به گزارش خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، پس از وقوع سیلابهای فروردین ۹۸ در کشور، حسن روحانی رئیس جمهوری دستور تشکیل هیأت ویژه را برای تهیه گزارش ملی سیلاب‌ها داد.
درباره مهم‌ترین اتفاقات رخ داده در جریان سیلابهای اخیر در کشور ویدئوی زیر را ببینید.
رئیس جمهور به محمود نیلی احمدآبادی، رئیس دانشگاه تهران، مأموریت داد تا ریاست «هیأت ویژه گزارش ملی سیلاب‌ها» را با عضویت شخصیت‌های علمی مستقل و خبره در تخصص‌های مرتبط بر عهده بگیرد و ظرف شش ماه «گزارش ملی»، این رخداد را ارائه کند.
*«هیأت ویژه گزارش ملی سیلاب‌ها» تشکیل شد
«هیأت ویژه گزارش ملی سیلاب‌ها» موظف شد از ظرفیت‌های استادان، پژوهشگران، متخصصان و صاحب‌نظران کشور، به ویژه دانشگاه‌ها و مراکز علمی مناطق و استان‌های وقوع سیلاب استفاده کند و تجارب جهانی در بررسی سیلاب و اصلاحات معطوف به افزایش تاب‌آوری در مقابل این پدیده را هم در جریان بررسی و ارائه گزارش نهایی مورد توجه ویژه قرار دهد.
همه دستگاه‌ها و مسئولان ذیربط در سطوح ملی، استانی و محلی هم موظف شدند با این هیأت همکاری کرده و اطلاعات مورد نیاز را فراهم کنند.
*مردم حق دارند پاسخ‌های علمی و معتبر درباره ابعاد سیلاب‌ها دریافت کنند
حجت‌الاسلام حسن روحانی رئیس جمهوری خطاب به محمود نیلی احمد آبادی رئیس دانشگاه تهران گفت: مردم حق دارند پاسخ‌های علمی، معتبر و دقیق درباره ابعاد مختلف این سیلاب‌ها، میزان آمادگی کشور در مقابل سیلاب، شیوه مدیریت بحران، برآورد خسارات و شیوه جبران خسارات و اصلاحات ضروری برای افزایش آمادگی ملی در برابر سیلاب را دریافت کنند.
*سیلی عجیب در ایران که جزء نهمین حادثه طبیعی خسارت بار جهان شد
اگرچه وقوع سیلاب در فروردین ۹۸ در ایران، به دلیلی وقوع چندین باره سیلاب در کشوری با اقلیم خشک و نیمه خشک چون ایران تعجب آور و حساسیت برانگیز شده بود، در بعد بین المللی هم این حادثه طبیعی بزرگ و قابل بررسی بود.
یک شرکت بین‌المللی بیمه، گزارشی جدید از حوادث طبیعی سال ۲۰۱۹ منتشر کرد که در آن سیل‌های فروردین ماه امسال ایران جزو ۱۰ حادثه خسارت‌بار دیده شده است.
۴۰۹ حادثه طبیعی در یک سال گذشته در دنیا رخ داده که ۲۳۲ میلیارد دلار به اقتصاد دنیا خسارت وارد کرده‌اند، طوفان هاگیبیس در ژاپن، سیل‌ها در رودخانه میسیسیپی در ایالات متحده آمریکا و سیل‌های فروردین ماه ایران جزو زیان‌بارترین حوادث رخ داده قرار دارند.
سیل‌های عجیب فروردین ماه امسال در سرتاسر ایران، ۷۷ کشته و ۸.۳ میلیارد دلار خسارت به همراه داشته است، یعنی بیش از ۳ درصد خسارات همه حوادث طبیعی در سرتاسر دنیا در سال ۲۰۱۹ به اقتصاد ایران وارد شده است.
*بخش اول گزارش هیأت ویژه ملی سیلاب‌ها در مهر ماه ۹۸ منتشر شد
محمود نیلی احمدآبادی، رئیس دانشگاه تهران و رئیس هیأت ویژه گزارش ملی سیلاب‌ها در اواخر مهر ماه ۹۸ از انتشار بخش اول گزارش ملی سیلاب‌ها با عنوان «روایت سیلابهای ۹۸-۱۳۹۷ –تشریح رخداد» خبر داد. در همان زمان این گزارش برای ریاست جمهور هم ارسال و از طریق سایت دانشگاه تهران منتشر شد.
روایت هیأت ویژه ملی سیلاب‌ها از سیلابهای سال ۹۷ و ۹۸ در ایران در فایل زیر قابل مشاهده است.
به گفته نیلی احمد آبادی، این گزارش با نظر و دیدگاه همه دستگاه‌ها، متخصصان و صاحب‌نظران تهیه شد و اطمینان از اینکه این گزارش یک گزارش ملی است که با دقت لازم همه موضوعات و جنبه‌ها در آن محقق شده، برای هیأت بسیار مهم بود. البته این بخش اول گزارش است و هیأت آسیب‌ها، رهنمودها و راهبردها را در گزارش نهایی خود ارائه خواهد کرد.
*ارایه گزارش هیات ویژه سیلاب‌ها به تاخیر افتاد
در آن زمان وعده داده شد که گزارش نهایی هیأت ویژه تا دو ماه دیگر ارائه خواهد شد.
نیلی درباره تاخیر در ارایه گزارش توضیح داد که «بر اساس حکم رئیس‌جمهور و ۶ ماه بعد از صدور حکم یعنی اواخر مهر ماه جاری باید گزارش نهایی هیأت ویژه از روایت سیل ارائه می‌شد. گزارش اولیه سیلابهای اخیر امروز به دفتر رئیس‌جمهور ارسال شد و طی نامه‌ای از رئیس جمهور درخواست کردیم تا دو ماه برای ارائه گزارش دقیق‌تر درباره سیلاب‌ها فرصت بدهند و بر این اساس گزارش نهایی تا دو ماه آینده منتشر خواهد شد».
*گزارش دوم هیات ویژه بررسی سیلاب‌ها هم ارایه شد
اما پس از گزارش اول که به تعبیر هیات ویژه بررسی سیلاب‌ها در واقع روایت سیل بود، گزارش دومی هم تهیه شد.
گزارش دوم پاسخ به ۱۱۰ سوال رییس جمهور بود که ۱۷ سوال دیگر هم توسط منابع نیروی انسانی رییس جمهوری به آن اضافه شده بود.
نیلی احمد آبادی رئیس هیات ویژه بررسی سیلاب‌ها در اوایل بهمن ماه ۹۸ نشست دیگری برگزار و ارایه گزارش دوم برخی دستاوردهایی که این هیات بدست آورده بود را اعلام کرد.
*آنچه تاکنون هیات ویژه بررسی سیلاب از علت وقوع سیل‌های اخیر پیدا کرده است
نیلی احمد آبادی رئیس هیات ویژه بررسی سیلاب‌ها درباره آنچه که این هیات ویژه تاکنون درباره سیلاب ها بدست آورده، این طور گفت که: هدف هیات ها مچ گیری و یا کوچک کردن قوت ها نیست. بلکه هدف هیات تاب آوری کشور مقابل سیلاب ها است. بر همین اساس تغییر اقلیم، یکی از یافته های هیات است و جهان با پدیده تغییر اوضاع اقلیمی مواجه است و لازم است در برنامه ریزی ها مورد توجه قرار گیرد. همچنین ارتقای جایگاه سازمان مدیریت بحران کشور نیز بسیار مهم است؛ زیرا در زمان بحران همه بر اساس احساس رفتار می کنند. بحران حاصل عملکرد همه دستگاه ها در سال های قبل است، از زمانی که سیلاب شروع می شود، منابع طبیعی و تخریب محیط زیست را به همراه دارد و ساخت و سازها می تواند سبب سیلاب شود تا لزوم توجه به منابع آبریز، حفظ حریم و بستر رودخانه ها، از جمله دلایل سیلاب ها محسوب شوند. شفاف سازی و تعدد و تداخل قوانین از دیگر یافته ها است. حکمرانی خوب و جلب مشارکت همگان، همگرایی، حقوق مساوی، اثربخشی از جمله مواردی است که در زمان ترسالی از خسارت های احتمالی جلوگیری کرده و سبب آرامش کشور و مردم عزیز ایران است.
*شبهاتی که پاسخ داده شد
یکی از ابهاماتی که پس از وقوع سیلاب در افکار عمومی ایجاد شد این بود که، تلاش برای باروری ابرها در وقوع سیلاب تاثیر داشته است.
نیلی احمدآبادی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در پاسخ به این سؤال فارس که آیا در یافته‌های هیات ویژه مستنداتی دال بر صحت این موضوع پیدا شد؟ گفت: در این گزارش‌ها موج باروری ابرها در ایجاد سیلابهای اخیر احراز نشد.
همچنین یکی دیگر از شبهات درباره سیلابهای اخیر این بود که گفته می‌شد تالاب‌ها می‌توانستند سیلاب ها را مهار کنند اما سیل به سمت تالاب‌ها هدایت نشد.
رضا مکنون رئیس کارگروه محیط زیست هیأت ویژه گزارش ملی سیلاب ها در گفت‌وگو با خبرنگار فارس به این سوال این طور پاسخ داد: تالاب‌ها، امکان جذب آب را دارند و با کارکردی شبیه سد، در پیشگیری از جاری شدن سیلاب موثر خواهند بود. متاسفانه بسیاری از تالاب‌ها در کشور خشک و تبدیل به مرکز تولید گرد و غبار شده است.
یکی دیگر از موضوعاتی که در جریان سیلابهای اخیر مطرح شد، انتقاد از تخریب جنگل‌ها و پوشش گیاهی به عنوان یکی از سدهای طبیعی در مقابل سیل بود. برخی می‌گفتند میزان تخریب جنگل ها در کشور به شدت افزایش یافته و نتیجه آن وقوع سیلابهای گسترده در کشور است، وقایعی که تا همین چند سال پیش رخ نمی‌داد.
غلامرضا زهتابیان، دبیر کارگروه کشاورزی و منابع طبیعی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس به این سوال پاسخ داد.
وی گفت: فقط در چند سال اخیر ۶ میلیون هکتار از جنگل‌های کشور از بین رفته است. موارد متعددی از جمله بی‌توجهی به محیط زیست و منابع طبیعی، آب‌های زیرزمینی، پوشش گیاهی و همچنین از بین رفتن جنگل‌ها و تداوم کشاورزی ناپایدار باعث شده در سال های اخیر شاهد سیلابهای تخریب کننده در کشور باشیم. سیل به خودی خود یک نعمت برای محیط زیست و حتی کشاورزی است اما عدم توجه به موارد اشاره شده باعث شده که این نعمت به صورت بلای طبیعی دربیاید.
*همه ۷۰۸ نفری که برای تهیه گزارش تلاش کردند و ۲ میلیاردی که صرف شد
بنابر اطلاعات منتشر شده توسط هیات ویژه بررسی سیلاب‌ها، ۷۰۸ نفر برای تهیه گزارش همکاری کرده‌اند و ۴۳۰ جلسه برگزار شده و ۷۸ بازدید میدانی صورت گرفته و ۵ هزار رکورد شامل ویدیو، صوت، تصویر و مکتوب ثبت شده است.
در نتیجه این اقدامات، ۳۱۰ صفحه گزارش سیلاب تهیه شده که تعداد صفحات کامل گزارش در همه بخش ها ۷ هزار و ۶۰۰ صفحه است.
تعداد زیادی از اعضای هیات علمی دانشگاه های تراز اول با هیات گزارش سیلاب همکاری کرده‌اند و حتی ۲ نشست بین المللی برگزار شده است.
۵ میلیارد تومان برای تهیه این گزارش در نظر گرفته شده بود که تاکنون ۲ میلیارد تومان تخصیص یافته است.
*موعد ارائه آخرین گزارش فرا رسید
در نهایت همه آنچه که هیات ویژه بررسی سیلاب ها از درس‌هایی که در سیلابهای اخیر کشور پیدا کرده سرانجام قرار است دوشنبه هفته جاری توسط هیات ویژه گزارش ملی سیلاب‌ها اعلام شود.
یافته‌هایی که به گفته هیات ویژه گزارش ملی سیلاب‌ها قرار است راهبرد کشور را برای ۱۰ سال آینده در حوزه سیلاب تبیین کنند.
انتهای پیام/
