تضاد منافع و دموکراسی؛ آیا سیاست آمریکا در قبال مصر تغییر می‌کند؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس، پایگاه خبری شبکه «الجزیره»، شامگاه روز جمعه، در گزارشی به موضع دوگانه دولت جدید آمریکا در قبال قاهره پرداخت و نوشت اقدام دوگانه واشنگتن در موافقت با فروش تجهیزات نظامی به ارتش مصر با ارزشی بالغ بر ۲۰۰ میلیون دلار و همزمان تأکید آمریکا بر تدوام ارتباطات با مصر در پی نگرانی‌ از وضعیت حقوق بشر در این کشور، بسیاری از نهادهای آمریکایی و مصری را مات و مبهوت کرده است.

الجزیره در این خصوص می‌نویسد، وزارت خارجه آمریکا تأکید کرده است که معامله فروش تجهیزات نظامی به مصر در راستای حمایت از سیاست خارجی و امنیت ملی آمریکا بوده است آن هم از طریق کمک به بهبود امنیت کشورِ هم‌پیمان و غیرعضو در پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) مصر.

این پایگاه قطری می‌افزاید، «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در سخنان اخیر خود اشاره کرده است که فروش تسلیحات به مصر ارتباطی با ابراز نگرانی آنها در قبال وضعیت حقوق بشر در این کشور ندارد و این دو موضوع کاملا متفاوت هستند.

وزارت خارجه آمریکا شامگاه روز سه‌شنبه هفته گذشته اعلام کرد که موافقت خود با قرارداد فروش موشک‌های تاکتیکی به مصر با ارزشی بالغ بر ۱۹۷ میلیون دلار را به کنگره اطلاع داده است.

پرایس ادامه داد، موافقت با فروش تسلیحات نظامی مانع توانمندی واشنگتن در تمرکز بر مسائل حقوق بشری نمی‌شود و در این خصوص تأکید کرد: «من خبر خانواده "محمد سلطان" را مطرح کردم. ما با تعرض‌ها و تهدیدهای دولت‌های بیگانه علیه شهروندان آمریکایی و خانواده‌هایشان مماشات نخواهیم کرد».

الجزیره می‌نویسد، برای اینکه تعارض میان معضل فروش تسلیحات و انتقاد از سابقه حقوق‌بشری را بهتر متوجه شویم، به چهار مورد اشاره خواهیم کرد که در فهم پیچدگی موضع دوگانه آمریکا به ما کمک خواهد کرد.

اول: تعارض میان سخنرانی‌های انتخاباتی و عملکرد سیاسی

الجزیره در این خصوص می‌گوید، در کارزار انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۰ میلادی در آمریکا، «جو بایدن» نامزد دموکرات‌ها در توئیتی «عبدالفتاح السیسی» رئیس‌جمهور مصر را «دیکتاتور محبوب ترامپ» توصیف کرد و گفت که اجازه نخواهد داد چک سفید زیادی برای او کشیده شود.

از سوی دیگر، بایدن بازداشت، تبعید و شکنجه فعالانی چون «ساره حجازی» و «محمد سلطان» و همچنین تلاش برای ترساندن خانواده‌‌های این دو فرد را محکوم و در عین حال، از بازگشت فعال آمریکایی‌تبار «محمد عماشه» به خانه خود استقبال کرد.

الجزیره ادامه داد، اما سخنرانی‌های صورت گرفته در کارزار انتخاباتی موضع رسمی به شمار نمی‌روند؛ چراکه بایدن موضعی مشابه موضع واشنگتن در قبال عربستان سعودی را در پیش گرفت و وعده داد که ریاض را به علت جنایت [ترور] «جمال خاشقچی» مجازات خواهد کرد آن هم در حالی که «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا بر نقش محوری ریاض در سیاست‌های واشنگتن در قبال خاورمیانه تأکید کرد.

این پایگاه خبری قطری تأکید می‌کند که هدف از سخنرانی‌های صورت گرفته در کارزار انتخاباتی به راه انداختن هجمه علیه رقیب و مواضع سیاسی اوست که حمله بایدن علیه السیسی در آن زمان نیز هجمه‌ای غیرمستقیم علیه رقیب یعنی «دونالد ترامپ» نامزد جمهوری‌خواه‌های آمریکا بود.

دوم: عملیات پیچیده و طولانی‌مدت فروش تسلحیات آمریکایی

بر اساس این گزارش، عملیات فروش تسلیحات آمریکایی چند ماه و بعضا چند سال طول می‌کشد؛ موضوعی که «دیوید دی روش» کارشناس مسائل نظامی، جنگجوی بازنشسته و استادیار مرکز خاور نزدیک و جنوب آسیا در دانشگاه دفاع ملی آمریکا در گفت‌و‌گو با الجزیره بدان اشاره کرد و در این خصوص گفت که تسلیحات در انبار وجود ندارد که مشتری بیاید و به محض پرداخت پول به آن دست پیدا کند.

دی روش در ادامه می‌گوید که عملیات فروش سلاح روندی طولانی‌مدت و نیازمند چند ماه زمان است. کار در کارخانه‌های سلاح‌سازی پس از عقد قرارداد و کسب موافقت نهایی دولت آغاز می‌شود بنابراین وی نتیجه می‌گیرد که دولت بایدن تصمیمی مبنی بر عقد قرارداد جدید تسلیحاتی با مصر اتخاذ نکرده است و دولت جدید این کشور زمان‌بندی این قرارداد را تنظیم نکرده است.

در همین خصوص، «میشل دان» مدیر برنامه‌های خاورمیانه در «بنیاد صلح بین‌الملل کارنگی» (arnegie Endowment for International Peace) در این ارتباط به الجزیره می‌گوید که معمولا فروش فروش تسلیحات به کار چند ماهه در دفاتر نیاز دارد؛ بنابراین زمان، گویی صدفه‌ای بسیار تأسف‌بار به نظر می‌رسد که و «من تصور نمی‌کنم که پیامی عمدی در کار باشد؛ پیامی با این مضمون که مشکل حقوق بشر تأثیری بر روابط دفاعی نخواهد داشت».

سوم:‌ پروند مصر شاهد تغییر پست‌های مهمی در دولت آمریکا نبوده است 

الجزیره در ادامه می‌نویسد، پر واضح است که اهمیت مصر در میان پرونده‌های سیاست خارجی دولت بایدن و حتی در مقایسه با دیگر موضوعات خاورمیانه کاهش یافته است.

این وبگاه قطری به نقل از میشل دان به نبود مسئول سیاست‌های واشنگتن در قبال مصر در دولت بایدن-البته تا این لحظه- اشاره می‌کند و می‌افزاید که مقامات بلندپایه‌ای که برای تعامل با موضوع خاورمیانه انتخاب شده‌اند، اولویت‌های دیگری دارند؛ اولویت‌هایی چون ایران،‌ عراق، یمن و عربستان سعودی.

دان تأکید می‌کند، روشن است که نه‌تنها خاورمیانه در صدر اولویت‌های بایدن و بلینکن نیست بلکه مصر در میان مسائل مربوط به خاورمیانه نیز به چشم نمی‌خورد.

دان ادامه داد، کمی زمان می‌برد که سیاست بایدن در قبال مصر آشکار شود. یک چیز عملا روش است و آن اینکه السیسی دیگر دوستی نزدیک به خود در کاخ سفید ندارد.

چهارم: ترامپ استثناء بود

الجزیره می‌گوید، از زمان شکل‌گیری روابط آمریکا و قاهره که با «طرح صلح با اسرائیل» همراه بود، واشنگتن، دوگانگی تناقض منافع راهبردی و ارزش‌های دموکراتیک را تجربه کرد.

در ادامه آمده است، برای چند دهه، سیاست واشنگتن در قبال مصر با وجود روی کار آمدن دولت‌های دموکراتیک و جمهوری‌خواه در کاخ سفید تحت تأثیر قرار نگرفت و دولت «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور پیشین آمریکا تنها استثنایی بود که از تمام ارزش‌های دموکراتیک در تعامل با مصر چشم پوشید و به سابقه بد قاهره در مسائل دموکراتیک و حقوق‌بشری اهمیتی نداد.

الجزیره می‌نویسد، روابط دوجانبه قاهره و واشنگتن شاهد بازگشت به وضعیت متعارف خواهد بود یا همان دوگانگی میان نبرد منافع و اصول‌ بنیادین.

در این گزارش به ائتلاف دو عضو کنگره به نام‌های «تام مالینوفسکی» (دموکرات-نیوجرسی) و «دن بایر» (دموکرات) ویرجینیا) اشاره می‌شود که در ارتباط با حقوق بشر در مصر در مجلس نمایندگان آمریکا ائتلافی تشکیل داده‌اند و همزمان صحبت برخی اعضای کنگره مبنی بر عدم رضایت از سابقه حقوقی مصر به میان آمده است و آن هم در زمانی که تمرکز بر نقش محوری مصر در استراژی‌های راهبردی در خاورمیانه قرار دارد.

در عین حال،‌ الجزیره اشاره می‌کند که قاهره اخیرا با شرکت لا‌بی‌کننده «براون اشتاین هیات فاربر شرک» قراردادی به ارزش ۶۵ هزار دلار در ماه امضاء کرده است آن هم همزمان با به قدرت رسیدن جو بایدن و تأکید همیشگی بر نقش مهم مصر برای واشنگتن در خاورمیانه.

انتهای پیام/ص