خبرگزاری فارس؛ یادداشت - علی شعبانی: میرحسین موسوی و محمد خاتمی به فاصله سه روز هر کدام بیانیه‌ای را به مناسبت سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی منتشر کردند. برخی محافل سیاسی بیانیه خاتمی را به نوعی انتقاد از بیانیه موسوی تلقی کردند اما به نظر می‌رسد هر دو بیانیه اهداف و مقاصد مشترک و حتی ادبیات یکسانی دارند که در این یادداشت به آن می‌پردازیم تا معلوم شود که اگر چه موسوی راه عبور از جمهوری اسلامی و تغییر نظام را پیشنهاد کرده است اما با محتوای بیانیه خاتمی نیز می‌توان به این نتیجه رسید که مقصد هر دو یکی است و تنها از دو مسیر متفاوت برای رسیدن به مقصد استفاده کرده‌اند.
وجوه مشترک دو بیانیه:
تلاش برای زنده نگهداشتن آتش فتنه و اغتشاش: در بیانه موسوی و بیانیه خاتمی تلاش شده تا آشوبهای اخیر و اهدافش را که در کف خیابان افول کرده، حداقل در فضای سیاسی و رسانه‌ای زنده نگه دارند و هردو به صراحت از اغتشاشگران و اراذل و اوباشی که به مال و جان مردم با آتش و تیغ و دشنه حمله ور شدند و حتی به آمبولانس و آتش نشان نیز رحم نکردند، حمایت کرده‌اند.
موسوی با اشاره به شعار "زن – زندگی – آزادی" در بیانیه خود آن را "محور اصلی برای آینده روشن" می‌داند و سید محمد خاتمی نیز در پیامش چند بار به اعتراضات اخیر اشاره و جمعیت محدود اغتشاشگران را با عبارت "جوان امروز سخت عاصی و معترض است " عمومیت می‌بخشد و می‌نویسد که انبوه آنها هم که در متن اعتراضات نبوده‌اند دلهایشان با معترضین بوده است
متهم کردن نظام به سرکوب: در هر دو بیانیه تلاش شده است تا نظام اسلامی را که به اعتراف افراد منصف بیشترین مدارا و خویشتنداری را با اغتشاشگران داشت و در این راه بسیاری از نیروهای امنیتی و انتظامی و بسیجی به شهادت رسیده و یا مجروح شدند را متهم به سرکوب کنند. موسوی در بیانیه‌اش از عبارات "سرکوب وحشیانه و روشهای سرکوب گرانه" استفاده می‌کند و خاتمی نیز به "سرکوب اعتراض"، "برخورد نامناسب" و "به خاک و خون کشیدن انبوهی از آنها" و "دستگیری و برخورد خشن" می‌پردازد.
سؤال اینجاست که چرا موسوی و خاتمی حملات ددمنشانه به آرمان عزیز، روح الله عجمیان و یا آن افسر پلیس را که به آتش کشیدند و بیش از شصت شهید دیگر و دهها مجروح این اغتشاشات را ندیده‌اند و یا ظالمانه از کنار آن عبور کرده‌اند؟
نفی جمهوریت نظام: علی رغم برگزاری بیش از چهل انتخابات در کشور و علی رغم حضور پرشور و انبوه مردم در عرصه‌های مختلف در حمایت از نظام و انقلاب و خلق حماسه‌های حضور (تشییع پیکر شهید سلیمانی – راهپیمایی سیزده آبان – مراسم مردمی جشن عید غدیر و ...) چرا موسوی و خاتمی در بیانیه‌هایشان سعی دارند تا پیوند بین مردم و نظام را از هم گسسته معرفی نمایند و جمهوریت نظام را زیر سؤال ببرند. موسوی "دوری حاکمان از مردم" و خاتمی نیز "گذر از جمهوریت نظام" را مطرح می‌کند.
القای ناکارامدی و موفق نبودن جمهوری اسلامی در تحقق وعده‌ها: هم میرحسین موسوی و هم محمد خاتمی باچشم بستن بر دستاوردهای مهم انقلاب اسلامی (اعم از استقلال و آزادی و حاکمیت یافتن ارزشهای اسلامی و پیشرفتهای شگرف در علوم و فنون مختلف نانو، هسته‌ای، سلول‌های بنیادین و موشک و ماهواره و ناو زیردریایی و پهپاد) به رسم تمامی دشمنان انقلاب اسلامی بر طبل ناکارمدی نظام و انقلاب کوبیده‌اند. موسوی تیر خلاص را زده و تغییر نظام را مطالبه کرده و از وجود "بحران‌های به هم‌پیوسته"، "گسترش فقر"، "ناکارآمدی"، "بحران زیست‌محیطی، بحران اجتماعی، بحران مشروعیت، بحران فرهنگی و رسانه‌ای و" …. یاد کرده است و خاتمی نیز با بی انصافی تمام نوشته است که "نه تنها آیین و اندیشه که حتی زندگی معمولی و روزمره نیز آسیب فراوان دیده" و یا می‌گوید در عمل آنچه پیش آمد خلاف وعده‌ها بود" و در حالی نظام را متهم به این اتهام می‌کنند که آگاهانه سهم و نقش خود را در بروز این ناکارآمدی پنهان می‌نمایند.
القای ناامیدی: نکته مهم دیگری که فصل مشترک پیام‌های این دو عامل فتنه 88 است، القای ناامیدی است. چیزی که حتی در متون دینی ما (فارغ از بحث سیاسی و اغراض دشمنان) از گناهان کبیره برشمرده شده است. در حالی که کشور در حال فائق آمدن بر سیطره تحریم‌های ظالمانه و فشار آمریکا و دول غربی است و قرائن و شواهد آینده روشنی را برای عبور از شرایط سخت فعلی نشان می‌دهد که حتی اگر چنین نباشد هم عقل سلیم اجازه نمی‌دهد بر طبل نا امیدی کوبیده شود با این حال خاتمی و موسوی به مانند دشمنان کینه توز و مانند امریکا و رژیم اشغالگر قدس و مانند رادیو بی بی سی و شبکه‌های ضد انقلاب بی مهابا به القای نا امیدی پرداخته‌اند. موسوی نوشته است که جامعه از اصلاح در چارچوب ساختار موجود مأیوس است و خاتمی هم نوشته است که احساس نومیدی سایه افکنده است.
تغییر قانون اساسی: عمده مطالبه جریانات معارض داخلی و حتی خارجی در سالهای اخیر، اصلاح قانون اساسی بود و صد البته هدف از این اصلاح هم کمرنگ کردن نقش ستونهای اصلی مدل حکومت مبتنی بر مردم سالاری دینی بود اما هم در بیانیه موسوی و هم در نوشته خاتمی تغییر قانون اساسی (نه اصلاح آن) مورد تأکید قرار گرفته است و البته خاتمی ضمن تصریح به اینکه "تغییر قانون اساسی با توجه به تحولات جامعه لازم است" کوشیده است تا بدلیل شرایط کنونی فعلاً این مطالبه را در حد اصلاح قانون اساسی مطالبه کند. خاتمی در بیانیه خود علی رغم اینکه به خوبی می‌داند فرق قانون مصوب مجلس خبرگان (که به رفراندوم هم گذاشته شده) با پیش نویس آن چقدر زیاد است اما ناشیانه می‌نویسد که "پیش نویس قانون اساسی با جمهوری مردم سالار سازگارتر بود" و می‌افزاید که در بازبینی قانون اساسی (که آن هم به تأیید مردم رسیده) فاصله‌اش از جمهوریت بیشتر شد.
روشن است که یکی از اصلی‌ترین موضوعات که در پیش نویس قانون اساسی نبود و در خبرگان مطرح و به تصویب رسید، اصل مترقی ولایت فقیه برای حاکمیت اسلام و هدایت حکومت بر مبنای ارزشهای اسلامی بود و همچنین آنچه دربازنگری به عنوان تغییر مهم مطرح گردید مربوط به اصل ولایت فقیه بود ولذا می‌توان نتیجه گرفت که خاتمی اساساً با ولایت فقیه عادل و متقی و مدیر و مدبر که امام خمینی (ره) پشتیبانی از آن را رمز نجات و آسیب‌ناپذیری کشور دانسته بودند، مخالف است.
میر حسین موسوی نیز به سیاق خاتمی تغییر قانون اساسی را مطالبه کرده و در پیامش خواستار "تغییر نظم موجود با تدوین میثاقی تازه" و " همه پرسی برای لزوم تغییر قانون اساسی " شده است با این تفاوت که موسوی راه دیگری جز تغییر نظام را معتقد نیست اما خاتمی فعلاً چاره را در تغییر در چارچوب قانون و بستر نظام می‌داند
براندازی: فصل مشترک دیگر در بیانیه‌های موسوی و خاتمی اعتقاد هر دو به براندازی است اما با این تفاوت که خاتمی معتقد است چون زورمان نمی‌رسد پس فعلاً چاره کار این نیست و به صراحت اعلام می‌کند: "براندازی با توجه به توازن قوا و امکانات و توانی که حکومت دارد، ممکن نیست"(نمی‌گوید نامطلوب است) اما موسوی از جمهوری اسلامی عبور کرده و خواهان رفراندوم برای تغییر قانون اساسی و تشکیل مجلس موسسان و ... (بخوانید براندازی نظام) است.
نفی دشمنی دشمنان و تطهیر بیگانگان از دخالت در اغتشاشات اخیر: علی رغم مستندات آشکار اعم از حمایت سران برخی کشورهای اروپایی و امریکا از اغتشاشات و علی رغم هدایت آشوبها از طریق رسانه‌های بیگانه، تلاش موسوی و خاتمی آن است که نقش دشمن را هیچ نادیده گرفته و یا کمرنگ چلوه دهند. موسوی در پیامش به تخطئه "سیاست‌های دشمن محوری" و خاتمی با ادعای این که "ریشه مشکلات را در درون باید جست" تلاش می‌کنند نقش‌آفرینی دشمن و میدان‌داری سیاستمداران و رسانه‌هایشان را در اغتشاش‌آفرینی‌های اخیر پنهان سازند.
حمله به رهبری و حاکمیت اسلامی: بدون تردید رکن اصلی در دوام و بقای نظام اسلامی و ارزشهای انقلاب بستگی تام به رهبری امام راحل و خلف صالح او امام خامنه‌ای داشته و دارد. اصرار بر تمکین به رأی مردم و دفاع از جمهوریت نظام، پافشاری بر آرمانها انقلاب و ارزشهای اسلامی و تولید قدرت برتر در منطقه و تا حدی در جهان قطعاً مرهون نظام ولایت فقیه و مصداق بارز آن در حال حاضر یعنی رهبر معظم انقلاب است. در عین حال همچون دشمنان بیرونی و اوباش خیابانی خاتمی و موسوی در پیام و بیانیه خود تلاش کرده‌اند این رکن رکین را مورد تعرض قرار دهند.
موسوی با این جمله که " قانون در خدمت کسانی است که خویشتن را مافوق قانون می‌داند" و یا "قدرت غیر پاسخگو و مسئولیت ناپذیر" به ستون خیمه انقلاب می‌تازد و خاتمی نیز با طرح " شیوه‌های حکمرانی" نظارت بر نهادهای رهبری"، "پاسخگویی به مردم در ازای مسئولیت"، "حذف نهادهایی که از سوی رهبری تشکیل شده" و ... تلاش بر تعرض به رهبری داشته است.
زیر سؤال بردن انتخابات: در حالی که جریان سیاسی موسوی و خاتمی بیش از سه دهه در بستر همین انتخابات در نظام جمهوری اسلامی بر مسند قدرت تکیه زده‌اند و مسبب بسیاری از مشکلات جاری هستند اما در سالگرد پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی با این همه نمکی که خورده‌اند، نمکدان را شکسته و مشروعیت انتخابات را زیر سؤال می‌برند. موسوی "انتخابات آزاد" را مطالبه می‌کند و خاتمی با همین عبارت فهرست مطالباتی را در پیامش ارائه می‌دهد و خواستار حذف نظارت استصوابی و اصلاح شورای نگهبان می‌شود.
از مقایسه محتوایی دو پیام موسوی و خاتمی می‌توان نتیچه گرفت اگر چه بیانیه موسوی رادیکالتر است اما هم از نظر محتوا و هم از نظر اهداف کاملاً مشترک و قطعات یک پازل هستند.
پایان پیام/./ ت 936
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
