. سادات، پیشکسوتان و بزرگترها احترام ویژه‌ای در محیط زورخانه دارند.گود زورخانه از سطح زمین پایین‌تر است و ورزشکاران برای ورود به گود باید از مرشد رخصت بگیرند. جایگاه ایستادن افراد در گود زورخانه هم دارای حکمت و قانون است به طوری که سادات و بزرگتران جمع در بالاترین جایگاه قرار می‌گیرند و مورد احترام هستند. بچه‌هایی که وارد ورزش باستانی می‌شوند از همان ابتدا احترام به بزرگتر را می‌آموزند و این آموزش ملکه ذهن آن ها می شود. الفبای آموزش در ورزش باستانی ادب، احترام ،خلق نیکو، دستگیری از فقرا ، ضعفا و مظلومین و به یاد مردم بودن و بی تفاوت نبودن در برابر جامعه است.
جوان‌ها اهل گود زورخانه
اقوام روزگار به اخلاق زنده اند
قومی که گشت فاقد اخلاق مردنی است این استاد دانشگاه می‌گوید: ورزش باستانی زورخانه ای ورزشی برای تربیت مردان جنگ است که باید مرام پهلوانی داشته باشند. آن طور که در تاریخ ثبت شده بعد از گرایش مردم به اسلام حضرت علی (ع) با این ورزش باستانی ایرانی آشنا شدند و آن را مورد تشویق قرار دادن به همین دلیل است که ورزش پهلوانی به نام مولا علی (ع) نامیده می شود و علاوه بر بعد ملی بعد مذهبی هم پیدا کرده است.
افتادگی آموز اگر طالب فیضی
از دیگر ویژگی های ورزش زورخانه ای داشتن فروتنی و تواضع است. محمد جعفرپور، دکترای مدیریت راهبردی ورزشی در دانشگاه تهران و از قهرمانان پیشین رشته ورزشی زورخانه ای و پهلوانی در این باره به فارس می گوید: ورودی درب زورخانه ها را کوتاه می سازند تا هر کس با هم مقام و منصبی که دارد هنگام ورود با قد خمیده و با تواضع وارد شود .
افتادگی آموز اگر طالب فیضی / هرگز نخورد آب زمینی که بلند است
بنابراین شرط ورود به زورخانه که خانه مولا علی (ع) است افتادگی، مردم داری و فروتنی است که از همان ابتدای کار به نوآموزان آموزش داده می شوند.
از علی آموز اخلاص عمل
17 شوال روز پیروزی امیرالمؤمنین حیدر کرار بر عمرو بن عبدود در جنگ خندق را روز فرهنگ پهلوانی و ورزش زورخانه ای نامیده اند.در این روز بود که حضرت علی با یل یل عرب به مبارزه پرداخت و زمانی که او را بر زمین زد عمربن عبدود آب دهانش را به صورت مولا پرت کرد. حضرت علی(ع) ناگهان جنگ و نبرد تن به تن را واگذار کردند و چند قدمی راه رفتند و دوباره پس از چند لحظه به رزم ادامه دادند. جعفرپور می گوید: این ها نشان دهنده این است که مولا علی(ع) نه از روی غرض ورزی شخصی بلکه فقط به خاطر خدا و جهاد در راه خدا مبارزه می کند و به رزمگاه می رود این راه و رسم در زورخانه ها سرلوحه کار است و اولین چیزی که به نوآموزان یاد داده می شود همین جوانمردی هاست.
شعر مولانا این واقعه را به خوبی بیان کرده است:
از علی آموز اخلاص عمل / شیر حق را دان منزه از دغل
در غزا بر پهلوانی دست یافت/زود شمشیری بر آورد و شتافت
او خدو انداخت در روی علی/ افتخار هر نبی و هر ولی
آن خدو زد بر رخی که روی ماه/ سجده آرد پیش او در سجده‌گاه
در زمان انداخت شمشیر آن علی/ کرد او اندر غزاش کاهلی
و ...
در نهایت پاسخ علی (ع) نسبت به درنگ در کشتن عمربن عبدود این بود که فرمودند:
گفت من تیغ از پی حق می زنم/ بنده حقم نه مامور تنم
شیرحقم نیستم شیر هوا/ فصل من بر دین من باشد گواه
جعفرپور ادامه می‌دهد: سرچشمه رفتارهای پهلوانانی مانند پوریای ولی، جهان پهلوان تختی، پهلوان یزدی و ... از رفتار مولا علی(ع) گرفته شده است. رفتارهایی مانند یتیم نوازی، دستگیری از ناتون و فتاده، دفاع از مظلوم و از خود گذشتگی، مردمداری و مردم یاری، عفو و بخشش در اوج قدرت و تمام صفات نیک الهی همگی جلوه ای از رفتار حضرت علی(ع) است که باید هر ورزشکار زورخانه ای حداقل در حد توان به سوی این رفتارها حرکت کند تا به سعادت در دنیا و آخرت برسد.
پایان پیام/
