به گزارش خبرگزاری فارس از قزوین، استان قزوین و به خصوص شهرستان تاکستان قطب تولید انگور است، لذا در محصولات فراوری شده انگور نیز سبقه طولانی دارد و از جمله امروز قریب به 20 درصد کشمش کشور را تولید میکند. هم چنین کیفیت و مرغوبیت این کشمش موجب شده تا صادرات این محصول نیز با اقبال مواجه شود. ایران رتبهٔ سوم صادرات کشمش در دنیا و استان قزوین رتبۀ نخست صادرات کشمش کشور را داراست، در این میان علیرغم افزایش قیمت دلار و قیمت بالای جهانی کشمش، به دلیل وجود دلالان، قیمت خرید آن از کشاورزان پایین است. این در حالی است که اغلب مردم شهرستان تاکستان از همین طریق امرار معاش می کنند، لذا نیاز است جهت حمایت از کشاورزان و حذف دلالان این محصول در بورس کالا عرضه شود. این سوژه از طریق مخاطبان خبرگزاری در سامانهٔ فارس من نیز با تیتر «امکان معامله کشمش شهرستان تاکستان در بورس کالا فراهم شود» عنوان شده بود.
عزیزالله افضلی، مدیر کل سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قزوین در گفت و گو با خبرگزاری فارس در قزوین میگوید: استان قزوین بیشترین تولید ارقام مرغوب انگور و تولید کشمش علی الخصوص در شهرستان تاکستان را دارد. ما بحثهایی در کارگروه های تخصصی، کارگروههای رفع موانع تولید و کارگروه تخصصی توسعهٔ صادرات محصولات غیرنفتی در باب این موضوع داشتیم که ما نتوانستهایم از این مزیت استان به خوبی استفاده کنیم. مسائلی از قبیل تشکیل خوشههای صادراتی حوزهٔ محصولات کشاورزی، توجه به بحث ایجاد میز تخصصی خاصهٔ کشمش به عنوان یک سمن یا انجمن که بتواند به صورت خاص و ویژه در استان قزوین موضوعات، مشکلات و توسعهٔ بخش صادرات را دنبال کند، در استان ضرورتا به چشم میخورد که ما متأسفانه در این بحث خلا داشتیم.
لازم است شرایطی را فراهم کرده که کشمش تاکستان را به دنیا معرفی کنیم
افضلی در ادامه به بحث فرآوری، بسته بندی و بازاریابی محصولات اشاره کرده و عنوان میکند: تا زمانی که نتوانیم محصولمان را به درستی فرآوری، نگهداری و بستهبندی کنیم و خوب به دنیا معرفی کنیم، موفق نمیشویم به اهداف خود برسیم. اکنون کشورهای هدفی وجود دارند که در حال استفاده از کشمش ایران به خصوص کشمش تاکستان هستند، ولی آن را بهعنوان کشمش برند تاکستان نمیشناسند، زیرا این محصول خوب معرفی نشده است.
وی ادامه میدهد: بنده از برخی واحدهای فرآوری استان بازدید داشتهام، متأسفانه تکنولوژی این واحدها قدیمی است و سرمایهگذاری در این بخش فوق العاده ضعیف است و به همین دلیل نتوانستهاند از تکنولوژی روز بستهبندی و فرآوری استفاده کنند. این در حالی است که ما واحدی در استان داریم که نوع فرآوری و نوع بسته بندی آن به گونهای است که یک کیلو از بار کشمش آن در کشور فروخته نمیشود و حتی تقاضای آن بیش از ظرفیت تولید آن است.
این واحد میگوید من میتوانم از مزرعه تا بخش صادرات را مدیریت کنم، مشروط به این که محصول از مزرعه برای ما باشد تا بدانیم چه نوع سمی به آن میزنند، زیرا استانداردهای جهانی، علیالخصوص استانداردهای کشورهای توسعه یافته بهگونهای است که میزان سم باقی ماندهٔ گیاهان را اندازهگیری میکنند، اگر از یک میزانی بیشتر باشد، نمیتوانند آن را در بازارهای خود عرضه کنند. این نوع واحدها در استان میتوانند لیدر داشته باشند و کارها را دنبال کنند که بتوانیم حداقل برای سال آینده مجموعهای را داشته باشیم که آن مجموعه تقاضای بازارهای جهانی را جمع آوری کند و براساس آن تقاضاها، نوع فرآوری و تبدیل به کشمش را در استان ایجاد کند تا بتواند این کالا را به عنوان یک کالای برند تجاری در کشورهای خاورمیانه معرفی کند و بازاریابی مناسبی داشته باشد. این در حالی است که اکنون تمام سود این بخش به جیب دلالان و واسطههایی که این کشمشها را بهصورت فله با قیمت پایین از آنها خریداری میکنند میرسد.
سازمان صمت به کشاورزان آموزش میدهد
مدیرکل صمت استان قزوین در رابطه با حمایتهای سازمان صمت از کشاورزان میگوید: یکی از مزیتهای تاکستان بحث کشمش است، لازم است جهاد کشاورزی ورود جدیتری به این عرصه داشته باشد، ما نیز در خدمت کشاورزان هستیم و هر جا که لازم باشد در حوزههای آموزشی ترویجی در بحث صادرات و بسته بندی، نحوهٔ خرید، نوع مذاکرات، نگارش قراردادهای تجاری و مباحثی از این قبیل میتوانیم به آنها آموزش دهیم.
افضلی عنوان میکند: برای این که کشاورزان بتوانند پتانسیل چانه زنی خود را در کل کشورهای خاورمیانه و کشورهای هدف بالا ببرند قطعاً باید سمن یا نهادی داشته باشند که بتوانند سرمایهگذاری مشترکی در بخش صادرات و فروش انجام دهند و این سرمایهگذاری روی واحدهای تولیدکننده سرشکن شود. میتوان با ایجاد این شرایط، محصول کشمش را به عنوان یک کالا در بورس ارائه کرد.
اقدام قزوین برای ورود کشمش به بورس طولانی شده است
عباس مراقی، مدیر بورس منطقهای استان قزوین در گفتوگو با خبرگزاری فارس در قزوین میگوید: هر کالایی که بخواهد در بورس کالا عرضه شود باید امیدنامهٔ آن منتشر شود؛ امیدنامه، نامهٔ رسمی با ویژگیهای آن محصول است. در ابتدا لازم است بررسی کنیم بورس کالا، کالای مورد نظر را پذیرش میکند یا خیر و سپس این امید نامه تهیه شود. پس از تکمیل امیدنامه، با هماهنگی بورس کالا آن را عرضه کنیم. امیدنامه توسط شرکتهای کارگزاری یا شرکتهای تعاونی سرمایه تهیه میشود.
وی ادامه می دهد: انجام این مراحل ساده است، اما متأسفانه اقدام قزوین در این زمینه بسیار طولانی شده است. ما یکی از قطبهای تولید کشمش در کشور و حتی خاورمیانه هستیم، و اکنون علاوه بر این که قادر هستیم این محصول را در بورس کالا عرضه کنیم، میتوانیم در سطح بینالملل نیز مشتری داشته باشیم، زیرا ویژگیهای کشمش تاکستان بسیار خوب است و ما انواع مختلف انگور را در استان قزوین داریم. البته رقبای دیگری نیز داریم که در عرضهٔ تولید کشمش با ما رقابت میکنند اما ما این توانایی را داریم که در این زمینه قویتر از دیگران ظاهر شویم.
مراقی اظهار میکند: بحث ورود کشمش به بازار بورس نیازمند پیگیری است، متأسفانه پیگیریها در استان ضعیف است و نیمه کاره رها میشود، این در حالی است که اگر مستمر و پیوسته انجام شود این امکان به راحتی حاصل میشود. اگر ما بتوانیم از ظرفیت ورود کشمش به بورس کالا استفاده کنیم، در کنار این که منفعت حاصل از آنان نصیب کشاورزان میشود و دست دلالان در این عرصه کوتاه میگردد، مشتریهای فراوانی برای این محصول پیدا میشود، برای مثال اگر محصول یک باغ اکنون 10 یا 100 مشتری دارد، این عدد تبدیل به 1 هزار یا 10 هزار و یا بیشتر میشود. هم چنین در صورت ورود کشمش به بورس کالا، میتوانیم آن را پیش فروش کرده و یا فروش صنعتی داشته باشیم و میتوانیم از این ابزار و ویژگی برای تأمین مالی کشاورزان استفاده کنیم. برای تحقق این امر لازم است کشاورزان همت کرده و از فروش سنتی بیرون بیایند و جایی مانند صندوق کشمش متولی کار شود، زیرا بورس کالا نمیتواند یکی یکی با افراد قرارداد ببندد، مگر این که عرضه کنندهٔ عمده باشند، اما به دلیل این که این فروشندگان عرضه کنندهٔ خرد هستند، لازم است جایی مانند صندوق کشمش طرف بورس کالا باشد که به تضمین آن وارد بورس کالا کند.
لازم است تصمیمات همهٔ فعالیتها در مجمع عمومی گرفته شود
مسعود جانیپور، مدیرعامل صندوق حمایت از بخش کشاورزی تاکستان در گفتوگو با خبرگزاری فارس در قزوین عنوان میکند: در شهرستان تاکستان برخی افراد 400-500 تن محصول کشمش دارند و برخی دیگر 10-20 تن. این افراد نمیتوانند تک تک به کارگزاری مراجعه کنند، زیرا اگر این گونه باشد روزانه ازدحام فراوانی در کارگزاریها ایجاد میشود و این امر منطقی به نظر نمیرسد. طی تماسی که بنده با مدیر بورس منطقهای استان قزوین داشتم، قرار بر این شد که ما پیگیری کنیم تا صندوق بتواند عاملیت کشمش تاکستان را بگیرد و به عنوان یک شخص حقوقی این محصول را در کارگزاری ارائه کند.
تمام این تصمیمات باید در مجمع عمومی اتخاذ شود و در این مجمع نیز اولویت با تصمیمات هیئت مدیره است. وی بیان میکند: یکی دیگر از نکاتی که باعث میشود در ابتدای دوره قیمت خرید کشمش از کشاورزان پایین باشد این است که با توجه به این که کشمش ابتدای مهر آمادهٔ ارائه به بازار است، برخی افراد به دلیل نیاز مالی برای شهریهٔ دانشگاه یا مدرسهٔ فرزندان خود، یا به دلایل دیگر، در همان ابتدای دورهٔ فروش به پول آن نیاز دارند و این باعث به وجود آمدن یک قیمت غیرواقعی برای کشمش و سوءاستفادهٔ دلالان میشود.
به همین خاطر صندوق حمایت از کشاورزان به بحث خرید کشمش ورود پیدا کرد و اکنون 2 سال است که اجازه ندادهایم این اتفاق بیفتد. در کنار بحث نیاز مالی، مسئلهٔ دیگری که حائز اهمیت است محل نگه داری کشمش است، برای مثال زمانی که فرد 8 یا 10 تن کشمش تولید کرده است، نمیتواند آن را در خانه یا باغ نگهداری کند، از عهدهٔ هزینههای سردخانه نیز بر نمیآید، به این دلیل تمایل دارد ابتدای فصل محصول خود را به فروش برساند. بررسی دلایل فوق در کنار این مسئله که زمانی که این محصول وارد بورس کالا میشود، آیا در همان ابتدای دوره بورس آن قدر کشش دارد که بلافاصله محصول را بفروشد؟ همهٔ این مسائل دست به دست هم میدهند تا ورود کشمش به بورس کالا نیازمند فرآیند اداری خاصی باشد و لازم است آن را به اصطلاح چکش کاری کنیم.
اگر کشمش وارد بورس کالا شود، تبدیل به یک کالای رقابتی میشود
جانی پور در ادامه به فعالیت صندوق حمایت از کشاورزان جهت ورود کشمش به بورس کالا اشاره کرده و عنوان میکند: کشاورزان نمیتوانند تک تک به کارگزاریها مراجعه کنند، به همین دلیل لازم است ما به نیابت از کشاورزان این کار را انجام دهیم، تمام این تصمیمات نیاز به تشکیل مجمع عمومی صندوق دارد، چون ما سالیانه باید مجمع عمومی را برگزار کنیم و گزارش مالی و گزارش فعالیت بدهیم و مصوبات این چنینی مانند افزایش سرمایه، ترازنامهٔ صندوق و سود و زیان و این مسائل را به استحضار نمایندههای 16 هزار و 200 نفر برسانیم، چون ما نمیتوانیم مجمع را با 16 هزار نفر تشکیل دهیم، طبق قانون نمایندگان انتخاب شده از سوی جهاد کشاورزی که 400 نفر هستند، به جای این 16 هزار نفر در مجمع شرکت میکنند.
وی در ادامه به اهمیت و لزوم ورود کشمش به بورس کالا تأکید کرده و میگوید: اگر کشمش وارد بازار بورس شود، یک کالای بورسی و رقابتی میشود، قیمت آن بالا میرود و مزایای متعددی را در پیدارد، اگر کشاورزان تمایل به عرضهٔ محصول خود در بورس کالا داشته باشند، ما باید این رضایت نامه را در مجمع عمومی به تصویب برسانیم و تصمیمات مربوط به آن را اتخاذ کنیم، متأسفانه اکنون به دلیل شرایط شیوع کرونا و مباحث بهداشتی موفق نشده ایم مجمع را به موقع برگزار کنیم و در چنین شرایطی اداره علوم پزشکی استان و مرکز بهداشت شهرستان مجوز برگزاری مجمع را به ما نمیدهد. ورود کشمش به بورس کالا یکی از مباحث مهم مجمع است که در اولین فرصت پیگیری خواهد شد. البته ما از ابتدای تأسیس صندوق، به دنبال اجرای این فرآیند بودیم، اما به درهای بسته خوردیم و گفته میشد اکنون دولت هیچ برنامهای برای ورود کشمش به بورس ندارد، حتی شرکت مادر تخصصی نیز بسیار پیگیر این قضیه بود، اما به نتیجه نرسید. وی در پایان اظهار میکند: بنده طی هفتههای آتی با مدیر بورس استان مذاکره میکنم تا صندوق بتواند پس از طی مراحل اداری، این نمایندگی را از سهام داران بگیرد که کشمش را در بورس ارائه کند.
گزارش از معصومه امینی
انتهای پیام/خ