به گزارش خبرگزاری فارس از قزوین، قزوین از جمله استان‌هایی است که به لحاظ داشتن نواحی منفصل شهری، در کنار استان کردستان، در صدر استان‌های کشور قرار دارد. شاید در ابتدای شکل‌گیری نواحی منفصل شهری، چنین تصور می‌شد که به مانند بسیاری از کلان‌شهرهای دیگر، با تشکیل این نواحی، مصائب و مشکلات حاشیه نشینی غیرمجاز با تحت‌نظارت و مدیریت قرار گرفتن آن‌ها، بوجود نخواهد آمد اما توجه ناکافی، این نواحی را چیزی شبیه همان حاشیه‌های شهری کرد و گویا چنین نواحی فقط از لحاظ اسم با حاشیهٔ شهرها تفاوت دارند و از لحاظ محتویات و مصائب، در همان مرتبه و چه بسا در شرایط بدتر قرار دارند.
به استناد مفاد تبصره 2 ماده 3 قانون تعاریف محدوده و حریم شهر، روستا، شهرک و نحوه تعیین آن‌ها «روستاهایی که به موجب طرح‌های مصوب جامع و هادی در داخل حریم شهرها واقع می‌شوند در صورت رسیدن به شرایط شهر شدن، شهر مستقل شناخته نشده و به صورت منفصل به عنوان یک ناحیه یا منطقه از نواحی یا مناطق شهر اصلی تلقی و اداره خواهند شد و برای آن‌ها در قالب طرح‌های جامع و تفصیلی ضوابط و مقررات ویژه متضمن امکان استمرار فعالیت‌های روستایی تهیه و ملاک عمل قرار خواهد گرفت».
در کنار نواحی منفصل شهری دیگر قزوین که شامل مفاد تبصره 2 ماده 3 قانون تعاریف محدوده و حریم شهر، روستا، شهرک و نحوه تعیین آن‌ها می‌شوند، ناصرآباد یکی از مشهورترین نواحی شهری قزوین محسوب می‌شود که در 5 کیلومتری شهر قزوین واقع شده است، این ناحیه منفصل با جمعیتی بالغ بر 13 هزار نفر، با مشکلات فراوان و رنج بی‌حساب دست به گریبان است. با درخواست اهالی این ناحیه، خبرنگار خبرگزاری فارس با حضور در ناصرآباد، از نزدیک مشکلات این ناحیه را از زبان اهالی آن بررسی کرده است.
موقعیت قرارگیری ناحیه ناصرآباد نسبت به شهر قزوین
مهاجرت بی رویه و مشکلات فرهنگی
قزوین به دلیل این که در یکی از شریان‌های اصلی کشور قرار دارد و به سبب داشتن شهرک‌های صنعتی و همچنین نزدیکی به پایتخت، یکی از گزینه‌های مطلوب برای مهاجرت، خصوصاً مهاجرت اتباع بیگانه محسوب می شود، در این بین، بسیاری از مهاجران به دلیل شرایط اقتصادی نامساعد، بیشتر به سراغ نواحی و مناطق ارزان قیمت استان قزوین می‌روند.
یکی از اهالی ناصرآباد در گفت‌وگو با خبرنگار فارس می‌گوید: مهاجرت‌های فراوان اتباع بیگانه، مهاجرت از روستاها و شهرهای اطراف به سبب ارزان قیمت بودن مسکن در این ناحیه منفصل شهری، سبب شده است که ناصرآباد از لحاظ فرهنگی به یک ناحیه شهری نامتجانس و چندپاره فرهنگی تبدیل شود. وجود فرهنگ‌های مختلف در سال‌های اخیر معضلات بسیاری را برای اهالی به بار آورده است.
این شهروند می‌افزاید: برخی که با پدیده شوم اعتیاد نیز درگیر هستند، علناً و به عنوان معتاد متجاهر، در مکان‌های مختلف به استعمال مواد مخدر مشغول می‌شوند، که هم آسایش شهروندان را سلب می‌کنند و هم به دلیل قرار گرفتن در معرض دید کودکان و نوجوانان، بر تبلیغ این پدیده شوم دامن می‌زنند.
وی ادامه می‌دهد: در بسیاری از موارد نیز در این ناحیه، ابایی از خرید و فروش مواد مخدر و مشروبات الکلی وجود ندارد. این منطقه به دلیل عدم نظارت کافی، جولانگاهی برای مواد فروشان شده است، همچنین به سبب سکونت افراد با درآمد اندک و وجود معتادین متجاهر، سرقت نیز در این منطقه رو به افزایش است.
نبود دبیرستان برای جمعیت زیاد دانش آموزان
یکی از مهم‌ترین مشکلات نواحی منفصل شهری، به طور معمول نبود زیرساخت‌های آموزشی است. این نواحی که به دلیل افزایش جمعیت، از روستا به ناحیه منفصل شهری تغییر داده می‌شوند، همگام با افزایش جمعیت بر امکانات زیرساختی آن‌ها نیز افزوده نمی‌شود.
رمضانی، فرمانده حوزه مقاومت شهیده رضایی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس با اشاره به جمعیت بالای دانش آموز این ناحیه شهری منفصل، عنوان می‌کند: یکی از مهم‌ترین کمبودهای ناحیه منفصل شهری ناصرآباد نبود دبیرستان است، به همین دلیل جمعیت زیاد دانش آموزان ناصرآباد مجبور هستند که برای تحصیل به مدارس شهر قزوین مراجعه کنند.
وی اضافه می‌کند: در صورتی که در ناصرآباد، دبیرستان تأسیس شود، دانش آموزان روستاهای اطراف نیز مجبور به حضور در قزوین نمی‌شوند، درخواست احداث دبیرستان به عنوان یک مطالبه عمومی در این ناحیه محسوب می‌شود و پیگیری‌ها نیز اثرگذار نبوده است.
وی تأکید می‌کند: به دلیل نبود دبیرستان و هزینه‌های بالای رفت و آمد به قزوین برای خانوار کم درآمد، در بسیاری از موارد دانش آموزان این ناحیه شهری مجبور به ترک تحصیل می‌شوند تا باری بر دوش خانواده‌های بی بضاعت خود نباشند.
نیروی انتظامی حضور ثابت ندارد
نواحی منفصل شهری، به مانند حواشی شهرهای بزرگ با معضلات و مشکلات اجتماعی زیادی درگیر هستند، به همین دلیل حضور ثابت و مستمر نیروی انتظامی در این مناطق در مقایسه با سایر نواحی شهر بسیار ضروری به نظر می‌رسد، هر چند که این امر نمی‌تواند به‌عنوان درمان معضلات و آسیب‌ها محسوب شود، ولی می‌تواند به عنوان کنترل کننده و محدود کننده بسیاری از مصائب عمل کند.
حق جو از بسیجیان ناحیه منفصل شهری ناصر آباد در این باره می‌گوید: یکی از مهم‌ترین کمبودهای ناحیه منفصل شهری ناصرآباد، مربوط به عدم وجود پاسگاه و حتی یک کیوسک نیروی انتظامی است، در سال‌های اخیر یک دکه نیروی انتظامی در این ناحیه وجود داشت که وجود آن مؤثر بود، اما پس از مدتی اقدام به جمع آوری آن کردند.
وی افزود: متأسفانه عدم حضور فیزیکی و ثابت نیروی انتظامی در این ناحیه منفصل شهری، مشکلات را دو چندان کرده است، چرا که ناحیه امنی برای بسیاری از سارقان، مواد فروشان و مشروب فروشان تبدیل شده است و بسیاری از ساکنان این ناحیه نیز از نبود امنیت گله‌مند هستند و جولان افراد بزهکار، آرامش و آسایش را از آن‌ها سلب کرده است.
وقتی که باران، بلا می‌شود
شاید وجود کوچه‌ها و معابر خاکی در روستاها، به دلیل جمعیت اندک چندان مشکل ساز نباشد ولی وقتی یک روستا با جمعیت هزاران نفری به ناحیه شهری تبدیل می‌شود، دیگر معابر خاکی نمی‌تواند پاسخگو باشد.
یکی از ساکنان ناصرآباد در این باره می‌گوید: بسیاری از کوچه‌ها و برخی از خیابان‌های ناحیه شهری منفصل، خاکی هستند و لذا هنگامی که بارش برف و باران وجود دارد، تردد برای مردم و وسایل نقلیه بسیار دشوار می‌شود.
وی اضافه می‌کند: حتی جدول گذاری نیز در بسیاری از مسیرها انجام نشده است و با کم‌ترین بارندگی، آب در کوچه و معابر جاری می‌شود و برای چندین روز اهالی را با مشکلات فراوان روبه رو می‌کند.
فضای سبز و فضای فرهنگی دیده نمی‌شود
زمانی که خبری از زیرساخت‌های ضروری در نواحی منفصل شهری نیست، انتظار داشتن فضای سبز و فضاهای فرهنگی کمی جاه طلبانه به نظر می‌رسد اما اگر کمی تأمل شود، می‌توان دریافت که وجود فضاهای تفریحی و فرهنگی خود می‌تواند عامل مهم در کاهش آسیب‌های اجتماعی و در نهایت عواقب خطرناک آن برای یک ناحیه و منطقه باشد.
یکی دیگر از اهالی ناصرآباد در مورد نبود فضای سالم برای جوانان و اهالی ناصرآباد می‌گوید: در این حجم هجوم ضدفرهنگ ها، در ناحیه مفصل شهری ناصرآباد، هیچگونه فضای سبز برای تفریح وجود ندارد، با این جمعیت زیاد جوانان، حتی یک سالن ورزشی هم تدارک دیده نشده است.
وی اضافه می‌کند: حتی فضای فرهنگی از جمله کتابخانه نیز برای اهالی ناحیه وجود ندارد که عاملی در جذب جوانان این ناحیه برای کاری‌های فرهنگی و دوری از پدیده‌ها و آسیب‌های شوم اجتماغی شود.
بسیج پای کار است اما یک دست صدا ندارد
رمضانی در رابطه با اقدامات انجام شده درباره مشکلات و آسیب‌های موجود در ناصرآباد می‌گوید: به دلیل این که بسیاری از اهالی این منطقه از لحاظ معیشت و درآمد، دچار مشکلات فراوانی هستند و در بسیاری از موارد فاقد درآمد یا کم درآمد هستند، با همکاری سازمان فنی و حرفه‌ای کلاس‌های رایگان خیاطی برای بانوان برگزار شده و مدارک معتبر نیز صادر شده است که بسیاری از افراد آموزش دیده در حال حاضر به خیاطی مشغول هستند و از این طریق کسب درآمد کرده و معیشت خانواده را تأمین می‌کنند.
وی ادامه می‌دهد: قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا(ص) به منظور راه اندازی کسب و کار برای بانوان این ناحیه در سال گذشته چرخ‌های خیاطی با ارزش بالغ بر 100 میلیون تومان در اختیار ما قرار داده بود تا برای به کارگیری بانوان آموزش دیده استفاده شود که به دلیل عدم همکاری هیئت امنای مسجد و در اختیار قرار ندادن زیرزمین مسجد از سوی این هیئت امنا، چرخ‌های خیاطی به شهر دیگری واگذار شد که در حال حاضر قیمت این چرخ‌های خیاطی به 500 میلیون تومان رسیده است.
وی اضافه می‌کند: ما همچنین به دنبال راه اندازی کارگاه قالی بافی برای بانوان بی سرپرست و بدسرپرست هستیم و با متولی این کار، اقدامات لازم جهت تأمین مواد اولیه هماهنگی‌های نهایی انجام شده است و تنها مشکلی که در حال حاضر وجود دارد نبود فضا است و مسوولین با ما همکاری نمی‌کنند.
فرمانده حوزه مقاومت شهیده رضایی عنوان می‌کند: در زمینه آسیب زدایی از جمله اعتیاد و طلاق نیز کلاس‌های مستمر آموزشی و کارگاه‌های مشاوره‌ای برگزار شده است اما با این حجم مشکلات ریشه‌ای و عمیق که در این ناحیه وجود دارد نیاز به اقدامات بیشتری است و همکاری مسوولین را می‌طلبد.
تهدیدی بزرگ‌تر از حاشیه نشینی
نواحی منفصل شهری به هر طریق متولی دارند و به مانند حواشی شهری نیستند که غیرقانونی و غیرمجاز ساخته شوند و هیچکس پذیرای آن‌ها نباشد، ناحیه منفصل شهری ناصرآباد نیز از این قاعده مستثنی نیست و متولی دارد و زیر نظر شهرداری قزوین محسوب می‌شود، اما چیزی که در این ناحیه شهری دیده نمی‌شود متولی و مسوول است، گویا این ناحیه با مشکلات بی پایان خود به حال خود واگذار شده است.
آنچه باید مورد توجه شهرداری و مسولان شهر قزوین قرار بگیرد این است که در صورتی که نواحی شهری از جمله دانش و ناصرآباد با جمعیت زیاد، مورد توجه قرار نگیرند و مشکلات، معضلات و آسیب‌های آن‌ها رفع نشود، به سبب رشد سریع به پدیده‌ای مسموم‌تر از حاشیه‌های شهر تبدیل خواهند شد و تهدید کننده‌ای بزرگ برای مراکز شهری خواهند بود.
هر چند مسوولان استان و شهر قزوین به طرق مختلف از جمله پیگیری رسانه‌ها با مشکلات و مصائب نواحی منفصل شهری خصوصاً ناصرآباد آشنایی دارند و در این زمینه نیز بارها وعده‌هایی نیز داده شده است، اما گویا اراده‌ای مستحکم برای حل این مشکلات قابل حل وجود ندارد.
ضروری است که سازمان‌های مردم نهاد و خیرین استان، با یاری نیروهای بسیج و جهادگر که همیشه آماده در صحنه خدمت هستند، گام‌های اساسی برای این نواحی شهری، خصوصاً ناصرآباد، از جمله در زمینه؛ تأسیس دبیرستان، فراهم سازی فضاهای فرهنگی، ورزشی و تفریحی، ایجاد اشتغال برای بانوان و برگزاری کلاس‌های آموزشی بردارند تا مشوقی برای مسوولان و به تحرک واداشتن آن‌ها شوند!
گزارش از حیدر ولی زاده
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
