به گزارش خبرنگار گروه سیاست خارجی خبرگزاری فارس، رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه به منظور شرکت در هفتمین اجلاس شورای عالی روابط ایران و ترکیه و همچنین شرکت در هفتمین نشست سران روند آستانه و در نخستین سفرش به تهران در دولت سیزدهم در ساعات پایانی دوشنبه (۲۷ تیر ماه) با استقبال جواد اوجی وزیر نفت وارد تهران شد.
هفتمین نشست سران روند آستانه قرار است عصر روز سه‌شنبه با حضور ولادیمیر پوتین، رجب طیب اردوغان و به میزبانی آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی در تهران برگزار شود. این دومین بار است که ایران میزبان حضوری این نشست است و البته یک اجلاس فوق العاده هم به میزبانی ایران و به صورت مجازی در شرایط شیوع ویروس کرونا برگزار شد.
اولین نشست سه‌جانبه سران روند آستانه به میزبانی روسیه در اول آذرماه ۱۳۹۶ در سوچی برگزار شد. ۱۵ فروردین ۱۳۹۷ آنکارا میزبان دومین نشست سه جانبه روسای جمهوری ایران، روسیه و ترکیه بود. ۱۶ شهریور ۱۳۹۷ سومین نشست سران در تهران با حضور ولادیمیر پوتین، حسن روحانی و رجب طیب اردوغان برگزار شد. شهر سوچی برای دومین بار در ۲۵ بهمن ۹۷ میزبان نشست سران بود و چهارمین نشست سران در این شهر با حضور پوتین، روحانی و اردوغان برگزار شد. ۲۵ شهریور ۱۳۹۸ آنکارا برای دومین بار میزبان پنجمین نشست سران بود و در زمانی که نوبت به ایران رسید به دلیل شیوع ویروس کرونا این نشست با تاخیر برگزار شد. نشستی فوق العاده (نشست ششم) چهارشنبه ۱۱ تیر ۱۳۹۹ به میزبانی ایران و به صورت مجازی برگزار شد و امروز (سه‌شنبه) نیز قرار است هفتمین نشست به صورت حضوری و در دولت سیزدهم به میزبانی آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی برگزار شود.
در همین زمینه نیز ریاست جمهوری ترکیه خبر داد که رجب طیب اردوغان در سفر دو روزه خود به تهران قصد دارد دیدار دوجانبه‌ای نیز با رئیس جمهور روسیه داشته باشد.
در آستانه این نشست حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در گفت‌وگویی بیان کرد: نشست در شرایطی برگزار می‌شود که هدف مهم فرمت آستانه که کاهش تنش در مناطق درگیری در سوریه بود را بتوانیم تثبیت کنیم. در جریان سفری که اخیرا به آنکارا و دمشق داشتم حامل پیام رئیس جمهور بودم که بتوانیم بحرانی که اکنون در حوزه امنیتی بین ترکیه و سوریه به وجود آمده را مدیریت کنیم. طرف ترک از احتمال وقوع عملیات نظامی تا عمق ۳۰ کیلومتری مرز سوریه صحبت می‌کند و ما تلاش کردیم از مسیر سیاسی این بحران و نگرانی امنیتی ترکیه برطرف شود. طبعا در این شرایط حساس یکی از موضوعات در دستورکار این است که به جای توسل به جنگ و آوارگی بیشتر موج جدیدی از مردم سوریه بتوانیم از مسیر سیاسی به حل و فصل این موضوع هم کمک کنیم.
وزیر خارجه بیان کرد: بازگشت آوارگان سوری به منازل و شهرهای خودشان، کمک به صلح و ثبات و امنیت در سوریه از جمله موضوعاتی است که در دستورکار این نشست سه جانبه قرار دارد.
* جمهوری اسلامی ایران مرکز دیپلماسی پویا
امیرعبداللهیان همچنین در توئیتی نوشت: نشست‌های پیش روی روسای جمهور ایران، ترکیه و روسیه در تهران، فرصتی است برای تحکیم بیشتر مناسبات، توسعه همکاری‌های اقتصادی، تمرکز بر امنیت منطقه در سایه راه حل سیاسی و عدم توسل به جنگ و تضمین امنیت غذایی. جمهوری اسلامی ایران مرکز دیپلماسی پویاست.
خبرگزاری فرانسه در آستانه نشست تهران نوشت: این سه کشور قصد دارند در این نشست دیدگاه‌های خود را درباره سوریه هماهنگ کنند تا از تنش بیشتر در منطقه جلوگیری کنند. (اینجا بخوانید)
۲۵ تیر ماه و در آستانه سفر اردوغان به تهران مولود چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه و امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان تلفنی گفت‌وگو کرده و با ابراز خرسندی متقابل از سفر قریب الوقوع رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه و هیأت عالیرتبه همراه به ایران، در خصوص برخی موضوعات مورد علاقه دوجانبه به رایزنی پرداختند.
گفتنی است آیت‌الله رئیسی و اردوغان آذر ۱۴۰۰ در پانزدهمین نشست سران سازمان همکاری اقتصادی اکو در عشق آباد پایتخت ترکمنستان دیدار کرده بودند و امیرعبداللهیان در توئیتی درباره این دیدار نوشته بود: دیدار روسای جمهور ترکیه و جمهوری اسلامی ایران در عشق آباد، در فضایی بسیار دوستانه و صمیمی انجام شد. در مورد توسعه همه جانبه مناسبات و رفع برخی موانع گفتگو و توافق شد. رابطه دو کشور تاریخی است و سران بر سر تشکیل نشست کمیسیون عالی در سفر آقای اردوغان به تهران توافق کردند.
آیت الله رئیسی در دیدار اردوغان رئیس جمهور ترکیه با اشاره به اینکه ظرفیت‌های توسعه روابط و تبادلات تجاری و اقتصادی تهران آنکارا فراتر از سطح کنونی است، اظهار داشت: ایران و ترکیه می توانند با ارتقای سطح تجارت و مبادلات کنونی، روابط اقتصادی و سیاسی دو کشور را به سطح راهبردی نزدیک کنند. اردوغان نیز در این دیدار با بیان اینکه کشورش توسعه و تقویت همکاری های دوجانبه و منطقه‌ای را با جمهوری اسلامی ایران ضروری می‌داند، گفت: می‌توانیم در سطح روابط و مناسبات دو کشور به ویژه در بخش‌های اقتصادی جهش ایجاد کنیم.
* سفر امیرعبداللهیان به آنکارا و دیدار با اردوغان و چاووش اوغلو
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران ششم تیر ماه بعد از آنکه چندین بار خبر سفرش به ترکیه مطرح شده بود، در پاسخ به دعوت «مولود چاووش اوغلو» همتای ترکیه‌ای خود به آنکارا رفت و ضمن دیدار با وزیر خارجه ترکیه با «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور این کشور نیز ملاقات کرد و به گفت‌وگو نشست. یکی از مباحثی که در این گفت‌وگوها مطرح شد عملیات احتمالی نظامی ترکیه در شمال سوریه بود.
امیرعبداللهیان در دیدار با اردوغان در خصوص موضوع سوریه با تبیین دیدگاه اصولی جمهوری اسلامی ایران در زمینه راه حل سیاسی به‌عنوان تنها مسیر برای حل بحران و ضرورت اجتناب از هرگونه اقدام نظامی، آمادگی ایران برای تسهیل در زمینه گفت‌وگو برای کاهش نگرانی‌های امنیتی در سوریه را مورد تاکید قرار داد.
وزیر امور خارجه روز سه شنبه هفتم تیرماه در صفحه اینستاگرامش درباره این دیدار نوشت: شب گذشته در دیدار با آقای اردوغان ضمن ابلاغ سلام رئیس جمهور کشورمان از ایشان برای سفر به تهران به منظور برگزاری نشست شورای عالی همکاری‌های دو کشور دعوت به عمل آوردم. در این دیدار در خصوص موضوع سوریه به آقای اردوغان گفتم راه حل سیاسی را تنها راه حل برای کاهش نگرانی‌های امنیتی ترکیه می‌دانیم و با تکرار مجدد ضرورت اجتناب از هرگونه اقدام نظامی حاضریم برای تسهیل در زمینه گفت‌وگوی منجر به نتیجه پیشقدم باشیم... آقای اردوغان در این دیدار ضمن ابلاغ سلام به مقامات عالی کشورمان سیاست نگاه به همسایگان را در دولت جمهوری اسلامی مورد تمجید قرار داد و ابراز امیدواری کرد که بزودی به تهران سفر خواهد کرد. (اینجا بخوانید)
رئیس جمهور ترکیه هم در دیدار امیرعبداللهیان نسبت به نتیجه بخش بودن مذاکرات رفع تحریم‌ها ابراز امیدواری کرد و گفت که در فرصت مناسب به ایران سفر خواهد کرد.
* ایران و ترکیه همه مکانیسم‌های روابط در هم تنیده سیاسی، اقتصادی و اجتماعی را دارند
در آستانه سفر اردوغان به تهران «محمد فرازمند» سفیر جمهوری اسلامی ایران در آنکارا در گفت‌وگویی با بیان اینکه ایران و ترکیه همه مکانیسم‌های روابط در هم تنیده سیاسی، اقتصادی و اجتماعی را دارند، به روابط دیرینه تاریخی بین دو ملت و کشور اشاره کرد و گفت: روز سه‌شنبه ۲۸ تیر ماه در تهران میزبان آقای اردوغان رئیس جمهور ترکیه برای برگزاری هفتمین اجلاس شورای عالی روابط ایران و ترکیه خواهیم بود.
وی به تشریح شکل گیری این شورا پرداخت و افزود: این شورا از سال ۱۳۹۳ شکل گرفت و حدود ۹ سال پیش ۶ دوره اجلاس آن به صورت منظم برگزار که در دو سه سال گذشته به دلیل پاندمی کرونا در اجلاس‌های حضوری تاخیر رخ داد. البته یک بار اجلاس در سال ۱۳۹۹ به صورت آنلاین برگزار شد که نمی‌خواستیم وقفه‌ای در دیدارهای سران دو کشور در قالب مکانیسم‌های دوجانبه باشد و ۲۸ تیر هفتمین اجلاس شورای عالی روابط ایران و ترکیه برگزار و اسناد خوبی برای امضا در این سفر تهیه شده که به امضای وزرا و روسای سازمان‌های ذیربط خواهد رسید. در زمینه کار و امور اجتماعی و همکاری‌های انتظامی، ورزش و جوانان و ... اسنادی تدوین شده و امضا خواهد شد.
فرازمند در گفت‌وگو با خبرگزاری صدا و سیما درباره حجم مراودات تجاری ایران و ترکیه خاطرنشان کرد: در دوره کرونا و تحریم‌های جدید ناعادلانه آمریکا شاهد کاهشی در حجم مبادلات تجاری در سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ بودیم که عمدتا به خاطر این بود که نفت از سبد رابطه حذف شد. نفت به عنوان یکی از اقلام اصلی رابطه ایران و ترکیه در کنار گاز و سایر اقلام تجاری حذف شد و هنوز هم صادرات نفت انجام نمی‌شود. البته علیرغم حذف نفت، ولی در سال ۲۰۲۱ تقریبا ما به ارقام قبل از سال ۲۰۱۹ نزدیک شدیم و این نشان می‌دهد اگر نفت، برق و فرآورده‌های نفتی به سبد رابطه اضافه شود که این ظرفیت و تمایل در هر دو طرف وجود دارد، می‌توانیم به هدفگذاری نزدیک شویم.
وی با بیان اینکه از نظر من هدفگذاری دور از دسترسی نیست، خاطرنشان کرد: در دوره‌های گذشته حجم تجارت دو کشور حتی بالاتر از ۲۰ میلیارد دلار رفته بود و ان‌شاءالله با توافقات جدید و با اراده‌ای که در دو کشور برای ارتقای سطح مناسبات تجاری و اقتصادی وجود دارد، امیدواریم بتوانیم در سال‌های آینده به این هدفگذاری نزدیک شویم.
سفیر ایران در ترکیه درباره هفتمین نشست سران روند آستانه نیز که قرار است بعدازظهر امروز سه‌شنبه در تهران برگزار شود نیز اظهار داشت: ابتکار آستانه در خصوص سوریه بین سه کشور در جریان است و بدون تردید موفق‌ترین مکانیسم در خصوص کاهش تنش در بحران سوریه بوده و اراده بر این قرار دارد که همچنان این ابتکار به کار خودش ادامه دهد. امیدواریم در اجلاس پیش رو در تهران به سمت پایان دادن به تنش حرکت کنیم، با توجه به اینکه در اجلاس‌های گذشته در سطوح کارشناسی، وزرای خارجه و سران این ابتکار به کاهش تنش در سوریه خیلی کمک کرده است.
*سفر چاووش اوغلو به تهران
«مولود چاووش اوغلو» وزیر خارجه ترکیه ۲۴ آبان ۱۴۰۰ و به دعوت همتای ایرانی خود به تهران سفر کرد. وی در نشست خبری مشترک با امیرعبداللهیان گفت: ترکیه همواره در کنار برادر خود آماده است هرگونه خدمات را ارائه دهد. همانطور که آقای امیرعبداللهیان گفت ما توسعه همکاری‌ها را در همه حوزه‌‌ها بازبینی کردیم و در عین حال امروز با برادرم حسین بین هیأت‌ها برای آماده سازی هفتمین شورای عالی همکاری دو کشور صحبت کردیم و براساس پیشنهاد طرف ایرانی، نقشه راه بلندمدت بین دو کشور آماده سازی می‌شود و در حاشیه برگزاری این شورا به امضا می‌رسد.
وی درباره سفر اردوغان به تهران هم گفته بود: تا پیش از پایان سال میلادی این سفر انجام می‌شود و باید آمادگی‌های لازم را انجام دهیم. در ایران و ترکیه دولت‌های نتیجه گرا بر سر کار هستند و این سفر صرفا برای یک دیدار نیست، بلکه برای شتاب به روابط دو کشور است. اسناد زیادی باید امضا شود و این اسناد باید بازبینی شود و نقشه راه را مشخص کنیم. هر دو طرف دیپلمات‌های مجربی دارند و ان‌شاءالله در کوتاهترین زمان ممکن این تاریخ را نهایی می‌کنیم. (اینجا بخوانید)
امیرعبداللهیان نیز در این نشست خبری اظهار داشت: امروز گفت‌وگوهای مفید و مهمی را در خصوص توسعه مناسبات دو کشور توافق بر سر اینکه گفت‌وگوهای کارشناسی را دیپلمات‌های دو طرف برای تنظیم یک نقشه راه جدید در راستای همکاری‌های بلندمدت تهران و آنکارا مورد توافق قرار دادیم. امیدواریم در سفری که در آینده آقای رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه به تهران خواهد داشت بتوانیم سند حاوی نقشه راه همکاری‌های بلندمدت دو کشور را نهایی کنیم. توافق کردیم بر سر مفاد نقشه راه همکاری‌های بلندمدت دو کشور گفت‌وگوهای دیپلماتیک خود را شروع کنیم و امیدواریم در سفر آینده رئیس جمهور ترکیه به ایران این سند در حضور روسای جمهور دو کشور به امضا برسد.
وی تأکید کرد: روابط دو کشور تاریخی، دوستانه و صمیمانه است و ما در مسیر توسعه همکاری‌ها به این روابط تاریخی و عمیق دو کشور توجه ویژه‌ای خواهیم داشت. در مذاکرات امروز توسعه همکاری‌ها اقتصادی، تجاری و افزایش همکاری‌ها در حوزه انرژی، تسهیل تردد ترانزیتی و تقویت تجارت‌های مرزی و موضوعات کنسولی را مورد توجه ویژه قرار دادیم و خوشبختانه موانع جدی را در مسیر شتاب بخشیدن در این همکاری‌ها مشاهده نمی‌کنیم. آن‌چه در دو سال گذشته بر بخشی از روابط دوجانبه سایه افکنده متاثر از شرایط کرونایی حاکم بر جهان است که مایلم با کمال خرسندی اعلام کنم که حتی در این شرایط کرونایی هم توانستیم سطح تبادل تجاری را حفظ کرده و بلکه در حوزه‌هایی افزایش دهیم.
امیرعبداللهیان پس از دیدار با همتای ترکیه‌ای در توئیتی با بیان اینکه توافق کردیم بر روی یک نقشه راه بلندمدت برای توسعه بیش از پیش روابط دوجانبه کار کنیم، نوشت: برای ارتقای روابط با ترکیه سقفی قائل نیستیم.
وزرای امور خارجه ایران و ترکیه ۲۸ آذر ۱۴۰۰ نیز در حاشیه نشست سازمان همکاری اسلامی در اسلام آباد ضمن گفت‌وگو درباره مناسبات دوجانبه درباره سفر آتی اردوغان به تهران نیز به رایزنی پرداختند.
انتهای پیام/
