به گزارش خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، سامانه «فارس من» سامانهای است که مخاطبان خبرگزاری فارس میتوانند از طریق آن مشکلات خود در تمام حوزهها را مطرح کنند تا خبرنگاران این خبرگزاری مشکلات را پیگیری کرده و پاسخ آن را از مسؤولان دریافت کنند.
مخاطبان خبرگزاری فارس موضوع «پذیرش دانشجو با نیاز بازار تطابق ندارد» را مطرح کرده و تاکید کردند: « متاسفانه بین میزان پذیرش دانشجو در بسیاری از رشتههای تحصیلی و وضعیت جامعه و نیازهای آن تناسبی وجود ندارد. دانشجویی که در دانشگاه دولتی درس میخواند با امید به اینکه از سد کنکور گذشته است، انتظار شغلی مناسب دارد. همینطور دانشجویان شهریه پرداز نیز به دلیل پرداخت شهریه امیدوارند بعد از تحصیل به شغل دست پیدا کنند. این در حالی است که به علت ظرفیت بسیار بالای رشتههای فنی و همینطور انسانی معمولا چنین نمیشود و سرخوردگی زیادی در بین تحصیل کردگان ایجاد میشود.»
این مخاطبان از خبرنگاران خبرگزاری فارس خواستار گفتوگو با مسؤولان شدند که خبرنگاران نیز برحسب وفای به عهد این موضوع را پیگیری کردند.
* نمیتوان قضاوت کرد که چه رشتههایی نیاز جامعه نیست
علی خاکی صدیق معاون آموزش وزارت علوم در این زمینه میگوید: باید بررسی کنیم در بخشهای مختلف صنعت و جامعه به چه تخصصها و ویژگیهایی نیازمندیم اما تاکنون بر اساس اطلاعات دریافتی به صورت شفاف احصاء نشده است.
وی میافزاید: در حال حاضر دانشگاهها روی تخصصهایی که نیاز جامعه و صنعت است کار میکنند و مطابق با آن دانشجو میگیرند. طبیعی است که در طول زمان در تمام دنیا سرفصلهای درسی در دانشگاهها مرتب و به روزرسانی میشوند ولی حال چند درصد این تطابقها با نیاز بازار همخوانی دارد یا نه را نمیتوان قضاوت کرد و نیاز به یک کار تحقیقاتی دارد.
معاون آموزش وزارت علوم معتقد است: در حال حاضر بخشهای مختلف صنعت و جامعه را دانشآموختگان دانشگاهها میچرخانند که با کوتاهتر شدن به روز رسانی سرفصلهای دانشگاهی میتوان کیفیت را بالا برد. اگر از طرف دولت، دستگاههای اجرایی یا بدنه جامعه جاهایی باشد که بگویند به چه تخصص و شرایطی نیاز دارند؛ بنابراین دانشگاهها میتوانند خود را با این نیازها تطبیق دهند.
* آمایش سرزمین میتواند مشکلات را حل کند
اما در ادامه محمود فتوحی فیروزآبادی رئیس دانشگاه صنعتی شریف در این باره میگوید: کاری که در حال حاضر در وزارت علوم صورت میگیرد تحت عنوان آمایش آموزش عالی است که میتواند به این مسأله پاسخ دهد. اگر آمایش آموزش عالی در آموزش عالی صورت بگیرد یکی از اهدافی که به دنبال خواهد داشت این است که بتوانیم در زمینههایی دانشجو بگیریم که کشور به آن نیاز دارد، برنامهریزی درسی مرتبط با آن و قرار گرفتن رشتهها در مناطقی که مورد نیاز مناطق باشند. ممکن است در حال حاضر در بعضی از رشتهها با توجه به ظرفیت زیاد دانشجو بگیریم.
* در رشتههای مهندسی پذیرش دانشجو با نیاز بازار تطابق دارد
و اما احمد معتمدی رئیس دانشگاه امیرکبیر معتقد است: در رشتههای مهندسی پذیرش دانشجو با نیاز بازار تطابق دارد. شاید باید در ۱۰ درصد آن تغییراتی ایجاد کنیم تا پذیرش دانشجو با نیاز بازار تطبیق بیشتری داشته باشد.
وی میافزاید: به عنوان مثال دورههای کاردانی را عملاً از دانشگاه حذف کردیم در حالی که بسیاری از صنایع به دوره کاردانی نیاز دارند که این مسأله را آمایش آموزش عالی باید جواب بدهد.
به گفته معتمدی، زمانی که صنایع مشکل مالی دارند و رشد اقتصادی منفی یا نزدیک به صفر است طبیعتا جذبی وجود ندارد، اگر رونق اقتصادی وجود داشته باشد میتوانیم جذب بیشتری داشته باشیم. البته این در مورد دانشگاههای معتبر دنیا است. در مورد دانشگاههایی که کمی رشد کردند و خیلی به کیفیت نپرداختند، مشکل بیشتر است.
* دانشگاههای معتبر در کارآفرینی موفق هستند
رئیس دانشگاه امیرکبیر معتقد است: اگر کارآفرینی و مهارت افزایی را در رشتههای مهندسی دنبال کنیم قطعا وضعیت بهتر میشود و افراد سعی میکنند دنبال استخدام نباشند. آنهایی که دنبال استخدام هستند چون مهارت خوبی دارند بهتر جذب میشوند و آنهایی که کارآفرین هستند دنبال استخدام نمیروند و معمولا خودشان همان طور که از نامشان پیداست کارآفرینی، ایجاد اشتغال و استخدام میکنند. ما باید این دو حوزه را در مهندسی دنبال کنیم. البته در حال پیگیری هستیم. خیلی از برنامهها اجرا شده است و دانشگاههای معتبر در بحث کارآفرینی موفق بودند و در مورد مهارت افزایی نیز برنامههایی داریم که باید دنبال کنیم.
معتمدی بیان میکند: دانشگاهها باید به سمتی بروند و نیروهایی را تربیت کنند که صرفا هدف استخدام شدن در بخش دولتی و بخش خصوصی نداشته باشند. باید قید جذب در بخش دولتی را زد، چون دستگاههای دولتی یا استخدامی ندارند یا میزان استخدام بسیار کم است؛ بنابراین باید مهارت نیروها را افزایش دهیم و به تربیت افراد کارآفرین بپردازیم که بتوانند در بخش غیردولتی راحتتر جذب شوند. البته همه این مسائل به بحث رونق اقتصادی برمیگردد که انشاءالله با رفع تحریمها بتوانند موقعیتهای بهتری کسب کنند.
* نیاز بازار باید تحت عنوان آمایش اشتغال در بخشهای مختلف ساماندهی شود
در ادامه همراه شدیم با یعقوب فتحالهی معاون پژوهش و فناوری دانشگاه تربیت مدرس که وی نیز در این باره میگوید: بازار به معنای اعم آن، شامل بخشهای مختلفی است که دارای کرسیهای شغل است. ابتدا باید نیاز بازار را تحت عنوان آمایش اشتغال در بخشهای مختلف سامان دهیم و برای هر شغل نیروی انسانی مورد نیاز آن را به لحاظ دانش، بینش، مهارت و سلامت جسمی، روحی، معنوی و اجتماعی تعریف کنیم؛ نیاز بازار روشن میشود و متناسب با نیاز بازار بخشهای متولی با دانشگاهها وارد مذاکره میشوند که ما در این بخشها نیروی انسانی با این شرایط و با این تعاریف نیاز داریم. بنابراین دانشگاه تکلیف پیدا میکند نیروی انسانی را برای آن بخش مورد نیاز با شرایطی که نیاز دارد تربیت و تحویل جامعه دهد.
* ارتباطی بین آمایش آموزش عالی و آمایش اشتغال در بازار نداریم
وی ادامه میدهد: ما همچنین ارتباطی به طور گسترده بین آمایش آموزش عالی و آمایش اشتغال در بخش بازار به معنای کلی نداریم و معمولا با جملات کلی سعی میکنیم صورت مسأله را پاک کنیم. با این روشها نمیتوان به این مسائل پاسخ داد. این روش باید به صورت سیستماتیک و عادلانه واکاوی و با روشهای علمی به آن پاسخ داده شود و با روشهای علمی مورد نیاز آن بخش بازار هم، نیروی انسانی تربیت و در اختیار آنها قرار بگیرد.
وی ابراز امیدواری کرد که باید روشهای دانشگاهها تغییراتی داشته باشند تا بتوانیم پذیرش دانشجو را با نیاز بازار تطابق دهیم.
درنهایت این موضوع را از جبارعلی ذاکری رئیس دانشگاه علم و صنعت نیز پیگیر شدیم که وی در این باره میگوید: متأسفانه با توسعه بیرویه دوره دکتری در دانشگاههایی که شرایط پذیرش کمتری دارند، مشکلاتی ایجاد شده است.
وی معتقد است: دانشگاههای سطح یک الزاماتی دارند که براساس آن ظرفیتها را تدوین کردهاند و طبیعتاً براساس نیاز بازار پذیرش دانشجو صورت نمیپذیرد؛ بلکه براساس ظرفیتی که این دانشگاهها برای تربیت دانشجوهای دوره دکتری دارند، پذیرش صورت میپذیرد.
انتهای پیام/