طیبه کنشلو رئیس گروه آموزشی مواد سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در گفت‌وگو با خبرنگار آموزش و پرورش خبرگزاری فارس اظهار کرد: مواد و فراوری از گروه‌های زمینه صنعت در شاخه فنیوحرفهای است که شامل رشته‌های سرامیک، صنایع شیمیایی، صنایع نساجی، متالورژی و معدن است؛ در این حوزه مواد خام به محصولات با ارزش افزوده بالاتر تبدیل می‌شوند.
وی ادامه داد: وجود منابع عظیم نفت و گاز، ذخائر مصرفی کشف شده مانند روی، آهن، مس، طلا ،کائولن و ... در کشور، بخش اعظمی از اقتصاد کشورمان را به خود اختصاص می‌دهد؛ لذا توجه به آن می‌تواند راهگشای بسیاری از موانع در جهت خودکفایی کشور باشد.
کنشلو اضافه کرد: فراورده‌های نفتی، رنگ، دارو، لاستیک، فولاد، آلومینیوم، مس، طلا، چینی، سیمان و شیشه، نقش بسیار مهمی در زندگی روزمره مردم دارند و از طرفی ارزانی و فراوانی مواد اولیه و ایجاد فرصت‌های شغلی جدید و از همه مهم‌تر ارزش افزوده چشمگیری که این تولیدات به همراه دارند، پتانسیل مناسبی را جهت گسترش و توسعه «گروه مواد و فرآوری» در رشد اقتصادی و اجتماعی کشور روشن می‌سازد.
وی، تأمین نیروی انسانی مجرب و متخصص را چالشی دانست که جوامع مختلف با آن روبه‌رو هستند و در پاسخ به این پرسش که آشنایی دانش‌آموزان با این رشته چه مزایایی برای آنها خواهد داشت، گفت: بررسی‌های انجام شده در مورد علل ضعف و عقب‌ماندگی بخش صنعت نشان می‌دهد که درصد بالایی از افراد شاغل در این بخش عملکردی سنتی و غیرعلمی دارند؛ همچنین کمبود شدیدی از نظر نیروی انسانی ماهر و تحصیلکرده در کارهای اجرایی وجود دارد که باید برای برطرف کردن این مشکل اقدام مناسب صورت پذیرد.
رئیس گروه آموزشی مواد سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی با بیان اینکه دوره دوم متوسطه فنیوحرفهای در رشته‌های گروه مواد و فرآوری شامل مجموعه‌ای هماهنگ از فعالیت‌های آموزشی همراه با فعالیت‌های عملی است، افزود: دروس کارگاهی و آزمایشگاهی به‌گونه‌ای طراحی شده است که هنرجویان پس از پایان دوره سه ساله متوسطه دارای شایستگی‌های لازم جهت انجام کارهای آزمایشگاهی و کارگاهی مختلف مورد نیاز رشته‌های این گروه در بخش‌های صنعتی را کسب می‌کنند.
وی به موضوع با خبر نبودن والدین از فواید و مزایای این رشته‌ها نیز اشاره کرد و ادامه داد: کارایی فرد در شغل و حرفه‌ای که به او واگذار می‌شود، وابسته و تحت تأثیر توانایی و علاقه فرد به آن شغل است و عدم هماهنگی فرد با شغلش، کارایی و بهره‌وری او را در مسیر اهداف شغلی‌اش پایین خواهد آورد.
کنشلو با تأکید بر اینکه هدایت و انتخاب رشته تحصیلی دانش‌آموزان در پایان مقطع متوسطه اول یکی از مهم‌ترین اهداف نظام جدید آموزشی و سنگ بنای آینده شغلی آنان است که باید بر اساس علاقه‌مندی‌ها و توانایی‌های دانش‌آموزان انجام شود، گفت: متأسفانه اکثر والدین به دلیل عدم آشنایی با رشته‌های شاخه فنیوحرفهای دیدگاه خوبی نسبت به این رشته‌ها ندارند.
وی اضافه کرد: بهره‌گیری از مشاوران تحصیلی آگاه و با تجربه (توصیه‌ها و راهنمایی‌های خانواده، معلمان، مدیر، کادر اجرایی مدرسه و همچنین مشاور مدرسه) می‌تواند تأثیر به‌سزایی در انجام هر چه بهتر فرایند هدایت تحصیلی دانش‌آموزان پایه نهم متوسطه و تصمیم‌گیری صحیح به منظور رسیدن به شغل مناسب برای آینده آنها داشته باشد.
رئیس گروه آموزشی مواد سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی گفت: اخیرا به پیشنهاد دفتر برنامه‌ریزی و تألیف کتاب‌های درسی فنی، حرفه‌ای و مهارتی و با هدف اشاعه برنامه‌های درسی، نرم افزار کاربردی (اپلیکیشن) اندرویدی معرفی رشته‌های شاخه فنیوحرفهای طراحی و تولید شده است که به معرفی رشته‌های فنیوحرفهای در چهار زمینه صنعت، کشاورزی، خدمات و هنر می‌پردازد.
وی ادامه داد: محتوای نرم‌افزار شامل معرفی رشته‌ها، جدول دروس، آینده شغلی و تحصیلی و مجموعه شایستگی‌های کسب شده است و می‌تواند راهنمای مناسبی برای هدایت تحصیلی و انتخاب رشته و معرفی رشته‌های فنیوحرفهای جدید برای دانش‌آموزان و خانواده‌های آنان باشد.
کنشلو در ادامه درباره شغل‌هایی که از رشته گروه مواد و فرآوری می‌تواند ایجاد شود، گفت: در گروه مواد و فرآوری، هنرجویان بعد از فارغ‌التحصیلی می توانند در سطح کارگر ماهر و کمک تکنسین مشغول به کار شوند؛ برای مثال در رشته صنایع شیمیایی به عنوان اپراتور تهیه محلول‌های استاندارد، متصدی آزمایش‌های کنترل کیفیت آب ، نمونه گیری مواد شیمیایی و ...، در رشته سرامیک، مشاغلی نظیر سفال‌گر، پرسکار، قالب‌ساز سفال و چینی و ...، رشته متالورژی به عنوان متصدی کوره ذوب فلزات، پرداختکار فلزات، متصدی تعمیر قطعات ریخته گری و ...، در رشته معدن به عنوان اپراتور دستگاه‌های معدنی، سنگ شکن، نمونه بردار و... و در رشته نساجی در شغل‌هایی نظیر کارور ماشین رنگرزی، حلاجی، چله بند و چله‌گذار و... مشغول به کار شوند.
کنشلو خاطرنشان ساخت: آمار دقیقی از فارغ‌التحصیلان رشته های گروه مواد در دسترس نیست و وجود چنین آماری در برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری رشته‌های فنیوحرفهای بسیار مؤثر خواهد بود ولی شواهد حاکی از آن است که اکثر فارغ‌التحصیلان در مناطقی که برای آن رشته صنایع و کارخانه های مرتبط وجود دارد بهتر جذب بازار کار می‌شوند.
وی درباره اقدامات صورت گرفته در راستای جذاب کردن آموزش، گفت: کیفیت انواع بسته یادگیری و تربیت و به خصوص کتاب‌های درسی چاپی و الکترونیکی، یادگیرنده را بر محتوای برنامه‌درسی و عناصر محوری متمرکز در برنامه هدایت می‌کند و در این رسانه‌ها، راهبردهای مفیدی برای مطالعه و یادگیری مطالب ارائه می شود.
رئیس گروه آموزشی مواد سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی تصریح کرد: از ویژگی‌های مطلوب یک بسته اثر بخش، تعاملی بودن محتوا در فضای کلاس و فضای مجازی و فضای زندگی، برای ایجاد انگیزه و برانگیختن علایق و کنجکاوی هنرجویان و هم‌افزایی ظرفیت درگیری فعال ذهن آنها در فرایند یادگیری است. به عبارت دیگر بسته‌های یادگیری و تربیت مناسب باید با هنرجویان و زندگی روز مره آنان درگیر شود و تعامل داشته باشد و آنها را به تفکر، تعقل و در نهایت به پرسشگری و جستجو برای حل این پرسش‌ها و کاربردی کردن آنها در زندگی وادار سازد.
وی اضافه کرد: در گروه مواد و فرآوری دفتر برنامه‌ریزی درسی فنی‌و حرفه‌ای و کاردانش، بسته‌های تربیت و یادگیری بر اساس رویکرد شایستگی محور (شایستگی‌های فنی و غیر فنی) همراه با نکات ایمنی و توجهات زیست محیطی در انجام کارهای عملی تهیه و تولید شده است؛ گنجاندن رمزینه‌های سریع پاسخ ( QRCODE) جهت دسترسی سریع فیلم‌های آموزشی(فیلم کوتاه، موشن گرافی، انواع پادکست)، کتاب همراه هنرجو، نرم‌افزارهای تخصصی و پوستر جهت آموزش و جذاب شدن هر چه بهتر یادگیری پیش بینی شده است.
کنشلو به نمود هویت ایرانی و کارگر ایرانی بودن در کتاب‌ها اشاره کرد و گفت: نوجوانی، دورانی است که قوای زیستی، فکری و عاطفی فرد شکل می‌گیرد و با دست‌یابی به تعریف منسجمی از «خود»، مهم‌ترین جنبه رشد روانی - اجتماعی فرد تحقق می‌یابد؛ نوجوانان می‌خواهند ارزش‌های شخصی و مسیرهایی را که در زندگی دنبال خواهند کرد، بفهمند و بدانند کیستند.
وی تصریح کرد: آموزش رسمی راهکار مناسبی برای آشنایی افراد با هویت تاریخی آنهاست و «هویت یابی» گامی حیاتی در زندگی نوجوانان است. در همین راستا در کتاب‌های درسی رشته‌های گروه مواد و فرآوری به معرفی دانشمندان و پیشکسوتان در رشته‌های این گروه و اهمیت به ارزش کار و فرد صاحب مهارت پرداخته شده است.
پایان پیام/
