خبرگزاری فارس لرستان، دژ شاپورخواست در دوران ساسانیان ساخته شد اما در دوران قاجار نام آن به قلعه فلک الافلاک تغییر یافت.
این بنای با شکوه که بر فراز تپه‌ای ساخته شده، در گذشته دوازده‌برج درون آن قرار داشت که تنها هشت مورد از آن‌ها توانستند از گذر زمان جان سالم به در ببرند.
امروزه قلعه تبدیل به نماد شهر خرم‌آباد و استان لرستان شده است.
چشمه گلستان از دامنه شمالی تپه‌ای که قلعه فلک الافلاک بر روی آن ساخته شده است جاری می‌شود، اما آب آشامیدنی از چاهی به عمق ۴۰ متر که درون قلعه حفر شده است تأمین می‌شود.
قلعه وسعتی به‌اندازه ۵۳۰۰ مترمربع دارد و ۲۲۸ از محیط‌های اطرافش متعلق به محوطه آن هستند. بلندترین دیوار آن ۲۲.۵ متر بالاتر از سطح زمین قرار گرفته است.
داخل قلعه از چهار سالن بزرگ، دو حیاط‌خلوت، چندین تالار کوچک، اتاق‌ها و دروازه‌هایی به سمت شمال ساخته شده است.
قلعه در زمان قاجار و دوران سلطنت فتحعلی شاه بازسازی شد.
در دوران باستان و زمان فرمان روایی سلسله ساسانیان قلعه فلک الافلاک یا دژ شاپورخواست از اهمیت زیادی برخوردار بود و اسرای رومی را در آن زندانی می‌کردند.
در قرن چهارم هجری قمری به‌عنوان مقر حکومت آل حسنویه (حاکم لرستان) و گنجور در زمان آل‌بویه در آمد. پس از آن برای مدتی تبدیل به خزانه‌داری خاندان بدر و مقر حکومت حاکمان لرستان شد.
در دوران پهلوی از آن به‌عنوان پادگان نظامی و زندان سیاسی استفاده شد.
سرانجام در سال ۱۳۴۹ قلعه خرم‌آباد در آثار ملی ایران به ثبت رسید و چند سال بعد تبدیل به موزه‌ای شد که امروزه در آن آثار بسیار ارزشمندی نگهداری می‌شود.
در سال‌های اخیر با مرمت نمای بیرونی و داخل قلعه موزه‌های باستان‌شناسی، مردم‌شناسی، آزمایشگاه مرمت اشیاء، مرکز فروش تولیدات فرهنگی و چایخانه سنتی در این مجموعه فرهنگی تاریخی راه‌اندازی شده است.
هنگامی که اسکندر مقدونی به ایران حمله کرد، حاکمان زمانه تصمیم گرفتند تا اشیا با ارزشی از جنس طلا و نقره را در آن پنهان کنند و این‌گونه آن‌ها را از دست اسکندر محفوظ بدارند.
بعد از گذشت دو هزار سال اشیا عتیقه به‌صورت تصادفی توسط دزدان! پیدا شدند، تعدادی از این اشیا مرمت شدند و امروزه در موزه قلعه از آن‌ها نگهداری می‌شود.
در قلعه دو حیاط قرار دارد که اولین آن‌ها توسط چهار برج احاطه‌شده است.
حیاط دوم نیز ساختاری شبیه به حیاط اول دارد. در چهارسوی آن تالارهایی بزرگ ساخته شده که به یکدیگر راه دارند. اینجا همان نقطه‌ای است که امروزه تبدیل به موزه شده است.
حمام در شمال اولین حیاط قرار دارد و چاه نیز در نزدیکی آن حفر شده است تا بتوانند آب مورد نیاز برای مصرف در حمام را به راحتی تأمین کنند.
تا اواخر حکومت قاجاریان از حمام استفاده می‌شد و آثار به جا مانده از این دوران هنوز قابل مشاهده است. چاه نیز در کنار حمام بود و در پشت یک طاق بلند حفر شده بود.
چاه با استفاده از برش‌های صخره به سرچشمه آب گلستان راه یافته است و تا ۴۰ متری عمق زمین پیش رفته است. در زمان‌های قدیم آب مورد نیاز ساکنان قلعه فلک الافلاک از این چاه تأمین می‌شد و امروز نیز قابلیت بهره‌برداری از آن وجود دارد.
نگارنده سجاد درویشی
انتهای پیام/م
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
