به گزارش خبرگزاری فارس از گرگان، به همین دلیل ایرانیان در طول قرون و اعصار خود را با کم آبی سازگار کرده‌اند و در جای جای کشور آثار این سازگاری دیده می‌شود و اگر نبود فرهنگ وارداتی حدود 100 سال اخیر که بر مردم این کشور کم آب فرهنگی را تحمیل کرد که در مصرف آب از کشورهای پرآب نیز پیشی گرفتند و در حال تحمل عوارض آن نیز هستند، بسیاری از مشکلات فعلی در زمینه‌های مرتبط با آب بوجود نمی‌آمد.
حفظ ارزش‌ها، فرهنگ و تمدن غنی و گرانبهای گذشتگان کشور و معرفی تلاش آنان در استفاده هر‌چه مفیدتر از آب، این نعمت حیات‌بخش الهی، از مهمترین الزامات مدیریت منابع آب در ایران محسوب می‌شود.
با معرفی و انتقال میراث ارزشمند گذشتگان در زمینه جنبه‌های گوناگون آب به نسل حاضر و آینده، علاوه براطلاع از علوم، فنون و تجربیات گذشته و ارتقای فرهنگ عمومی، می‌توان به توصیه‌هایی در اجرای بهتر طرح‌های عمرانی آب نیز دست یافت و در حل مشکلات تأمین و بهره‌برداری از آب گام‌های مؤثری را برداشت.
موضوع تاسیس گنجینه ملی آب ایران در سال ۱۳۷۶ به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید تا آثار، ابنیه، تأسیسات، ابزار، وسایل، مدارک، فرهنگ و مستندات آب را از دوران قدیم تاکنون شناسائی، بررسی،گردآوری، مرمت، بازسازی و نگهداری کند و ضمن ارائه به همگان وایجاد انگیزه تحقیق، به تهیه اطلاعاتی به منظور مطالعه، شناخت، تجزیه و تحلیل، آموزش و بهره‌گیری از این آثار بپردازد.
با گذشت بیش از 20 سال از تاسیس گنجینه ملی آب ایران و تاسیس گنجینه (موزه)های آب در تعدادی از استانها، جا دارد در استان گلستان نیز که دارای فرهنگ غنی آب است و تاسیساتی از جمله سد قدیمی گرکز مربوط به دوره ساسانیان، خندق و دیوار بزرگ دفاعی گرگان، شبکه‌های آب شهر قدیمی جرجان، قنوات، آب انبارهای متعدد در جنوب استان و نیز در ترکمن صحرا و صدها و بلکه هزاران اثر قدیمی از آب در آن وجود دارد گنجینه (موزه)ای در خور استان تاسیس شود.
این گنجینه می‌تواند آثار قدیمی آب در استان مانند قنوات، بندها ،آب انبارها، آسیاب‌های آبی و سایر تأسیسات آبی که دارای ارزش تاریخی‌قابل ملاحظه هستند را شناسایی، فهرست‌برداری و معرفی کند و به منظور بازسازی آنها نسبت به انجام پژوهش‌های کاربردی در متون تاریخی و مسائل فنی اقدام کند.
طراحی، احیاء و بازسازی ابنیه قدیمی و تاریخی ارزشمند آب برای بهره‌برداری آبی و انرژی حاصل‌از آب آنها می‌تواند از دیگر فعالیت‌های این گنجینه (موزه) باشد.
شناسایی، جمع‌آوری و عرضه اسناد و مدارک مربوط به فرهنگ و سنن جوامع مختلف استان در ارتباط با تأمین و نحوه استفاده از آب از دیگر موارد قابل پیگیری در این بخش است.
حفظ و حراست مستندات، ابزار و اشیای ارزشمند تاریخی مرتبط با آب و مرمت و نمایش آنها از اهداف دیگر این گنجینه خواهد بود.
برقراری ارتباط، هماهنگی و تبادل اطلاعات علمی وفرهنگی مربوط به آب با مؤسسات و نهادهای ذیربط، شناسایی محققان و کارشناسان علاقمند در زمینه‌های مختلف منابع تاریخی آب و
فراهم کردن تسهیلات لازم به منظور مطالعه و پژوهش در متون‌قدیمی و بهره‌گیری از نظریات و تجارت آنان در بازسازی آثار تاریخی آب استان، تشویق و حمایت از پژوهش‌های مرتبط با کشف، شناسایی و ثبت آثار تاریخی و باستانی آب و فن آبیاری، کنترل سیلاب و غیره از اهداف ارزشمندی است که در مدیریت بهینه آب به یاری نسل حاضر خواهد شتافت.
ایجاد مراکز اسناد، بانک اطلاعات و کتابخانه مربوط به منابع تاریخی آب، برگزاری گردهمایی‌های مرتبط با «گنجینه» در سطوح استانی و ملی و تهیه، تدوین و انتشار مقالات علمی و فنی معتبر ارائه شده در اینگونه‌گردهمایی‌ها، برگزاری نمایشگاه‌های ادواری برای معرفی و نمایش تأسیسات آبی قدیمی و جدید در مناطق مختلف، اقشار مختلف مردم را با مقوله بهره‌برداری بهینه آب آشناتر خواهد کرد.
ارائه نحوه استفاده از منابع آب سطحی و زیرزمینی در گذشته، به منظور ایجاد انگیزه عمومی در صرفه‌جویی آب و پیوند آن با حال، با معرفی و نمایش پیشرفت فناوری صنعت آب در عصر حاضر این زنجیره را کامل خواهد کرد.
همچنین ایجاد ارتباط و مبادله اطلاعات علمی و فنی مربوط به گنجینه آب با کشور همسایه و کشورهای منطقه آسیای میانه به لحاظ وجود سوابق فرهنگی و تاریخی و پراکندگی آثار و تأسیسات آبی در این کشورها و برگزاری گردهمایی‌های بین‌المللی در یکی از کشورها که دارای آثار غنی آب هستند و شرکت در این گردهمایی‌ها به منظور تبادل اطلاعات و تجربیات، فرهنگ آب استان را ابعاد بین‌المللی خواهد بخشید.
لازم به ذکر است که گنجینه آب استان می‌تواند با جذب سرمایه‌گذار، خود تبدیل به یک مجموعه درآمدزا شده و به صورت خودگردان به فعالیت‌های خود ادامه دهد و منابع مالی آن می‌تواند به شرح ذیل باشد: درآمد حاصل از ورودیه گنجینه (موزه)ها، کمک‌های مالی و تجهیزاتی بخش دولتی و خصوصی و خیرین بخش آب، در آمد حاصل از فروش تولیدات علمی، فرهنگی و پژوهشی، درآمد ناشی از ارائه خدمات مشاوره‌ای، فنی و آموزشی و سایر درآمدها.
بسیار به جاست اگر نهادهای استانی مانند: استانداری، شرکت آب منطقه‌ای، شرکت آب و فاضلاب شهری، شرکت آب و فاضلاب روستایی، اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، اداره کل اوقاف، سازمان جهاد کشاورزی، اداره کل حفاظت محیط زیست، سازمان برنامه و بودجه، سازمان صنعت، معدن و تجارت، اداره کل آموزش و پرورش، دانشگاه‌های استان، شهرداری‌های شهرهای استان به ویژه شهرداری‌های گرگان و گنبدکاووس و نیز سایر دستگاه‌های مرتبط با فرهنگ از جمله: صدا و سیما، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، موسسات فرهنگی خصوصی مانند موسسه میرداماد و رسانه‌های مکتوب و مجازی استان در این زمینه همت لازم را مبدول کنند.
=====================================
سید محسن حسینی(برساووش) ، کارشناس مسائل آب
=====================================
انتهای پیام/2307/
