خبرگزاری فارس ـ گروه آموزش و پرورش: تکاپوی شیرینی در مدرسه حکم‌فرماست؛ کاندیداها تلاش می‌کنند با وعدههای جذاب، نظر دانش‌آموزان را به خود جلب کنند؛ قرار است وعده‌ها واقعی باشد اما گاهی شیطنت هم می‌کنند و وعده‌هایی می‌دهند که اجرای آن تقریباً غیرممکن است.
برخی دانش‌آموزان به وعدههای کاندیداها توجه خاصی دارند و حتی با آنها بحث هم می‌کنند و برخی هم بی‌تفاوت هستند اما نکته جالب این است که همه حتی همان دانش‌آموزان به ظاهر بی‌تفاوت، در زمان رأی دادن در صف قرار دارند و معتقدند که سرنوشت انتخابات به دست آنها تعیین می‌شود.
* شورای دانشآموزی چه زمانی متولد شد؟
شوراهای دانشآموزی عرصه‌ای برای مشارکت عملی و حضور فعال دانش‌آموزان در فرآیند تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری و گامی برای تمرین و تجربه مسؤولیت‌پذیری، مشارکت جویی، کارگروهی و تقویت خودباوری و اعتماد به نفس آنان در مدرسه است.
به منظور تحقق سیاست مدرسه محوری، تشکیل شورای دانشآموزی به استناد آیین‌نامه اجرایی مدارس مصوب ششصد و پنجاه و دومین جلسه شورای عالی آموزش و پرورش مورخ ۲۰ مرداد ۷۹ به تمامی استان‌ها ابلاغ شد تا بدین ترتیب فعالیت‌های آموزشی و تربیتی از طریق مشورت و همکاری دانش‌آموزان با مسؤولان مدارس انجام پذیرد لذا شورای دانشآموزی به عنوان یکی از ارکان تصمیم‌گیر مدرسه مطرح شده است.
به استناد ماده ۱۸ آیین‌نامه اجرایی مدارس همه مدرسه‌ها باید نسبت به تشکیل شورای دانشآموزی اقدام کنند و از آنجایی که صراحتاً در ماده ۲۰ و تبصره یک این ماده وظیفه تشکیل و هدایت شورای دانشآموزی در مدرسه بر عهده مدیر، معاون و مربیان امور تربیتی است بنابراین مدیریت و برنامه‌ریزی این شورا در سطح مدرسه بر عهده مدیر مدرسه است و مدیر موظف است و زمینه برگزاری انتخابات شوراهای دانشآموزی را فراهم کند.
علی رمضانی مدیرکل فرهنگی و هنری وزارت آموزش و پرورش با اشاره به آغاز به کار شوراهای دانشآموزی از 22 سال پیش، گفت: بنیانگذاران شورای دانشآموزی در تاریخ 20 مرداد 1379 در شورای عالی آموزش و پرورش، بر این باور بودند که لازم است به دانش‌آموزان در حوزه‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی نقش بیشتری دهیم.
وی ادامه داد: این فعالیت مورد استقبال قرار گرفت و حوزه قانونگذاری در شورای عالی در ماده 18 و ماده 20 آیین‌نامه مدارس، مسؤولیت این فعالیت را بر عهده مدیران و مسؤولان مدارس قرار داد.
*توجه جدی به تمرکززدایی و مدرسه محوری از جمله اهداف شورای دانشآموزی
اجرای رویکردهای جدید در نظام آموزش و پرورش نظیر مدیریت مبتنی بر همکاری و مشارکت، توجه جدی به روابط انسانی، تمرکززدایی و مدرسه محوری موجب شد تا شورای دانشآموزی در مدارس به عنوان گامی برای تقویت تعلیم و تربیت از طریق واگذاری مسؤولیت به دانش‌آموزان پایه‌ریزی شود.
به عبارت دیگر تشکیل این شوراها در مدارس زمینه مشارکت عملی و حضور دانش‌آموزان در فرآیند تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری را فراهم می‌کند و بی‌شک مدیران و مسؤولان آموزشی و پرورشی مدارس ضمن حفظ جایگاه و مسؤولیت خود به جای پرداختن مستقیم به همه کارها، به عنوان ناظر و راهنما، بسیاری از فعالیت‌ها را به دانش‌آموزان واگذار می‌کنند که این خود موجب جلب اعتماد و مسؤولیت پذیری بیشتر و ظهور فعالیت داوطلبانه و مسؤولانه دانش‌آموزان شده و زمینه مشارکت و تعامل هر چه بیشتر آنان برای دخالت موثر در سرنوشت خود را فراهم خواهد کرد.
* شورای دانش آموزی چیست؟
شورای دانشآموزی رکنی از ارکان مدرسه و نهادی صنفی است که اعضای آن طی انتخابات آزاد به منظور زمینه‌سازی رشد مهارت‌های فردی، اجتماعی و توسعه مشارکت دانش‌آموزان در امور آموزشی و پرورشی و تعامل بین مسؤولان مدرسه و آنان انتخاب می‌شوند.
شورای دانش آموزی یک شورای درون مدرسه‌ای است و فاقد شعبه و تشکیلات خارج از مدرسه است و مجاز به ایجاد رقابت‌های ناسالم و سیاسی و فعالیت‌های حزبی در داخل و خارج از مدرسه نیست.
* اهداف شورای دانشآموزی
از جمله اهداف شورای دانشآموزی شامل «تحکیم و تعمیق ارزش‌ها، باورهای دینی، آموزه‌های سیاسی و اجتماعی در بین دانش‌آموزان»، «تکریم عملی شخصیت دانش‌آموزان و تقویت خودباوری و اعتماد به نفس در آنان»، «تمرین مشارکت جویی و مسؤولیت پذیری و تقویت روحیه انتقاد پذیری و حسن سلوک و احترام متقابل و کسب مهارت برای نقش اجتماعی که در آینده ایفا خواهند کرد»، «توجه عملی به مطالبات و خواسته‌های دانش‌آموزان در چارچوب مقررات، قوانین و آیین‌نامه اجرایی مدارس» و «تسهیل در حسن اجرای برنامه‌های آموزشی و پرورشی و مدیریتی و امور اجرایی مدارس از طریق واگذاری مسؤولیت به دانش‌آموزان و همکاری با معاون پرورشی و تربیت بدنی مدرسه» است.
از دیگر اهداف شوراهای دانشآموزی می‌توان به «ایجاد زمینه مناسب جهت آموزش و ارتقای سطح علمی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی دانش‌آموزان برای حضور موثر آنان در عرصه‌های مختلف جامعه»، «توسعه و بهبود نظام تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری از طریق مشارکت دانش‌آموزان»، «کسب مهارت‌های زندگی، توسعه و تقویت فعالیت‌های گروهی اعم از آموزشی، پرورشی، اقتصادی ،اجتماعی و زیستی»، «فراهم کردن زمینه مساعد در جهت تبادل تجربیات، تعامل و اندیشه، تفاهم و همدلی بین دانش‌آموزان و برقراری ارتباط صحیح و دوسویه بین آنان و مسؤولان مدرسه» و «تلاش برای غنی سازی اوقات غیر رسمی مدرسه با هدف ایجاد نشاط و انگیزش بیشتر برای دانش‌آموزان» اشاره کرد.
* شرح وظایف شورای دانش آموزی
شوراهای دانش آموزی وظایف متعددی دارند که می‌توان به «بهره‌مندی از شیوه‌نامه‌های پرورشی و آموزشی و مراقبت بر همسویی فعالیت‌های شورای دانشآموزی و انجمن‌های آن با مفاد آیین‌نامه اجرایی مدارس»، «بررسی پیرامون چگونگی مشارکت دانش‌آموزان در فعالیت‌های آموزشی و پرورشی و اجرایی مدرسه و ارائه پیشنهاد به مدیر مدرسه»، «همکاری در برنامه‌ریزی و اجرای مناسبت‌های مذهبی و انقلابی و ملی در مدرسه»، « اداره امور نشریه‌های دانشآموزی و همکاری در اداره امور کتابخانه مدرسه»، «همکاری در ارتقای مهارت‌های فرهنگی، هنری علمی و ورزشی دانش‌آموزان و برگزاری مسابقات مربوطه» و«همکاری در برگزاری بازدیدها و اردوهای تفریحی، مذهبی و پرورشی» اشاره کرد.
از دیگر وظایف این شورا، «همکاری در برگزاری نماز جماعت و اداره نمازخانه مدرسه»، « همکاری در تشکیل و اداره تعاونی آموزشگاهی مدارس در راستای ایجاد زمینه‌های مناسب برای ممارست اقتصادی و دایر نمودن نمایشگاه‌های عرضه دست سازه های دانش آموزان»، «همکاری در امور انتظامی و بهداشتی مدرسه»، «همکاری در تنظیم برنامه امتحانات داخلی مدرسه»، « شرکت در جلسات شورای مدرسه و انجمن اولیا مربیان بر اساس ضرورت و ارتباط موضوع» و «ارائه پیشنهاد به مدیر مدرسه جهت تشویق دانش‌آموزانی که مشارکت فعال در امور اجرایی آموزش و پرورشی مدرسه داشتند»، است.
* زمان و نحوه انتخابات
شورای دانشآموزی در تمام مدارس ابتدایی، متوسطه اول و متوسطه دوم اعم از شهری، روستایی، عشایری، استثنایی، دخترانه، پسرانه دولتی و غیر دولتی در داخل و خارج از کشور تشکیل می‌شود؛ انتخابات شورای دانشآموزی به صورت هماهنگ در تمام مدارس در نیمه اول آبان با پیام وزیر آموزش و پرورش برگزار می‌شود.
دانش‌آموزانی که تمایل به عضویت در شورا دارند، دو هفته قبل از انتخابات خود را کاندیدای عضویت کرده و در دفتر مدرسه ثبت‌نام می‌کنند؛ دانش‌آموزان می‌توانند به مدت ۵ روز قبل از انتخابات در خصوص دیدگاه‌ها، نظرها و برنامه‌های خود به تبلیغ بپردازند؛ تبلیغات انتخاباتی تا آخرین ساعات رسمی روز قبل از انتخابات آزاد است و در روز برگزاری انتخابات هرگونه تبلیغ ممنوع است.
دانش‌آموزان می‌توانند به مدت ۵ روز قبل از انتخابات در خصوص دیدگاه‌ها، نظرها و برنامه‌های خود به تبلیغ بپردازند
تبلیغات باید ویژگی‌هایی نیز داشته باشد؛ کاندیداها باید دیدگاه‌ها و برنامه‌های خود را از طریق سخنرانی در مراسم آغازین و میزگردهای مختلف ضمن تهیه تراکت‌های ساده و کم‌هزینه با هماهنگی مسؤولان مدرسه به دانش‌آموزان ارائه دهند البته مدیران مدارس نیز برای نصب بهتر تراکت‌های تبلیغاتی کاندیداها باید محل‌های مشخصی را لحاظ کنند.
کاندیداها باید از اعلام برنامه‌ها و شعارهای خارج از اختیارات و وظایف قانونی پیش بینی شده در شیوه‌نامه پرهیز کنند ضمن اینکه تبلیغات نباید به گونه‌ای باشد که بعد از انتخابات به موضع‌گیری یا تقابل بین دانش‌آموزان منجر شود؛ تبلیغات نباید مانع دقت و شناخت دانش‌آموزان نسبت به کاندیداها شود.
*ترکیب اعضا
تعداد اعضای شورای دانشآموزی در مدرسه ابتدایی بر حسب تعداد دانش‌آموزان پایه های چهارم و پنجم مدرسه است؛ در مدارس تا ۱۰۰ نفر دانش آموز، ۵ نفر و ۲نفر عضو علی البدل، از ۱۰۱ تا ۱۵۰ نفر دانشآموز، ۷ نفر و ۲ عضو علی‌البدل، از ۱۵۱ دانشآموز به بالا، ۹ نفر به عنوان اعضای اصلی و ۲ نفر عضو علی البدل انتخاب می‌شود.
تعداد اعضای شورای دانشآموزی در مدارس متوسطه اول و متوسطه دوم متناسب با تعداد دانش‌آموزان همان مدرسه خواهد بود؛ به این شکل که در مدارس تا جمعیت ۲۵۰ دانشآموز، ۵ نفر و ۲ عضو علی البدل، از ۲۵۰ تا ۳۵۰ دانشآموز، ۷ نفر و ۲ عضو علی البدل، از ۳۵۰ تا ۵۵۰ دانشآموز، ۹ نفر با ۲ نفر عضو علی البدل و از ۵۵۰ دانش آموز به بالا، ۱۱ نفر به عنوان اعضای اصلی و ۲ نفر عضو علی البدل انتخاب می‌شوند.
* ویژگی‌های داوطلبان عضویت در شورای دانشآموزی
دانشآموزی که می‌خواهد داوطلب عضویت در شوراهای دانشآموزی شود باید ویژگی‌هایی داشته باشد. از جمله می‌توان به «رعایت اخلاق و ارزش‌های اسلامی و مقبولیت در بین دانش‌آموزان»، «داشتن روحیه مسؤولیت پذیری و توان ایجاد ارتباط با دیگران»، « برخورداری از نظم و انضباط تحصیلی و پایبند به رعایت قوانین مدرسه»، « برخورداری از وضعیت تحصیلی متوسط و رو به رشد» و « برخورداری از وضعیت رفتاری متعادل» اشاره کرد.
* اصول و خط مشی‌های اجرایی در انتخابات شوراهای دانشآموزی
در انتخابات شوراهای دانشآموزی باید اصول و خط مشی‌هایی رعایت شود به عنوان مثال از ایجاد و رقابت‌های ناسالم و مخرب در فعالیت‌های دانشآموزی پرهیز شود و تمام تصمیم‌های شورای دانشآموزی باید در چارچوب قوانین و مقررات جاری آموزش و پرورش باشد و از طریق مدیر مدرسه و معاون پرورشی و تربیت‌بدنی پیگیری و دنبال شود.
شورای دانشآموزی در مدارس نقش تصمیم‌سازی و اجرایی دارد در زمینه امور اجرایی قبل از هرگونه اقدامی لازم است هماهنگی‌های لازم با مدیر و معاون پرورشی و تربیت‌بدنی مدرسه به عمل آید؛ ضمن اینکه در طراحی برنامه‌ها باید ترتیبی اتخاذ شود تا گرایش به مشارکت جمعی و کارگروهی در بین دانش‌آموزان افزایش یابد و از فردگرایی و خودروی خودداری شود.
* نحوه تشکیل انجمن های شورای دانش آموزی
انجمن‌های شورای دانشآموزی به جمعی از دانش‌آموزان علاقه‌مند به فعالیت تحقیقی، اجرایی در یکی از زمینه‌های اعتقادی، اجتماعی، فرهنگی، علمی، اقتصادی، سیاسی، دفاعی، زیستی، ورزشی و موارد مشابه با مسؤولیت دانش‌آموزان منتخب و همکاری و نظارت مدیر و معاون پرورشی و تربیت بدنی که در یک واحد سازماندهی می‌شوند، انجمن اطلاق می‌شود.
دانش‌آموزان عضو انجمن‌ها الزامی ندارند که حتما عضو شورای دانشآموزی مدرسه باشند.
اهداف انجمن ها
اهداف انجمن ها شامل «ایجاد زمینه مناسب برای جلب مشارکت دانش‌آموزان در امور گوناگون آموزشی و پرورشی»، «تحکیم و تقویت آگاهی‌های دینی و زمینه سازی رشد فضایل اخلاقی دانش‌آموزان در پرتو فعالیت‌های گروهی»، «تقویت مهارت‌های فردی، اجتماعی و روحیه جمع‌گرایی در دانش‌آموزان»، «جهت‌دهی خلاقیت‌های فردی دانش‌آموزان در فعالیت‌های گروهی آنان» و «ایجاد انگیزه و تقویت نگرش مثبت نسبت به فعالیت‌های گروهی» است.
انجمن ها شامل انجمن نماز، انجمن قرآن و عترت و معارف اسلامی، انجمن تعاونی آموزشگاهی، انجمن علمی و آموزشی، انجمن فرهنگی و هنری، انجمن تربیت بدنی، انجمن سیاسی و اجتماعی، انجمن بهداشت و سلامت، انجمن امور مناسبت‌ها، تبلیغات و نمایشگاه‌ها، انجمن مواجهه با حوادث و بلایای طبیعی، انجمن مهارت‌های زندگی و مشاوره، انجمن انتظار و مهدویت، انجمن صلح و دوستی و گردشگری، انجمن انتظامات و پشتیبانی، انجمن فضای مجازی، انجمن اردوها و فعالیت‌های بازدیدی، انجمن سبک زندگی ایرانی ـ اسلامی و انجمن حمایت از نوشت افزار و کالای ایرانی است.
* دانش‌آموزان پویا مسؤولیت‌پذیری و مشارکت‌جویی خود را به نمایش خواهید گذاشت
امسال بیست و دومین انتخابات شوراهای دانشآموزی برگزار شد و بر اساس قوانینی که اعلام شد، این انتخابات با پیام وزیر آموزش و پرورش، آغاز شد.
در پیام محسن حاجی‌میرزایی وزیر آموزش و پرورش به مناسبت برگزاری بیست و دومین دوره انتخابات شورای دانشآموزی آمده است: شوراهای دانشآموزی در مدارس، بزرگ‌ترین شبکه اجتماعی و فرهنگی در آموزش و پرورش و یکی از ارکان اصلی و اثرگذار مدرسه است و امروز در دهه پنجم انقلاب اسلامی شما دانش‌آموزان پویا، بالنده، خلاق و پرسشگر با حضور و مشارکت در انتخابات شوراهای دانشآموزی با شعار «شورای دانشآموزی، طلایه دار گام دوم انقلاب» مسؤولیت‌پذیری و مشارکت‌جویی خود را به نمایش خواهید گذاشت.
امروز ما خود را ملزم می‌دانیم صدای شما عزیزان را که مدیران آینده کشور هستید بشنویم و دانشآموز محوری، دانشآموز باوری و دانشآموز یاوری را در تمامی برنامه‌ها و سیاست‌های آموزش و پرورش لحاظ کنیم.
امروز ما خود را ملزم می‌دانیم صدای دانش‌آموزان را که مدیران آینده کشور هستند، بشنویم
دانش آموزان عزیز! با حضور در شوراهای دانشآموزی، رعایت و احترام به قانون مدنی و اجتماعی را لازمه بهروزی خود، خانواده و جامعه بدانید و مطمئن باشید اگر راهی برای توسعه و موفقیت باشد از مسیر تلاش، نظم، جدیت، قانون‌گرایی و التزام به قوانین زندگی می‌گذرد.
از شما می‌خواهم با تقویت ایمان و بصیرت دینی و باور به ارزش‌های اساسی انقلاب و نظام تعلیم و تربیت در این مسیر تلاش کنید و به وفاداری و حمایت آگاهانه از این ارزش‌ها پایبند باشید و با بهره‌گیری هدفمند، دقیق و کارآمد از این ظرفیت ایجاد شده خود را برای جامعه‌پذیری و قبول مسؤولیت‌های بزرگ آماده کنید.
از همکاران عزیز در مدارس به‌ویژه مدیران پرتلاش واحدهای آموزشی و اولیای محترم انتظار دارم شوراهای دانشآموزی را بیش از پیش باور کنند و ضمن حمایت از این ظرفیت کم‌نظیر، زمینه فعالیت‌های تربیتی اثربخش را در عرصه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی، آموزشی و تربیتی فراهم آورند و در جلب اعتماد و باور آینده‌سازان کشور ایران بزرگ اسلامی تلاش کنند؛ از درگاه ایزد متعال برای همه شما عزیزان سلامت، عزت، موفقیت و شادابی آرزو دارم.
* شرکت 11 میلیون دانشآموز در بیست و دومین دوره انتخابات شوراهای دانشآموزی
علیرضا کاظمی معاون پرورشی و فرهنگی وزیر آموزش و پرورش در آیین برگزاری انتخابات شورای دانشآموزی که هم‌زمان با سراسر کشور در آموزشگاه بدری برهانی منطقه ۸ تهران برگزار شد، اظهار کرد: شوراهای دانشآموزی یکی از افتخارات جمهوری اسلامی است که زمینه مسؤولیت‌پذیری دانش‌آموزان در جامعه را مهیا می‌کند و یکی از کارهای ارزشمند در نظام تعلیم و تربیت است.
وی افزود: شوراهای دانشآموزی کاری تشریفاتی نیست بلکه برکات متعددی برای جامعه دارد؛ از اقدامات پرورشی و تربیتی تا ارتقای مهارت‌های مختلف اجتماعی از دستاوردهای شوراها است.
کاظمی از تشکیل ۱۸ انجمن در دل شورای دانشآموزی خبرداد و خاطرنشان کرد: برای تحقق اهداف انقلاب که توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی در گام دوم انقلاب بیان شده است، شوراهای دانشآموزی زمینه حضور دانش آموزان در عرصه‌های مختلف؛ فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، اعتقادی، هنری و... فراهم می‌کند.
شوراهای دانشآموزی کاری تشریفاتی نیست
معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش‌وپرورش ادامه داد:کسانی که در این انتخابات رأی می‌آورند و به عضویت شورا درمی‌آیند بحث گفتمان انقلاب اسلامی و حفظ ارزش‌های انقلابی ازجمله توسعه فرهنگ ایثار و شهادت را سرلوحه کار خود قرار خواهند داد.
وی اظهار کرد: امسال شورای دانشآموزی با همکاری سایر تشکل‌ها از جمله تشکیلات پیشتازان، انجمن اسلامی، هلال‌احمر، بسیج دانشآموزی، به مناسبت چهلمین سال تأسیس بسیج دانشآموزی ۴۰ هزار یادواره با نام و یاد ۴۰ هزار شهید در ۴۰ هزار مدرسه برگزار خواهند کرد.
کاظمی از مشارکت بیش از ۱۱میلیون دانشآموز در انتخابات شوراهای دانشآموزی در مدارس سراسر کشور خبر داد و افزود: هم‌زمان در ۱۱۰هزار واحد آموزشی کشور انتخابات شوراهای دانشآموزی برگزار می‌شود.
* شورای دانشآموزی، طلایه‌دار گام دوم انقلاب
اما بیست و دومین دوره انتخابات شوراهای دانشآموزی چه ویژگی‌هایی دارد؛ رمضانی مدیرکل فرهنگی و هنری وزارت آموزش و پرورش با اشاره به اینکه شورای دانشآموزی مثل هر فعالیت اجتماعی دیگر نیاز به آموزش دارد، اظهار کرد: در سال 99-98 برای اولین بار انتخابات شورای دانشآموزی به‌صورت الکترونیکی و پایلوت در استان‌ها برگزار شد.
رمضانی اظهار کرد: امسال اولین دوره جشنواره لاله‌های روشن را با کمک چهار تشکل دانشآموزی اتحادیه انجمن‌های اسلامی، سازمان دانشآموزی، جمعیت جوانان هلال‌احمر و بسیج دانشآموزی برگزار خواهیم کرد.
وی با بیان اینکه شعار این دوره از انتخابات، «شورای دانشآموزی، طلایه‌دار گام دوم انقلاب» است، ادامه داد: یکی دیگر از فعالیت‌های شورای دانشآموزی که با کمک تشکل‌ها انجام می‌شود، بحث آشنایی دانش‌آموزان با گام دوم انقلاب است. همچنین ما قصد داریم با استفاده از ظرفیت‌های موجود در شورای دانشآموزی و تشکل‌های دانشآموزی و هم‌افزایی آنها، بحث کمبود نیرو در آموزش و پرورش را تا حدی جبران کنیم.
* برگزاری انتخابات شوراهای دانشآموزی در تمام مدارس
امروز انتخابات شوراهای دانشآموزی در تمام مدارس برگزار شد و حتی مدارس دانش‌آموزان با نیازهای ویژه هم در این انتخابات حضور فعال داشتند. به عنوان مثال دانش‌آموزان مدرسه نابینایان نرجس هم در انتخابات شوراهای دانشآموزی حضور فعالی داشتند.
آموزش و پرورش ظرفیت خوبی به نام شوراهای دانشآموزی دارد و دانش‌آموزان علاقه‌مندی نیز در این انتخابات کاندیدا شده و انتخاب شدند.
اکنون باید دید چقدر مسؤولان مدارس و دستگاه تعلیم و تربیت از این ظرفیت خوب برای افزایش کیفیت در آموزش و پرورش بهره‌مند می‌شوند.
انتهای پیام/
