به گزارش خبرگزاری فارس از بیرجند، احیا و ترویج صنایع دستی در خراسانجنوبی با توجه به شرایط اقلیمی و خشکسالی 22 ساله در این منطقه برگ برنده توسعه اقتصاد و اشتغالزایی استان محسوب میشود.
از جمله صنایع دستی مهم در خراسانجنوبی پارچهبافی سنتی بوده که با توجه به ظرفیتهای زیادی که در استان وجود دارد میتواند عاملی مهم برای اشتغالزایی باشد.
خانم «حوا دهقان» از کارآفرینان موفق در حوزه صنایع دستی بوده که توانسته با ایجاد کارگاههای مختلف تحت عنوان مؤسسه «توانمندسازی مهر» و فعالیت به عنوان مدیرعامل این مؤسسه نقش بسزایی در اشتغال روستاهای حاشیه شهر بیرجند داشته باشد.
متن زیر حاصل گفتوگوی ما با این بانوی کارآفرین و شرح تجربیات و موانع پیش روی فعالیت وی در مسیر پیش رو میباشد:
فارس: لطفا کارگاههای خود را معرفی و بفرمایید از چه زمانی آغاز به کار نمودهاید؟
دهقان: کارگاه مؤسسه توانمندسازی مهر از مورخه 10 دیماه سال گذشته همزمان با روز بازنشستگیام کلید خورد و در ابتدای امر طرح مربوطه را نوشته و از 15 فروردینماه امسال کار اجرایی آن آغاز گردید.
گام نخست برای راهاندازی این مؤسسه استعدادیابی در مناطق مورد نظر و هدف رشد صنایعدستی، اشتغال پایدار و رشد فرهنگی و اجتماعی منطقه حاشیه شهر که از فقر فرهنگی بسیار رنج میبردند بوده است.
با سرمایه20 میلیون تومانی شروع کردم
سرمایه اولیه برای طرح نخستین این مؤسسه 20 میلیون تومان بود که به تدریج با رشد کار افزایش یافته و به 200 میلیون تومان برای گسترش کارگاهها رسیده است.
فارس: در حال حاضر چند نفر در کارگاههای ایجاد شده به طور مستقیم و غیرمستقیم مشغول به فعالیت هستند؟
دهقان: در روز نخست راهاندازی این مؤسسه 20 نفر مشغول فعالیت شدند و قبل از آن در روستای حاجیآباد که نخستین منطقه هدف بود کارگاه آموزشی برگزار و برای این کار تبلیغات فراوانی کردم و در روز نخست ثبتنام 20 نفر مراجعه، روز دوم 50 نفر و روز سوم 180 نفر استقبال نمودند.
ظرفیت اشتغالزایی برای 1000 نفر
برای طرح اولیه خود تا یکهزار نفر اشتغال پیشبینی نمودم ولی در حال حاضر تعداد 523 نفر گواهینامه مهارتی از سوی میراث فرهنگی و فنی و حرفهای استان دریافت نمودهاند.
در حال حاضر 300 نفر برای فعالیت در کارگاه حولهبافی سنتی، 10 نفر برای فعالیت در کارگاه قالیبافی، 10 نفر برای فعالیت در کارگاه تابلوفرش بافی و 50 نفر برای فعالیت در کاگاه گلیمبافی گواهینامه مهارتی دریافت نمودهاند.
کارگاه سنگتراشی در انتظار دریافت تسهیلات
همچنین قرار است دو کارگاه سنگتراشی نیز راهاندازی گردد که برای هر کارگاه فعالیت 15 نفر پیشبینی شده اما به دلیل استقبال خوب تاکنون 50 نفر برای این کار ثبتنام کردهاند که به دلیل عدم پرداخت تسهیلات تا این لحظه هنوز این کارگاهها ایجاد نشده است.
برای فعالیت در کارگاه خیاطی نیز 70 نفر ثبتنام کرده و برای آموزش آنها با فنی و حرفهای وارد مذاکره شدهایم.
تاکنون 500 نفر آموزش کامل یافته و حتی میتوانند در منازل خود فعالیتشان را آغاز و درآمدی کسب نمایند و همچنین 500 نفر در حال آموزش هستند که در صورت فراهم شدن زیرساختهای لازم میتوانند وارد این حرفهها شوند.
فارس: همکاری دستگاهها و سازمانهای دولتی در رستای رشد کمی و کیفی کارگاهها چگونه بوده است؟
دهقان: تاکنون از هیچ نهادی هیچ گونه کمکی نشده وهر چند قول مساعدت دادهاند ولی هیچ اتفاقی در این زمینه نیفتاده است.
زیرساختهای گرمایشی و سرمایشی نداریم
به سبب فراهم نبودن زیرساختهای گرمایشی و سرمایشی حدود 30 دار به خانهها برده شده و 20 دار دیگر در خانهها کار میکنند و براساس قرادادی که با آنها منعقد شده آموزش، مواد اولیه و تجهیزات کامل از سوی مؤسسه در اختیارشان قرار گرفته و حتی بازاریابی محصولات برای فروش توسط مؤسسه انجام میگیرد.
فارس: بازار فروش و بازاریابی کارگاه به چه نحوی است و تا چه اندازه از ظرفیت فضای مجازی برای معرفی و فروش محصولات تولیدی کارگاههای خود استفاده کردهاید؟
دهقان: بازاریابی محصولات تولید شده در این کارگاهها از طریق طراحی سایتی به نام «جومهسرا» صورت میگیرد و تمامی صنایع دستی در این سایت به فروش میرسد.
تاکنون بازاریابی را که دنبال کردهایم نتیجه داده و خوشبختانه روزانه یکهزار ملحفه را به فروش میرسانیم.
فارس: مهمترین موانع برای فعالیت مساعد کارگاههای تولیدی شما چیست؟
دهقان: متأسفانه نامهنگاریهای اداری فرصتها را از تولیدکننده میگیرد زیرا تولیدکننده با تولید و سرمایه در ارتباط بوده و اگر نتواند به اندازه نیاز بازار تولید نماید عقب مانده و ضرر بسیاری را متحمل میگردد.
هفتخان ادارات؛ سنگ پای کارآفرینان
متأسفانه تاکنون وقت خود را در ادارات از دست دادهام و تاکنون هیچ پیگیری اداریام به نتیجه نرسیده است.
ادارات هفت خانهای مختلفی را پیش روی تولیدکنندگان قرار میدهند، نبود فضای مناسب برای ایجاد برخی از کارگاهها و نبود زیرساختهای گرمایشی و سرمایشی مانعی برای راهاندازی کارگاهها است.
از دیگر مشکلات میتوان به نوسانات قیمتها و در نتیجه تهیه مواد اولیه اشاره داشت و در حال حاضر شرایط به گونهای بوده که به شکل قسطی نمیتوان مواد اولیه را تهیه نمود.
سعی کردهایم نخی که به عنوان مواد اولیه به کار گرفته میشود 100 درصد ایرانی و پشم و پنبه باشد و کار رنگآمیزی از مواد گیاهی و توسط خودمان صورت میگیرد و باید کارگاهی بدین منظور نیز داشته باشیم که متأسفانه این فضا وجود نداشته و در منزل کار رنگآمیزی نخها را انجام میدهم.
بازار فروش ثابت نداریم مسؤولان کمک کنند
از دیگر مشکلات تولیدکنندگان صنایع دستی نبود بازار فروش ثابت در سطح شهرستان بوده تا تولیدکنندگان صنایع دستی دفتر برای فروش و بازاریابی محصولات خود داشته باشند و مسؤولان میتوانند در این حوزه با تولیدکنندگان همکاری نمایند.
دو کتاب نوشتهام با موضوع حولهبافی و نساجی سنتی و غذاهای سنتی خراسانجنوبی که برای هزینه چاپ آن دچار مشکل شدهام و همچنین برای تولید لباس خواب و لباس نوزاد کار میکنیم که در این زمینه نیز با کمبود امکانات دچار شدهایم.
فارس: تأثیر ایجاد و توسعه بنگاههای زودبازه را در اقتصاد استان و پیشگیری از آسیبهای اجتماعی چگونه ارزیابی میکنید؟
دهقان: با نوآوریهای مستمر و تنوع بخشیدن به محصولات میتوانیم پرجمعیتترین خانواده صنایع دستی استان باشیم و به این نتیجه رسیدهایم که با تکیه بر دانش و آموزش هنر و به کارگیری درست آن میتوانیم موجب نظاممندی و استواری بنیان خانواده شویم.
میتوان آموزش صنایع دستی را یکی از مساعدترین زمینههای اشتغالزایی و به کارگیری نیروهای خلاق دانست که در این شرایط اقلیمی و محدودیتهای منطقهای سهم عمدهای در شناخت هنرهای دستبافت در هر منطقه میتواند داشته باشد و این امر نیز خود موجب کاهش آسیبهای اجتماعی در جامعه شود.
سخن آخر
دهقان: امیداوارم ایجاد این مؤسسه گام کوچکی برای گرایش افراد به ویژه بانوان به سمت هنر نساجی و پارچهبافی سنتی باشد و با تکیه بر هویت دینی و فرهنگ غنی که پیوند دیرینه با بانوی ایرانی دارد پناه مستحکمی برای هر بانوی جوان ایرانی باشیم و میتوانیم با همکاری همه سازمانها و نهادها هنر اصیل استان را دوباره احیاء نماییم.
انتهای پیام/ق