گروه خانواده:جبهۀ انقلاب اسلامی در فضای مجازی برای تبیین مسئلۀ «جمعیت» با همکاری رسانههای رسمی کشور و با مشارکت مرکز مدیریت حوزههای علمیه، بنیاد ملی خانواده، مرکز خدمات حوزههای علمیه، مؤسسه اندیشه مسطور، مرکز مدیریت حوزههای علمیه خواهران، قرارگاه جمعیت، سازمان بسیج جامعه زنان موضوع نشستهای تخصصی خود را به مسئلۀ جمعیت اختصاص داد. برهمین اساس سرکار دکتر «حسین مروتی»، پژوهشگر، کارشناس مسائل اجتماعی، عضو مؤسسه اندیشه مسطور و استاد حوزۀ جمعیت در خلال 325 نشست تخصصی کارشناسی جبهۀ دربارۀ «زندگی سالمندی» عنوان کرد: در 4دهۀ گذشته، متاسفانه تغییرات فرهنگی سبب شده است که ظرف مدت کوتاهی نرخ باروری در میان زوجین تا 80درصد کاهش پیدا کند. خانوادههای ایرانی که در گذشته داشتن 6 فرزند را ارزش میدانستند، امروز رغبتی به داشتن بیش از 1 یا 2 فرزند ندارند!
کاهش نرخ باروری در زوجین ایران تا 80درصد در سالهای گذشته نگران کننده است
حسین مروتی ادامه داد: کشورهای دیگری نیز در دنیا هستند که بحران کاهش نرخ باروری روبرو شدهاند اما شیب ورود آنها به بحران از ایران ملایمتر بوده است، متاسفانه ایران راه چند صدساله برخی کشورها را طی چند دهه تجربه کرده و این یک زنگ خطر جدی برای مسئولان و مردم است. کشور به واسطۀ شیب تندی که در کاهش نرخ باروری تجربه کرد با بحران جدی سالخوردگی جمعیت در سالهای آینده روبرو است. هنگامی که مردان و زنان دهۀ 50 یا 60 به دوران سالمندی وارد شوند، کشور با بحران نیروی کار برای فعالیت اقتصادی مواجه میشود. بنابراین از بحران سالمندی خانوادۀ ایرانی، جامعه و کشور ضرر خواهند کرد و این بحران صرفاً محدود به دایرۀ خانواده نمیشود.
به ازای هر 10 ایرانی، یک فرد 60 ساله وجود دارد
وی افزود: امروز در ایران به ازای هر 10نفر، 1 فرد بیش از 60 سال سن دارد، این نرخ هر لحظه رو به افزایش است و پیشبینی میشود که ظرف 3دهه آینده به ازای هر 3 ایرانی، 1 فرد بیش از 60 سال سن داشته باشد. شهر و کشوری را تصور کنید که 1 نفر از 3 شهروند آن سنی بیش از 60 سال دارد، چالشی که تحولات مهمی را در آیندۀ نزدیک رقم میزند. بحران سالمندی، سطوح کلان و خرد جامعه را تحت تأثیر مستقیم قرار خواهد داد.
تأثیر پنجره جمعیتی در مدیریت سرمایه انسانی و رشد اقتصادی پایدار کشور
این کارشناس تصریح کرد: منظور از پنجره جمعیتی این است که بیش از 70 درصد جمعیت کشور در بازۀ سنی 15 تا 65 سال به عنوان مقطع فعالیت بالقوۀ اقتصادی انسان قرار داشته باشند. گشوده شدن پنجرۀ جمعیتی فرصت بالقوۀ مناسبی را برای رشد جامعه فراهم میکند؛ چرا که تعداد مصرف کنندههای صرف که معمولاً تولید کننده نیستند مانند سالخوردگان در این پنجره کمتر است.اکثریت در چنین جامعهای با افراد مولد اقتصادی است که میتوانند یک فرصت اقتصادی را پیشروی کشور قرار دهند.
پنجره جمعیتی ایران در حال بسته شدن
مروتی گفت: اما مسئله، یک مفهوم اقتصادی است و حتی لزوماً به این معنا نیست که بحث پنجره جمعیتی بحث خوبی است چون عموماً جایی این پنجره جمعیتی ایجاد می شود که یک کاهش شدید نرخ باروری اتفاق افتاده باشد برای همین درصد جمعیت صفر تا 15 سال کم می شود و در صد افراد در سنین کار 15 تا 65 سال افزایش پیدا می کند، لزوماً اتفاق خوبی هم نیست و حتی تأکید هایی که بر این قضیه می شود به نظر من بهتر است که با محل تردید به آن نگاه شود یعنی اگر باروری ما افزایش پیدا کند زودتر پنجره جمعیتی بسته خواهد شد و زودتر این دو سوم جمعیت از آن کم می شود و افراد در سنین قبل از کار زیاد می شوند.
وی ادامه داد: افزایش باروری آن چیزی را که شما با عنوان فرصت معرفی می کنید را تهدید می کند اگر اصرار بورزید که پنجره جمعیتی مهم باشد نباید به سمت افزایش جمعیت برویم مانند تیغ دو لبه ای که نمی شود زیاد بر پایه مفهوم روی آن کار کرد. اگر کشوری به باروری که زیر 5/1 فرزند به ازای هر زن در سن باروری برسد بازگشت به سطح جامعه و1/2 فرزند سخت خواهد شد آماری که ما از سال 99 در بحث نرخ باروری داریم عدد 6/1 را نشان می دهد که به این آمار نزدیک شده ایم و امیدواریم که به آن نرسیم.
در سالخوردگی جمعیت؛ 15 درصد جمعیت کشور بالای 65 سال سن دارند
مروتی افزود: سالخوردگی جمعیت به این مفهوم است که 15درصد از جمعیت کشور به بالای 65 سال برسند که این درصد را اگر در کشور 65 سال در نظر بگیریم 7 الی 8 درصد و اگر 60 سال در نظر بگیریم 10الی 11 درصد است، می گویند این جمعیت وارد سالخوردگی شده اند که ما هنوز به آن نرسیده ایم یعنی سهم درصد افراد سالخوده در جامعه زیاد می شود و به آن سالخورده شدن جمعیت می گویند.
احتمالا در کشور با یک سالخوردگی شدید در سال 1425 مواجه شویم
وی ادامه داد: احتمالاً ما در ایران با یک سالخوردگی شدید در سال 1425 با این شیوه فعلی فرزندآوری مواجه خواهیم شد مشروط به اینکه همین شیوه باروری که الآن وجود دارد ادامه پیدا کند یعنی اگر در سطح زیر دو فرزند همچنان ادامه پیدا کند تا سال 1415 الی 1420 جمعیت ما سالخورده خواهد شد، این اتفاق، اتفاقی وحشتناک و نگران کننده ای است.
یکی از مهمترین راه های مقابله با افزایش سالخوردگی؛ افزایش باروری است.
این پژوهشگر جمعیت تاکید کرد: یکی از مهمترین راه های مقابله با افزایش سالخوردگی؛ افزایش باروری است. اگر خانواده ها به یک الی دو فرزند اکتفا نکنند و بیش از آن به دنیا بیاورند خود مانعی برای سالخورده شدن خواهد بود یعنی بنده که در 2 الی 3 دهه آینده سالمند جامعه هستم اگر امروز فرزند آوری بیشتری داشته باشم هم می توانیم به سهم خود سالخوردگی جمعیت کشور را کنترل کنیم و هم پشتوانه ای برای آینده خود داشته باشیم.
بحث جمعیت؛ بحثی حکومتی نیست
مروتی گفت: یکی از آسیب هایی که مسئله جمعیت دارد این است که مردم احساس می کنند که بحثی حکومتی بوده و بحث خود من نیست و این ربطی به من ندارد، یعنی امیدمان به جای اینکه به فکر عصای پیری باشیم خیالمان راحت است که یک بیمه ای خواهد بود و آن زمان به دادمان خواهد رسید، بماند که در حال حاضر صندوق های بازنشستگی ما رو به ورشکستگی هستند عموماً کارکرد این ها این است که پول را از افراد در سنین کار گرفته و به افراد سالمند می دهند و برای سالمندان هزینه می کنند حالا در نظر بگیرید که در دهه های آینده به شدت از افراد در سنین کار کم می شود، لذا سهم سالمندان در جمعیت ما افزایش فوق العاده ای خواهد داشت.
انتهای پیام/