به گزارش گروه دیگر رسانههای خبرگزاری فارس، برنامه 25 ساله همکاریهای ایران و چین، بیش از آنکه براساس منافع ملی و با حضور اساتید دانشگاه و کارشناسان مسائل بین‌المللی موردبررسی قرار گیرد، بازیچه محافل سیاسی و دورماندگان از قدرت شده است. البته ماه‌‌ها پیش از محافل و احزاب داخلی، یک سایت انگلیسی درحالی‌که هنوز متن برنامه نیز نهایی نشده بود، ادعاهایی درباره این برنامه کرد که مهمترین بخش آن اعزام پنج هزار نظامی چینی به ایران بود.
کمتر از یک سال بعد و پس از استفاده نادرست از کلمه «تصویب» برای این برنامه در هیاتدولت، فضاسازی‌‌ها پیرامون آن در داخل کشور و رسانههای فارسیزبان معاند آغاز شد، آن‌طور که رصدگران رسانههای فارسیزبان می‌گویند، ایراناینترنشنال و بیبیسی فارسی در 10 روز، 121 خبر یعنی روزانه 12 خبر علیه این سند همکاری منتشر کردند.
فواد ایزدی، مدیرعامل مجمع بین‌المللی اساتید مسلمان دانشگاه‌‌ها و عضو هیات‌علمی دانشگاه تهران با توجه به اهمیت این موضوع نشستی تخصصی را با حضور اساتید ایرانی و چینی با عنوان «برنامه 25 ساله همکاریهای تهران-پکن و چشم‌انداز مناسبات ایران و چین در دو دهه آینده» برگزار کرد. در این نشست که بهصورت وبینار برگزار شد، استادان دانشگاه‌های ایران و چین و سفرای اسبق ایران و چین به بیان نقطه نظرات خود درباره برنامه همکاری جامع ایران و چین پرداختند. متن این نشست را در ادامه می‌خوانید.
جین لیانگ شیانگ، عضو هیات‌علمی انستیتو مطالعات بین‌الملل شانگهای چین
یکی از ادعاهایی که مطرح می‌شود این است که چین می‌خواهد در ایران پایگاه نظامی داشته باشد. این هرگز صحیح نیست. ما در جیبوتی هم که پایگاه داریم، پایگاه لجستیک است نه نظامی. درمجموع اعتقاد راسخ دارم که مناسبات چین و ایران می‌تواند آینده بسیار روشنی داشته باشد. بنده تأکید دارم که دانشمندان و اندیشمندان ایران می‌توانند به شفاف‌سازی همکاری چین و ایران بپردازند تا شناخت بهتری از چین در ایران شکل بگیرد. معتقدم همکاریهای ایران و چین می‌تواند از لحاظ فنی به‌جایی برسد که بر این مشکلات مالی فائق بیاییم و این می‌تواند الگویی برای پیشرفت مناسبات و همکاریهای مالی و اقتصادی در جهان و در عرصه بین‌المللی در آینده باشد.
محسن شریعتی‌نیا، عضو هیات‌علمی دانشگاه شهید بهشتی
در روابط بین‌الملل تعامل کشورها شامل چهار مرحله «تعامل»، «تفاهم»، «همکاری راهبردی» و «اتحاد» است. در سال 2021 وارد پنجاهمین سال روابط مدرن ایران و چین می‌شویم. دربرابر آن دوهزار سال، رقم خیلی اندکی می‌شود و در این 50 سال، حدود 40 سال رابطه ما درقالب تعامل بوده است. 10 سال است که تلاش می‌کنیم تفاهم را درسطح دولت‌ها شکل دهیم. این سند شاید نماد پایان دوره تفاهم است، یعنی دو دولت با هم به یک تفاهم رسیدند و وارد سخت‌ترین دوره روابط شدند یعنی دوره همکاری راهبردی.
ووبینگ بینگ، عضو هیات‌علمی دانشگاه پکن
از نظر چین، ایران کشوری با نفوذ جهانی است و نقش سازنده‌ای برای ترویج ثبات منطقه ایفا می‌کند از نگاه چین، ایران و چین می‌توانند مشارکت جامع استراتژیک داشته باشند. ایران می‌تواند شریک مهمی برای طرح یک جاده- یک کمربند باشد. ایران یک قدرت منطقه‌ای در مقابل هژمونی‌های منطقه‌ای و درعین‌حال، یکی از اصلی‌ترین تامین‌کننده‌های انرژی در جهان هست.
نکته بعدی، بحث همکاریهای منطقه‌ای است. ایران و چین می‌توانند همکاریهای دوجانبه، سه‌جانبه و چندجانبه داشته باشند برای اینکه در کشورهایی مثل لبنان، عراق، سوریه و حتی افغانستان کارهایی را انجام بدهند. مقابله با تروریسم می‌تواند بخشی از حوزه‌های همکاری بین ایران و چین باشد.
ابوالفضل علمایی، مدرس دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه
بی‌شک قرن 21، قرن آسیاست. تحقیقات و پژوهش‌ها بیانگر این است که در سال‌های آتی بیش از 80 درصد از تبادلات تجاری دنیا بین شرق و غرب آسیا اتفاق می‌افتد و این دو مکمل یکدیگرند. در سال2019 صادرات چین دو تریلیون و 499 میلیون دلار بوده، درحالی‌که میزان صادرات آمریکا یک ترلیون و 645 میلیارد دلار بوده است. به‌لحاظ اقتصادی چین جایگاهی پیدا کرده که قابل‌انکار نیست. کشورهایی مثل ما با برآمدن قدرتی در سطح جهانی اگر پلن مشخصی داشته باشند، قاعدتا می‌توانند سود و منافع بیشتری ببرند، یعنی راه‌های تعامل خودمان را مشخص و تعیین و کلیاتش را تعریف کنیم.
حسین ملائک سفیر اسبق ایران در چین
روابط ایران و چین یک رابطه ساده دوجانبه نبوده، نیست و نخواهد بود، نزدیک شدن این دو کشور به هم اثرات بسیار بااهمیتی در نظام سیاسی جهان و منطقه خود ما دارد و لاجرم مخالفانی نیز دارد. یکی از این مخالفان مایک پومپئو وزیر خارجه آمریکا است که توافق 25 ساله ایران و چین را به ترکمنچای تشبیه کرده تا بتواند در داخل ایران جوسازی کند. شاید نزدیک 80 درصد از جوسازی‌هایی که در داخل کشور وجود دارد را بتوان منطبق دانست بر یک شایعه‌سازی که petroleum economist یک سال و نیم قبل انجام داد. براساس این شایعه شیرین هانتر مقاله‌ای به‌اصطلاح عاطفی نوشت و گفت ایران از دست رفت و مدعی شد ایران درحال واگذاری به کشورهای خارجی است. شایعات در ایران براساس این دو اطلاعات غلط پخش شد.
چین تیان، عضو هیات‌علمی انستیتو روابط بین‌الملل معاصر چین
چین در زمان تحریم‌‌های آمریکا علیه ایران مناسباتش را با ایران حفظ کرده است. این یعنی پکن به تهران نگاه ویژه‌ای داشته است. چین در این دوره کالاهایی به ایران صادر کرده و کالاهایی را نیز از ایران وارد کرده و همچنین در پروژه‌هایی در حوزه گاز جنوب ایران مشارکت داشته است. چین هیچ قصدی برای وابسته کردن ایران به‌خود ندارد. باید صادقانه بگویم چین توان این کار را نیز نداشته است. چین در دوره‌ای قرار دارد که آمریکا به این کشور فشار وارد می‌کند. آمریکا همزمان درحال وارد آوردن فشار به ایران نیز هست. در عین‌حال دنیا درحال گذر از یکجانبه‌گرایی به‌سمت دنیای چندجانبه‌گرایی است.
هوا لیمینگ، سفیر اسبق چین در ایران
در 2016 یعنی چهارسال پیش، رئیس‌جمهور چین به ایران سفر کرد. این بازدید رسمی رئیس‌جمهور چین بعد از 13 سال بود؛ یعنی 13 سال رؤسای‌جمهور چین به ایران سفری نداشتند. این اولین سفرشان بود و در این سفر چین و ایران توافق کردند مناسبات استراتژیکی ایجاد شود و توافق کردند تفاهمنامه همکاریهای بلندمدتی ایجاد بشود. همه می‌دانند که رابطه چین و آمریکا خیلی مناسب نیست و آمریکا فشارهای زیادی به چین و ایران وارد کرد. تفاهمنامه ایران و چین انعکاس بسیار شدیدی در داخل ایران پیدا کرد اما در چین انعکاس زیادی پیدا نکرد، چون هنوز رسمی نشده. چین و ایران باید خیلی هشیار باشند، چراکه آمریکا 20 سال سعی کرده جلوی توسعه و رشد مناسبات چین و ایران را بگیرد. فکر می‌کنم نباید اجازه سوءاستفاده به دیگران را بدهیم.
غلامعلی خوشرو، نماینده سابق ایران در سازمان ملل
چینی‌ها در 40 سال اخیر سیاست را به حاشیه بردند و اقتصاد را محور قرار دادند و شروع به کار کردن با کشورها کردند. الان هم رقابت‌شان با آمریکا، رقابت ایدئولوژیک نیست، رقابت ژئواکونومی، رقابت اقتصادی، رقابت فنی است و منافع خودشان را هم درنظر دارند. الان چین اقتصاد دوم است، ولی پنج سال دیگر با همین سرعت پیشرفت، اقتصاد اول جهانی می‌شدند.
ما هم منفعت خودمان را درنظر داریم. جایگاه ما به‌شکلی است که به ما اجازه می‌دهد با چین روابط استراتژیک داشته باشیم، چه بخواهیم چه نخواهیم. در هر دوره‌ای هم که بود به‌خاطر اینکه چین اولین مصرف‌کننده انرژی در جهان است و ایران دارای انرژی نفت و گاز است، دو کشور باید روابط ثابتی برقرار می‌کردند. پس الان که آمریکا دیگر خریدار انرژی نفت ما یا خاورمیانه نیست و خودش به‌عنوان رقیب ایران، نفت صادر می‌کند چه باید کرد؟ ما تکنولوژی، سرمایه‌گذاری و پیشرفت می‌خواهیم و چین هم در درجه اول انرژی می‌خواهد که ما داریم.
منبع: فرهیختگان
انتهای پیام/
