به گزارش خبرگزاری فارس از بجنورد، مدت‌های مدیدی است که در خصوص قنات‌ها و لایروبی آن در رسانه‌ها گفته می‌شود اما دردی از این مشکل دوا نمی‌کند.
در گزارش قبلی خبرنگار فارس به مشکلات و دغدغه کشاورزان و مقنی‌های شهرستان گرمه پرداخته شد که با کلیک روی این مطلب می‌توانید مطالعه کنید.
مردم شهرستان گرمه نگران وضعیت قنوات هستند
باوجوداینکه هرساله این قنات‌ها لایروبی و مرمت می‌شوند اما به دلیل کمبود بودجه به همه‌ی آن‌ها رسیدگی نشده و از آنجایی‌که لایروبی چاههای آب زیرزمینی امری همیشگی است لازم است برای آن چاره‌ای دائم اندیشیده شود.
جهاد کشاورزی اصلی‌ترین علت این مشکل را نبود اعتبار ملی به میزان کافی دانسته اما جای سؤال دارد و باید پرسید مدیران ارشد استان چرا تابه‌حال چاره‌ای اساسی برای نگرانی اهالی شهرستان گرمه نداشته و برای جذب اعتبار بیشتر از دولت اقدام نکرده‌اند و یا اگر اقدامی شده است، چرا نتیجه مطلوبی که مردم شهر گرمه را آسوده‌خاطر کند رخ نداده است؟
اگر علت این کوتاهی، دلیل دیگری را به همراه داشته باشد نیز توجیه خوبی برای رها کردن مسأله به امان کشاورزان منطقه نیست.
پاسخ مشروح یکی از نهادهای مربوطه به مشکل قنات موارد قابل‌توجهی دارد که البته دردی از قلب قنوات تشنه‌ی شهرستان گرمه و بعضاً استان خراسان شمالی دوا نخواهد کرد.
ظاهراً لازمه‌ی حل مشکل، اعتبار برای لایروبی دائمی قنوات که هرساله تکرار می‌شود فقط با ورود سازمان جهاد کشاورزی میسر نیست و همت استانداری، شرکت آب منطقه‌ای و نمایندگان مردم در مجلس و دیگر مسؤولان را می‌طلبد.
اعتبار بدهید، بیشتر خدمت می‌کنیم
سید ابراهیم سیدی، مدیر امور آب‌وخاک و فنی مهندسی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در بجنورد اظهار کرد: بازسازی و مرمت قنوات بسته به منابع مالی انجام می‌شود و اگر اعتبارات به‌قدر کافی باشد خدمت‌دهی بیشتری صورت خواهد گرفت.
وی گفت: به‌طور میانگین هر چهار سال یک‌بار قنات‌ها نیاز به لایروبی دارند و این کار امری مستمر است.
سیدی در پاسخ به دغدغه کشاورزان در خصوص لوله‌گذاری طرح آبیاری نوین کشاورزی بیان کرد: لوله‌گذاری اصلی برای آبیاری در داخل زمین جایگذاری می‌شود و فقط لوله‌های فرعی یا همان نوار تیپ روی زمین قرار دارند که کار آیی آن 1 تا 2 سال بیشتر نیست و باید عوض شود.
وی ضمن اشاره به حفر چاههای غیرمجاز تأکید کرد: مسدود کردن این چاه‌ها به عهده شرکت آب منطقه‌ای است و این شرکت با وظایفی که به عهده دارد با کمک نیرو انتظامی چاههای غیرمجاز را پلمب می‌کند.
سیدی در رابطه با نظارت صحیح بر حفر چاه گفت: در همه‌ی ارگان‌ها و شغل‌ها کار غیرقانونی وجود دارد و در بحث قنات هم این مسأله اجتناب‌ناپذیر است اما تاحد امکان شناسایی و رسیدگی می‌شود.
وی با اشاره به خشک‌سالی‌های و کمبود بارش‌های اخیر استان گفت: برخی از کشاورزان مجبور می‌شوند چاه حفر کنند که ما برای رفع این مسأله به احداث کانال، مرمت قنات‌ها، طرح آبیاری قطره‌ای، انتقال آب با لوله می‌پردازیم تا تنش‌های ناشی از خشک‌سالی افراد را ترغیب به حفر چاه غیرمجاز نکند.
این مقام مسئول در پاسخ به این سؤال که در بحث لایروبی قنات چرا از نیروهای جهادی که بی هزینه فعالیت می‌کنند استفاده نمی‌شود گفت: اگرچه شاید برای لایروبی و رفتن به عمق چاه نیاز به متخصص و مقنی باشد اما از نیروهای جهادی در موضوع احداث کانال استفاده کرده‌ایم.
وی افزود: کلاس‌های ترویجی برای مردم، مقنی‌ها و بهره‌بردارها برگزار می‌شود که مشارکت مردم بالا برود اما باید قبول کنیم در دهه‌های گذشته همکاری مردم برای رفع معضلات بیشتر بود. سیدی ضمن اشاره به ظرفیت مغنی‌های محلی تصریح کرد: در نسل‌های گذشته بحث نگهداری قنات‌ها که یک سازه سنتی محسوب می‌شود توسط خود مردم اداره می‌شد و دولت دخالتی در آن نداشت اما در حال حاضر دولت فقط باید کمک‌کننده باشد و مردم بیشتر مشارکت کنند تا اینکه منتظر رفع مسائل با اعتبارات دولتی باشند.
مدیر امور آب‌وخاک سازمان جهاد کشاورزی گفت: در استان ما اراضی به‌صورت خرد مالک وجود دارد و اگر کشاورزان باهم تجمیع شده و تحت یک تشکل آب بران قرار بگیرند دولت تمام هزینه‌های آبیاری را پرداخت می‌کند اما برای این کار نیز رغبتی وجود ندارد چون کار مشارکتی و دست جمعی برای کشاورزان دشواراست.
وی گفت: ما در بحث طرح‌های تشویقی و تجمیعی محدودیت اعتبار نداریم و هرچقدر که متقاضی داشته باشیم می‌توانیم طرح را اجرا کنیم.
به گفته سیدی، مشکل اصلی کمبود اعتبار و عدم همراهی و مشارکت مغنی‌های محلی است ضمن اینکه حفر چاههای غیرمجاز نیز زخمی بر زخم‌های دیگر است که البته این موضوع در نگاه این مقام مسؤول امری طبیعی و قابل‌پیگیری است.
عبدالله یوسفی، رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی چندی پیش در این مورد گفته است: در سفر رئیس‌جمهور به این استان در تیرماه سال ۹۸ برای کمک‌های فنی و اعتباری بازسازی و نوسازی قنوات، به مبلغ ۵٠ میلیارد ریال اعتبار طی دو سال ۹۸ و ۹۹ مصوب شد که اعتبار سال ۹۸ به مبلغ ۲۷.۶ میلیارد ریال معادل ۱۱۱ درصد اعتبار مصوب، تخصیص یافت.
وی بیان کرد: در استان خراسان شمالی ۶۲۹ رشته قنات با آبدهی سالانه ۸۵ میلیون مترمکعب وجود دارد که با توجه به ماهیت قنات به‌عنوان منبع آبی پایدار زیرزمینی و به جهت حفظ و بهره‌برداری مستمر از آن، نیازمند انجام اقدامات نگهداری و مرمت و بازسازی و لایروبی دوره‌ای است.
یوسفی افزود: طی سال‌های ۹۲ تا ۹۸ در ۵۲۳ رشته از قنوات عملیات مذکور صورت گرفته که باعث افزایش استحصال آب یعنی جبران کاهش آبدهی انجام‌شده است.
از دولت اعتبار بیشتر مطالبه کنید
ضمن پیگیری‌های خبرنگار فارس برای مصاحبه با مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان شمالی که بخش شناسایی چاههای غیرمجاز را به عهده دارد روابط عمومی این نهاد همکاری لازم را به عمل نیاورد و پاسخگو نبود.
تمام توضیحات فوق به‌ظاهر قانع‌کننده و در باطن به فراموشی سپردن اصل مسأله است، با تمام تلاش‌ها و زحمات مسئولین در این راستا که شایسته قدردانی است خروجی و نتیجه‌ی این زحمات مشکل موجود را حل نکرده است چراکه لایروبی قنات امری یک‌باره نیست و برنامه بلندمدت، اعتبار بالا و ثابتی احتیاج دارد که ظاهراً نیاز به همکاری مدیران ارشد در این راستا و تخصیص اعتبارات بیشتر برای حفظ این سرمایه‌ی کهن‌سال شهرستان گرمه دارد.
مقصر نبودن، برای یک مسؤول کافی نیست و باید از هر طریقی که ممکن است به دنبال راه‌حل بوده و در پیگیری از دیگر مسؤولین پیشی بگیرد.
مسؤولین مربوطه راه‌حل منطقی مشکل قنوات گرمه را یک‌بار برای همیشه پیدا و حل کنند.
انتهای پیام/ج/ی
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
