محمد مهدی علمدارلو، «ابوالفضل ظهره‌وند» سفیر اسبق ایران در افغانستان در گفت‌وگو با خبرنگار سایت افغانستان خبرگزاری فارس، در خصوص ابعاد توافق آمریکا و طالبان گفت: تنها نقطه قوت این توافق به واسطه آرزوی دیرینه مردم افغانستان برای امنیت، واژه صلح است.
وی ماهیت و فرآیند توافق را از نقاط ضعف آن عنوان کرد و افزود: طالبان و آمریکا عامل اصلی ناامنی در افغانستان هستند و بجای پاسخگویی به مردم افغان با امضای توافق فرار به جلو کرده و قطعا امضای این تواقفنامه به معنای برقرار شدن صلح نخواهد بود.
ظهره‌وند نبود فرآیند مشخص برای خلع سلاح کامل طالبان را یکی دیگر از نقاط این توافق دانست و گفت: این توافق فرجامی را برای ساختار سیاسی افغانستان از جمله ریاست جمهوری، پارلمان و سایر فرآیند سیاسی مشخص نکرده و همچنین در مذاکرات بین‌الافغانی طرف‌های گفتگو مشخص نشده و به طرفی که خود عامل اصلی مشکلات بوده، مشروعیت داده شده است.
وی همچنین به لیست افراد حاضر در مذاکرات بین الافغانی اشاره کرد و گفت: مشخص نیست افرادی که مشارکت خواهند کرد با چه وزنی حضور خواهند داشت و در واقع این طالبان است که باید حضور آنها را تایید کند که این یعنی به یک جریان تروریستی اجازه داوری در این مورد داده است.
این کارشناس سیاسی افغانستان ادامه داد: آمریکایی‌ها در ابتدا باید فرآیند انتخابات در این کشور را به سرانجام می‌رساندند و سپس توافق را امضا می‌کردند، اما در حال حاضر مشخص نیست که با وجود عدم تشکیل دولت در افغانستان طرف اصلی مذاکره با طالبان چه گروهی خواهد بود.
وی ادامه داد: برآیند آنچه در حال حاضر در افغانستان در حال رخ دادن است، عبور طالبان از ساختار سیاسی افغانستان و تلاش برای تشکیل امارات اسلامی است، هر چند طالبان درکی از ماهیت این دولت در حال حاضر ندارد.
سفیر اسبق ایران در افغانستان همچنین در مورد زمان‌بندی خروج آمریکا از افغانستان گفت: این بازی جدید آمریکاست و 14 ماه زمان کافی برای طراحی نقشه جدید این کشور در افغانستان است و ترامپ این توافق را به مردم آمریکا برای انتخابات خواهد فروخت و قادر است به راحتی از توافق خارج شود.
وی تاکید کرد: این توافق با توجه به آنکه باید در ابتدا توسط وزیر خارجه امضا و سپس در کنگره امضا می‌شد، فرجامی نخواهد داشت.
ظهره‌وند افزود: در مورد آزادی زندانیان، مخاطب طالبان آمریکا بوده، در صورتی که این موضوع در صلاحیت افغانستان است و تفسیر این حرکت به معنای عبور آمریکا از دولت افغانستان خواهد بود و در حقیقت واشنگتن به دنبال دولت مینیاتوری و فرمانبردار در افغانستان است.
وی با بیان اینکه مسئله اصلی آمریکا در منطقه چین، آمریکا و ایران است، گفت: بارها ترامپ اعلام کرده که واشنگتن پلیس کابل نیست و این حرف بسیار مهم و در راستای ژئوپلتیک منطقه خواهد بود و افغانستان در این سیاست تنها یک اردوگاه نظامی برای آمریکا بوده و مردم نیز قربانی این حوادث هستند.
سفیر پیشین ایران در کابل تاکید کرد: مشکل اصلی افغانستان، آمریکا نیست بلکه نخبگان سیاسی و جهادی این کشور است، نخبگانی که پیمان دوجانبه امنیتی با آمریکا امضا کرده و در حال حاضر این وضع نابسامانی در این کشور ایجاد شده است.
وی تاکید کرد: توافق میان آمریکا و طالبان نیز فرجامی نخواهد داشت و حتی اگر نخبگان این کشور بار دیگر با فشار واشنگتن به توافقی برسند، اما در نهایت این نخبگان اگر با این سیاست آمریکا موافق نباشند به صورت فیزیکی از صحنه سیاسی افغانستان حذف خواهند شد.
ظهره‌وند خاطر نشان کرد: بنابراین می‌توان گفت که حتی توافق بین الافغانی نیز چیزی بیشتر از وضعیت موجود برای نخبگان افغان نخواهد داشت و به طور کلی توافق حاضر میان آمریکا و طالبان حاصلی برای مردم افغانستان ندارد.
این دیپلمات ایرانی به هدف آمریکا از امضای توافق با طالبان اشاره کرد و گفت: افغانستان هارتلند منطقه بوده و به این دلیل تاریخ این کشور صحنه درگیری ابرقدرت‌های زیای بود و ویژگی‌های جغرافیای سیاسی، فرهنگی این کشور مانع تسلط آمریکا با هزینه 1 تریلیون دلاری شده و اینکه مذاکره کردن با دشمنی که در ابتدا با آن حمله شده، کارنامه سیاهی برای واشنگتن خواهد بود.
وی گفت: ساختار قومی افغانستان در حال حاضر تغییر کرده و اقوام این کشور هم‌پذیری و تساهل بیشتری نسبت به یکدیگر از خود نشان می‌دهند و این تغییرات که در مراکز و شهرهای بزرگ این کشور رخ داده امکان بازگشت طالبان را از بین برده و آمریکا از این موضوع مغفول مانده است.
ظهره‌وند تاکید کرد: بنابراین با توجه به تغییر اقوام در این کشور بهترین راه بیرون رفتن از مشکلات فعلی نشستن رهبران سیاسی و اجتماعی این کشور دور یک میز و یافتن یک نقشه راه مشترک برای غلبه بر بحران‌های این کشور و تشکیل یک دولت قوی برآمده از آن است.
وی گفت: بنابراین برای حل بحران افغانستان باید قومی نگاه کرد و افرادی که نگاه ایدئولوژیک و مذهبی داشته باشند جایگاهی در سیاست این کشور نخواهند داشت.
وی در پایان تاکید کرد: با توجه به اتفاقات سال‌های اخیر و رشد شهرنشینی، آمدن اینترنت و ظهور مدرنیسم مردم افغانستان آرمان‌های خود را در سطح کشورهای جنوب شرق آسیا و همانند کشورهای ژاپن و کره جنوبی تعریف کرده و به دنبال زندگی مدرن هستند و بنابراین چیزی به عنوان طالبان جایگاهی در این کشور نخواهد داشت.
انتهای پیام/ ر
