به گزارش گروه سیاست خارجی خبرگزاری فارس، «ناصر کنعانی» سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، پیش از ظهر دوشنبه ( ۱۷ بهمن ۱۴۰۱) در نشست خبری هفتگی، به تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی پرداخت.
سخنگوی وزارت خارجه در آغاز نشست امروز، با اشاره به فرا رسیدن چهل و چهارمین سالروز پیروزی انقلاب اسلامی، فرا رسیدن ایام دهه فجر را تبریک گفت و تصریح کرد: انقلاب اسلامی ایران با خواست و اراده مردم ایران و بدون هیچ گونه مداخله خارجی به موفقیت رسید.
وی افزود: گفتمان جمهوری اسلامی ایران در منطقه و جغرافیای پیرامونی به عنوان یک گفتمان غالب مطرح است.
* هشدار به سئول درباره شفافسازی در ارتباط با اظهارات ضدایرانی رئیسجمهور کره جنوبی
سخنگوی وزارت خارجه در نشست خبری هفتگی درباره پیگیری حقوقی پرونده بدهی کره جنوبی به ایران گفت: جمهوری اسلامی ایران مطالبات مالی موجود در بانکهای کره جنوبی را مطالبات قطعی متعلق به ملت ایران میداند و آن را با جدیت پیگیری کرده و تا وصول تمامی داراییهای ملی این موضوع را پیگیری خواهد کرد. اراده جدی داریم که این مطالبات را در اسرع وقت دریافت کنیم.
کنعانی تصریح کرد که متاسفانه دولت کره تا الان اراده لازم را برای حل این مسئله از خود نشان نداده است. البته ما تلاش میکنیم هر چه بیشتر از این منابع برای برخی از مصارف مورد نیاز جمهوری اسلامی ایران برداشت کنیم. دولت جمهوری اسلامی ایران درباره شکایت از کره تصمیمگیر است و از طریق کانالهای مقتضی اقدام خواهد کرد و دولت متناسب با شرایط و منطبق بر منافع خودش در این زمینه گامهای لازم و مقتضی را در زمانهای مناسب برخواهد داشت. امیدواریم تلاشهای جاری به نتیجه درست منتهی شو د و دولت کره به تعهد و مسؤولیت قانونی خود در این رابطه به صورت جدی و سریع عمل کند.
وی در ادامه افزود: هنوز مشکل مطالبات ما از کره به قوت خود باقی است و در چند وقت اخیر شاهد اظهارات غیردیپلماتیک و غیر حرفهای رئیس جمهور کره در سفرش به امارات عربی متحده بودیم. در این خصوص خواستار توضیح قانعکننده دولت کره جنوبی درباره اظهارات رئیسجمهور این کشور شدیم. اما متاسفانه توضیحات آنها تا الان قانعکننده نبوده است. چنانچه ما پاسخ روشن و قانعکنندهای دریافت نکنیم، این را موضع را موضع رسمی دولت کره تلقی میکنیم که میتواند بر مناسبات دوجانبه تأثیرات منفی بیشتری بگذارد.
کنعانی گفت: در وزارت خارجه و هم سفیر ایران در سئول در انتظار تنظیم ملاقاتهای مدنظر برای دریافت پاسخ روشن و قانع کننده طرف کرهای در این رابطه هستیم.
* ایران قائل به خویشتنداری درباره حادثه سفارت جمهوری آذربایجان است
سخنگوی وزارت خارجه در خصوص حادثه سفارت جمهوری آذربایجان در تهران گفت: در فواصل زمان رخ داد این حادثه تلخ، تا ایام اخیر ما توضیحات مبسوط و لازم را در این خصوص دادیم. متاسفانه حادثه حمله به سفارت آذربایجان در تهران حادثهای تلخ بود و در این رابطه مراتب تسلیت خود را به دولت و ملت آذربایجان و خانواده دیپلمات از دست رفته در این حادثه تلخ ابلاغ و در این خصوص اعلام همدردی کردیم و این حادثه را بلافاصله قویا محکوم کردیم.
وی توضیح داد: جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر وظیفه خودش در این رابطه در ابتدای حادثه، بلافاصله ورود کرد و اقدامات لازم را انجام داد، ضارب دستگیر شد و مورد بازجویی و تحقیقات انتظامی، پلیسی و قضایی قرار گرفت. تحقیقاتی که انجام شد تا این مقطع و همچنین اظهاراتی که ضارب داشت، تماما نشانگر این بود که این اقدام کاملا شخصی و با انگیزههای شخصی و خانوادگی صورت گرفته است. ضارب در این خصوص توضیحاتی داده و عنوان کرده که همسرش که تبعه جمهوری آذربایجان بوده، چند ماهی بوده که به دلایل خانوادگی منزل را ترک کرده و به ادعای فرد ضارب به سفارت آذربایجان در تهران مراجعه کرده ولی بعد از آن تماسی با خانواده خودش نگرفته است. ضارب گمان میکرد که همسرش در سفارت است و احیانا در این زمینه سفارت میل به همکاری ندارد و براساس اظهاراتش، حمله به سفارت با انگیزه رهایی و کسب اطلاع از همسرش بوده است.
کنعانی بیان کرد: اینها اظهارات ضارب است و شواهد متعدد نیز همین را نشان میدهد. اینها تحقیقات اولیهای است که صورت گرفت و مراجع ذیربط و نیروهای انتظامی، امنیتی و قضایی ما همچنان با دقت در حال بررسی ابعاد این رخداد تلخ هستند. بلافاصله بعد از وقوع این حادثه تلخ، هم سخنگوی وزارت خارجه اعلام موضع کرد وزیر خارجه با همتای آذری تماس تلفنی برقرار و گفتوگو و ابراز همدردی کرده و تسلیت گفت و برای همکاری مشترک جهت یافتن ابعاد دقیق حادثه اعلام آمادگی کرد.
وی ادامه داد: رئیس جمهور هم با همتای آذربایجانی تلفنی گفتوگو کرد و همه تلاشهای لازم برای التیام ابعاد این حادثه تلخ از سوی جمهوری اسلامی ایران صورت گرفت و تلاش شد فضای روابط دو کشور از این حادثه تلخ متاثر نشود و فضای مناسبات سیاسی به قوت خودش باقی بماند و دو طرف بتوانند در فضای توأم با دوستی و همکاری متقابل ابعاد قضیه را دقیقتر بررسی کرده و اقدامات لازم را انجام دهند.
کنعانی با بیان اینکه متاسفانه مقامات دولت آذربایجان در این رابطه تصمیم به تعلیق فعالیتهای سفارتشان در تهران گرفتند و این اقدام را انجام دادند، اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران قائل به ضروت خویشتنداری و بررسی توأم با طمانینه و آرامش سیاسی و پرهیزی از شتاب زدگی و پیشداوری برای قضاوت در خصوص این حادثه تلخ است و همچنان بر این موضع تأکید دارد و همه وظایف و مسؤولیتهای قانونی در این ارتباط انجام داده و خواهد داد و این روند را تکمیل خواهد کرد.
وی گفت: در همین چارچوب منطقی و اصولی، این موضوع را پیگیری و ادامه خواهیم داد و امیدواریم روابط دوجانبه دو کشور همسایه و دوست که منافع مشترک ناگسستنی بین دو کشور و ملت برقرار است، بیش از این از حادثه تلخ و ناگوار متاثر نشود و روابط در ریل دوستی و مودت و سیاست همسایگی در چارچوب منافع مشترک ادامه یابد.
* روابط ایران و جمهوری آذربایجان
کنعانی همچنین درباره روابط ایران و جمهوری آذربایجان نیز اظهار داشت: رویکرد مبنایی ایران در روابط خارجی توسعه مناسبات با کشورهایی است که به مسیر روابط دوجانبه توأم با احترام متقابل پایبند هستند و در این خصوص همسایگان جایگاه و اهمیت ویژهای دارند. رویکرد اساسی ایران در ارتباط با جمهوری آذربایجان عبور از این حادثه مبتنی بر همکاری مشترک در جهت رفع سوءتفاهمات است. اصل بر توسعه روابط و اصل ما بر همکاری است و ایران در این مسیر اقدام میکند. روابط دوجانبه یک مسیر دوطرفه و مبتنی بر احترام متقابل و منافع مشترک است و ایران در همین چارچوب حرکت خواهد کرد.
* سفر رئیسجمهور ایران به چین
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در پاسخ به سوالی در خصوص زمان سفر رئیسجمهور ایران به چین گفت: سفر رئیسجمهور ایران به چین جزو برنامههایی است که بر اساس توافق مشترک دو کشور در حال برنامهریزی است و انشاءالله در زمان مناسب انجام میشود.طبیعتاً از سوی نهاد ریاست جمهوری نیز، در زمان خودش اطلاعات دقیق و به موقع به رسانهها داده خواهد شد.
* سفر شمخانی به روسیه برای شرکت در نشستی درباره افغانستان
ناصر کنعانی در خصوص نشست هفته پیش در مسکو درباره سوریه، تاکید کرد که مشورتهای دوجانبه و چندجانبه درباره سوریه برقرار است و نشست مشترک با مقامات دولت روسیه در مسکو برگزار شد.
وی سپس درباره سفر «علی شمخانی» دبیر شورایعالی امنیت ملی کشورمان به مسکو برای شرکت در نشستی در خصوص افغانستان، گفت که این سفر در آستانه انجامشدن است و در چارچوب نشست دبیران شورای امنیت ملی کشورهای همسایه افغانستان صورت میگیرد.
کنعانی توضیح داد که دبیر شورای امنیت ملی در حاشیه نشست با همتایان خود و مقامهای روسیه درباره موضوعات مورد علاقه گفتوگو میکند.
* احتمال سفر گروسی به ایران
سخنگوی وزارت خارجه در ادامه درباره سفر رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تهران نیز بیان کرد: در چارچوب همکاریهای دوجانبه و منظم جمهوری اسلامی ایران با آژانس، ارتباطات ما همواره برقرار بوده است. علاوه بر مذاکرات سفیر ما در وین با آژانس به صورت مستقیم و مستمر، گفتوگوهای کارشناسی در این زمینه انجام شده است و با تکمیل روند آمادهسازیها، امکان انجام سفر گروسی به ایران در آینده متصور است.
وی خاطرنشان کرد: باید زمینهسازیهای فنی این سفر انجام شود. جمهوری اسلامی ایران همواره جزو کشورهای دارای همکاری نزدیک و مستمر با آژانس بوده و در چارچوب فنی، گفتوگوها و ارتباطات ادامه پیدا خواهد کرد.
* با تدابیر دفاعی مستحکم ایران، حمله در اصفهان ناکام ماند
کنعانی در پاسخ به سؤالی درباره حمله ناکام هشتم بهمن گذشته به یکی از مجتمعهای کارگاهی وزارت دفاع در استان اصفهان گفت: در ارتباط با حمله تروریستی به یکی از تاسیسات نظامی ایران در شهر اصفهان در این رابطه اطلاع رسانی لازم صورت گرفت. اقدام مذبوحانه و زبونانهای است که توسط دشمنان جمهوری اسلامی ایران انجام شد و خوشبختانه با تدابیر دفاعی مستحکم جمهوری اسلامی ایران، منتهی به نتیجه مطلوب حمله کنندگان نشد و عملا حمله انجام شده ناکام بوده است.
وی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران همواره در معرض اقدامات دشمنانه بوده و اقداماتی از این دست در ارتباط با برخی تاسیسات حساس ایران قبلا صورت گرفته و نشانگر عجز و ناتوانی دشمنان ملت ایران در جلوگیری از پیشرفت روزافزون ملت و کشور در حوزههای مختلف دفاعی و صنعتی است و چنین اقدامات زبونانهای تأثیری بر عزم و اراده ملت و کشور ایران برای پیشرفت در حوزههای مختلف نخواهد داشت.
* اوکراین منافع خود را قربانی سیاست توسعهطلبانه آمریکا و ناتو نکند
سخنگوی وزارت خارجه درباره کمک نظامی غرب به اوکراین و ادعای کمک تسلیحاتی ایران به روسیه گفت که این نشاندهنده نفاق و سیاست دوگانه درباره مسائل مهم بینالمللی و از جمله اوکراین است. عدد و رقمهایی که از میزان کمکهای نظامی دولت آمریکا و علاوه بر آن فروش اقلام نظامی که آمریکا به اروپا انجام میدهد که اروپا به اوکراین کمک نظامی کند، عدد و رقمهای بسیار سنگینی است که اگر اندکی از این عدد و رقمها مصروف صلح سازی در اوکراین میشد، ما شاهد این حجم از ویرانی، خسارت و تلفات انسانی نبودیم و نیازی هم نبود که اوکراین هر از چندگاهی به جای نگاه کردن به اصل و ریشه بحران، این گونه اتهامات سیاسی را متوجه ایران کند.
وی با بیان اینکه موضع ما روشن بود، توضیح داد که سیاست ما عدم حمایت از جنگ و یک طرف علیه دیگری است. امیدواریم مقامات اوکراین با نگاه به ریشه بحران و با اتخاذ رویکرد صحیح سیاسی منافع خود و ملتشان را قربانی سیاست توسعهطلبانه آمریکا و ناتو در منطقه نکنند و امیدواریم با سیاست حکیمانه و درست رهبران این کشور شاهد شکل گیری مذاکرات صلح و پایان یافتن جنگ در این کشور باشیم.
* ابراز آمادگی ایران برای کمک به زلزلهزدگان سوریه و ترکیه
سخنگوی وزارت خارجه ایران در ادامه درباره زلزله مرگبار امروز سوریه و ترکیه گفت: به ملت ترکیه و سوریه تسلیت عرض میکنم و مراتب همدردی عمیق ایران را را اعلام میکنم. برای روح درگذشتگان رحمت واسعه الهی مسئلت میکنم. امیدوارم خداوند به مصدومان، شفای عاجل عنایت کند.
کنعانی ادامه داد: با ارتباط خوبی که با مقامهای دو کشور برقرار است، در صورت نیاز، نهادهای امدادرسانی، درمانی و یا بهداشتی ایران حتماً به مسؤولیت و وظیفه اخلاقی، انسانی و اسلامی خود و در چارچوب حق همسایگی و روابط دوستانه عمل خواهند کرد.
* عادی سازی روابط ترکیه و سوریه
به گزارش فارس، سخنگوی وزارت خارجه درباره عادی سازی روابط ترکیه و سوریه نیز بیان کرد: جمهوری اسلامی ایران از هرگونه رویکرد سیاسی در کمک به نزدیکی دو کشور ترکیه و سوریه استقبال میکند و تلاشهای سیاسی لازم را در این رابطه قبلا انجام داده و گفتوگوهای خوبی که در دمشق و آنکارا در چارچوب سفیر اخیر وزیر خارجه ایران صورت گرفت، در مسیر تکمیل تلاشها برای تقویت گفتوگوهای منطقهای به منظور کمک به تثبیت صلح و ثبات در سوریه بود.
این دیپلمات ارشد ایرانی گفت: خوشبختانه روند آستانه چارچوب مورد اتفاق ایران، ترکیه، روسیه و سوریه برای کمک به تحکیم صلح، ثبات و امنیت در سوریه است و برای تقویت روند آستانه اتفاق نظر خوبی بین چهار کشور شکل گرفته و امیدواریم با توافقات انجام شده و مذاکرات خوبی که صورت گرفته، شاهد برگزاری نشستهای چهارجانبه در آینده نزدیک در راستای کمک به صلح و ثبات مبتنی بر روند چندجانبه آستانه باشیم.
وی یادآور شد: البته بحث کمک به بازسازی سوریه جزو موضوعات مورد توجه ایران است و جمهوری اسلامی ایران در این زمینه در چارچوبهای دوجانبه و چندجانبه تلاشهای لازم را انجام خواهد داد.
* پاسخ به اظهارات مقامهای اوکراین درباره قطع رابطه با ایران
کنعانی درباره هواپیمای اوکراینی نیز بیان کرد: موضوع هواپیمای اوکراینی چارچوب و روند حقوقی و فنی خود را دارد و در همان چارچوب دنبال میشود. در سالگرد حادثه تلخ سقوط هواپیما توضیحاتی دادم.
سخنگوی وزارت خارجه تأکید کرد: ما به عنوان جمهوری اسلامی ایران علاقهمند به حفظ و داشتن روابط دوجانبه سازنده مبتنی بر منافع متقابل با همه کشورها از جمله اوکراین هستیم. البته ما شرایط سخت اوکراین را درک میکنیم و امیدواریم مناقشه نظامی در این کشور با رویکرد سازنده و سیاسی هر چه سریعتر خاتمه یابد و طرفین نزاع و بحران از طریق گفتوگو، اختلافات خودشان را حل و فصل کنند.
وی افزود: امیدوار هستیم کشورهایی که میلیاردها دلار کمک نظامی را به اوکراین گسیل میکنند و در عین حال مدعی طرفداری از صلح هستند، رویکرد غیرسازنده را کنار بگذارند و به رویکرد سیاسی و به کمک به دو طرف به حل بحران فکر کنند.
کنعانی ادامه داد: یک بار دیگر هرگونه ارسال تجهیزات و تسلیحات از جمله پهپاد را برای استفاده در جنگ اوکراین تکذیب میکنیم. برای رفع سوءتفاهم، یک دور گفتوگوی فنی و تخصصی با هیأت اوکراینی در عمان انجام دادیم. در صورت لزوم، برای برگزاری دور جدید، ما مشکلی نمیبینیم. در این زمینه سیاست ما روشن است. ترجیح میدهیم به ادبیات سیاسی که با اهداف سیاسی مطرح میشود، توجه نکنیم. مسیر روابط با کشورها، یک مسیر دوجانبه است که باید مبتنی بر احترام متقابل و منافع مشترک تعریف شود.
* مذاکرات ایران و اوکراین در عمان
وی درباره مذاکرات بین ایران و اوکراین در عمان نیز خاطرنشان کرد: در جلسه گذشته نیز عرض کردم که با میزبانی دولت عمان اولین دور گفتوگوهای فنی و کارشناسی بین اعضای دو تیم اوکراین و ایران برگزار شد. ما برای ادامه گفتوگوها و برگزاری دور جدید گفتوگوهای فنی و کارشناسی در این خصوص مشکل خاصی نداریم و میتوانیم در زمان مناسب این گفتوگوها را انجام دهیم و وزیر خارجه ما نیز در این زمینه موضع خود را صریحا اعلام کرد.
کنعانی درباره دور بعدی گفتوگوها نیز بیان کرد: تا جایی که مطلع هستم هنوز زمانبندی دقیقی برای دور دوم گفتوگوها انجام نشده است.
* روند تعیین سفرای جمهوری اسلامی ایران در دولت جدید
کنعانی در ادامه افزود: تغییر سفرا در دستگاه دیپلماسی مسیر شناخته شده اداری خودش را دارد. اساساً دوره سفارت سفرا و دیپلماتها مشخص است. طبیعتاً در همین چارچوب در دوره دولت جدید هم نقل و انتقالات در زمان مقتضی در تعداد قابل توجهی از سفارتخانهها صورت گرفته است. در ارتباط با تعداد دیگری از سفارتخانه و هم این اقدام در حال انجام است با پایان یافتن دوره ماموریت تعدادی از سفرا ،سفرای جایگزین تعیین شدند، مسیر اداری لازم برای اخذ پذیرش طی شده است.
وی تصریح کرد: برخی از سفرا در شروع اعزام هستند، تعداد دیگری هم تعیین شدند منتظر تکمیل روند اداری در داخل و مرحله اخذ پذیرش هستند. بنابراین ما گمان میکنیم که این روند چرخه تغییر مدیریتی در سفارتخانهها همچنان در این دولت هم انجام شده است و متناسب با تغییرات دوره ای اتفاق صورت گرفته و این روند انشاءالله تکمیل خواهد شد.
* روند مذاکرات هستهای
سخنگوی دستگاه دیپلماسی ایران همچنین گفت که پویایی دیپلماتیک در ارتباط با موضوع مذاکرات هستهای و مذاکرات رفع تحریمها همچنان به قوت خود باقی است. پیامها در سطوح مختلف رد و بدل میشود. کشورهای دوست در این زمینه که علاقهمند به ایفای نقش هستند و با طرفهای مرتبط با توافق ارتباطات خوبی دارند، تلاشهایشان را انجام میدهند و جمهوری اسلامی ایران هم همواره از اینگونه تلاشها و اقدامات توأم با حسن نیت، استقبال کرده است.
وی تأکید کرد: در این رابطه هم وزیر امور خارجه و هم مذاکرهکننده ارشد هستهای جمهوری اسلامی ایران توضیحات کافی دادهاند. گمان نمیکنم در این جلسه نکاتی را بر نکات پیش گفته این عزیزان در این رابطه اضافه کنم.
* حقآبه ایران از هیرمند
به گزارش فارس، ناصر کنعانی همچنین درباره حقآبه هیرمند نیز اظهار داشت: اینکه نتیجهای گرفته باشیم، بله، ما در مقاطعی از تلاشها و پیگیریهای مجدانهای که قبلا انجام شد و هیأتهایی که به افغانستان عزیمت کردند از جمله سفر هیأتهای کارشناسی و مرزی و تیمهای ترکیبی به افغانستان و سفر وزیر نیرو به افغانستان، بخشی از حقآبه جمهوری اسلامی ایران دریافت شد، اما این تمام حقآبه جمهوری اسلامی ایران نبود و جزو مطالبات جمهوری اسلامی ایران است.
سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: تأکید رئیس جمهور بر این بود که دستگاهها و وزارتخانههای ذیربط مسؤولیت خود را در این زمینه با جدیت ادامه دهند. این موضوع با جدیت در دستورکار قرار دارد و از طریق گفتوگوهای فنی و کارشناسی دنبال خواهد شد. آقای کاظمی قمی سرپرست سفارت ما در کابل و نماینده ویژه رئیس جمهور در ملاقات اخیر با سرپرست وزارت خارجه افغانستان این موضوع را به صورت جدی مورد گفتوگو قرار داد.
وی ادامه داد: طبیعتا این موضوع در پیگیریهای ما خواهد بود و جمهوری اسلامی ایران برای تامین حقوق ملت ایران از روشهای حقوقی و مذاکرات دیپلماتیک و فنی هم برای تحقق منافع ملت و هم اجرای دستور رئیس جمهور، استفاده خواهد کرد.
* سفر وزیر خارجه قطر
به گزارش فارس، این دیپلمات ارشد کشورمان درباره سفر وزیر خارجه قطر به تهران نیز اظهار داشت: قطر جزو کشورهای دوست در منطقه است که همواره با نگاه توأم با حسن نیت تلاشهای دیپلماتیک خوبی را برای کمک به نزدیک کردن دیدگاهها در موضوعات مختلف بین ایران و طرفهای دیگر از جمله در بحث مذاکرات رفع تحریمها داشته و این گفتوگوها و تماسها در فواصل زمانی برقرار بوده است.
* روابط با عربستان
سخنگوی وزارت خارجه درباره روابط با عربستان سعودی هم گفت: ما در رابطه با عربستان سعودی تأکیدمان بر مسیر دیپلماسی است و بر مسیر دیپلماسی و تکمیل گامهای برداشته شده برای اصلاح مسیر روابط و قرار گذاشتن آن در ریل صحیح خودش همچنان ملتزم و پایبند هستیم و این رویکرد اصولی ایران است و این مسیر را ادامه خواهد داد و چنانچه تلاش توأم با حسن نیتی از سوی هر یک از کشورهای دوست از جمله عراق صورت بگیرد کما فی السابق جمهوری اسلامی ایران از اینگونه تلاشها استقبال خواهد کرد.
پایان پیام/