به گزارش خبرنگار آموزش و پرورش خبرگزاری فارس، حجت‌الاسلام والمسلمین علی لطیفی رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در نخستین نشست خبری خود که در این سازمان برگزار شد به تشریح سیاست‌ها و برنامه‌های سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی پرداخت و اظهار کرد: بر اساس چارچوب سیاست‌های دولت و برنامه‌های وزیر آموزش و پرورش و بررسی که در این مدت نسبت به سازمان داشتم، سیاست‌هایی را در پیش گرفتیم؛ یک سیاست ما، توجه به تعامل جدی با دیگر بخش‌های وزارت آموزش و پرورش مانند دانشگاه فرهنگیان، معاونت‌های آموزش ابتدایی، آموزش متوسطه و معاونت پرورشی و فرهنگی است که باید روابط تنگاتنگ داشته باشیم.
* توجه جدی به تحولات و تغییرات زمانه در تولید محتوای درسی
حجت‌الاسلام والمسلمین لطیفی، سیاست دیگر را توجه جدی به تحولات و تغییرات زمانه ذکر کرد و گفت: انتظار می‌رود برنامه‌ها متناسب با تحولات و تغییرات به‌روز شود؛ یکی از این ابعاد توجه به تحولات کرونا و توجه به تحولات فناوری در این چند سال اخیر است. همچنین سازمان برای مسأله آموزش ترکیبی، چگونگی همسان کردن آموزش در زیست بوم کرونا اقداماتی را داشته است.
وی، سیاست مشارکت‌پذیری حداکثری نسبت به ذی نفعان برنامه درسی را از سیاست‌های دیگر سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی ذکر کرد و بیان داشت: تلاش می‌شود از مشارکت کسانی که در زمینه تدوین و تولید محتوای درسی تجاربی دارند، بهره ببرند.
* توجه به اسناد تحولی و پیگیری اجرای آن
معاون وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه سیاست دیگر توجه به مسائل حمایت از برنامه درسی است، گفت: محتوا یک بخشی از سازمان است و اقدام دیگر این است که وقتی کتاب درسی تدوین، چاپ و توزیع می‌شود، بازخوردگیری صورت گیرد.
وی با اشاره به توجه به اسناد تحولی و پیگیری اجرای آن تا سطح مدرسه به عنوان سیاست دیگر ذکر کرد و افزود: تدوین راهنمای تربیت و یادگیری در دوران آقای ملکی انجام شد که در تدارک بازنگری و اعمال ملاحظات کارشناسی و انجام قطعات پازل هستیم که با انجام اصلاحات، تحول در برنامه درسی در سطح مدرسه اتفاق می‌افتد.
* برای چاپ کتب درسی به ۴۵ هزار تُن کاغذ و ۴۲۰۰ تُن مقوا نیاز است
حجت‌الاسلام والمسلمین لطیفی با اشاره به اینکه مسأله تقویت سرمایه انسانی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی از دیگر برنامه‌های این سازمان است، گفت: سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در سال‌های گذشته شاهد ضعف‌هایی در سرمایه انسانی بوده است. برخی از کارشناسان در آستانه بازنشستگی هستند. متوسط سنی سابقه کارشناسان سازمان بین ۲۰ تا ۲۵ سال است.
وی با بیان اینکه در سال برای چاپ کتب درسی به ۴۵ هزار تُن کاغذ و ۴۲۰۰ تُن مقوا نیاز است، افزود: امسال در مناقصه، شرکت داخلی حضور داشتند که بازدید فنی داشتیم و نمونه‌ها روی کتاب درسی تست شد. در حال حاضر تفاهم برای تولید کامل جلد کتاب بسته‌ایم.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی ادامه داد: در زمینه کاغذ هم در گذشته فقط ۵ تا ۷ هزار تُن کاغذ داخلی بود که امسال با شرکت داخلی قرارداد بستیم و مقرر شد ۳۰ هزار تُن از کاغذ درسی معادل ۶۷ درصد از تولیدات داخلی است و تا امروز دو نوبت کاغذ هم دریافت کردیم و طبق تفاهم‌نامه پیش می‌رویم.
* تاکنون ۱۴۹ میلیون و ۵۰۰ هزار جلد کتاب درسی سفارش چاپ دادیم
حجت‌الاسلام والمسلمین لطیفی درباره چاپ کتب درسی گفت: تاکنون ۱۴۹ میلیون و ۵۰۰ هزار جلد کتاب درسی سفارش چاپ دادیم که فرایند چاپ از مهر ۱۴۰۰ شروع شده است و ۱۰ شهریور توزیع کتابها از مناطق به مدارس آغاز شده است.
وی درباره ثبت سفارش کتب درسی افزود: تاکنون بر اساس آمار متوسط کشوری، ۹۲ درصد دانش‌آموزان ثبت سفارش کتب درسی را انجام دادند و از خانواده‌ها می‌خواهیم نسبت به ثبت سفارش کتب درسی اقدام کنند تا بدانیم کتب درسی را کجا بفرستیم.
* تغییرات جزئی تا کلی ۲۰۰ عنوان کتاب درسی
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی درباره تغییر در ۲۰۰ عنوان کتاب درسی، گفت: این تغییرات از اصلاح جزئی تا تغییرات کلی است. مثل تغییر در متن‌ها، عکس‌ها و ویرایش است. از این عناوین ۲۶ کتاب تغییر کلی دارد که فصل‌ها جابجا شده و بازنویسی شده است.
وی ادامه داد: برای سال ۱۴۰۲ هیچ عدد و رقمی از اصلاحات و تغییرات اعلام نکردیم و پروژه بهسازی کتاب‌های درسی را آغاز کردیم که متمرکز بر یک سری اصلاحات و تغییرات است که در سه زمینه اصلاح صورت می‌گیرد؛ محور نخست، اصلاح یک سری فعالیت‌های یادگیری و تمارین است. این اقدام به دلیل بازخورد از نتایج تیمز و پرلز و نظرات معلمان است که یک سری تکالیف را مسأله‌محور می‌کنیم. همچنین یک سری از فعالیت‌ها و تکالیف را ناظر به ملاحظات و رویکردهای فرهنگی بازسازی و بهسازی می‌کنیم.
حجت‌الاسلام والمسلمین لطیفی افزود: محور دوم پروژه بهسازی، غنی‌سازی برخی کتابها در حوزه‌های محتوایی مورد تأکید است که می‌توان به فضای مجازی، سواد رسانه‌ای و هدایت تحصیلی اشاره کرد؛ بعضی از فصل‌ها و بخش‌ها را تغییر داده و مهارت‌ها را اضافه می‌کنیم. در این راستا کتاب کار و فناوری در حال بررسی غنی‌تر است؛ محور سوم نیز ارتقای ابعاد زیباشناختی و هنری است که متمرکز روی هر پایه حداکثر یک کتاب است.
معاون وزیر آموزش و پرورش درباره تهیه کتاب رایگان برای دانش‌آموزان، اظهار کرد: کتاب‌های دانش‌آموزان سیستان و بلوچستان به صورت رایگان تأمین شده است. اما اداره‌کل آموزش و پرورش برخی استان‌ها بر اساس بودجه‌های خودشان، سرانه‌هایی را اختصاص می‌دهند. به عنوان مثال هرمزگان این برنامه را دارد.
وی اضافه کرد: مسیر دیگر قرارگاه عدالت تربیتی و نصیب آموزشی برابر است که ما نیز با سازمان به میزان اعتبارات با قرارگاه همکاری داریم.
حجت‌الاسلام والمسلمین لطیفی درباره تغییرات کتب درسی گفت: از تألیف برخی کتب درسی حدود ۱۰ سال و برخی بیش از ۱۰ سال گذشته است. از سوی دیگر عدم تناسب میان حجم محتوا و زمان آموزش احساس می‌شود. مسأله اساسی که در فرمایشات مقام معظم رهبری نیز به آن اشاره شده بود این است که شایستگی‌ها، مهارت‌ها و توانمندی‌هایی که دانش آموز به آن نیاز دارند را مورد توجه قرار دهیم که ناظر بر به‌روز آوری و بهسازی کتب درسی است.
وی اضافه کرد: در گام اول نیازسنجی را آغاز کردیم و بیش از ۱۰۰ مطالعه و پژوهش جمع آوری شد و در حال بازبینی و فراتحلیل این مطالعات هستیم. گام دوم مطالعات آینده نگرانه است که به آنها نیز توجه داریم تا بتوانیم نیازهای آتی دانش‌آموزان را نیز پوشش دهیم و نیازها به طور مستمر رصد می‌شوند.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در خصوص استفاده از کتاب‌های سال گذشته در برخی مناطق، گفت: درصدی از کتاب‌های ما بدون تغییر است و می‌توان در سال بعد از آن استفاده کرد.
* موضوع جذاب نبودن کتاب درسی اجمالا درست است
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در پاسخ به پرسش خبرنگار فارس درباره مشارکت‌پذیری در تألیف کتب درسی، گفت: بخشی از فعالیت‌های ما در قالب برنامه بهسازی کتب درسی به صورت برون سپاری و با مشارکت نهادها و افراد بیرونی انجام می‌شود و از کمک دیگر بخش‌ها البته در صورتی که پشت اقدام آنها ملاحظات اقتصادی شفاف و مسائل کنکوری نباشد، استقبال می‌کنیم.
وی درباره وجود اشکالات در متن کتب درسی افزود: 976 عنوان کتاب درسی داریم و اگر بخواهید وقت بگذاید و فقط کتابها را ورق بزنید، کلی وقت‌گیر است. اینکه می‌گوییم کتابها را اصلاح می‌کنیم، منظور همین است که اگر اشکالاتی در کتب درسی باشد، در چاپ‌های بعدی برطرف می‌شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین لطیفی درباره گلایه برخی منتقدان به جذاب نبودن کتاب درسی، گفت: موضوع جذاب نبودن کتاب درسی اجمالا درست است و اینکه از ابعاد زیبایی شناختی در نظر داریم کتابها را اصلاح کنیم به همین دلیل است.
وی درباره نرسیدن کتاب درسی در اول مهر به دست برخی دانش‌آموزان، اظهار کرد: تلاش این است که کتابها به موقع به دست دانش‌آموزان برسد و زمانی که ثبت سفارش کتاب درسی صورت می‌گیرد، کتابها به مدرسه داده می‌شود و دانش‌آموزان از اول مهر کتاب خواهند داشت. پس از خانواده‌ها می‌خواهیم اگر برای ثبت سفارش کتاب درسی اقدام نکردند، هرچه سریعتر اقدام کنند.
* انتشار راهنمای آموزش ترکیبی پساکرونا تا مهرماه برای معلمان
معاون وزیر آموزش و پرورش در پاسخ به پرسش دیگر خبرنگار فارس درباره اقدامات این سازمان درباره محتوای آموزشی دوران پساکرونا، گفت: در مورد کرونا، اقدامی که تدبیر کردیم دو شاخه است؛ یک شاخه، تهیه راهنمای آموزش ترکیبی است که تا اول مهر منتشر خواهد شد. این راهنما، یک متن راهنما و بسته آموزشی برای معلم است که سعی می‌کند معلم را در زیست‌بوم جدید و استفاده از فرصت‌های فناورانه توانمند کند؛ آموزش حضوری است اما در دوره جدید، معلم با ابزار و فرصت‌های جدید روبه‌روست و تلاش کردیم مجموعه‌ای از الگوها را معرفی کنیم تا متناسب با وضعیت کلاس و شرایط اقدام کند.
وی ادامه داد: شاخه دوم در زمینه تقویت حوزه‌هایی مانند سواد رسانه‌ای و سواد دیجیتال است که دانش آموزان باید در آن توانمند شوند.
* نافع کردن محتوای آموزشی
حجت‌الاسلام والمسلمین لطیفی درباره جاری سازی علم نافع در محتوای آموزشی اظهار کرد: بعد از فرمایشات رهبر معظم انقلاب، کارگروه‌هایی را فعال کردیم تا به جمع بندی برسیم که چه اقداماتی باید انجام دهیم که پروژه بهسازی کتب در همین زمینه طراحی و آغاز شده است. نافع کردن محتوای آموزشی به این معنی نیست که برخی موضوعات عوض شود بلکه محتوا را کاربردی کردن معنا هم می‌دهد. یعنی مشکل مواجهه با محتوا نیز مطرح است.
وی ادامه داد: یک اقدام دیگر اصلاحاتی است که در چارچوب فعلی کتابها امکان پذیر نیست. به عبارت دیگر تغییر محتوا در برخی دوره‌ها و پایه‌ها از جنس اصلاح نیست بلکه برخی از تغییرات اگر بخواهد محتوا نافع شود مبتنی بر تغییر کتابهاست. زیرا کاری از جنس تغییر وصله پینه‌ای و نچسب می‌شود. بخشی از تغییرات مبتنی بر تحول در بخشی از کتابهاست که ما به دنبال آن هستیم تا تغییراتی در ساختارها ایجاد شود. دسته سومِ اقدامات به نظام آموزشی کمک می‌کند که نافع سازی محتوا را نه تنها در کتب بلکه در فرامتن رقم بزند.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی گفت: برخی از اشکالات به نحوه اجرا برمی‌گردد. توانمند کردن معلم از سازوکارهایی است که می‌تواند به ما کمک کند تا تحول رقم بخورد. اگر معلم نقشه کار را در اختیار داشته باشد تمرکزش را بر آن بخشی از محتوا می‌گذارد که مهم تر و اثربخش تر هستند.
حجت‌الاسلام والمسلمین لطیفی درباره تولید محتوای دوره پیش از دبستان اظهار کرد: تعامل خوبی با سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک داریم و تفاهم نامه مشترکی در جهت تعاملات دو سازمان منعقد شده است. سازمان پژوهش متصدی ساماندهی محتوای پیش دبستانی است و از سوی دیگر این امر در اساسنامه سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک به این سازمان سپرده شده است.
وی افزود: توافق کردیم فرایند بررسی و تأیید بسته‌ها به صورت مشترک توسط دو سازمان انجام شود. سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک برگزار کننده فرایند است و در فرایندهای کارشناسی، کارشناسان سازمان پژوهش به کمک می روند و اعتباربخشی به صورت مشترک انجام می‌شود، اما مدیریت با سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک است و نتیجه را آنها اعلام می‌کنند.
پایان پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
