به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس، «محمد جمشیدی»، عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران در هجدهمین برنامه از سلسله پیش‌رویدادهای همایش بین‌المللی «افول آمریکا؛ روند گذشته و تحولات آینده» طی سخنانی به بررسی نشانه‌های افول آمریکا پرداخت.
این پیش‌همایش با عنوان «آمریکا در گذار؛ چشم‌انداز‌های سیاست خارجی ایران» به میزبانی مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری، با حضور جمعی از اساتید، پژوهشگران و اصحاب رسانه در تهران برگزار شد.
جمشیدی در ابتدا با بررسی ابعاد افول آمریکا گفت: «افول آمریکا دو بُعد اساسی دارد، یکی افول قدرت و دیگری نظم بین‌المللی است که هر کدام از این دو بعد، دارای تبعاتی هستند. اگر صرفاً قدرت آمریکا کاهش یافته ولی نظم آمریکایی در سر جای خودش باقی مانده باشد، تبعات خاص خود را دارد و بالعکس. اگرچه آمریکا قدرتی است که فاصله بیش‌تری با دیگر قدرت‌ها دارد، اما اگر نظم آمریکایی در کار نباشد، آمریکا به قدرتی در کنار دیگر قدرت‌ها تبدیل شده و نظام موازنه قوا حاکم می‌شود.»
جمشیدی در ادامه افزود: «امروز افول آمریکا در هر دو بُعد، یعنی هم در قدرت و هم در نظم بین‌المللی را شاهد هستیم و بر اساس تئوری چرخه‌های قدرت، در همه ابعاد و معیارها ایالات متحده با افول و چین با رشد مواجه است.»
وی همچنین گفت: «محوریت غرب در مدیریت تحولات بین‌المللی که از دهه ۱۷۵۰ آغاز شده به تدریج در حال از دست رفتن است. منطقه خاورمیانه یکی از عرصه‌هایی بوده که به افول آمریکا سرعت بخشیده و ورود آمریکا به حوزه امنیتی خاورمیانه بعد از یازدهم سپتامبر و ناکامی‌هایی که در پی آن در جنگ افغانستان و عراق رخ داده، کمک کرده است که ضعف اقتصادی آمریکا به یک عامل کاهش قدرت این کشور بدل شود.»
محمد جمشیدی در ادامه صحبت‌های خود، به نقش جمهوری اسلامی ایران در افول آمریکا اشاره کرد و گفت: «ایران نیز نقش مهمی در کمک به افول آمریکا ایفا کرده و خواسته یا ناخواسته در چالش‌های جدی برای آمریکا اثرمند بوده است.»
وی در این خصوص گفت: «وقتی درباره دستاوردهایمان به لحاظ منطقه‌ای صحبت می‌کنیم، باید از موضع پیروزی به این دستاوردها بنگریم چرا که پیروزی‌های امنیتی و راهبردی گوناگونی به دست آورده‌ایم. باید این پیروزی‌ها را گسترش دهیم و درک درست را به جامعه و مسئولین نسبت به وضعیت جایگاه کشورمان در تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی منتقل کنیم.»
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در ادامه با اشاره به دوران افول آمریکا و نقش ایران در اتخاذ سیاست‌های مرتبط افزود: «دوره گذار و افول آمریکا دوره‌ای نسبتاً طولانی مدت و همراه با چالش‌هایی است که در دوران چالش باید سیاست خارجی پویاتر و کارآمدتری داشته باشیم. آن چه که در منطقه جدید نیاز داریم حائز مؤلفه‌های خاصی است. آمریکا نسبت به مسأله افول آگاهی دارد و اسنادی که در دوران اوباما و ترامپ درباره راهبردها و استراتژی‌های نظامی و دفاعی آمریکا منتشر شد، بر این حقیقت دلالت دارند که رقابت قدرت‌ها در حال رشد است و این رشد رقابت‌ها دلیلی بر افول آمریکا به حساب می‌آید.»
وی افزود: «از این سو شاهد هستیم که رقابت میان قدرت‌های بزرگ در حال ظهور و بروز است و از سوی دیگر، تغییر در تمرکز راهبردی آمریکا در حال وقوع است. تغییر در تمرکز راهبردی آمریکا یعنی آمریکا آگاهی دارد که در دوران جدیدی به سر می‌برد و به راهبردهای جدید نیاز دارد.»
جمشیدی همچنین درباره اهمیت منطقه غرب آسیا برای آمریکا گفت: «می‌دانیم در سیاست خارجی آمریکا، خاورمیانه اولویت کم‌تری برای آمریکا دارد و اولویت راهبردی ایالات متحده، معطوف به شرق آسیا است. علت آن ناتوانی آمریکا در جنگ‌های خاورمیانه است؛ در واقع تیپ جنگ‌ها در این منطقه از جنسی هستند که از نظر آمریکا قابل پیروزی نیست.»
وی گفت: «مشکلات منطقه پایانی ندارد و چالش‌های این منطقه ممکن است دهه‌ها طول بکشد، از این رو آمریکایی‌ها تلاش می‌کنند خود را در این باتلاق گرفتار نکنند. از سویی می‌دانند سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران آنها را در منطقه گرفتار کرده است. آمریکا به دنبال رهایی از این منطقه است و از طریق تغییر شرکا، دکترین‌ها و راهبردهایش این ضرورت را دنبال می‌کند.»
جمشیدی افزود: «در این شرایط جدید شاهد این هستیم که افول آمریکا به لحاظ امنیتی به وقوع پیوسته است و در عین حال تاکتیک‌هایی را هم برای عبور از این بحران اتخاذ می‌کند.»
وی در ادامه با اشاره به سیاست‌هایی که ایران بهتر است در مواجهه به چالش‌های منطقه‌ای اتخاذ کند، گفت: «ما در سیاست خارجی‌مان باید نسبت به فضای امنیتی‌تر و تنش‌زاتر آگاهی داشته باشیم و برای مواجهه با این چالش‌ها یک مجموعه ابزارها و راهبردهای امنیتی در اختیار داشته باشیم. در شرایط جدید، راهبردها و سیاست‌های خارجی مورد استفاده تا کنون، کفایت نمی‌کند و باید ابزارهای متنوع‌تر و جدیدتری را برای تحقق راهبردهایمان به دست آوریم.»
جمشیدی افزود: «منطقه‌ای که آمریکا در حال افول است و دیگر بازیگران منطقه‌ای از صلاحیت و توانایی لازم برای عهده‌داری نقش راهبردی در منطقه برخوردار نیستند، ایران می‌تواند با به کارگیری ابزارها و سیاست‌های کارآمد نقش مهمی را در منطقه و فراتر از آن ایفاگر شود.»
جمشیدی همچنین با اشاره به سیاست‌هایی که آمریکا در اعمال تحریم علیه ایران دنبال کرده گفت: «سیاست‌های مهار و تحریم ایران از سوی آمریکا، یکی از راهبردهایی است که ایالات متحده برای مواجهه با این چالش و جلوگیری از افول دنبال می‌کند. ترجیح دادن هژمونی آمریکا بر فضای پر چالش امروز، نگاهی کوته بینانه و ناشی از تنبلی است.»
وی در پایان همچنین درباره درگیری احتمالی آمریکا و ایران در منطقه افزود: «آمریکا اگر بخواهد با ایران به صورت نظامی درگیر شود، اهداف استراتژیک خود را زیر سؤال برده و اگرچه قدرت نظامی برتری دارد، به هر حال جنگی بی پایان خواهد بود و ایران می‌تواند منطقه را به درگیری بی پایان با آمریکا وارد کند.»
جمشیدی خاطر نشان کرد: «بنابراین پیگیری سیاست‌های مهار و رخ‌دادهای منطقه‌ای یکی از تبعات افول آمریکا است و باید در مقابله با این آفت‌ها در سطح کلان سیاستی و امنیتی تقویت شویم تا بتوانیم بر این خطرات که ناشی از افول آمریکا است فائق آییم و در مقابل سیاست‌های تند آنها اثرمند و کارآمد عمل کنیم.»
گفتنی است همایش بین‌المللی «افول آمریکا؛ روند گذشته و تحولات آینده» به همت پژوهشکده مشترک شهید صدر (ره) دانشگاه جامع امام حسین (ع) و دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام، و با همکاری بیش از بیست دانشگاه و نهاد پژوهشی در تاریخ ۶ آبان ماه برگزار خواهد شد. علاقه‌مندان می‌توانند جهت کسب اطلاعات بیشتر، به تارنمای همایش به نشانی www.usdecline.info و صفحات مجازی دبیرخانه همایش در رسانه‌های اجتماعی به آدرس usdecline@ مراجعه نمایند.
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
