محمدجواد استادی فعال فرهنگی در یادداشتی به واکنش‌های مختلف در تراز ملی و جهانی در موضوع پرتاب ماهواره نور پرداخته است:
همواره در زمان پیش آمدن یک رخداد واکنش‌های گوناگونی در برابر آن اتخاذ می‌شود که چون با احساسات آمیخته است بسیاری از وجوه رخداد را در نظر نمی‌گیرد. پرتاب ماهواره نور از سوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی رخدادی بود که در تراز ملی و جهانی واکنش‌های گوناگونی را در پی داشت. در این یادداشت کوشش می‌کنم تا برخی از وجوه برجسته این کار را که کمتر موردتوجه قرار گرفت بازبینی کنم.
انقلاب پنداره‌ای تازه و نو آفرید نیست. سرگذشت جامعه انسانی انقلاب‌های گوناگونی را مرور کرده است. حقیقت آن است که انقلاب‌ها با کارکردی مشخص و زمان‌دار پدیدار شده و در بازه زمانی مشخصی کارکرد خویش را ازدست‌داده‌اند. ولی انقلاب اسلامی ایران جدای از ویژگی‌های اختصاصی‌اش تفاوتی بنیادین با دیگر انقلاب‌ها دارد. انقلاب اسلامی ایران آرمانی زنده و پویا است که به‌مانند موتور محرکه نظام سیاسی، اقتصادی، فرهنگی کشور عمل می‌کند. اصول بنیادین این انقلاب اهدافی کوتاه و صرفاً وابسته به دوره‌ای خاص را دنبال نکرده‌اند که در دوره‌ای مشخص کارکرد خویش را از دست دهند. اصول انقلاب اسلامی به آن دلیل که تعالی انسان را در نظر گرفته است هیچ‌گاه سرزندگی و تأثیرگذاری خویش را از دست نخواهند داد بلکه برعکس اگر فراموش شوند سلامت حیات حقیقی جامعه ایرانی را به خطر خواهند انداخت. گزیده آن‌که انقلاب اسلامی ایران به دلیل ویژگی‌های اصولش، همچون موجودی زنده فرض می‌گردد. این حقیقت در کلام مقام معظم رهبری نیز متبلور است به‌گونه‌ای که ایشان نوزده بهمن سال نودوشش در دیدار با کارکنان نیروی هوایی ارتش می‌فرمایند: «انقلاب یک موجود زنده است؛ این‌هایی که خیال می‌کنند انقلاب یک جرقّه بود، زد و تمام شد، از شناخت حقیقت انقلاب خیلی دورند. نخیر، انقلاب یک حقیقت زنده است، یک موجود زنده است که تولّد دارد، رشد دارد، قِوام دارد و عمر طولانی دارد»
بر پایه منظومه فرمایشات و یادآوری‌ها رهبری، در میان آرمان‌های انقلاب اسلامی «حیات طیبه» مهم‌ترین آرمان انقلاب است. رهبری در سال نودوچهار در دیدار با فرماندهان سپاه پاسداران حیات طیبه را این‌گونه معرفی می‌کنند: «خب، حیات طیّبه یعنی چه؟ یعنی همه‌ی این چیزهایی که بشر برای بِه‌زیستی خود، برای سعادت خود به آن‌ها احتیاج دارد. مثلاً عزّت ملّی جزو حیات طیّبه است؛ ملّت ذلیل، توسری‌خور، حیات طیّبه ندارد. استقلال، وابسته نبودن به بیگانگان و به دیگران جزو حیات طیّبه است. »
یکی از وظایف کارگزاران انقلاب اسلامی گام برداشتن در جهت تحقق این آرمان است. هر آنچه در مسیر استقلال کشور باشد و این حس عزت ملی را تقویت نماید در زنده نگاه‌داشتن انقلاب و درنتیجه تحقق اهداف آن کارساز واقع خواهد شد. هرچند در طول سال‌ها گام‌های گوناگونی در پهنه‌های گوناگون پیشرفت کشور برداشته‌شده که حس عزت را تقویت نموده است، ولی در ماه‌های گذشته حجم قابل‌توجهی از مشکلات و دسیسه‌چینی‌های بیگانگان زمینه‌سازی ایجاد موجی از ناامیدی را فراهم آورد. این دشمنی‌ها مشخصاً امید و عزت مردم را نشانه گرفته بود تا آرمان‌ها را تضعیف و درنهایت پویایی انقلاب را با آسیب روبرو سازد. ترور بی‌شرمانه سردار حاج قاسم سلیمانی، ناکامی استقرار ماهواره ظفر در مدار موردنظر، پیشامد مشکوک رخ‌داده برای هواپیمای اوکراینی، بهره‌برداری سیاسی و غیرمنصفانه و غیرواقعی از گسترش بیماری کرونا در ایران و پیش آمدهایی ازاین‌دست و حجم اخبار و اطلاعات فرآوری شده پیرامون این رویدادها در رسانه‌های معاند و بیگانه نشان از یک برنامه‌ریزی دقیق و سنجیده برای تضعیف امید اجتماعی مردم دارد. حتی اگر از دیدگاه علمی به موضوع بنگریم با دیدگاه رورتی روبروییم که امید اجتماعی را امیدی عملی می‌داند که فردای بهتر را دست‌یافتنی می‌داند. او امید اجتماعی را کوشش و برنامه‌ریزی اجزای جامعه در جهت رسیدن به هدف می‌داند. این امید اجتماعی است که جامعه را درحرکت دائم قرار می‌دهد حتی اگر جامعه به هدف موردنظر خویش نیز دست نیابد. امید اجتماعی امیدی است که میان اعضای یک جامعه به‌صورت مشترک وجود دارد. آشکار است که دشمنان انقلاب اسلامی بیش از آن‌که به دنبال رویارویی سخت با جمهوری اسلامی ایران باشند کوشش می‌کنند تا با تضعیف امید اجتماعی که همان امید مشترک است زمینه گسست اجتماعی را فراهم آورند.
بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی که بی‌شک مهم‌ترین سند و الگوی حرکت انقلاب اسلامی در جهت تمدن نوین اسلامی است به‌خوبی به این مسئله باارزش اشاره می‌کند. در بخشی از بیانیه گام دوم رهبر معظم انقلاب «ما می‌توانیم» را عامل عزت و پیشرفت ایران عزیز در همه عرصه‌ها معرفی می‌کنند. این ما می‌توانیم محور کانونی امید اجتماعی در ایران است. برنامه‌ریزی برای تقویت باور «ما می‌توانیم» اصلی مهم و بنیادین است که از سوی سیاست‌گذاران برنامه‌ریزی می‌گردد و به دست نظام‌های مولد فرهنگ یعنی نظام آموزشی، نظام رسانه‌ای و ارتباطی محقق می‌گردد.
پرتاب ماهواره نور و استقرار آن در مدار ۴۲۵ درجه گامی مهم در جهت تحقق شعار ما می‌توانیم و تقویت امید اجتماعی ایرانیان بود. موفقیت ماهواره‌بر قاصد و کارکرد دقیق و درست ماهواره نور و انفجار خبری آن در سطح جهان باوجود تلاش آمریکایی‌ها برای کوچک نشان دادن این اقدام موجی از امید را در جامعه ایرانی به وجود آورد. این امید برای برخی به شکل مستقیم به وجود آمد و برخی نیز ناخودآگاه بارقه‌های این امید را دریافتند.
ولی اکنون باید به دلایل مهم این امیدآفرینی گسترده آن‌هم در شرایطی که یک سال گذشته سختی‌های زیادی را برای جامعه ایرانی به همراه داشته است پرداخت.
نکته نخست این است که این موفقیت در عرصه مهمی به نام هوا و فضا شکل‌گرفته است. صنایع فضایی یکی از پیچیده‌ترین و انحصاری‌ترین دانش‌ها و صنایع جهان است. هنگامی‌که کشوری که تحت شدیدترین و سخت‌ترین تحریم‌ها قرار دارد ولی می‌تواند در پیچیده‌ترین پهنه‌های دانش و فناوری جهانی چنین کامیاب عمل کند و در فهرست موفق‌های صنایع فضایی قرار گیرد چه بپذیرم، چه نپذیریم جز امید و حس غرور به وجود نمی‌آورد. حقیقت آن است افرادی هم که به‌ظاهر همیشه رویکرد منتقدانه در برابر ارکان نظام جمهوری اسلامی ایران دارند حتی اگر در ظاهر این موفقیت را به زبان نیاورند اما در قلب خود احساس غرور کردند.
نکته دوم اعلام رسمی نظامی بودن این ماهواره بود. در شرایطی که جمهوری اسلامی ایران و نیروهای نظامی‌اش تحت شدیدترین تهدیدها و تحریم‌ها و تخریب‌های رسانه‌ای بین‌المللی هستند، جمهوری اسلامی به‌صراحت اعلام می‌کند که ماهواره‌ای نظامی به فضا پرتاب می‌کند. قدرت نیروی نظامی برای مردم هر کشوری حسی عمیق از امنیت به وجود می‌آورد. همه مردم جهان نسبت به قهرمانان نظامی خویش حسی غرورآمیز دارند و بالندگی نظامی کشورشان امید به آینده را در آن‌ها زنده نگاه می‌دارد. در چنین شرایطی دشمن ما همواره تلاش کرده تا قدرت نظامی ایران را ضعیف و ناکارآمد نشان دهد تا بدین ترتیب با ایجاد تردید در دل ایرانی‌ها نسبت به قوای نظامی کشورشان زمینه ناامیدی در ایشان را فراهم آورد. موفقیت پرتاب یک ماهواره نظامی در این شرایط تمام تلاش‌ها برای تخریب وجهه قدرت نظامی کشورمان را خنثی می‌کند.
نکته سوم شفافیت اقدامات جمهوری اسلامی ایران است. بسیاری از کشورها اقداماتی را انجام می‌دهند که حتی از بازگویی و یا به عهده گرفتن آن خودداری می‌کنند. حال کشور ما که روزی نیست که زیر فشار کشورهای غربی برای فعالیت‌های نظامی‌اش به‌ویژه در حوزه موشکی باشد به‌صراحت و بدون هیچ پنهان‌کاری از نظامی بودن ماهواره‌اش سخن می‌گوید. این نشان از شفافیت، عدم هراس از تهدیدهای دشمن و عزم راسخ ایران در توسعه فعالیت‌های نظامی خویش البته باهدف دفاع از کشور می‌باشد. این شفافیت که نشان از شجاعت ملی ایرانیان در میان سخت‌ترین تهدیدها است امید را در قلب‌ها تقویت خواهد کرد.
نکته چهارم این است که پرتاب چنین ماهواره‌ای به مقدمات و تحرکات میدانی و فیزیکی پیچیده‌ای نیازمند است؛ اما جالب آن است که ماهواره‌های جاسوسی مختلفی که در مدار زمین قرار دارند نتوانستند هیچ‌یک از این مقدمات آماده‌سازی را رصد کنند و تنها پس از پرتاب موفق موشک متوجه این اقدام گشتند. این‌که توانسته‌ایم این حجم از فعالیت گسترده میدانی را انجام دهیم و ماهواره‌ها و ابزارهای گران‌قیمت آمریکایی‌ها از رصد آن ناتوان باشند نتیجه مهمی چون تقویت خودباوری و درنتیجه امیدآفرینی در میان مردم را به وجود می‌آورد.
روی‌هم‌رفته به باور نگارنده جدای از ویژگی‌های فنی ماهواره نور آنچه در حوزه اجتماعی مؤثرتر است تقویت امید اجتماعی ایرانیان آن‌هم در حساس‌ترین شرایط با پرتاب موفق این ماهواره می‌باشد.
انتهای پیام/ 70042
