به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس، مهدی گلشنی فیزیکدان و نظریهپرداز ایرانی، پژوهشگر، مترجم، استاد ممتازو بازنشسته دانشگاه صنعتی شریف و عضو سابق شورایعالی انقلاب فرهنگی است که علاوه بر کسب عناوین داخلی نظیر چهره ماندگار در عرصه فیزیک و برنده کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، دریافت جایزه درس علم و دین از بنیاد تمپلتون آمریکا و داوری جایزۀ بزرگ بین المللی علم و دین (بزرگترین جایزه مالی در جهان در زمینه علم و دین) و عضو مؤسس انجمن بین المللی علم و دین در کارنامه او ثبت است.
عضویت در انجمن استادان فیزیک آمریکا، عضویت در انجمن اروپایی علم و الهیات و عضو آکادمی علوم جهان اسلام از دیگر عناوین این استاد متواضع و با انصاف است.
در روزهای پایانی سال ۱۴۰۱ سعی داریم با چهرههای مطرح آموزش عالی کشور گفتوگوهایی دوستانه و صمیمی داشته باشیم، با مهدی گلشنی نیز در همین رابطه صحبت کردهایم.
البته گلشنی در میان صحبتهای صمیمی از مشکلات بخصوص مشکلات اقتصادی کشور هم گفت، وی معتقد است: جامعه دانشگاهی و بخصوص اساتید دانشگاه در حوزه اقتصادی بسیار میتوانند کمک حال دولت باشند اما مسئولان باید مشورت با اساتید برجسته را در دستور کار خود قرار دهند.
از او درباره راه حلهای پیشنهادیاش در زمینه حل مشکلات اقتصادی پرسیدیم، گلشنی گفت: رشد اقتصادی کشور مستلزم برنامهریزی عالمانه است که برای تحقق این امر مسئولان باید با صاحبنظران و اساتید برجسته و خبره دانشگاه مشورت کنند.
استاد دانشگاه صنعتی شریف معتقد است: اگر برنامهریزی صحیح انجام شود و اولویتها نیز سنجیده شده باشد شرکتهای دانشبنیان میتوانند نقش بسیاری در حوزه رشد اقتصادی ایفا کنند، اما مسئولان باید بدانند که با توجه به امکانات موجود چه مسائلی برای کشور ما در اولویت است، در این صورت میتوانند برنامه ریزی عالمانهای انجام دهند.
گلشنی اعتقاد دارد که دانشگاهها بخصوص دانشگاههای فنی و مهندسی باید بساط تولید را راهاندازی کنند، در حالیکه در حال حاضر دانشگاهها نقش مهمی در تولید ندارند اما باید به این موضوع ورود کنند چرا که با افزایش تولید داخلی واردات غیرضروری کاهش مییابد و سود آن به جوانان کشورمان میرسد.
گفتوگوی صمیمی ما با مهدی گلشنی همراه با سوالات خودمانی را در زیر میخوانید:
فارس: سال ۱۴۰۱ را در یک جمله یا یک نگاه یا یک کلمه به تعبیر خودتان تعریف کنید.
گلشنی: سال ۱۴۰۱ را سال معیشت میدانم و معتقدم در این زمینه به وضعیت معیشت قشر ضعیف تا حدودی بی توجهی شده است.
فارس: با این وجود اگر بخواهیم معیار کمی برای سنجش سال داشته باشیم، به آنچه در سال ۱۴۰۱ گذشت چه امتیازی میدهید؟
گلشنی: خیلی کم.
فارس: از نظر شخصی چطور؟ آیا در این سال به اهداف شخصی و کاری خود رسیدید؟
گلشنی: بلی به اهداف علمی و فرهنگی خود، در حد توانم، رسیدم.
* ضرورت رعایت شایستهسالاری در انتصابات
فارس: به نظر شما آیا کشور در تمام زمینهها و بخصوص در حوزه کاری شما که حوزه آموزشی و دانشگاهی است به اهداف مدنظر رسید؟
گلشنی: خیر.
فارس: چه کنیم تا سال ۱۴۰۲ بهتر رقم بخورد؟
گلشنی: شایسته سالاری در انتصابها و انتخابها بیشتر رعایت شود. همچنین لازم است که خبرگان و نخبگان (حوزوی و دانشگاهی) بیشتر از وضعیت فعالی در ارشاد جامعه و حکومت روشنگری کنند و در ترویج فرهنگ اسلامی و ارتقاء سطح علمی کشور سهیم باشند.
فارس: سال ۱۴۰۲ را چطور می بینید؟
گلشنی: امیدوارم به وضعیت فرهنگی، از جمله مسائل اخلاقی، توجه شود.
* کشور دارای توان بالای علمی و آموزشی است
فارس: وضعیت کشور را از نظر علم و آموزش در چه میزانی میدانید؟
گلشنی: کشور ما از نظر ظرفیت در حوزه علمی و آموزشی دارای توان بسیار بالایی است، اما از نظر فعالیت مثبت در راستای ارتقای خودکفایی ایدهآل نیست.
فارس: به نظر شما برای سال ۱۴۰۲ چه باید بکنیم که از نظر علم و پژوهش و آموزش بهتر شویم؟
گلشنی: باز هم میگویم باید در انتصابها و انتخابها رعایت شایستگی افراد صورت بگیرد، در حال حاضر این مطلب خیلی کم رعایت میشود.
فارس: اگر بخواهید یک اولویت برای بهبود وضعیت کشور در تمام زمینهها در سال ۱۴۰۲ داشته باشید چه پیشنهادی را مطرح میکنید.
گلشنی: به نظر من رعایت شایسته سالاری و استفاده از افراد خبیر معتقد به ارتقای کشور در زمینههای مختلف.
* من و خانوادهام از تولیدات ایرانی استفاده میکنیم
فارس: چقدر به تولید ایرانی اعتماد دارید؟ آیا خودتان و خانوادهتان از محصولات ایرانی در حوزههای مختلف استفاده میکنید؟
گلشنی: معتقدم ظرفیت ما برای تولید بسیار بالا است ولی از آن استفاده نمی شود.
بله، من و خانوادهام حتی المقدور از محصولات ایرانی استفاده میکنیم.
افزایش تولید برای ما دو مزیت مهم به همراه دارد؛ یکی اینکه ما را از بیگانه بینیاز میکند و اگر خودمان تولید داشته باشیم مجبور نیستیم به هر خواسته بیگانگان تن دهیم؛ دیگر آنکه از طریق تولید عدهای جوان بیکار در کشور صاحب کار میشوند.
فارس: سال ۱۴۰۲ سال خرگوش است، به نظر شما خرگوش به عنوان نماد سرعت می تواند تحقق اهداف ما را سرعت ببخشد؟
گلشنی: اگر واقعاً به آن توجه شود و مسوولان از توان و ظرفیت خبرگان واقعی بهره بگیرند، امکان آن هست.
* سال آینده تدریس نمیکنم
فارس: شما برای تدریس کلاسهای درسیتان در سال ۱۴۰۲ برنامه جدیدی دارید؟
گلشنی: من در سال آینده قصد تدریس ندارم اما انشاء الله در هدایت رسالهها و ایراد سخنرانیهای مفید (مجازی و حضوری) تلاش خواهم کرد.
فارس: نظر شما درباره اینکه خیلی از روزهای سال ۱۴۰۱ به دلایل مختلف کلاسهای دانشگاهها تعطیل یا غیرحضوری میشد، چیست؟
گلشنی: در بسیاری از اوقات چارهای جز این نبود.
* مراعات ارزشهای اخلاقی در انجام وظایف برایم مهم است
فارس: به نظر خودتان استاد یا مسوول سختگیری هستید؟
گلشنی: استاد متعهدی هستم و وظایفم را با مراعات ارزشهای اخلاقی انجام میدهم.
* با استاد گلشنی در زمان فراغت
فارس: زمان فراغت خود را چطور می گذرانید؟
گلشنی: به مطالعه و نگارش مقاله یا خواندن کتاب میپردازم.
فارس: اگر فیلم میبینید تماشای چه نوع فیلمی را ترجیح میدهید؟
گلشنی: فیلم خیلی کم میبینم. البته گاهی فیلمهای ارزنده از نظر علمی و فرهنگی را تماشا میکنم.
فارس: اگر کتاب میخوانید چه نوع کتاب هایی را برای مطالعه انتخاب میکنید؟
گلشنی: من کتابهایی را می خوانم که از نظر علمی و فرهنگی شامل نکات جالب و نو هستند.
* حافظ شاعر مورد علاقه من است
فارس: نظرتان درباره موسیقی، شعر و تئاتر چگونه است؟
گلشنی: اهل تئاتر نبودهام، اما به موسیقی کلاسیک بسیار علاقمندم و از آن برداشت عارفانه دارم.
فارس: سینما چطور؟
گلشنی: خیلی دیر به دیر به سینما میروم.
فارس: تلویزیون چطور؟
گلشنی: به ندرت تلویزیون میبینم.
فارس: و نظرتان درباره شعر؟
گلشنی: به شعر بسیار علاقمندم، شاعر مورد علاقه من در درجه نخست حافظ و بعد از آن سعدی و مولوی و سنائی و نظامی هستند.
* یک روز کاری با استاد دانشگاه شریف
فارس: یک روز کاریتان چگونه میگذرد؟
گلشنی: در حدود یک ساعت و نیم قبل از آفتاب از خواب بیدار میشوم، ابتدا نماز میخوانم و تا وقتی که قصد خروج از منزل را دارم مطالعه میکنم، بعد در دانشگاه به کلاسها و برنامههایی که دارم میپردازم یا مطالعه و تحقیق میکنم و وقتی به خانه برمیگردم، شب نیز مطالعه میکنم.
فارس: اگر در کنار خانواده هستید چه تفریحات و سرگرمیهایی با خانواده دارید؟
گلشنی: در کنار خانواده با هم صحبت میکنیم و گاهی با هم به جلسات یا سفر میرویم.
* زیارت قم یا مشهد را ترجیح میدهم
فارس: اگر بخواهید به یک نقطه ایران سفر کنید کجا را ترجیح میدهید؟
گلشنی: زیارت مشهد یا قم و دیدار با شخصیتهای علمی یا فرهنگی و دانشگاهها در هر کجا که باشند.
فارس: برویم سراغ مشغله این روزهای خانوادهها؛ اصلا شما به عنوان یکی از افراد شاخص کشور بخصوص در بخش دانشگاهی آیا در خانه تکانیها به خانواده کمک می کنید؟
گلشنی: فعلاً، با توجه به تعهداتم، برایم مقدور نیست.
* در حد ضرورت از فضای مجازی استفاده میکنم
فارس: روزانه چقدر از فضای مجازی استفاده میکنید؟
گلشنی: بسیار کم و در حد ضرورت.
فارس: بیشتر از کدام شبکههای اجتماعی استفاده میکنید؟
گلشنی: من عضو شبکه هائی نظیر واتس اپ و تلگرام نیستم. از شبکههای داخلی گاهی آپارات و از شبکههای خارجی گاهی یوتیوب را میبینم.
* با دانشجویانم صمیمیام
فارس: چقدر با دانشجویان رابطه صمیمی دارید؟
گلشنی: رابطه ام با دانشجویانم همواره بسیار صمیمی بوده است.
فارس: آیا با قشر دانشجو، گروههای مجازی هم دارید؟
گلشنی: بلی.
فارس: به نظر شما یک استاد خوب دانشگاه چه ویژگیهایی دارد؟
گلشنی: باید برخوردش با دانشجویان خوب و مشفقانه باشد و وظیفه و رفتار یک محقق یا استاد را به دانشجو خوب آموزش دهد.
فارس: یک استاد نمونه ایرانی که در قید حیات باشد یا نباشد را نام ببرید.
گلشنی: مرحوم علامه محمد تقی جعفری ( ره)، مرحوم علاۀ مطهری(ره)، مرحوم دکتر حسابی(ره) ، و مرحوم دکتر خمسوی (ره)
در میان زندگان هم اساتید نمونه زیاد داریم.
فارس: به نظر شما مهمترین سین سفره هفت سین ما ایرانیها کدام است؟
گلشنی: سبزه نوروز
* سفر نوروزی به عتبات همراه با پدر و مادرم عالی بود
فارس: از نوروزهای کودکیتان خاطرهای دارید؟
گلشنی: سفری که در سال اول دبستان با پدر و مادرم در ایام نوروز در عتبات عالیات بودیم به من خیلی خوش گذشت.
* استاد گلشنی در کودکی
فارس: پدر و مادرتان هم افراد دانشگاهی بودند.
گلشنی: خیر، پدر و مادرم تحصیلات عالیه رسمی نداشتند اما معلوماتشان خوب بود. مادرم به شدت به مذهب علاقهمند بودند. پدر و مادرم سه فرزند خود را قبل از تولد از دست داده بودند و کلاً دو فرزند داشتند. من یک خواهر داشتم که چند سال پیش فوت شدند.
فارس: چه بخشی از نوروز در کودکی برای شما جالب بود؟
گلشنی: دیدار با بزرگان خانوادههای اقواممان.
فارس: آیا شخصیتی در دوران کودکی شما بود که از وی تاثیر پذیرفته باشید؟ چه کسی بود؟
گلشنی: زمانی که مقطع ابتدایی را، که در آن موقع شش سال بود، گذراندم و وارد کلاس هفتم یعنی سال اول دبیرستان شدم، یک معلم خط به نام آقای غلامحسین آهنی داشتم که این شانس را داشتم وی اهل فلسفه بود و مرا به سمت دروس حوزوی سوق داد.
با ایشان دروس عربی را شروع کردم و سپس با منطق و فلسفه آشنا شدم، زمانی که به کلاس دوازدهم یعنی سال آخر دبیرستان رسیدم، پیشرفت زیادی در فلسفه کرده بودم، البته به دروس بعضی از بزرگان فلسفه اصفهان نیز رفتم، اما خود را بسیار مدیون مرحوم آهنی رحمت الله علیه میدانم.
من دوره لیسانس را در ایران گذراندم و سپس برای ادامه تحصیل به غرب رفتم اما در آنجا هم مطالعه فلسفه را کنار نگذاشتم.
* اگر باز هم به دنیا بیایم همین مسیر را میروم
فارس: اگر شغل فعلیتان را نداشتید، چه کاره میشدید؟
گلشنی: ناین مسأله را میتوانم پیشبینی کنم، اما اگر قرار شود یکبار دیگر به دنیا بیایم، همین راه را انتخاب میکنم.
* پای سفره هفت سین برای دانشجویان و دانشآموزان کشورم دعا میکنم
فارس: تصور کنید الان سر سفره هفت سین هستیم و لحظه سال تحویل است، یک دعا برای مردم ایران و یک دعا برای دانشجویان و دانشگاهیان بکنید.
گلشنی: دعا میکنم که خداوند فرهنگ اصیل اسلامی را در کشورمان رایج سازد، دعا میکنم که خداوند دانشجویان و دانش آموزان ما را با علم و اخلاق و دارای هویت دینی-ملی کند.
* تأکید بر توجه به علم و فرهنگ
فارس: دوست دارید عیدی وزیر به شما چه باشد؟
گلشنی: توجه به علم و فرهنگ کشور.
* جای خالی همسر پای سفره هفت سین
فارس: در این روزهای پایانی سال دلتان برای چه کسی بیشتر از همه تنگ شده است و دوست داشتید چه کسی لحظه سال تحویل کنارتان باشد که امسال نیست؟
گلشنی: همسرم سرکار خانم بتول نجفی رحمت الله علیها.
* کنکوریها تعطیلات عید را چگونه بگذرانند
فارس: یک توصیه به کنکوریها برای استفاده از تعطیلات نوروز داشته باشید.
گلشنی: ضمن مطالعه در تعدادی از ساعات روز، به دیدار اقوام و دوستان نزدیکشان بروند.
فارس: آیا برای سال ۱۴۰۲ خبر خوبی برای پژوهشگران کشور دارید که به عنوان عیدی سال جدید به آنها بدهید؟
گلشنی: من همواره به الطاف الهی امیدوارم. دعا میکنم که خداوند پژوهشگران کشورمان را نسبت به وظیفۀ واقعیشان هشیارتر کند.
پایان پیام/