خبرگزاری فارس - همدان: «سفر به شهر زیرزمینی»، شاید این جمله به باور خیلی از ما یک افسانه، داستان یا قصه باشد، سفر به یک شهر در زیر زمین که روزگاری برای خود بروبیایی داشت و اتاق‌های تودرتوی آن چنان تو را به دل تاریخ می‌برد که گاهی ساعت‌ها می‌توان به دیار گذشتگان سفر کرد و لذت برد.
وقتی به شهر زیرزمینی سفر می‌کنی، دیگر این تاریخ است که تو را به قصه و رویاها می‌برد، قصه‌ای که پیش روی توست و تو را تا آن سوی تاریخ می‌برد، تاریخی که گویای زندگی گذشتگان ماست و اکنون این ما هستیم که جا پای آنها گذاشته‌ایم.
شهر زیرزمینی سامن مهم‌ترین سازه دستکند غرب کشور است، مجموعه‌ای که در فاصله ۱۰ کیلومتری شهر ملایر واقع شده است.
این شهر زیرزمینی در زیر بستری از سنگ گرانیت در مرکز شهر سامن واقع شده است که در سال ۱۳۸۴ در جریان عملیات عمرانی کشف و سر از خاک برآورد و یادآور این شد که تاریخ هیچگاه فراموش‌شدنی نیست و نمی‌توان از آن فرار کرد یا به عمد آن را به فراموشی سپرد.
در این شهر بیش از ۵۰ اتاق کوچک و بزرگ در زیرزمین با معماری خاصی وجود دارد و آثاری از آن کشف و شناسایی شده که در نوع خود بی‌نظیر است.
علاوه بر کشف این معماری حیرت‌آور، اسکلت‌ها و بقایایی از هدایای قدیمی در این شهر یافت شد، این یافته‌ها نشان می‌دهد مدت‌ها از این شهر به عنوان گورستان استفاده می‌شده است.
در این مجموعه پنج فصل پژوهش باستان‌شناختی شامل شناسایی، پاکسازی، مستندنگاری و کاوش در سال‌های ۸۶ ، ۸۷ ، ۸۹ و ۹۰ به سرپرستی علی خاکسار با اهداف مشخصی از جمله ارائه گاه‌نگاری مجموعه و تعیین کاربری آن بر اساس مطالعه شواهد و یافته‌های به دست آمده، انجام شد.
این مجموعه شگفت‌انگیز تاکنون در حال کاوش و مرمت و نورپردازی بود، اما اکنون آماده بازگشایی است و به زودی برای عموم قابل بازدید خواهد بود.
در همین راستا علی خاکسار مدیر پایگاه ملی دستکندهای استان همدان می‌گوید: شهر زیرزمینی سامن در سال ۱۳۸۴ کشف شد و مطالعات باستان‌شناسی و کاوش‌های این مجموعه از سال ۸۶ آغاز شد و تا سال ۱۳۹۴، ۶ فصل از این دستکند کاوش شده است.
وی بیان می‌کند: اشیا و اسکلت‌های انسانی کشف شده از این مجموعه به اداره میراث فرهنگی ملایر منتقل شده تا پس از تکمیل و افتتاح مجموعه، در سایت موزه دستکند سامن در معرض دید گردشگران قرار گیرد.
مدیر پایگاه ملی دستکندهای استان همدان به تکمیل نورپردازی فاز نخست مجموعه دستکند سامن اشاره می‌کند و در مورد دستکند اینگونه توضیح می‌دهد: ورودی مجموعه دستکند سامن یک ساختمان ۱۷۰ متری است که سه سال پیش از شرکت مخابرات خریداری و به عنوان محل استقرار کارکنان و نگهبانان مجموعه، مرمت و بازسازی شد.
خاکسار با اشاره به اینکه خروجی مجموعه دستکند نیز به یک ملک شخصی می‌رسید که در اختیار ما قرار گرفت عنوان می‌کند: نصب دوربین‌های مداربسته، مرمت، مطالعات باستان‌شناسی و خریداری و آزادسازی املاک بخش‌های دیگر که دستکند در زیر آنها واقع شده، در حال انجام است و طی سال‌های آینده به‌طور مستمر انجام خواهد شد.
وی می‌گوید: اشیای کشف شده از مجموعه نشان می‌دهد هسته اولیه سکونتگاه، متعلق به دوره اشکانیان است اما در دوره ساسانی نیز از این مجموعه استفاده شده است هر چند معتقدم این مجموعه قبل از دوره اشکانیان ایجاد شده و در دوره اشکانیان از بستر آن استفاده شده است اما تاکنون شواهد و آثاری مبنی بر قدمت مجموعه به قبل از دوره اشکانیان در دست نیست.
مدیر پایگاه ملی دستکندهای استان همدان بیان می‌کند: تاکنون بیش از ۲ میلیارد تومان برای کاوش، مرمت، حفاظت، آزادسازی ملک و اقدامات باستان‌شناسی مجموعه هزینه شده اما برای تکمیل مجموعه و ادامه کاوش‌ها باز هم اعتبار مورد نیاز است.
خاکسار ضمن قدردانی از شهروندان سامن و صبر و شکیبایی شهروندانش طی مدت کاوش خاطرنشان می‌کند: این مجموعه دستکند تاریخی پس از ۱۵ سال قرار است بازگشایی شده و در معرض بازدید عموم قرار گیرد که امیدواریم مزایای گردشگری آن شهر سامن را نیز دربرگیرد.
انتهای پیام/۸۹۰۰۳/س
