به گزارش خبرگزاری فارس از بیرجند، خشکسالیهای مداوم و تغییر اقلیم در دو دهه اخیر باعث خشکشدن دهها هزار چشمه و قنات و در نتیجه خالیشدن بیش از ۳۴ هزار روستای کشور از سکنه شده است. خشکسالیهای پیوسته در استان مرزی و استراتژیک خراسانجنوبی که سومین استان پهناور کشور است به مدت ۱۷ سال باعث گردید تا ۴۷ درصد روستاهای این استان یعنی ۱۶۸۰ روستا به طور کامل از سکنه خالی شود.
کاهش چشمگیر تولیدات بخش کشاورزی و نرخ تولید ناخالصی ملی، افزایش نرخ بیکاری و گسترش فقر در جامعه، افزایش مهاجرت به شهرها و بروز بحرانهای اجتماعی، از بین رفتن خودکفایی در محصولات غذایی استراتژیک و وابستگی به واردات و بروز مشکلات امنیتی در مناطق مرزی که جمعیت ساکن در آنجا در حال تخلیه است از مسائل و مشکلاتی است که بر اثر خشکسالی های مداوم ایجاد میشود.
صرفه جویی در استفاده از منابع آبی موجود و فرهنگسازی در این زمینه، مدیریت صحیح آبهای سطحی و ذخیرهسازی روان آبها و بهرهگیری از روشهای نوین آبیاری در بخش کشاورزی از جمله راهکارهای مقابله با پدیده خشکسالی میباشد، اگر چه اجرای این روش ها برای برون رفت از بحران کم آبی ضرورت دارد اما با وجود اجرای این روشها نیز تمامی مشکلات و تهدیدها برطرف نخواهد شد زیرا اصل خشکسالیها و کاهش بارندگی سالانه همچنان پابرجا خواهد بود لذا میتوان از فناوری بارورکردن ابرها استفاده کرد.
مدتی است که بحث تولید مواد مورد نیاز برای بارورسازی ابرها در دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند مطرح شده و نسبت به استفاده از مواد تولیدی و انجام عملیات بارورسازی با همکاری وزارت نیرو و نیروی هوافضا وعده داده شده است.
معاون پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند در گفتوگو با خبرنگار فارس گفت: فناوری باروری ابرها از ۷۰ سال پیش ابداع شده و تاکنون در ۵۶ کشور جهان با موفقیت مورد استفاده قرار گرفته و توانسته بین ۱۵ تا ۳۰ درصد افزایش بارندگی را برای این کشورها به ارمغان آورد.
مجید علیآبادی در خصوص چگونگی تاثیر این فناوری بر افزایش بارندگیها اظهار کرد: هر از چند گاهی در فصول بارندگی، سامانههای بارشی حاوی میلیونها متر مکعب آب شیرین از بالای سر ما عبور نکرده و به سرعت از دسترس ما خارج میشوند بدون آن که یک قطره بارش ایجاد کنند.
وی افزود: از دلایل موثر در عدم بارش ابرهای باران زا، کمبود هستههای میعان در ابرهای گرم و یا کمبود هستههای یخساز در ابرهای سرد است و اساس کار فناوری بارور کردن ابرها نیز بر پایه تزریق همین هستهها یا ذرات به ابرهای مستعد برای شروع یا افزایش فرایند بارش، استوار است.
وی تصریح کرد: در صورت مناسب بودن پارامترهای سامانه بارشی، تزریق مقادیر مشخصی از هستههای بارورساز به درون ابر در زمان و مکان مناسب می تواند موجب افزایش محسوس میزان بارندگی شود.
دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند و توفیق تولید مواد بارور سازی ۱۰۰ درصد ایرانی
به گفته معاون پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند، فناوری بارورسازی ابرها به عنوان ارزانترین روش تامین و استحصال آب شیرین در جهان شناخته شده و در کشور ما از سال ۷۷ با تاسیس مرکز تحقیقات و مطالعات باروری ابرها وابسته به وزارت نیرو در استان یزد عملیات بارورسازی با خرید مواد باروری از روسیه و استفاده از دو فروند هواپیمای روسی آغاز شد اما با توجه به کمبود بودجه کافی و هزینه نسبتا بالای خرید مواد بارورساز و نبود هواپیما و محدودیت اخذ مجوز استفاده از هواپیماهای روسی، عملیاتها بسیار کم و در مناطق محدودی از کشور انجام می شد.
علیآبادی اضافه کرد: برای ادامه هم با وجود تحریمها، تامین مواد بارورساز با مشکل روبرو شد تا اینکه در سال ۹۶ واحد فناور شهید مهاجر مستقر در مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند، موفق شد پس از یک سال تلاش جهادی و شبانهروزی برای اولین بار در خاورمیانه، نمونه داخلی و ۱۰۰ درصد ایرانی مواد بارور ساز را با هزینه بسیار کمتر از نمونه های خارجی، تولید نماید.
وی ادامه داد: مواد تولیدی در اختیار مرکز تحقیقات و مطالعات بارورسازی ابرها در استان یزد قرار گرفت و در همان سال از آن استفاده شد و قابلیت بارورسازی این مواد مورد تایید مراجع داخلی قرار گرفت و سپس با ارسال نمونه مواد به رصد خانه مرکزی آب و هوای روسیه، تاییدیه بین المللی هم اخذ کرد و تصمیم گرفتیم تولید گستردهتر آن را با حمایت مرکز تحقیقات شهید طهرانی مقدم آغاز کنیم.
با توجه به بارندگی های خوب سالهای اخیر، باروری ابرها خیلی مورد پیگیری قرار نگرفت
معاون پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند همچنین گفت: طی یکی دو سال اخیر، بارندگیهای خوبی داشتیم و بحث باروری ابرها خیلی مورد پیگیری قرار نگرفت و امسال هم پیشبینیها حاکی از بارندگیهای خوبی بود و لذا پیگیریها کندتر پیش رفت.
وی تصریح کرد: با این حال ما مشکلی برای تامین مواد ویژه بارورسازی ابرها نداریم و میتوانیم در ظرف کمتر از چند هفته کل مواد مورد نیاز بارورسازی ابرها در سراسر کشور را با جدیدترین فناوریها تامین کنیم که مراتب را به اطلاع مسئولین وزارت نیرو رساندهایم.
ظاهرا مشکل هواپیما و تجهیزات، رفع شده و ما هم ماههاست آمادگی کامل داریم
علیآبادی با اشاره به تخصصی بودن فناوری بارورسازی ابرها، نیاز به تجهیزات و هواپیما و پهپاد و لزوم اخذ مجوز از وزارت نیرو، افزود: تا جایی که بنده اطلاع دارم در حال حاضر با پیگیریهای صورت گرفته و اخذ قرارداد وزارت نیرو با نیروی هوافضا، مشکل هواپیما و تجهیزات رفع شده و ما هم ماههاست آمادگی کامل داریم ضمن اینکه طرح استفاده از ژنراتورهای زمینی که در ارتفاعات نصب می شود نیز برای استان مطرح و فاز مطالعات آن توسط واحد فناور شهید مهاجر در حال انجام می باشد.
با محدودیت ابری در آسمان بیرجند روبرو بودیم
وی اضافه کرد: البته طی این مدت که با محدودیت ابری در آسمان بیرجند روبرو هستیم، مواد بارور ساز تولیدی را به سایر نقاط کشور میفرستیم که تا جایی که اطلاع دارم تعداد محدودی عملیات بارورسازی ابرها در سال آبی جاری در سطح کشور انجام شده است.
علی آبادی اظهار امیدواری کرد و گفت: با توجه به وعدههای داده شده، از سال آینده با افزایش تعداد هواپیماها و بهرهگیری از پهپادها و حمایتهایی که صورت خواهد گرفت، نسبت به بارورسازی ابرها در سطح استان نیز اقدام شود.
وی در پایان ضمن تشکر از حمایتهای همه جانبه رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان و همچنین مدیرکل حراست این دانشگاه گفت: البته از این فناوری علاوه بر بارورسازی ابرها، میتوان برای جلوگیری از تگرگ، مه زدایی و کنترل نسبی زمان و مکان سامانههای بارشی طوفانی استفاده کرد که در این زمینه مطالعات مشترکی توسط دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند و مرکز ملی مطالعات و تحقیقات باروری ابرها در قالب تفاهم نامه علمی پژوهشی بین طرفین در حال انجام است.
انتهای پیام/۶۷۵۴۱