گروه خانواده ـ زهره سعیدی: شام غریبان یکی از رسوم مذهبی و دینی شیعیان است که در غروب روز عاشورا یعنی زمانی که دیگر امام حسین(ع) و یارانشان به شهادت رسیده اند، برگزار می شود. مردم مسلمان شیعه هر ساله با سوزاندن پارچه های سفید که سمبل خیمه های اهل بیت(ع) امام حسین(ع) و یارانشان و به اسیری گرفتن آنها به وسیله لشکر یزید است و همینطور روشن کردن شمع و نشستن در تاریکی برپا می شود.
امسال همچون سال گذشته به دلیل شیوع ویروس کرونا خیلی از مردم جانب احتیاط و پروتکل ها را رعایت می کنند و یا به دلیل بیماری های خاص و بچه داشتن در هیئات و مساجد حضور به هم نمی رسانند اما در منازلشان و پای تلویزیون به عزاداری می پردازند.
*روشن کردن شمع و نشستن در تاریکی
در شب شام غریبان حسینی خانواده ها می توانند برای اینکه صحنه های این سنت عزاداری را برای فرزندانشان زنده کنند، به روشن کردن شمع و نشستن در تاریکی بپردازند. والدین می توانند شمع هایی که تهیه کرده اند را داخل یک سینی گذاشته و برای بچه ها در یک نقطه از منزل که خطری نداشته باشد، روشن کنند و همینطور نور منزل را کم کرده و به خواندن زیارت عاشورا به همراه بچه ها بپردازند.
*فلسفه شام غریبان را به بچه ها توضیح دهید
خیلی از بچه ها شاید فلسفه برخی عزاداری ها و سنن مذهبی را هنوز ندانند بنابراین در شام غریبان و نشستن در تنهایی فرصت خوبی است که والدین این سنت ها را به بچه ها توضیح دهند و بگویند که شام غریبان در ادبیات فارسی به زمان غروب آفتاب روز عاشورا گفته می شود که عزاداری برای اسارت رفتن اهل بیت امام حسین(ع) ، حضرت رقیه و امام سجاد(ع) صورت می گیرد.
بچه ها به راحتی می توانند با حضرت رقیه که یک کودک بود، همذات پنداری کنند به همین دلیل توضیح زندگی او و شهادتش خیلی می تواند بر آنها اثرگذار باشد البته این امر می بایست طوری صورت بگیرد که برای بچه ها قابل هضم و درک باشد.
پدران در منزل می توانند برای بچه ها زیارت عاشورا بخوانند، مداحی و روضه خوانی کنند یا اگر نمی توانند با تلویزیون یا رادیو همراه شوند و شمع روشن کنند و به بچه ها دعا کردن را یاد دهند.
والدین داستان شام غریبان را اینگونه می توانند برای بچه ها توضیح دهند: سپاه دشمن غروب عاشورا زنان را از خیمه ها خارج کردند و خیمه ها را آتش زدند. در این هنگام زنان فریاد می زدند و گریه می کردند. عمر سعد با گروهی از لشکریانش آن شب را در کربلا ماند و روز بعد نزدیک ظهر بعد از دفن کشتگان سپاه خویش، همراه اهل بیت امام حسین( ع) و دیگر بازماندگان، به سمت کوفه حرکت کرد. اما آن شب شام غریبان بر اهل بیت(ع) پیامبر خیلی سخت گذشت به طوریکه حضرت رقیه در خرابه ها سرگردان بود و مدام برای پدرش گریه می کرد.
شب شام غریبان اولین شب بی حسین بودن حضرت زینب(س) است که خواهر امام است. او باید بماند تا پیام رسان کربلا باشد او باید پایدار باشد تا نماز برپا داشته شود حضرت زینب(س) در آن شب نشسته نماز می خواند تا فردا در کاخ عبیدالله صدایش به حقیقت برسد و خطبه های علی(ع) در شهر افسون شدگان زنده بماند. حضرت زینب(س) سالار قافله آزادگان دشت کربلا است.
اما درباره فلسفه روشن کردن شمع نیز می توان به بچه ها توضیح داد که این سنت از قدیم با فانوس و حال با شام است که یادآور شام تاریک و بدون روشنایی فرزندان اهل بیت امام حسین (ع) است به نوعی هم دردی کردن با آنها و در واقع یادآور لحظاتی که حضرت زینب(س) در تاریکی به راه افتاد تا اطفال و خانواده امام را پیدا کند و یادآور شمع وجود خود سید شهدا امام حسین(ع) که به خاموشی در آن روز گرایید.
روشن کردن شمع در یک حال نمادین از سوزانده شدن خیمه های اهل بیت در عصر عاشورا و ابراز همدردی با خاندان شهدای کربلا است که در تاریکی بیابان با نور سوختن خیمه های شام عاشورا را سپری کردند.
*زیارت عاشورا بخوانید و نذری دهید
والدین در کنار خواندن زیارت عاشورا می توانند بچه هایشان نیز دخیل کنند. خانواده هایی که در منازلشان به مکان هایی مثل پشت بام یا حیاط دسترسی دارند می توانند شرایط روشن کردن شمع و خواندن زیارت عاشورا در این مکان ها به صورت امن و بی خطر فراهم کنند. پدر و مادرها در حیاط می توانند فرش پهن کنند و در نور کم با روشن کردن شمع به دعا کردن و خواندن زیارت عاشورا بپردازند.
بچه ها در این شب می توانند والدین را در درست کردن نذری و همینطور چای هیئتی اما خانگی یاری کنند تا بدانند در سال های پیش و بعد از آن قرار است که در این روزها و شب ها چه کارهایی انجام دهند. برخی والدین شرایط همراه شدن فرزندانشان را با تعداد اندکی دوستان صمیمی بچه هایشان فراهم می کنند تا در کنار هم و با رعایت پروتکل های کرونایی شمع روشن کنند و عزاداری داشته باشند.
انتهای پیام/
