گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس؛ کرونا با ورود به هر کشوری اقتصاد آن را تحت تاثیر قرار داده و دچار افول کرده است. حتی برخی کشورها دچار بحران شده اند. این تغییرات اقتصادی تبعات متنوعی دارد. اما یکی از مهم ترین تبعات آن تعدیل نیروی گسترده بنگاه های اقتصادی به دلیل کاهش درآمد است. این موضوعی است که به یکی از چالش های دولت ها تبدیل شده و در جوامع هم نظرات موافق و مخالفی درباره آن وجود دارد. کشور ما هم از این مشکل مستثنی نبوده و تعدیل نیروی دو شرکت در حوزه خدمات گردشگری سر و صدای زیادی به پا کرد.
با وجود اینکه هیچ کس در حال حاضر نمی تواند پیش بینی کند که چه زمانی این ویروس با ما خداحافظی خواهد کرد، این امید در بین مردم وجود دارد که بالاخره آن روز فرا خواهد رسید و کسب و کارها می توانند دوباره رونق خود را به دست آورند. اما اتفاق بزرگتری که در دنیا در حال به وقوع پیوستن است، گسترش پرشتاب فناوری در دنیاست. فناوری از ما خداحافظی نخواهد کرد و روز به روز هم پیشرفته تر خواهد شد. فناوری وارد زندگی مردم شده و روز به روز نقش پر رنگ تری را در زندگی ایفا می کند. به حدی که امروزه نسل جدید هیچ تصویری از زندگی بدون تکنولوژی ندارند و زندگی بدون فناوری برای آن ها بی معنی است.
این پیشرفت روزافزون و همراهی آن با رشد چشمگیر هوش مصنوعی و ربات ها بسیاری از امور را آسان و سریعتر کرده و در آینده استفاده از آن ها ارزان تر و بیشتر هم خواهد شد. با گذشت زمان ربات ها و ماشین ها جای انسان را خواهند گرفت و بسیاری از امور را سریعتر و با کیفیت بیشتر انجام خواهند داد. ربات ها و ماشین ها برای شرکت ها صرفه اقتصادی و بازدهی بیشتر خواهند داشت و تمایل شرکت ها به استفاده از آن ها بیشتر خواهد شد. در این بین ضرر اصلی متوجه نیروی کاری است که ربات جای آن را گرفته و در عمل کاری از دست آن بر نمی آید. افرادی که هیچ مهارتی در حوزه فناوری ندارند به صورت انبوه از کسب و کارها تعدیل می شوند و امیدی دیگر برای بازگشت به شرایط قبل وجود ندارد.
راه حل مواجهه با این روند و جلوگیری از غافلگیری، اهمیت به توانمندسازی و توسعه فردی است. افراد باید به خوبی فناوری های آینده حوزه خود را شناخته و راه های استفاده و همکاری با آن ها را یاد بگیرند. شاید استفاده از عبارت همکاری در اینجا عجیب به نظر برسد اما در آینده ای نزدیک این اتفاق خواهد افتاد. این اتفاق که در دنیا تحت عنوان Augmentation در حال فراگیر شدن است کاملا به موضوع همکاری انسان و ماشین می پردازد. در این نگاه انسان و ماشین مکمل هم بوده و در کنار یکدیگر نتایج خارق العاده ای را رقم می زنند.
شاید این سوال پیش بیاید که اکنون نیز انسان در حال استفاده از ماشین است و اتفاقی که در حال رخ دادن است چیز جدیدی نیست. اما ماشین های فعلی هوشمند نیستند. کاملا در اختیار انسان بوده و با دستورهای مکانیکی و الکترونیکی او کار می کنند. در حالی که ماشین های آینده هوشمند خواهند بود. ماشین های آینده یادگیری دارند. اگر انسان نیز هوشمندی خود را ارتقا ندهد، این بار ماشین است که به او دستور خواهد داد. در نتیجه لازمه بقا در دنیای آینده شناخت فناوری ها و درک درست آن هاست. البته این امر به تنهایی به عهده افراد نیست و دولت ها نیز باید سیاست های جدید برای رشد و آموزش افراد تعیین کنند. باید مدارج تحصیلی و محتواهای آن ها به صورت کلی بازنگری شده و تربیت افراد با نگرش به آینده صورت گیرد.
نگرانی درباره این موضوع در کشور ما دوچندان است. ما در حال حاضر نیز در حوزه نیروهای متخصص دچار مشکل هستیم. شرکت ها برای جذب افراد توانمند دردسرهای زیادی دارند و حتی در بیشتر مواقع نمی توانند فرد مورد نظر خود را پیدا کرده و با کنار گذاشتن برخی شایستگی ها، افراد ضعیف تری را انتخاب می کنند. این موضوع در بخش خصوصی است و وقتی نگاهی به شرکت های دولتی و حاکمیتی می اندازیم اوضاع وخیم تر می شود. فقدان نیروی متخصص و به کارگیری افراد براساس ضوابط و بدون مهارت های لازم در این سازمان ها مشهود است.
در آینده با توجه به پیشرفت های فناوری، شیوه های حکمرانی تغییر کرده و دولت ها مجبور به کوچک شدن هستند. بر همین اساس سازمان ها و نهادهای حاکمیتی نمی توانند به دلیل کاهش بیکاری بیشتر از ظرفیت استخدام کنند و این حجم نیروی کار به سمت بخش خصوصی گسیل خواهد شد. آن چه برای بخش خصوصی نیز مهم است سودآوری بیشتر است و در نتیجه افرادی را استخدام می کنند که برای آن ها بازدهی داشته باشند.
اگر حاکمیت در بخش منابع انسانی، سیاست های فعلی را دنبال کند و افراد نیز تمایلی به توسعه فردی خود نداشته باشند، در آینده با انبوهی از نیروی بیکار مواجه خواهیم بود که در عمل هیچ استفاده ای از آن نمی توان کرد و این امر مشکلات متعدد اجتماعی و امنیتی را به دنبال خواهد داشت. سیاست گذاری در بخش منابع انسانی تنها به معنای ایجاد ساز و کارهای استخدامی و سایر اموری جاری نیست. سیاست گذاری در این بخش باید از ابتدایی ترین مرحله، یعنی طراحی مسیر رشد یک فرد از دوران تحصیل تا آخرین مرحله یعنی تلاش برای حفظ سرمایه انسانی را شامل شود و این محقق نخواهد شد مگر اینکه نگاه به آینده و رویکرد فعال در ساخت آن در راس حاکمیت وجود داشته باشد.
انتهای پیام/
