فارس پلاس؛ حسین عسکری(نویسنده و البرزپژوه): در جنگ جهانی دوم با آغاز عقب‌نشینی نیروهای اشغالگر از خاک ایران، ارتش شوروی در منطقه آذربایجان باقی ماند و به تشکیل دولت خودمختار و تجزیه طلب کمک کرد.
این دولت را سید جعفر پیشه وری (درگذشت ۱۳۲۶ش) رهبر فرقه دموکرات آذربایجان که مطیع سیاست‌های اشتراکی حزب کمونیست شوروی بود، تاسیس نمود و حدود یک سال بر ناحیه آذربایجان حکومت کرد. با اولتیماتوم آمریکا در فروردین ۱۳۲۵، دولت شوروی تصمیم به خروج از خاک آذربایجان گرفت و بدین ترتیب فرقه دموکرات آذربایجان پشتوانه نظامی خود را از دست داد و ارتش حکومت پهلوی بدون کمترین درگیری در ۲۱ آذر ۱۳۲۵ وارد شهر تبریز شد.
در دوره حکومت محمدرضا شاه پهلوی ۲۱ آذر هر سال به نام «روز نجات آذربایجان» مراسمی همراه با رژه نیروهای مسلح برپا می‌شد.
آیت‌الله سید محمود علایی طالقانی (درگذشت ۱۳۵۸ش) فقیه نواندیش البرزی که به شدت مخالف پهلوی‌ها بود به خاطر حفظ تمامیت ارضی ایران در آذر ۱۳۲۵ به جبهه آذربایجان سفر کرد تا به ارتش ایران روحیه دهد. برای آنها سخنرانی کرد و آنها را از زیر قرآن کریم عبور داد. بعدها آیت الله طالقانی گزارش این سفر جهادی را در نشریه «آیین اسلام» منتشر کرد.
همچنین متن کامل آن سخنرانی حماسی، در مجموعه دو جلدی مقالات آیت الله طالقانی به کوشش موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران منتشر شده است. چقدر ایران عزیز و عزت و استقلال آن برای شادروان آیت الله طالقانی مهم بود. روحش شاد و قرین رحمت الهی باد.
علمای مجاهد استان البرز، صفحه ۲۰۶
انتهای پیام/ج
