به گزارش خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، یکی از انواع پرتکرار آسیبهای اجتماعی، استعمال دخانیات و مواد ممنوعه است؛ همچنان که ناهنجاری استعمال دخانیات در جامعه وجود دارد، این پدیده در جامعه دانشگاهی هم بروز پیدا کرده است؛ در نگاه اول وضعیت استعمال دخانیات در جامعه رو به افزایش به نظر میرسد اما اظهارنظر در این باره، نیازمند استناد به آمارهای موثق و پژوهشهای مستند است؛ این پژوهش به طور دقیق در سازمان امور دانشجویان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری انجام شده است.
نتایج این پژوهش نشان داده که با مصرف سیگار به شکل مستمر بین دانشجویان کشور مواجه هستیم؛ آمار مصرف قلیان به دلیل مصرف تفننی بیشتر از سیگار است. اما میزان مصرف الکل بین دانشجویان زیاد نیست.
یکی دیگر از بحثهایی که در حوزه سازمان امور دانشجویان مطرح میشود، موضوع دانشجویان غیرایرانی و بینالمللی و دانشجویان خارجی بورسیه و نقدها و سوالاتی است که در این باره مطرح میشود. درباره این مسائل با مجتبی صدیقی معاون وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و رئیس سازمان امور دانشجویان گفتوگو کردهایم. صدیقی همچنین دارای مدرک دکتری مهندسی مکانیک از دانشگاه یومیست انگلستان و عضو هیات علمی دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی امیرکبیر است.
در گفتوگو با مجتبی صدیقی معاون وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و رئیس سازمان امور دانشجویان میخوانید:
* لایههای مختلف زیست دانشجویی در تمامی دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور برای چهارمین بار بررسی میشود
*پایش آسیبهای اجتماعی دانشجویی در طرح سیمای زندگی دانشجویان
*احصا آمار مصرف دخانیات بین دانشجویان تمامی دانشگاهها
*۸ درصد دانشجویان کشور به طور مستمر سیگار میکشند
*منع استفاده از دخانیات در فضا و ساختمانهای آموزشی
*مصرف قلیان بین دانشجویان دانشگاههای کشور از سیگار بیشتر است
*رشد مصرف قلیان در دختران دانشجو از پسران پیشی گرفت
*آمار مصرف الکل بین دانشجویان بسیار کم است
*سیاست نظام برای بازشدن درب دانشگاههای کشور روی دانشجویان غیرایرانی و بینالملل
*۴ هزار نفر از ۴۰ هزار دانشجوی خارجی در دانشگاههای کشور توسط ایران بورسیه شدهاند
*بیش از ۹۰ هزار دانشجو در طرح سیمای زندگی شرکت کردند
فارس: طرح سیمای زندگی دانشجویی در حوزه زیست دانشجویی در تمامی دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور به طور گسترده اجرا شده تا بازتابی از لایههای مختلف زیست دانشجویی را احصا کند و برای تصمیمگیری به مراجع ذیربط ارائه کرده است. وضعیت آخرین دوره این طرح چگونه بود؟
صدیقی: ۳ دوره طرح سیمای زندگی برگزار شده است و اجرای دوره چهارم این طرح در بهمن و اسفند ماه سال ۹۸ ابلاغ شد که باید از دانشجویان نظرسنجی انجام شود تا بتوانیم به طور منظم حال و هوای دانشجویان و لایههای مختلف زیست دانشجویی در تمامی دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور را پایش کنیم.
طرح سیمای زندگی دانشجویی، بازتابی از لایههای مختلف زیست دانشجویی در تمامی دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور را احصا و برای تصمیمگیری به مراجع ذیربط ارائه میکند
خوشبختانه در دوره سوم طرح سیمای زندگی بیش از ۹۰ هزار دانشجو شرکت کردند. در این طرح به موضوع آسیبهای اجتماعی هم پرداخته شد و نظر ما این است که باید طرحهای مداخلهای را برای پیشگیری از آسیبها بیشتر کنیم.
*پایش آسیبهای اجتماعی دانشجویی در طرح سیمای زندگی دانشجویان
فارس: یکی از موضوعاتی که در طرح سیمای زندگی به آنها پرداخته میشود، موضوع آسیبهای اجتماعی بین دانشجویان دانشگاههای کشور است، یکی از آسیبهای اجتماعی رایج بین دانشجویان مصرف دخانیات است، در نتیجه این پایشها، چه آماری از مصرف دخانیات بین دانشجویان بدست آمده است؟
صدیقی: در طرح سیمای زندگی به موضوع آسیبهای اجتماعی هم پرداخته شد و از پرسش شوندگان درباره آسیبهای اجتماعی دخانیات و مواد ممنوعه پرسش شد.
طبق آمار به دست آمده مشخص شده که در مجموع آمار مصرف دخانیات و مواد ممنوعه بین دانشجویان کشور به نسبت متوسط آمار عمومی جامعه کمتر است؛ اما در شرایط فعلی با حدود ۸ درصد مصرف سیگار به شکل مستمر بین دانشجویان کشور مواجه هستیم. در این مورد باید به این نکته توجه داشت که آمار مصرف مستمر با آمار مصرف تفننی تفاوت دارد؛ گاهی مصرف به صورت تفننی است مانند مصرف قلیان که آمار مربوط به این بخش بیشتر است.
۸ درصد دانشجویان کشور به طور مستمر سیگار میکشند و آمار مصرف قلیان به دلیل مصرف تفننی بیشتر از سیگار است
اما آنچه که مرتب مصرف میشود در حوزه سیگار، همان آمار حدود ۸ درصد بین دانشجویان دانشگاههای کشور است.
*منع استفاده از دخانیات در فضا و ساختمانهای آموزشی
فارس: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و سازمان امور دانشجویان چه اقدامی برای کنترل و پیشگیری از مصرف دخانیات در دانشگاهها انجام دادهاند و برای این موضوع چه برنامهای برای آینده در دستور کار است؟
صدیقی: کاری که وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و سازمان امور دانشجویان درباره جلوگیری از مصرف دخانیات بین دانشجویان دانشگاههای کشور انجام داده اند، در واقع کنترل مصرف دخانیات بین دانشجویان در دانشگاهها است، به طوری که طرح دانشگاه عاری از دخانیات را در فضاهای دانشگاهی به ویژه در فضاهای سربسته مطرح کردیم که مصرف دخانیات در دانشگاهها کنترل شود. در این باره تاکید شده که نباید دخانیات در فضاهای دانشگاهی مصرف شود.
همچنین به طور کلی تلاش بر این است که مصرف در حوزه دانشگاهها در فضاهای آموزشی و ساختمانهای آموزشی انجام نشود. فعلا در گام اول منع مصرف در ساختمانهای آموزشی اعلام شده و دانشگاهها از طرح دانشگاه عاری از دخانیات استقبال کردهاند. امسال هم تلاش بر این خواهد بود که طرح دانشگاه عاری از دخانیات و طرح پیشگیری از مصرف دخانیات در دانشگاهها را که تاکنون به شکل مداخلهای به دانشگاهها اعلام کرده بودیم را به صورت کاملتر پیگیری و اجرا کنیم.
*مصرف قلیان بین دانشجویان دانشگاههای کشور از سیگار بیشتر است
مصرف قلیان بین دانشجویان کشور از سیگار بیشتر است و همچنین رشد افزایش مصرف قلیان در دختران دانشجو بیشتر از پسران است
فارس: در طرح سیمای زندگی دانشجویی، درباره مصرف قلیان بین دانشجویان کشور چه وضعیتی احصاء شده است؟
صدیقی: متاسفانه آمار رشد مصرف قلیان بین دانشجویان دانشگاههای کشور بیشتر بوده است؛ به ویژه در حوزه دختران رشد مصرف قلیان از پسران بیشتر بوده است. باید به این نکته توجه کرد که سطح مصرف با رشد مصرف متفاوت است و به طور کلی سطح مصرف قلیان در دختران دانشجو از پسران دانشجو کمتر است و رشد مصرف در دختران بیشتر گزارش شده است.
مصرف قلیان بین دانشجویان دانشگاههای کشور ممکن است حتی بیشتر از سیگار هم باشد.
*آمار مصرف الکل بین دانشجویان زیر یک درصد است
فارس: در طرح سیمای زندگی دانشجویی، درباره مصرف الکل بین دانشجویان کشور چه وضعیتی احصاء شده است؟ دراین باره آمار مصرف چیست؟
صدیقی: آمار مصرف الکل بین دانشجویان بسیار کم است. معمولاً آمارهای ما در این بخش ها به یک درصد هم نمیرسد و آمارها زیر یک درصد است.
۴ هزار نفر از ۴۰ هزار دانشجوی خارجی در دانشگاههای کشور توسط ایران بورسیه شدهاند
فارس: یکی دیگر از بحثهایی که در حوزه سازمان امور دانشجویان مطرح میشود، موضوع دانشجویان غیرایرانی و بینالمللی و دانشجویان خارجی بورسیه است، در حال حاضر وضعیت در این زمینه چگونه است؟
صدیقی: طبق سیاستگذاریهای انجام شده ۱.۸ درصد از کل دانشجویان کشور باید دانشجویان غیرایرانی و بین المللی باشند که جذب میشوند و تاکنون از عدد یک درصد عبور کردهایم و به آمار ۴۰ هزار دانشجوی غیرایرانی و بینالمللی در کشور رسیدهایم که این تعداد دانشجو در دانشگاههای زیرمجموعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه آزاد اسلامی تحصیل میکنند.
۱.۸ درصد از کل دانشجویان کشور باید دانشجویان خارجی باشند که هم اکنون ۴۰ هزار دانشجوی غیرایرانی تحصیل میکنند و حدود چهار هزار نفر آنها بورسیه ایران شدهاند
از این تعداد دانشجوی غیر ایرانی و بینالمللی در کشور، تعداد ۳ هزار و ۷۷۱ دانشجو، بورسیه و مابقی غیر بورسیه و شهریه پرداز هستند. دانشجویان غیر ایرانی و بینالمللی در کشور از ۱۷۰ کشور مختلف هستند که در ۴۳ دانشگاه و مرکز دانشگاهی و در ۵۶۲ رشته تحصیلی در ایران تحصیل میکنند. در بین دانشجویان غیر ایرانی و بینالمللی مشغول به تحصیل در کشور، ۳۴ درصد در مقطع کارشناسی، ۵۰ درصد در مقطع کارشناسی ارشد و ۱۶ درصد در مقطع دکترا مشغول به تحصیل هستند.
*سیاست نظام برای بازشدن درب دانشگاههای کشور روی دانشجویان غیرایرانی و بینالملل
فارس: طبق برنامههای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، افزایش تعداد دانشجویان غیرایرانی و بینالمللی در دانشگاههای کشور از برنامههای جدی است و دانشگاهها سیاستهایی را برای جذب بیشتر دانشجویان غیر ایرانی، اجرا کردهاند، در این میان برخی معتقدند برای تحقق این هدف در عمل دانشجویانی در ایران بورس میشوند که کشور چندان نیاز جدی به جذب دانشجوی خارجی در این رشتهها ندارد و در این برنامه، رویکرد کمیت بر کیفیت ارجحیت پیدا کرده است. در این باره چه نظری دارید؟
صدیقی: در مجموع تعداد دانشجویان خارجی که در دانشگاههای ایران بورس شده اند خیلی کم است. از بین ۴۰ هزار دانشجوی خارجی که در دانشگاه های ایران تحصیل میکنند حدود ۳ هزار دانشجو بورسیه شدهاند و مابقی این دانشجویان با هزینه شخصی خود در ایران مشغول به تحصیل هستند به این معنی که در واقع به نوعی به دانشگاهها کمک اقتصادی هم میکنند. همه کشورها تبادلات فرهنگی و ارتباطات بینالمللی دارند؛ همچنین سیستم آموزش عالی کشور در دنیا، قابل قبول، معتبر و آبرومند است و با جذب دانشجوی خارجی به بیان این موضوع کمک میشود؛ علاوه بر این، با ارتباطات فرهنگی که داریم میخواهیم پیام انقلاب اسلامی را به همه ابلاغ کنیم. بنابراین از هر جهتی که به موضوع حضور دانشجویان غیرایرانی و بینالمللی در دانشگاههای کشور نگاه کنیم یک سرمایهگذاری است و باید به این مسئله توجه داشته باشیم.
در رنکینگهای بینالمللی دانشگاهها، تعداد دانشجویان بینالمللی یکی از شاخصهای جهانی ارزیابی دانشگاهها است و دانشگاههایی که امکان حضور دانشجویان بینالمللی را دارند در دنیا بهتر شناخته میشوند؛ وقتی دانشگاهی در دنیا بهتر شناخته شود، میتواند ارتباطات بینالمللی خود را به امتیازها و روابط علمی بهتر تبدیل کند.
نظام به این بحث رسیده که دربهای دانشگاههای کشور باید به روی دانشجویان دیگر کشورها هم باز باشد و بتوانیم هم آموزش عالی خود را به دنیا ارایه کنیم و هم پیام انقلاب اسلامی را به دنیا منتقل کنیم
اگر در مجموع شرایط به موضوع حضور دانشجویان غیرایرانی و بینالمللی در دانشگاههای کشور نگاه کنیم، نظام به این بحث رسیده که دربهای دانشگاههای ما باید به روی دانشجویان کشورهای دیگر هم باز باشد و بتوانیم هم آموزش عالی خود را به دنیا ارایه کنیم و هم پیام انقلاب اسلامی را به دنیا منتقل کنیم. از نظر من در مجموع این قضیه، نوعی سرمایه گذاری است و همانطور که پیش از این گفتم تعداد تعداد دانشجویان خارجی که در دانشگاههای ایرانی بورسیه شدهاند کم و در حد مورد نیاز است.
همچنین درصدد هستیم که پذیرش دانشجویان بورسیه خارجی را کاهش و پذیرش با دریافت شهریه را افزایش دهیم.
*برخی رشتههای بدون متقاضی دانشگاههای کشور، بین دانشجویان خارجی طرفدار دارد
فارس: علاوه بر این، برخی معتقدند در برخی رشتهها که اقدام به جذب دانشجوی غیرایرانی و بینالمللی در دانشگاههای کشور به صورت بورسیه میشود، نیاز واقعی برای این کار نیست؛ به این معنی که اساسا جذب دانشجوی خارجی بورسیه در برخی رشتهها مورد نیاز نیست اما به دلیل رویکرد کلی انجام میشود.
ظرفیت برخی رشتههای دانشگاهی به دلیل عدم تمایل داوطلبان داخلی و ایرانی خالی میماند؛ در حالیکه برخ از این رشتهها بین دانشجویان خارجی طرفدار دارند
صدیقی: در برخی مواقع ظرفیت برای رشتههایی در دانشگاهها وجود دارد اما داوطلبان داخلی و ایرانی تمایلی برای حضور در آن رشتهها ندارند و به طور خودکار آن رشتههای بدون متقاضی جمعآوری میشود؛ گاهی هم دانشجوی بینالمللی که به کشور وارد میشود، اعلام میکند که متقاضی حضور در آن رشتههای بدون متقاضی است و دانشگاهها هم حضور دانشجویان بینالمللی در رشتههای بدون متقاضی استقبال میکنند. ممکن است برخی رشتهها در داخل کشور متقاضی نداشته باشد و بین دانشجویان خارج از کشور طرفدار داشته باشند.
دانشجویی که حاضر است با هزینه شخصی خود برای تحصیل به کشوری دیگری برود و با حضور در ایران به دانشگاههای کشور شهریه پرداخت کند، حتما بازار کار کشور خود را دیده که تصمیم گرفته چه رشتهای بخواند تا در آینده موفق باشد. بنابراین ما به این موضوع ورود نمیکنیم.
انتهای پیام/