به گزارش خبرگزاری فارس از رشت، پدیده گردوخاک یکی از پدیده های مخاطره آمیز زیست محیطی است که علاوه بر کاهش کیفیت هوای تنفسی می تواند اثرات سو برای بخشهای کشاورزی، حمل و نقل، گردشگری، صنعتت، انرژی و سایر بدنبال داشته باشد.
اهمیت این پدیده بویژه در سرزمین ایران که طی دهه های اخیر بشدت متاثر از خشکسالی و گسترش بیابانزایی چه در پهنه های داخلی کشور و چه مناطق خارج از مرزهای ایران و کشورهای همسایه به اندازه ای است که مرکز ملی پایش خشکسالی و گردوخاک بطور مستمر این پدیده را رصد و پایش میکند.
از ساعت ۱۱ صبح امروز غباری بر روی دریای خزر در مجاورت استان قرار گرفت و به تدریج وارد گیلان شد.
گرد و غبار ابتدا بخش سواحل گیلان را تحت تاثیر قرار داد و سپس بخش جلگه‌ای از جمله رشت شد که همچنان ادامه دارد.
نزدیک به ۱۰ سال است که وقوع پدیده گردوخاک و گسترش آن به استان گیلان توسط اداره کل هواشناسی استان گیلان شناسایی، معرفی و پایش می شود.
هواشناسی گیلان اعلام کرده اگر چه گیلان استانی سرسبز و با پوشش گیاهی مناسب است اما میتواند توسط جریانهای جوی بزرگ مقیاس از بیابانهای دورتر متاثر از گردوخاک شود.
به گفته محمد دادرس، مدیرکل هواشناسی گیلان، در مجموع دو دسته گردوخاک گیلان را متاثر میکنند یکی غرب منشأ که از سمت بیابانهای کشورهای خاورمیانه مانند عراق، عربستان، سوریه و غیره با جریانهای جوی بخشهای غربی ایران را متاثر میسازند و در حرکت به شرق با توجه به نفوذ به عمق جو میتوانند علاوه بر گذر از تنگه منجیل به ترازهای بالایی جو نفوذ کرده و از سد البرز عبور کنند و به جلگه گیلان گسترش پیدا کنند این دسته غبارها بدلیل طی مسافت طولانی، ذرات درشت دانه در مسیر ته نشین شده و ذرات ریزتر به منطقه ما میرسند که نفوذ بیشتری به درون ریه انسان دارند.
دسته دوم ناشی از بیابانهای بخش های شرقی، شمالی و غربی دریای خزر است که با جریانات شمالی در فصول گرم سال و در شرایط کاهش بارش در آن مناطق به گیلان نفوذ میکنند.
این دسته بدلیل عبور از پهنه خزر و فقدان دیواره حائل مانند البرز براحتی به منطقه ما نفوذ می یابند و در سالهای اخیر فراوانی وقوعشان افزایش یافته است.
با توجه به خشکسالی های مکرر در منطقه آسیای میانه، شرایط افزایش وقوع این دسته گردوخاک ها تسهیل و مهیا شده است.
بسته به جنس خاک در منطقه شکل گیری چشمه گردوخاک که میتواند دریاچه ها یا تالاب های خشکیده یا بیابانهای شامل شن و خاک، جنس و اندازه ذرات میتواند متفاوت باشد، از جنس شن، ماسه و حتی ذرات نمک که خورندگی بیشتری دارند.
آن‌گونه که هواشناسی گیلان گزارش کرده، از حوالی صبح امروز با شکل گیری چشمه های گردوخاک روی مناطق بیابانی کشور آذربایجان و بخشهایی از سواحل روسیه، با توجه به جهت شمالی جریانات( جنوب سو ) از سمت مناطق یاد شده، توده گردوخاک به سمت بخشهای جنوبی دریای خزر و بویژه ایستگاه‌های ساحلی گیلان گسیل یافت بتدریج با افزایش سرعت باد شمالی، تقریبا همه ایستگاه‌های جلگه ای گیلان، هوای غبارآلود، کاهش دید افقی ، کاهش کیفیت هوای تنفسی و پدیده گردوخاک را تجربه کردند. این پدیده بخوبی در تصاویر دریافتی از ماهواره قابل مشاهده بوده و توسط کارشناسان هواشناسی، پیش بینی و اعلام شد.
جنس این ریزگرده میتواند با توجه به منشا، ترکیبی از ذرات شن، ماسه و نمک بوده و ابعادشان دو تا ١٠ میکرون است.
به گفته دادرس، مدیرکل هواشناسی گیلان، با توجه به شرایط کم بارشی امسال، کاهش رطوبت خاک در سرزمینهای کم بارش اطراف خزر و گسترش بیابان زایی، احتمال افزایش وقوع آن در تابستان امسال نیز وجود دارد.
نکته مهم به دام افتادن این توده گردوخاک در جلگه گیلان حین برخورد با سد کوهستانی البرز است که موجب افزایش غلطت این آلاینده شده است.
انتهای پیام/۸۴۰۰۸
