به گزارش خبرگزاری فارس از شهرضا، امروزه باورهای مختلفی در زندگی مردم جای خود را باز کرده‌اند و مردم با آن‌ها زندگی می‌کنند، تمدن بشر و پیشرفت تکنولوژی هم نتوانسته است آن‌ها را از ذهن و دل مردم پاک کند. در ایران نیز بعضی باورها به صورت یک اصل فرهنگی درآمده است و تعداد زیادی هنوز با این باورها و انجام کارهای خاص آن به آرامش رسیده‌اند و می‌رسند.
به عنوان مثال روشن کردن شمع برای برآورده شدن حاجت در مکان خاص به نام سقاخانه در ساعت مشخص هنوز رواج دارد، یا توسل به پدیده‌های طبیعی مثل درخت و بستن پارچه به آن، نوشتن عریضه و انداختن آن در مکان های مقدس، نمونه‌هایی از این باورها است که مردم با آن زندگی می‌کنند.
سمنو مهم ترین نذر مردم شهرضا است
در فرهنگ مردم شهرضا نیز ما شاهد باورهایی هستیم که مردم با آن ها روابط اجتماعی خود را تنظیم می‌کنند. با توجه به این که شهرضا شهری مذهبی است، نذر پختن در بین مردم بسیار رواج دارد. مانند شله زرد، کاچی، آش و سمنو هر یک از این نذرها به مناسبت خاص می پزند و برای آن اهمیت خاصی قائل هستند. «پشت کردن به نذر» را خوش یمن نمی دانند و عقیده دارند که «اَک» آن را خواهند خورد، بنابراین در بعضی خانواده‌ها پختن نذر به عنوان ارث حفظ شده و نسل به نسل منتقل شده است.
سمنوپزان یکی از سنت های آیینی مردم ایران است که سال ها قدمت دارد و در این مراسم در کنار پختن سمنو، ذکر اهل بیت (ع) نیز انجام می‌شود؛ نذر پخت سمنو ویژه حضرت فاطمه زهرا (س) است.
سمنو مهم ترین نذر مردم شهرضاست که با آداب خاص پخته می شود. این نذر بسیار محترم است و پختن آن یک شبانه روز طول می کشد. اعتقاد و باور مردم به پختن این نذر بسیار محکم است و آن را برای خرید خانه، وسیله کار، تولد فرزند، رفع بیماری می پزند و در بعضی خانواده‌ها با شور و حال خاص موروثی است و به عنوان یک میراث معنوی آن را حفظ کرده‌اند.
پیچیدن نوای بلند یا فاطمه زهرا(س) و صلوات به همراه عطر جوانه گندم
صدای بلند یا فاطمه زهرا(س) و صلوات به همراه عطر جوانه گندم در کوچه‌های شهر حس خوبی به هر رهگذری دست می‌دهد. صدای بلند صلوات مردانی که مشخص است در حال انجام کار معنوی هستند از داخل خانه‌های مردم این دیار به گوش می‌رسد و بویی شبیه عطر بوی زندگی مشامت را نوازش می‌دهد.
کار پخت سمنو در پاتیل مسی از اذان صبح آغاز می شود و تا اذان صبح روز بعد ادامه دارد. برای پخت سمنوی سنتی شهرضا فقط از آرد و آب استفاده می شود و علت شیرینی آن استفاده از آرد جوانه گندم است.
هر ساله همزمان با ولادت حضرت محمد(ص) و ولادت امام جعفر صادق(ع) ۱۴ پاتیل سمنو در شهرضا توسط مؤسسه مردمی ۵ تن آل عبا پخته می‌شود و صبح فردای آن در بین مردم توزیع می‌شود.
پخت ۱۴ پاتیل سمنوی سنتی شهرضا در میلاد پیامبر
محمدحسن کفاش عضو هیأت مدیره مؤسسه مردمی ۵ تن آل عبا در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در شهرضا اظهار داشت: چندین سال سمنوی سنتی شهرضا در مسجدالرسول توسط این مؤسسه پخته می‌شد و بعد به این فکر افتادیم که مکانی را برای این مؤسسه و پخت سمنوی سنتی شهرضا ایجاد کنیم.
وی با بیان اینکه در سال ۹۳ زمینی برای این مؤسسه گرفته شد و از همان سال در روز ولادت پیامبر اکرم ۱۴ پاتیل سمنو پخت می‌شود، گفت: تنها در ۲ سال کرونا این ۱۴ پاتیل پخت نشد.
کفاش افزود: در سال‌های قبل هر ۱۴ پاتیل یک جا پخته می‌شد، اما امسال تصمیم گرفته شد در ۳ مرحله ۱۴ پاتیل سمنوی سنتی شهرضا پخته شود.
عضو هیأت مدیره مؤسسه مردمی ۵ تن آل عبا بیان کرد: این مؤسسه غیر از پخت در مکان فعلی در خیریه‌ها نیز تاکنون یک تا ۲ پاتیل سمنو پخته است.
ثبت سمنوی سنتی شهرضا در فهرست آثار ناملموس کشور
محمدحسین شبانی رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرضا در گفت‌وگو با خبرنگار فارس با اشاره به پخت سمنوی سنتی شهرضا گفت: با توجه به سابقه پخت سمنو در شهرضا و تأسیس این مؤسسه، میراث فرهنگی شهرضا تصمیم گرفت که پخت سمنوی سنتی این شهرستان را جزو میراث ناملموس ثبت کند.
وی ادامه داد: مستندنگاری پخت سمنو در سال ۱۳۹۵ انجام و به اصفهان و تهران ارسال شد و در تاریخ ۴ تیر ماه ۱۳۹۸ به شماره ۱۸۶۲ در شورای ثبت میراث فرهنگی کشور جزو آثار ناملموس به ثبت رسید.
شبانی عنوان کرد: همزمان با مستندنگاری در ایام عید در چهل ستون اصفهان پخت چند پاتیل سمنوی شهرضا را آغاز کردیم که با استقبال خوبی روبه‌رو شد و امسال نیز در نظر داریم در ستاد نوروزی شهرضا و چهل ستون اصفهان سمنوی سنتی شهرضا پخته شود.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرضا با بیان اینکه سمنوپزان از دیرباز جزو مراسم آئینی و مذهبی شهرهای مختلف ایران است، عنوان کرد: پخت سالانه بیش از ۵۰۰ پاتیل سمنو در شهرضا و سابقه هزار ساله این سنت که با اندیشه‌های مذهبی و دینی همراه بوده است، از جلوه‌های فرهنگ اصیل مردم این شهرستان است.
شیوه پخت سمنوی شهرضا در کشور بی‌نظیر است
به گزارش فارس، صاحب اصلی مراسم سمنوپزان حضرت فاطمه زهرا(س) است، این مراسم در فصل پاییز و زمستان و نزدیک فصل بهار و به یمن نو شدن سال جدید برای تهیه سمنوی سفره هفت سین نیز برگزار می‌شود؛ سمنو به عنوان نماد زاییدن و باروری گیاهان و سمبل برکت، فراوانی و نیرومندی است که یکی از سین‌های سفره هفت سین نوروزی ایرانیان را نیز از روزگار قدیم تاکنون تشکیل می‌دهد.
در شب سمنوپزان همه افراد فامیل و آشنایان و صاحب نذر دور دیگ جمع می شوند و ضمن هم زدن به دعا و نیایش می پردازند و نذر می‌کنند که در صورت برآورده شدن حاجت برای سال آینده در آرد و گندم یا مغز بادام سمنو سهیم شوند، حدود ساعت ۱۰ شب با ذکر دعا و صلوات و آداب و رسوم خاصی درب پاتیل سمنو بسته می‌شود و یک سینی حاوی قرآن، آب، شمع، شانه، سورمه، نبات، شکلات و آینه روی پاتیل قرار می‌دهند تا سمنو تا صبح دم بکشد، فردا صبح بعد از خواندن نماز سمنو بین مردم توزیع می‌شود.
پخت سمنوی سنتی در شهرضا حدود ۲۴ ساعت به طول می کشد و جنبه نذری دارد، شیوه پخت سمنوی شهرضا در کشور بی‌نظیر است. پخت سمنو با اعتقادات مردم همراه است و خیلی از مردم اعتقاد دارند که در زمان پخت سمنوی نذری حضرت فاطمه (س) در پای دیگ سمنو حاضر می‌شود.
انتهای پیام/۶۳۱۰۱/
