گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس؛ بهره‌گیری از «تجربه» افراد در احادیث و روایات ما مسلمانان بسیار مورد تأکید قرار گرفته به طوریکه بزرگان دین ما تجربه را علم جدیدی دانسته و روایت کرده‌اند: «عاقل کسی است که تجربه‌ها او را موعظه و نصیحت کند.»
حال آنکه صاحب تجربه، کوچک باشد یا بزرگ؛ پیر باشد یا جوان؛ تجربه‌ای که از فرد موفق یا حتی شکست‌خورده‌ای شنیده می‌شود قطعا برای انسان مفید است چرا که آن فرد یک بار یا شاید حتی چندین بار مسیری را که ما تازه می‌خواهیم در آن قدم بگذاریم را طی کرده و پیچ و خم‌های این مسیر را می‌داند، حتی اگر در این مسیر شکست خورده باشد هم به شرایط آگاه است پس حرف‌هایش می‌تواند برای تازه‌واردها راهگشا باشد.
تصور کنیم می‌خواهیم در یک مسابقه دومیدانی شرکت کنیم که تا به حال مسیرش را ندیده‌ایم، فردی پیش از ما از این مسیر گذشته و با فاصله بسیار نسبت به رقبا پیروز شده است؛ مطمئنا حرف‌هایی که این فرد می‌تواند نکات بسیار راهگشایی درباره چگونه گام نهادن در مسابقه، نحوه گذر از مسیر و چگونگی غلبه بر رقبا را در اختیار ما قرار دهد.
کنکور سراسری که به ماراتن آموزش عالی شهره شده است نیز برای بسیاری از داوطلبان حکم همان مسیر مسابقه دومیدانی را دارد؛ دانش‌آموزانی که تا چند روز پیش تنها در امتحانات مدرسه‌شان شرکت کرده‌اند حالا می‌خواهند در امتحانی حضور یابند که نتیجه آن نیز براساس رقابت تعیین می‌شود و کوچکترین غفلتی می‌تواند داوطلبان را چندین رتبه عقب بیندازد، قطعا اطلاع از پیچ و خم‌ها و شرایط مسیر پیش از حضور در این رقابت «ماراتن‌گونه» می‌تواند برای افراد راهگشا باشد، شنیدن صحبت‌های فردی که قبلا از این مسیر عبور کرده و اتفاقا جزء موفق‌ترین‌ها هم بوده و به خوبی توانسته رقبا را پشت سر بگذارد یکی از راه‌های کسب آگاهی درباره این مسابقه است.
اما شاید داوطلبان کنکور به این افراد موفق دسترسی نداشته باشند، از این رو برآن شدیم تا یکی از این برگزیده‌های سال گذشته کنکور را به خبرگزاری فارس دعوت کنیم و درباره تجربیاتش از او بپرسیم؛ تجربیاتی که حتما به کار کنکوری‌ها می‌آید، به خصوص در این روزهای پایانی که داوطلبان کنکور سعی در حفظ آرامش و آشنایی بیشتر با فضای کنکور را دارند.
علی مرتضی‌قلی که حالا ۱۹ ساله و دانشجوی رشته حقوق دانشگاه تهران است، سال گذشته در کنکور سراسری ۹۷ رتبه سوم کنکور در گروه آزمایشی علوم انسانی را کسب کرد.
* آنچه در گفت‌وگوی ما با مرتضی قلی می‌خوانید:
* داوطلبان کنکور، قبل از دبیرستان تست‌زنی را آموزش ببینند و در دوران دبیرستان منابع را بخوانند
* داوطلبان آزمون سراسری چه زمانی برای کنکور برنامه‌ریزی کنند؟
* کنکوری‌های سال ۹۸ از حالا شروع کنند
* داوطلبان کنکور در هفته پایانی چه کنند؟
* خاطره رتبه برتر کنکور از آزمون سراسری
* در هیچ کلاس آموزشی شرکت نکردم
* آرامش و استرس دو روی شکست و پیروزی
* خدمت به مردم؛ دلیل ماندنم در کشور است
* ضرورت انتخاب رشته داوطلبان براساس علاقه
فارس: می‌دانید که پنج شنبه و جمعه این هفته در روزهای ۱۳ و ۱۴ تیرماه، کنکور سراسری برگزار می‌شود و کنکوری‌ها کمتر از یک هفته با این رقابت فاصله دارند، شما سال گذشته شرایط این روزها برای کنکوری‌ها و خانواده‌شان را تجربه کردید و در جریان احساس این روزهای داوطلبان کنکور هستید بنابراین قطعا جزء بهترین افرادی هستید که می‌توانید توصیه‌هایی را برای داوطلبان کنکور داشته باشید و نکاتی را به آن‌ها بگویید تا بدانند که در این روزهای پایانی باقیمانده تا کنکور چه باید بکنند.
مرتضی قلی: به نظر من مهمترین مسئله در کنکور این است که کنکور امتحانی است که در آن باید یک دفعه منابع زیادی در حدود 2 هزار صفحه را امتحان دهیم و مهم‌تر اینکه این آزمون به صورت تستی انجام می‌شود و این ۲ مساله می‌تواند جزء تفاوت‌های کنکور با آزمون‌های دیگر قرار بگیرد، بنابراین داوطلبان باید از دوران دبیرستان منابع را بخوانند و به نظرم حتی قبل از دبیرستان، داوطلبان باید خود را از نظر تستی تقویت کرده و تست زدن را یاد بگیرند زیرا برخی افراد از نظر تشریحی قوی هستند ولی در تست زدن مشکل دارند.
فارس: یعنی شما از دوران پیش از دبیرستان، تست‌زنی را شروع کردید؟
مرتضی قلی: بنده از چهارم دبستان تست‌زنی را شروع کردم.
فارس: پس شما از زمان دبستان به کسب رتبه برتر در کنکور فکر می‌کردید.
مرتضی قلی: به این موضوع فکر می‌کردم ولی در آن زمان تست‌زنی را آموزش دیدم تا در آزمون سمپاد (استعدادهای درخشان) قبول شوم زیرا اولویت من در آن زمان این موضوع بود که قبول شدم و همان زمان بسیاری از هم‌سن‌های من نمی‌دانستند تست چیست و حتی تا دوران دبیرستان درباره امتحان تستی شناسایی نداشتند.
فارس: خانواده شما از چه زمانی به هوش شما برای حضور در مدارس سمپاد وکسب رتبه برتر کنکور پی بردند.
مرتضی قلی: من قبل از اول دبستان حروف الفبا و خواندن و نوشتن را یاد گرفتم و در آن زمان خانواده من به مدارس استعدادهای درخشان فکر می‌‌کردند.
فارس: برای کنکور هم از همان زمان برنامه‌ریزی کردند؟
مرتضی قلی: بله به هر حال برای حضور در مدارس سمپاد و پس از آن کنکور برنامه‌ریزی کرده بودیم.
خواهرم هم رتبه خوبی در کنکور کسب کرده بود و در رشته حقوق تحصیل کرده است و پدر و مادرم هم تحصیلکرده هستند.
* پیشنهاداتی درباره آغاز برنامه‌‌ریزی‌ها برای کنکور
فارس: از پیشنهاداتی که برای کنکوری‌ها دارید بگویید.
مرتضی قلی: پیشنهادم به پدر ومادرها این است که به فرزندانشان تست‌زنی را در دوره دبستان و راهنمایی بیاموزند، اینکه دبستان شروع کنند زود نیست، باید تست زنی را یاد بگیرند زیرا تست زنی مهارت‌های خاص خود را دارد و با پاسخ دادن به صورت تشریحی متفاوت است.
زمانی هم که دانش‌آموزان وارد دبیرستان می‌شوند دوره مهمی برای مطالعه را دارند یعنی پیشنهاد من این است که قبل از دبیرستان فقط مهارت‌های تست‌زنی را یاد بگیرند و در دبیرستان شروع به خواندن دروس کنند.
البته دروس پایه‌ای مانند عربی و ریاضی باید از زمان راهنمایی، تقویت شود، به طور مثال درس زبان بسیار مهم است و اینکه قبل از دبیرستان درس زبان تقویت شوند بسیار مهم است و باید قبل از پیش دانشگاهی این درس تقویت شود.
در تست زنی اصلا نباید تردید کنند و در دبیرستان که دروس اهمیت بیشتری پیدا می‌کند باید دروس را بسیار مستدل خوانده و به خوبی حفظ کنند، که در این زمینه توجه و تمرکز بیشتری نیاز است.
من به داوطلبان کنکور می‌گویم در دو سه ماه مانده به کنکور برای خواندن ریاضی و عربی و دروس استدلالیِ این چنینی دیر است و این مباحث را باید در دوران دبیرستان بخوانند، حتی قبل از آن باید از پایه قوی باشند.
* کنکوری‌های سال ۹۹ از حالا شروع کنند
فارس: برخی داوطلبان هم درباره برنامه‌ریزی در سال یازدهم سوال می‌کنند.
مرتضی قلی: به نظرم در سال یازدهم نباید کار اساسی انجام دهند، فقط باید درس‌ها را تمرین کنند. به نظرم دروس حفظی را در سال پیش دانشگاهی بخوانند و در سال یازدهم فقط پایه دروس استدلالی را تقویت کنند.
فارس: برخی می‌پرسند که آیا داوطلبان باید پس از آخرین امتحانات سال یازدهم، خواندن برای کنکور را آغاز کنند؟
مرتضی قلی: من آغاز مطالعه برای کنکور بلافاصله پس از امتحانات سال یازدهم را پیشنهاد نمی‌دهم و می‌گویم چند روزی در تابستان می‌توانند استراحت کنند، اما نمی‌توان تابستان را هم به طور کامل نادیده گرفت؛ یعنی کنکوری‌های سال 99 باید از حالا شروع کنند زیرا رقبا شروع می‌کنند و اگر داوطلبی دیرتر شروع کند عقب می‌افتد و داوطلبی که از تابستان شروع می‌کند، در کنکور پیش می‌افتد.
* داوطلبان کنکور در هفته پایانی چه کنند؟
فارس: کنکوری‌های سال ۹۸ که فقط چند روز با آزمون فاصله دارند، چه کنند؟
مرتضی‌قلی: کنکوری‌های سال 97 نیز در چند روز باقیمانده دیگر وقت یادگیری مطالب جدید بخصوص در مورد دروسی مانند ریاضی و عربی را ندارند، بلکه می‌توانند نکات حفظی را بخوانند.
به نظر من اگر نکته‌ای وجود دارد که داوطلبی تاکنون آن را یاد نگرفته آن مسئله را کنار بگذارد چرا که اگر 8 تست از 20 تست ریاضی را درست علامت بزند و 12 تست را اصلا علامت نزند باز هم 40 درصد از امتیاز را کسب می‌کند، به همین دلیل اگر فردی مباحثی را یاد نگرفته است در این چند روز باقیمانده به طور کامل آن را کنار بگذارد و کتاب‌های تست را مطالعه و تمرین کند.
به داوطلبان توصیه می‌کنم حتی اگر کتاب تست ندارند، از اینترنت تست پیدا کرده و تمرین کنند.
فارس: برخی عقیده دارند که هفته پایانی کنکور فرصت درس خواندن نیست، شما در این زمینه چه نظری دارید؟
مرتضی‌قلی: من می‌گویم فقط شب کنکور نباید درس خواند حتی داوطلبان روز قبل از کنکور تا ظهر درس بخوانند، زیرا برخی رقبا ممکن است در همین یک هفته جلو بیفتند، این هفته پایانی دوران ثابت کردن مطالب و ثبوت آموخته‌هاست.
به نظر من برای هر کتاب در این چند روز فقط نیم ساعت وقت بگذارند و یاد بگیرند که چطور دوره کنند، به این صورت که فقط مطالب اشکال‌دارشان را مرور کنند و تمام کتاب‌ها را به این صورت مرور کنند.
به نظرم داوطلبان در این روزهای پایانی فقط تست بزنند زیرا تست کمک می‌کند آموخته‌ها تثبیت شود و سؤالات در ذهن‌شان بماند اما از شب کنکور نباید درس بخوانند، البته روز کنکور هم ممکن است خیلی‌ها پیش بیفتند.
* آرامش؛ کلیدواژه موفقیت در کنکور
فارس: چطور؟
مرتضی‌قلی: داوطلبانی بوده‌اند که استرس داشتند و با وجود اطلاعات بسیار موفق نشدند زیرا آرامش نقش بسیار مهمی در موفقیت دارد.
البته کسی که درس نخوانده باید استرس داشته باشد زیرا هر کسی نتیجه تلاشش را می‌بیند اما این مسئله یک بحث روانی است و کسانی که خوب خوانده‌اند نباید استرس داشته باشند بلکه باید بگویند که ما تلاش خود را کرد‌ه‌ایم و بقیه مسائل را به خدا بسپارند.
باید از نظر روحی خودشان را آماده کنند تا بتوانند معلومات‌شان را روی برگه بیاورند، کسانی که آزمون آزمایشی شرکت کرده‌اند بسیار موفق‌ترند زیرا آزمون آزمایشی بسیار مهم است، هزینه آنچنانی هم ندارد.
افرادی که در آزمون‌های آزمایشی شرکت نکرده‌اند حتما استرس دارد زیرا با فضا بیگانه‌اند اما کسانی که آزمون آزمایشی داده‌اند باید دقیقا به همان صورت که در آزمون‌های آزمایشی شرکت کرده‌اند سؤالات را پاسخ دهند به طور مثال اگر سوالات دروس را به ترتیب دفترچه پاسخ می‌دادند همان روند را طی کنند و در جلسه کنکور روش جدیدی را برای پاسخ به سوالات انجام ندهند.
نکته دیگر اینکه برای یک درس بیش از زمان خودش وقت نگذارند، بلکه ابتدا سؤالاتی که پاسخش را می‌دانند در همان زمان معین پاسخ دهند و از پاسخ دادن به سوالاتی که پاسخش را نمی‌دانند صرفنظر کنند، سپس اگر در پایان پاسخگویی به سؤالات تمام دروس زمان اضافه‌ای داشتند آن را به سؤالاتی که پاسخ نداده‌اند، اختصاص دهند.
* یک تجربه از یک برگزیده
فارس: این مساله را در کنکور خودتان هم رعایت کردید؟
مرتضی‌قلی: بله من در کنکور، در زمان معین برای پاسخگویی به سوالات ریاضی نتوانستم به تمام سوالات پاسخ دهم ولی با این وجود پس از گذشت زمان معین به سراغ درس بعدی رفتم، سوالات باقیمانده ریاضی را نیمه کاره رها کردم و زمان بیشتری برای این درس اختصاص ندادم اما پس از اتمام سوالات تمام دروس ۱۵ دقیقه زمان اضافه آوردم که در این مدت به سراغ سوالات باقیمانده ریاضی آمدم و آن‌ها را پاسخ دادم.
به داوطلبان توصیه می‌کنم اصلا از جلسه خارج نشوند مگر اینکه واقعا مشکل غیرقابل تحملی برایشان پیش آمده باشد.
| داوطلبان این را بدانند که کسب رتبه برتر در کنکور برای فردی که درس خوانده باشد، واقعا ممکن است |
فارس: شما منتظر رتبه برگزیده کنکور بودید و تصور می‌کردید که یکی از رتبه‌های برتر باشید؟
مرتضی‌قلی: قبل از حضور در جلسه انتظار داشتم که رتبه زیر صد را کسب کنم اما بعد از اتمام کنکور و مقایسه پاسخ‌ها با دوستانم متوجه شدم که رتبه خوبی را کسب می‌کنم.
* در هیچ کلاس آموزشی شرکت نکردم
فارس: در کلاس‌های آموزشی کنکور نیز شرکت کرده بودید؟
مرتضی‌قلی: خیر در کلاسی شرکت نکردم اما برخی مدرسان خوب کنکور به مدرسه ما می‌آمدند.
فارس: کلاس‌های آموزشی را به داوطلبان کنکور پیشنهاد می‌کنید؟
مرتضی‌قلی: پیشنهادم این است که اگر کسی در دروس استدلالی مشکل بسیاری دارد در برخی کلاس‌ها حضور یابد اما بدون شرکت در کلاس‌ها هم می‌توانند موفق شوند.
البته حضور در آزمون‌های آزمایشی برای آشنایی با فضای کنکور را پیشنهاد می‌کنم، زیرا مواجهه برای نخستین بار با آزمون تستی در روز کنکور بسیار استرس‌زا است.
فارس: برخی داوطلبان در مناطق محروم هستند، آیا آن‌ها هم می‌توانند به کسب رتبه خوب در کنکور امیدوار باشند؟
مرتضی‌قلی: اتفاقا تجربه نشان داده که برخی افراد ساکن در مناطق محروم رتبه‌های بسیار خوبی را کسب کرده‌اند یعنی قبولی در کنکور اصلا به وضعیت مالی و امکانات ربط ندارد.
من آشنایان متمولی داشتم که می‌خواستند پول‌های زیادی صرف کلاس‌های خصوصی کنند اما به آن‌ها گفتم کنکور بیشتر یک تلاش فردی است و هر فرد باید خودش بخواند و به امکانات مربوط نمی‌شود، به عبارتی می‌توانم بگویم دانشجویان دانشگاه‌های برتر لزوما افرادی از خانواده‌های پولداری نیستند و کسانی که در مناطق محروم ساکن هستند نباید فکر کنند که از افراد ساکن در شهرهای بزرگ عقب می‌مانند بلکه باید تلاش کنند و بدانند با تلاش قطعا موفق می‌شوند.
* کنکور سراسری؛ آری یا خیر
فارس: به عنوان یک فردی که رتبه برتر در کنکور را کسب کردید، به طور کلی با پذیرش دانشجو در دانشگاه‌ها از طریق کنکور موافق هستید؟
مرتضی‌قلی: در صورتی می‌توان موافق و مخالف بودن را اعلام کرد که راه جایگزین مشخص شود، برخی می‌گویند کنکور برگزار نشود و به جای آن دانشگاه‌ها خودشان شرایطی را قرار داده و براساس آن دانشجویان را پذیرش کنند اما در اینصورت کار پذیرش دانشجویان سخت می‌شود زیرا باید داوطلبان به هر دانشگاهی رفته و مصاحبه انجام دهند و امکان دخالت سلیقه شخصی در پذیرش‌ها وجود دارد اما برگزاری کنکور این مزیت را دارد که سوالاتش اصلا لو نمی‌رود، یک سال تلاش نیاز دارد و امکان اعمال سلیقه در آن وجود ندارد و کسانی که در کنکور رتبه می‌آورند افرادی هستند که یک سال تلاش کرده‌اند و به خوبی درس خوانده‌اند اما در مجموع اگر راه بهتری از کنکور پیشنهاد شود من موافق حذف کنکور هستم اما تا زمانی که راه بهتری وجود ندارد کنکور بهترین روش پذیرش دانشجو است.
* ضرورت انتخاب رشته داوطلبان براساس علاقه
فارس: داوطلبانی که قبول نمی‌شوند چه باید بکنند؟
مرتضی‌قلی: یک جو منفی در جامعه هست که حتما باید در رشته‌های خاصی تحصیل کنیم در حالیکه این مساله اشتباه است، مثلا در گروه انسانی بیشتر افراد می خواهند حقوق یا روان‌شناسی قبول شوند در حالیکه علاقه افراد مهم است و باید هر فردی براساس علاقه‌اش انتخاب رشته کند تا در آینده مجبور به تغییر رشته نشود.
نظر من این است که رشته به دانشگاه ارجح است، یعنی به نظر من هر دانشگاهی قبول می‌شوند اما در رشته مورد علاقه‌شان تحصیل کنند.
داوطلبان کنکور باید این مساله را هم بدانند که کار فقط با مدرک نیست بلکه با پیشرفت تکنولوژی، مهارت و تخصص مهم‌تر از مدرک است بنابراین افراد باید به دنبال علاقه خودشان باشند.
فارس: پس از ورود به دانشگاه، هنوز همان تصوراتی که سال گذشته در مورد دانشگاه داشتید، دارید؟
مرتضی‌قلی: بله، در دانشگاه هم باز باید تلاش کنیم و نباید انتظاری از دانشگاه داشته باشیم بلکه باید هر فرد خودش برای رسیدن به هدف تلاش کند.
* پایبندی به اصول خانوادگی در دانشگاه
فارس: برخی خانواده‌ها در مورد ورود فرزندشان به دانشگاه نگرانی‌هایی دارند و تصور می‌کنند با ورود فرزندشان به دانشگاه ممکن است از نظر فرهنگی تغییراتی در وی رخ دهد، نظر شما در این باره چیست؟
مرتضی‌قلی: این مسائل به تربیت خانواده بستگی دارد، اگر کسی با ورود به دانشگاه تغییر اساسی داشته باشد تربیت اشتباه داشته یعنی این فرد فقط به دلیل اینکه تا قبل از ورود به دانشگاه فقط در محیط خانواده بوده است به مسائل خانواده پایبند بوده و در محیط دیگر به تفکراتش پایبند نیست.
اما اینگونه نیست که خانواده‌ها فکر کنند محیط دانشگاه بسیار بد است؛ اینگونه نیست و برای فردی که به سنت‌ها و عقاید خانوادگی و اصیلش پایبند باشد اصلا جای نگرانی وجود ندارد.
فارس: نظر شما درباره کاربردی شدن پایان‌نامه‌های دانشجویی چیست؟
مرتضی‌قلی: به نظر من دانشجویان خودشان باید تلاش کنند که پایان‌نامه مستدل، کارآمد وعلمی ارائه دهند تا کیفیت پایان‌نامه افزایش رود، برخی دانشجویان فقط می‌خواهند یک پایان‌نامه تحویل بدهند و نمره بگیرند و بروند؛ اما اگر پایان‌نامه با کیفیتی ارائه شود وظیفه مسؤولان است که برای کاربردی شدنش تلاش کنند.
البته همه مسائل هم نمی‌توانیم از دولت انتظار داشته باشیم، بحث استفاده از پایان‌نامه‌ها می‌تواند از طریق بخش خصوصی هم انجام شود.
* در کشور می‌مانم تا به هموطنانم خدمت کنم
فارس: برخی از دانشجویان موفق دانشگاه‌های بزرگ ما پیشنهاداتی از کشورهای دیگر دارند، شما برای آینده خود چه برنامه‌ای دارید؟
مرتضی‌قلی: رفتن از کشور دو حالت دارد؛ یا مهاجرت است یا اینکه برای تحصیل به خارج می‌روند، اگر برای تحصیل باشد قطعا به کشور برمی‌گردند و علم خارج را در کشور خودمان پیاده می‌کنند که این مساله برای مردم و کشور بسیار خوب است اما در مورد مهاجرت من خودم علاقه‌ای به این مساله ندارم.
فارس: برخی از این افراد بخاطر شرایط اقتصادی کشور مهاجرت می‌کنند
مرتضی‌قلی: مشکلات اقتصادی دائمی نیست و حتما به زودی حل می‌شود، نظر من این است شرایط کشور ما برای درآمدزایی خوب است و مشکلات اقتصادی هم برطرف می‌شود، من در کشور می‌مانم زیرا دوست دارم به کشور خودم خدمت کنم، کار کردن در یک کشور خارجی صرفا به دلیل پول درآوردن است و فرد هدفی برای کار کردن ندارد و من این مدل زندگی را دوست ندارم.
انتهای پیام/
