به گزارش خبرگزاری فارس از تهران، سگ حیوانی اهلی است که اخیرا با توجه به تغییر و تحولات زیستی و فرهنگی به حیوانی محلی، در محلات شهر تهران تبدیل شده است.
کمتر اتفاق میافتد که در خیابان یا پارکهای سطح شهر قدم بزنید و با سگهای ریز و درشت مواجه نشوید، در حالی که در سنت ایرانیان سگ به عنوان حیوان نگهبان یاد شده است، نه به عنوان حیوان تزئینی و قدرتنمایی.
در کشور ما متاسفانه، پدیده حضور سگ در محیط زندگی انسان فرهنگسازی نشده و این ولنگاری قراردادی و خلاء قانونی موجب ایجاد مشکلات زیادی شده است. متاسفانه نگهداری سگ در محیط آپارتمانی و سگگردانی در پارکها مخاطرات زیادی را برای مردم به خصوص کودکان ایجاد کرده است، که بارها و بارها صحنههایی دلخراش از این حوادث را دیده و شنیده ایم.
از لحاظ شرعی نظر اغلب علماء به شرح زیر است:
سؤال:
با سلام - با توجه به این که در اسلام احکام خاصی درباره ی سگ وجود دارد و با توجه به اینکه گرداندن سگ در معابر و بوستانها احتمال خطرات جانی و آزار و اذیت برای مردم دارد، نظر حضرتعالی درباره سگ گردانی چیست؟
پاسخ:
سلام علیکم و رحمة الله و برکاته - در هر حال اگر باعث آزار و اذیت مردم و همسایگان گردد و یا منع قانونی داشته باشد، عمل مزبوز جایز نبوده و می بایست از آن اجتناب گردد.
از لحاظ قانونی نیز در بهار سال ۱۳۹۰، حدود چهل نماینده وقت مجلس شورای اسلامی طرحی را برای تصویب تهیه کردند، که براساس آن قرار بود، آوردن حیواناتی مانند سگ در اماکن و معابر عمومی ممنوع و مرتکبشونده به ضبط حیوان و جزای نقدی محکوم شود. این طرح که در قالب الحاق یک ماده به قانون مجازات اسلامی در صحن علنی مجلس اعلام وصول شد، شامل یک مادهواحده و یک تبصره بود، براساس ماده واحده آن طرح، گرداندن حیوانات خطرناک یا حیواناتی که برای سلامت عمومی مضر بوده یا نجسالعین میباشند، از قبیل سگ در اماکن و معابر عمومی و وسائط نقلیه ممنوع است و مرتکبشونده علاوه بر جزای نقدی از یک میلیون ریال تا پنج میلیون ریال به ضبط حیوان مذکور محکوم شوند، بنابراین:
براساس قانون، طبق ماده ۶۱۸ و ۶۳۸، اگر سگ گردانی باعث رعب و وحشت شود و به حقوق شهروندی تجاوز کند، جرم تلقی شده و برای آن از یک تا سه سال حبس و یا ۷۴ ضربه شلاق درنظر گرفته شده است، که متاسفانه این قانون اجرا نمیشود.
با توجه به این که بسیاری از کارشناسان محیط زیست و حیات وحش، معتقد هستند که نباید سگ را به نحوی که امروز مرسوم است نگه داری کرد، متاسفانه برخی با شعار حمایت از حقوق حیوانات، سگ را از هم جنس خود جدا کرده و عقیم میکنند، ناخن های آنها را کشیده و عملهای زیبایی و جراحی حنجره روی آنها انجام میدهند و حتی گاهی رفتارهای خارج از عرف و شرع برقرار میکنند.
در همین رابطه با مصطفی نادری، کارشناس و فعال محیط زیست به گفتوگو میپردازیم:
فارس: از نظر کارشناسی نحوه نگهداری سگ باید چگونه باشد؟
طبق نظر کارشناسی اکثر فعالین محیط زیست، نگه داری سگ بدین نحوی که در جامعه عرف شده است، نه تنها لطف بلکه ظلم به این حیوان است. در اکثر کشورهای جهان برای نگهداری سگها و حیوانات قوانین سختگیرانه و متعددی وضع شده است اما در کشور ما حداقل قوانین بازدارنده وضع نشده است و متأسفانه باید اذعان کرد در این زمینه خلأهای قانونی جدی در کشورمان وجود دارد و مانند بسیاری از موضوعات دیگر، نگهداری از این حیوان پیش از فرهنگسازی و تعیین چگونگی حضور در ساختمان و محیط عمومی شهر، رواج یافته است.
فارس: با توجه به این که مقوله نگه داری سگ از کشورهای خارجی،خصوصا اروپایی وارد فرهنگ کشور ما شده است،خود این کشورها چه قوانین و شرایطی را در این رابطه دارند؟
بسیاری از کشورهای مختلف جهان و حتی کشورهای غربی، قوانین و دستورالعمل بسیار سختگیرانه و محدودکننده برای نگهداری و حمل حیوانات خانگی مانند سگ وجود دارد بهعنوان مثال در ژاپن برای خرید، ثبت، گرداندن در خیابان و مسائل نظافتی سگها، قوانین متعددی وضع شده است و رعایت نکردن آنها جریمههای سنگینی بههمراه دارد. در بسیاری از کشورها شهروندان حق غذا دادن به سگهای ولگرد را ندارند و با مجازاتها و برخوردهای قانونی تندی مواجه خواهند شد، اما اینجا میبینیم که از سر ناآگاهی عدهای در شهرها و حتی اطراف شهرها به حیوانات غذا دهی میکنند که این در نظم و تعادل محیط زیست شهری و حتی محیط زیست طبیعی به شدت اختلال ایجاد میکند. همچنین در مساله فضولات سگ و گربه در بسیاری از کشورها صاحبان حیوان بایستی نسبت به جمع آوری فضولات اقدام و در صورت رها شدن در شهر جریمههای سنگینی را متحمل میشوند، یا در بسیاری از کشورها بدون قلاده و پوزه بند به شما اجازه سگ گردانی نمیدهند.
فارس: دولت چه قدر در پدیده محیط زیست فعال بوده است؟
متاسفانه مسؤولان دولتی نیز به این مسئله دامن میزنند، برای نمونه معصومه ابتکار به عنوان رئیس وقت سازمان محیط زیست در زمان خود، به جای پرداختن به مسائل محیط زیستی، مثل آلودگی هوا، حفاظت از موجودات در حال انقراض و حیات وحش، شخصا در کمپین من یک سگ هستم شرکت میکند و در جمع آنها شرکت میکند، که واقعا موجب تاسف است که شخص رئیس سازمان تخصصی مثل محیط زیست در موضوعی که به او مرتبط نیست ورود میکند و حتی به وزیر کشور نامه میزند، اما در مورد مسائل فراوان محیط زیست و حیات وحش کشور مثل فنسکشی چند کیلومتر مسیر برای جلوگیری از تصادفات جادهای یوزهای پارک ملی توران که وظیفه ذاتی سازمانی و مدیریتی اوست هیچ اقدامی انجام نمیدهد.
خانم ابتکار، به عنوان رئیس سازمان محیط زیست، شخصا در تجمع حامیان کمپین من یک سگ هستم شرکت میکند، که واقعا موجب تاسف است
فارس: دولت بابت ساماندهی نگهداری از سگ و گربه چه اقداماتی کرده است؟
متاسفانه دولتمردان هم برعکس بسیاری از کشورها شرایط و فرهنگ ترویج نگهداری از سگها را مهیا کردهاند، برای مثال ارز ۴۲۰۰ نیمایی برای واردات غذای سگ و گربه یا حتی پوشک سگ در نظر گرفتهایم، یا بیمههای تحت نظر بانک مرکزی جمهوری اسلامی، بیمه نامههایی را برای پتها در نظر گرفته اند، یا کلینیکهای مخصوص سگ و گربه که رشد قارچ گونه دارند.
بیمههای تحت نظر بانک مرکزی جمهوری اسلامی، بیمه نامههایی را برای پتها در نظر گرفته اند
این در حالی است که در کشوری با این شرایط اقتصادی و تحریمی، که شیرخشک و پوشک بچه بخاطر عدم واردات و بالا رفتن قیمت دلار سرسام آور شده است. همچنین وجود فروشگاهها و مراکز جراحیهای زیبایی این حیوانات، همچنین سگگردانی با ماشین دولتی که اخیرا اتفاق افتاد، نشان از این دارد که دستهای داخلی و خارجی از این مقوله حمایت میکنند.
فارس: همان طور که مستحضر هستید، قانون سگگردانی مصوب است، نحوه برخورد با افرادی که مرکتب جرم میشوند را چگونه ارزیابی میکنید؟
بله، قانون سگگردانی و جرم انگاری آن تصویب شده است اما به نظر بنده تنها نیروی انتظامی نمیتواند این قضیه را حل و فصل کند، بلکه همه دستگاهها باید ورود کنند و هر دستگاه نقش خود را ایفا کند تا مردم احساس آسایش داشته باشند. تمامی دستگاهها به نوبه خود باید نقش فعالی در این زمینه داشته باشند و ما باید به مانند بسیاری از کشورها هزینههای نگهداری از سگ و گربه را از لحاظ های گوناگون قانونی و قضایی و مالی بالا ببریم، تا این پدیده با نیازسازیهای کاذبی که از سوی رسانههای بیگانه و برخی مسئولین داخلی صورت میگیرد، به فرهنگ عمومی تبدیل نشود.
فارس: در سطح دانشگاهی تمرکزگرایی به سگ و گربه به چه شکل است؟
متاسفانه این نیازسازیهای کاذب به حیات وحش کشور و صنعت دام کشور نیز آسیب جدی رسانده است، بهطوری که متاسفانه اکثر دانشجویان دامپزشکی کشور به واسطه هدایت غیرعلمی و کارشناسی مسؤولان امر به سمت تخصصهای پتها میروند و این در حالی است که ما در زمینه دامپزشک حیات وحش به شدت در کشور کمبود داریم و در صنعت دام و طیور نیز در آیندهای نه چندان دور به وضعیتی مشابه متخصصان دامپزشک حیات وحش خواهیم رسید.
متاسفانه اکثر دانشجویان دامپزشکی کشور به سمت تخصصهای پتها میروند و این در صورتی است که ما در زمینه دامپزشک حیات وحش به شدت در کشور کمبود داریم
فارس: متاسفانه در ایام اخیر حوادث ناگواری از حمله سگها را دیده یا شنیدهایم، این اتفاقات در سطح جامعه چه تاثیری دارد؟
متاسفانه به خاطر ولنگاری در سگ گردانی شاهد صحنههای دلخراش حملات این حیوانات به کودکان و زنان بوده ایم، که باعث شده است مردم با این قشر لج کنند، مثلا همسایه ما به خاطر این که صدای سگ یکی از واحدها که بسیار هم آزاردهنده است، از روی لج خروس آورده است و شرط کرده است که اگر صاحب حیوان دیگر در منزل از سگ نگهداری نکند، او هم خروس خود را از منزل بیرون میکند و در میان لجبازیهای این دو همسایه، حق واحدهای دیگر ساختمان تضییع و از صدای سگ و خروس عاصی شدهاند.
فارس: قانون حمایت از حقوق حیوانات شامل چه مواردی است؟
لایحهحمایت از حقوق حیوانات که دولت تصویب کرد، اما متاسفانه تنها برای سگ و گربه تهیه شده است و هیچ اسمی از حیات وحش و بهبود وضعیت محیط زیست در آن نیست، که نشان دهنده نگاه غیرکارشناسی، سیاسی و فانتزی به حیات وحش است،اینها کاملا زیرساخت ها و فضای کشور را به سمتی میخواهند هدایت کنند که این پدیده به صورت فرهنگ عمومی تبدیل شود. به عنوان مثال سامانه ۱۵۴۰ را که قرار بود سالیان پیش برای گزارشات مردمی از تخریب محیط زیست به سازمان محیط زیست باشد، اکنون برای گزارشات سگ آزاری معرفی شده است.
فارس: دولت چه اقداماتی بابت حیات وحش باید انجام دهد؟
متاسفانه این دولت در حمایت از حیات وحش بسیار ضعیف عمل کرده است، به نحوی که مراتع و جنگلها را سگهای ولگرد گرفته اند، که بر اساس نظر کارشناسان همین امر موجب کاهش جمعیت سایر حیوانات خصوصا یوزپلنگ در طبیعت شده است، که ممکن است با همین روند در آیندهای نزدیک فقط شاهد دو گونه سگ و گربه باشیم.بسیاری از اقدامات نادید گرفته شده است، عدم فنسکشی پارک ملی توران و کشته شدن حیوانات به علت تصادفات، نابود کردن بخشی از جنگل گلستان به دلیل تعریض جاده و قطع بی رویه درختان از اندک موارد این اهمالکاریها است، همچنین گسترش کلاغ در پارکهای شهر، نشان از نابودی تنوع زیستی حیوانات دارد.
فارس: چه قدر نگهداری سگ در سلامت حیات انسانها تاثیرگذار است؟
تصمیمگیرندگان باید به همه نکات از جمله سلامت شهروندان و خطراتی که این حیوانات برای سلامتی افراد بهویژه کودکان دارند نیز توجه کافی داشته باشند، چراکه آلودگی و بیماری که از سگها میتواند به انسان منتقل شود کمتر مورد توجه است و بسیاری از افراد از آن آگاهی ندارند. یکی از بیماریهایی که عامل اصلی آن سگ است، «هیداتیک» است؛ هیداتیک یک بیماری انگلی مشترک بین انسان و دام است که ارتباط انسان با سگها و دام میتواند زمینه ابتلا به آن را فراهم کند؛ دفع تخمهای کرم بالغ باعث آلودگی خاک و آب میشود. همچنین شیوع شپش در مناطق شمالشهر تهران در حالی گزارش میشود که وجود سگهای آپارتمانی در مناطق شمال شهر عامل اصلی شیوع نابهنگام این بیماری است که این بهرحال یک ظلم بزرگ در حق سایر دانش آموزانی است که درگیر با حیوان خانگی نبوده و علاقه ای هم به نگهداری آن ندارند، اما باید متحمل انتقال این بیماری گردند و آمارها نیز بیانگر شیوع بیشتر این بیماری در مناطقی از شهر تهران به نسبت میزان نگهداری بیشتر خانواده ها از سگهای خانگی میباشد.
فارس: پیشنهاد نهایی و قانونی مساله نگهداری سگ چیست؟
مصطفی نادری گفت: ترنوبل یا گردش مالی بازار سگ موجب شده است که کنار رفتن حواشی نگه داری آن به راحتی صورت نگیرد، اما باید بر اساس حقوق واقعی این حیوان، قوانینی مثل شناسنامه دار شدن سگها و سازماندهی و اخذ مالیات از صاحبان مربوطه، باید در دستور کار قرار گیرد، نه این که با این وضعیت مخرب فعلی، محلی جداگانه برای سگ گردانی مشخص شود.از لحاظ بعد اجتماعی اینکه به یکباره در کشور این هجمه از تبلیغات توسط رسانه های خارجی و برخی رسانهها و فعالین داخلی برای سگها صورت میپذیرد، نشان از دستهای پشت پردهای دارد که مسیر جامعه را به سمت و سویی پیش می برند که با آیینهای ایرانی و اسلامی هیچ گونه همخوانی نداشته و متاسفانه در بسیاری از موارد به عنوان جایگزین فرزند به جامعه معرفی میشوند.
گفتگو از پدرام محسن نژاد
انتهای پیام/پ