به گزارش خبرگزاری فارس، هیات داوران جشنواره زیر چتر لبخند از مریم جلالی – رئیس کاخ موزه نیاوران و از اهالی صداوسیما، سعید یوسف نیا – شاعر و مدیر سابق رادیو صبا و امیرحسین مدرس – مجری و نویسنده تشکیل شده است.
مریم جلالی داور این جشنواره درباره جشنواره «زیر چتر لبخند» گفت: جشنواره‌ها اصولا بر اساس اهداف فرهنگی طراحی می‌شوند، بعضی از آن‌ها در راستای موضوعی، ساختار و برخی در حوزه پیدا کردن استعدادهای خاص تعریف می‌شوند. ما در حوزه طنز علیرغم اینکه سرمایه‌های فوق‌العاده‌ای در ادبیات و پیشینه فرهنگی داریم چون طنز و فانتزی با روی ایرانی مطابقت دارد یک مقداری در آن دچار کلیشه و تکرار شده ایم، این جشنواره به ما کمک می‌کند که با رویکردهای تازه در حوزه ساختارهای با موضوع طنز و کارکرد‌های تازه‌ای در حوزه تاثیرگذاری مخاطب پیدا کنیم.
وی ادامه داد: جشنواره زیر چتر لبخند یک فرصتی است برای اینکه زیر چتر فضای طنز و موضوع طنز تجربه‌های جدید در حوزه ساختاری، گروه‌های برنامه‌سازی و در حوزه مخاطب پیدا کنیم و این خیلی میمون و مبارک است چون در یک فضای رقابتی کلیشه‌ها و روتین‌های آنتن شکسته می‌شود و ما میتوانیم خلاقیت‌های خاص با زاویه دید‌های تازه و کارکردها و رویکرد تازه ببینیم.
جلالی در مورد کاربرد طنز در رادیو گفت: وقتی می‌گوییم طنز باید درباره مفهوم طنز و دایره معنایی که ایجاد می‌کند به قطعیت رسیده باشیم، از گفتن طنز گاهی منظور‌های متفاوتی داریم شادی هست، فانتزی، شیرین کلامی که تمام آن‌ها سطوح و طیف‌های معنایی طنز قلمداد می‌شوند ولی چیزی که مناسب رسانه است و در رسانه کاربرد دارد طنز پیش برنده است. طنزی که مخاطب را به یک شهود می‌رساند و به یک زاویه دید و ادراک جدیدی رهنمود می‌کند.
وی افزود: من فکر می‌کنم چون فضای طنز فوق العاده بند بازانه و حساس است به خاطر اینکه یک ذره بی‌توجهی آن را به هزل و هجو می‌غلتند و با حرکت زیاد به سمت دیگر شیرینی خود را از دست می‌دهد. در این موقعیت حساس جشنواره کمک می‌کند این ساختاری که ریشه در فرهنگ ما دارد و در ظرف رادیو هم به قشنگی می‌نشیند میتوانیم از آن استفاده کنیم.
وی ادامه داد: فکر می‌کنم یکی از ضروری‌ترین سیاست‌های فرهنگی توجه به حوزه طنز و فانتزی است، مضافاً در دورهای که فشارها زیاد می‌شود، طنز یک مفر فوق العاده و راه فرافکنی و مقاوم‌سازی در برابر مشکلات می‌باشد، که در هر سه حوزه سیاستگذاری، کارشناسی و مخاطب طنز کارکرد دارد.
داور جشنواره «زیر چتر لبخند» درباره آثار رسیده در بخش حرفه‌ای گفت: در بخش حرفه‌ای برنامه سازان فرصت خیلی کمی داشتند من فکر می‌کنم برنامه‌های روی آنتن را برای جشنواره ارسال کردند و این یک فرصت استثنایی بود، زیرا ما عملکرد واقعی را بررسی کردیم و آثار رسیده برنامه‌های جشنواره‌سازی نبودند که فقط برای جشنواره ساخته شده باشند و مولفه‌های آنتن را فراموش کرده باشد.
وی افزود: چیزی که در واقع من شنیدم گاهی رگه‌های فوق‌العاده خلاقیت در آن دیده می‌شد، ولی ما باید حواسمان باشد که کلیشه‌های رایج و گذشته پر افتخاری که باید زیربنای کارهای ما باشد، مارا در مکش خود قرار ندهند و ما به تکرار گذشته مشغول شویم. باید بتوانیم درخت طنزی که از دورهای دور در ادبیات ما ریشه دارد هر روز، آن را به روز و نوآور کنیم و مقتضیات روز را برای آن در نظر بگیریم. چون سلیقه مخاطب هر روز بالا میرود مضاف بر اینکه امروزه ما رقبای فوق‌العاده‌ای در فضای مجازی داریم و رادیو به عنوان یک رسانه شنیداری که مبتنی بر متن و گفتار است در عرصه طنز باید به نظر من کمی نوآور‌تر و خلاقانه‌تر عمل کند و نخبگان بیشتری را در این عرصه جذب کند و پرورش دهد، که ما دچار طنز آدامسی نشویم مثل موضوع‌های تکراری ثروتمند و فقیر، مادرشوهر، خواهرشوهر… ما باید به یک دایره معنایی جدید برسیم.
وی ادامه داد: برنامه سازه قدیمی رسانه درباره کمبودها و نواقص آثار رسیده به جشنواره توضیح داد، من فکر می‌کنم ما در ساختار‌ها مقداری دسته عصا و محافظه‌کارانه رفتار می‌کنیم وقتی می‌گوییم برنامه طنز همه به سراغ نمایش و تیپ گرفتن می‌روند، ساختارهای جدید را در عرصه طنز کمتر می‌بینیم. مثل ساختار مستند و برنامه‌های گفتار، محور، اغلب وارد حوزه نمایشی و نمایش طنز می‌شویم چون نمایش ذات آن تصنع است مقداری از حالت واقعی خارج می‌شویم، گرچه در آثار رسیده برنامه‌های صمیمی و روانی را داشتیم که با یک رویکرد ساده و جذاب مفهوم اصیلی را بیان کردند ولی من فکر می‌کنم ما در عرصه فرم میتوانیم نوآور‌تر نگاه و عمل کنیم.
مریم جلالی درباره آثار رسیده به بخش مردمی جشنواره زیر چتر لبخند گفت: آثار رسیده در این بخش خیلی خوب بود من واقعا نمی‌توانم برای بخش حرفه‌ای و مردمی تمایز قائل شوم، البته یکسری فوت‌های کوزه‌گری در آثار بخش حرفه‌ای دیده شد که نتیجه تجربه بود. با رشد شبکه‌های اجتماعی و از بین رفتن انحصار تکنولوژی ما شاهد برنامه‌های مردمی ساخت خیلی خوش ساخت بودیم و رسانه به این سمت حرکت می‌کند که کاربر مردمی داشته باشد، که خودشان می‌توانند تولید محتوا کنند.
وی افزود: بخش مردمی چیزی از بخش حرفه‌ای کم نداشت فقط شاید بخش مردمی ضلع سیاستگذاری کمتر مورد توجه قرار گرفته شده بود وساختار‌های استفاده شده در این بخش ساده‌تر روان‌تر و برخی اوقات دلچسب‌تر از ساختارهای پیچیده بخش حرفه‌ای بود.
جلالی درباره موفقیت جشنواره طنز و رادیو در شناخت استعدادهای طنز بیان کرد: اگر این جشنواره در هفته آینده در اختتامیه تمام شود مثل تمام جرقه‌هایی که به آتش ننشستند، در این جشنواره یک جرقه زده شده و هیچ آتشی روشن نشده و نور ایجاد نشده و آبی نیز گرم نمی‌شود ولی اگر این جشنواره استمرار پیدا کند و کسانی که در حوزه مردمی موفق شده‌اند فراخوانده شوند و آموزش‌های لازم را ببینند در بخش حرفه‌ای هم غلط‌یابی‌ها صورت بگیرد و کلاس‌های آموزشی تکمیلی برگزار شود می‌توان گفت این جشنواره در حوزه استعدادیابی موفق بوده است اگر جشنواره بعد از اختتامیه بتواند خود را زنده نگه دارد و اقدامات بعدی را انجام دهد می‌توان گفت موفقیت‌آمیز بوده است.
داور جشنواره درباره موضوعات رسیده به این جشنواره گفت: با توجه به کرونا موضوع کرونا را زیاد داشتیم و مسائل اقتصادی خیلی مبتلابه بود، در آثار توجه زیادی به سواد رسانه‌ای شده بود و مناسک زندگی و سبک زندگی و رفتارهای اغراق‌آمیز‌ای که ما در زندگی داریم یکی از موضوعات این آثار بود. دریغی که من داشتم‌عدم توجه به پیشینه طنز ادبی و ادبیات طنز در این آثار بود. شبکه‌های اجتماعی ریشه‌های پژوهشی برنامه‌های طنز ما را سطحی کرده‌اند و عمق را از آن‌ها گرفته اند، می‌شود گفت برخی از این آثار در جایگاه طنز مثل چمنی بودند که در سطح کاشته شده است در صورتی که می‌توان در هر یک از این تولیدات درختی با ریشه‌های عمیق و ماندگار کاشت.
جلالی در پایان گفت: رسانه‌ها انحصار تولید را از دست داده‌اند جوانان با نرم‌افزارهای جدید می‌تواند به راحتی برنامه‌سازی کنند. منتهی به مراتب آگاهی مردم از برنامه سازان رسانه‌های جلوتر بوده اند، چون کلیشه‌های برنامه‌های حرفه‌ای را نداشته‌اند وعدم وجود این کلیشه‌ها در ذهنشان مقداری ذهنشان را بازتر می‌کند برای هم آزمایی در ساختار‌هایی که برای آن در استانداردسازی برنامه‌های رادیویی تعریفی نشده است همیشه با شکست استاندارد هاست که خلاقیت ایجاد می‌شود. به نظر من رادیو خیلی به سنت شفاهی ما اعم از منبر و کرسی وابسته است، در ذات ایرانی یک پرگویی رادیویی وجود دارد که باعث می‌شود که بتواند برنامه‌های خوبی در عرصه رادیو تولید کند.
اختتامیه جشنواره «زیر چتر لبخند» روز نه اسفند به مناسبت مبعث پیامبر با حضور معاونان مدیران و برنامه سازان فعال رسانه برگزار خواهد شد.
انتهای پیام/
