«سریال مناسبتی» نداریم، به مناسبت رمضان سریال پخش می‌کنیم!

به گزارش خبرنگار هنر خبرگزاری فارس، دومین نشست مجازی نقد سینما و تلویزیون با عنوان «رمضان در تلویزیون» پیرامونِ تلویزیون مطلوب ماه مبارک رمضان به صورت مجازی و به همت دفتر جبهه مطالعات فرهنگی انقلاب اسلامی برگزار شد.

* ماه رمضان رسانه را تقویت می‌کند و مخاطب را افزایش می‌دهد

در ابتدای این نشست نعمت‌الله سعیدی، کارشناس عرصه فرهنگ و هنر با بیان اینکه ماه رمضان خودش رسانه، محصول رسانه‌ای و بهانه ای برای تقویت رسانه است، گفت: این ماه مبارک فرصتی در جهان اسلام برای ایجاد مخاطب تعریف می‌کند، مخاطبی که در بستر دین برای دریافت محصول فرهنگی و دینی تعریف می شود.

وی با بیان این که رمضان بستری مشترک در جهان اسلام است و نامگذاری روز قدس در این ماه دال بر این موضوع است گفت: رمضان رسانه را تقویت و مخاطبان را افزایش می‌دهد و به نوعی گویا ماه مصرف گرایی دینی و فرهنگی است و در آداب دین داری‌مان نیز رمضان با ادعیه های مختلف همراه شده و برای سحر، افطار و شب های آن نیز گویا برنامه ریزی شده است.

این کارشناس، فرصت رسانه‌ای ماه رمضان را فرصتی برای طرح دین دانست و سؤالی که در صدا و سیما باید مطرح شود این است که «کدام دین؟» افزود: مواجهه‌ای که با مصرف گرایی در دین وجود دارد، دوری از اسراف‌گرایی است، اما این مصرف‌گرایی در مقوله‌های فرهنگی و دینی بر عکس است و ما توصیه به انجام هر چه بشتر اعمال عبادی و خوراک سالم فرهنگی شده‌ایم و رمضان فرصتی برای احیای اقتصاد فرهنگی است.

* سریال مناسبتی نداریم، به مناسبت رمضان سریال پخش می‌کنیم

سعیدی در ادامه تصریح کرد: با یک بررسی اجمالی متوجه می‌شویم در ماه رمضان فی‌نفسه مخاطبان تلویزیون افزایش پیدا می‌کند اما ما در سال‌های اخیر سریال‌های مناسبتی نداشته‌ایم بلکه به مناسبت رمضان سریال‌هایی با مضمون اجتماعی ساخته‌ایم.

این کارشناس عرصه فرهنگ و هنر با بیان این که افراط در ورود به مباحث ماورائی در سریال‌ها سبب چند سال دوری از این موضوع شد، اظهار داشت: رسانه می‌خواهد تغییر مسئله ایجاد کند و به تبع آن به تغییر افکار برسد تا بتواند شاهد تغییر رفتار در میان مخاطب باشد.

* ژانر معناگرا مهم‌ترین ژانر در مسیر تغییر افکار

وی با بیان این که یکی از مهم ترین ژانرها در مسیر تغییر افکار ژانر معناگرا است، چرا که معاد که از اصول دین ماست از جنس ژانر معناگرایی است، خاطرنشان کرد: پیش‌فرض غلطی وجود داشت که مخاطب در ماه رمضان، خسته از روزه‌داری برای گذران وقت نیاز به فضای شاد دارد و این مسئله سریال‌سازی را به سمت ساخت کمدی سوق داد.

سعیدی با بیان این که دربحبوحه گفتمان امید و نا امیدی ساخت آثار طنز موضوعیت دارد اما مسئله این است که در درجه اول یک عقب نشینی در مفهوم دین به وجود آمده است، تأکید کرد که جریان فرهنگی، نگاه و رویکرد ماورائی ساخت اثر را در نطفه خفه کرد و چند سال تلویزیون در این زمینه لال شده بود.

این کارشناس عرصه فرهنگ و هنر در ادامه تصریح کرد: تفکر انتقادی تفکر جهان اسلام نیست؛ چرا که به نسبی‌گرایی باز می‌گردد و ریشه در ناشکری دارد و ما در ادبیات خود وقتی از نقد صحبت می‌کنیم از نگاه ایجایی سخن به میان می‌آید.

* تأکید بر ساخت شهرک سینمایی برای سریال‌سازی

در بخش دیگری از این نشست رضا زاده‌محمدی، کارشناس تلویزیون با اشاره به عقبگرد در سریال‌سازی ماه مبارک رمضان اظهار داشت: در میان سریال‌های ماه رمضان امسال یک اثر نسبتا خوب و بقیه ضعیف هستند. «بچه مهندس» سریال بدی نیست چرا که توانسته بحث هوش و علم ایرانی‌ها را به نمایش گذارد. سریال «احضار» آن جایی که به سراغ روابط دختر و پسری می‌رود از لحاظ کیفی افت می‌کند و آن جایی که به مسائل ماورائی می‌پردازد، یک تکانی می‌خورد و به نظرم نقطه قوت سریال هم همان مسئله احضار روح است.

وی افزود: سریال‌هایی مثل گاندو و بچه مهندس نشان داد که به هر حال ما هوش و ذکاوت هم داریم و بسیاری از این سریال‌ها توان عرضه در جهان اسلام به عنوان فرهنگ ایرانی اسلامی را دارند. صدا و سیما همچنان مخاطب خود را دارد و حتی سریال‌هایی نظیر «نون خ» و «پایتخت» مخاطبان بسیاری از خارج کشور دارند. 

زاده محمدی، بر اهمیت وجود شهرک سینمایی برای ساخت آثار تلویزیونی تأکید کرد و افزود: کره جنوبی یک شهرک سینمایی ساخته و حدود ۴۰ اثر تاریخی در آن جا ساخته است و این مسئله نشان می‌دهد که ما باید نسبت به اقتصاد سریال سازی‌مان نیز توجه کنیم.

*حوزه علمیه با تلویزیون ارتباط ندارد

در بخش دیگری از این نشست، نعمت‌الله سعیدی با بیان که فضای انتقادی تأثیر بسزایی در جهت‌دهی کارگردانان و نویسندگان در سریال‌سازی دارد، اظهار داشت: سریال احضار اگر بتواند همین مسئله را به مخاطب ثابت کند که روح وجود دارد و دنیا به همین کالبد دنیوی خلاصه نمی‌شود کار خود را کرده است اگر چه کار ضعیف هم باشد.

وی با بیان این که ما در آموزه های دینی خودمان یک تعریف از روح و جهان برزخ داریم و با ادبیات مسیحی و یا سرخ‌پوستی یک تعریف دیگر، گفت: در ابتدا تصور می‌کردم که این سریال می‌خواهد یک تعریف میانه و تعریفی بر باور عوام از عالم ماوراء ارائه دهد اما رفته رفته به مسیر صحیح خود بازگشت و توانست تعلیق خوبی هم به مخاطب ارائه دهد.

این کارشناس عرصه فرهنگ و هنر در پایان تصریح کرد: رمضان باید فرصتی برای تلویزیون و تلویزیون نیز بستری برای رمضان باشد و این ماه مبارک بهترین فرصت برای نگاه جهانی به انقلاب اسلامی و جهانی کردن این انقلاب است. نقطه ضعف بزرگی که وجود دارد این است که فضای فکری و اندیشه‌ای ما با فضای هنری پیوند نمی‌خورد و حوزه علمیه با تلویزیون ارتباط ندارد و این ارتباط تنها در پخش سخنرانی‌های مذهبی خلاصه شده و در ادبیات‌سازی دینی و هنری ما ورود نکرده است.

احسان دهقانی، خبرنگار حوزه سینما هم در بخشی از این نشست به ارائه گزارشی از وضعیت رسانه‌ها در کشورهای عربی در ماه رمضان پرداخت. او گفت: در کشورهای عربی از جمله مصر، سوریه و لبنان که در صنعت سریال‌سازی سرآمد هستند، سریال‌های پربیننده که بیش از ۳۰ قسمت هستند، شروع‌شان را ماه رمضان قرار می‌دهند.

انتهای پیام/