به گزارش خبرنگار گروه سیاست خارجی خبرگزاری فارس، عرصه سیاست خارجی در هفتهای که گذشت شاهد تحولاتی بود از تشکیل گروه اقدام ایران در آمریکا و واکنش تهران، تا تصویب یک بسته حمایتی از ایران توسط اروپا به ارزش 18 میلیون یورو متمرکز بر بخش خصوصی و ...
انتصاب «برایان هوک» مدیر دفتر برنامهریزیهای سیاسی وزارت خارجه به عنوان رئیس گروه «اقدام ایران» از سوی «مایک پامپئو»، وزیر خارجه آمریکا در روز پنجشنبه (۲۵ مردادماه) از جمله تحولات هفته اخیر بود.
پامپئو درباره اهداف تشکیل این گروه گفت: «گروه اقدام ایران، مسئول راهبری، بازبینی و هماهنگی همه جوانب اقدامات مرتبط با ایران در وزارت خارجه خواهد بود و مستقیماً با من کار خواهد کرد.»
*تشکیل کمیته ویژه برای مقابله با اقدامات آمریکا در دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه که روز دوشنبه 29 مرداد ماه به منظور پاسخ به سؤال نمایندگان به کمیسیون امنیت ملی مجلس رفته بود، در گفتوگویی با خبرنگاران در واکنش به تشکیل گروه اقدام گفت: آمریکاییها در تلاشند تا با فشار و قلدری کارهای خود را پیش ببرند، ایران قانونمند است و از طریق قانونی عمل میکند، هماکنون همه بنگاههای اقتصادی اعلام میکنند که آمریکاییها در تلاشند تا با فشارهای غیرقانونی و غیرمتمدنانه سیاستهای خود را پیش ببرند و وارد حوزهای شدند که امکان موفقیت درازمدت ندارند، قبل از آنها کمیته ویژه برای مقابله با اقدامات آمریکا را در دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی تشکیل داده و این کمیته به خوبی عمل کرده است.
بهرام قاسمی سخنگوی وزارت خارجه نیز روز دوشنبه ۲۹ مرداد در نشست هفتگی با خبرنگاران در پاسخ به سؤالی گفت که اقدامات این گروه را رصد میکنیم و پیگیر هستیم که در چه حدودی فعالیتش را دنبال میکند و متعاقبا و در صورت نیاز و چگونگی برخورد تصمیم گیری میکنیم.
*حضور ظریف در کمیسیون امنیت ملی
ظریف دوشنبه 29 مرداد ماه به کمیسیون امنیت ملی مجلس رفت تا به سؤال نمایندگان پاسخ دهد.
وی پس از حضور در کمیسیون در جمع خبرنگاران با اشاره به سؤال مطرح شده درباره ارائه اقامت دائم آمریکا بعد از برجام به برخی افراد گفت: تاکید کردیم چنین موضوعی اصلا اتفاق نیفتاده است و در مواردی که پیشنهاد سطحیتر هم به ایران شده بود، رد کردیم.
ظریف با اشاره به شرایط کارکنان وزارت امور خارجه در نیویورک، گفت: این افراد اجازه ندارند از محدوده 40 کیلومتری سازمان ملل متحد دورتر شوند، اعضای هیات آمریکا پیش از این پیشنهاد بررسی این موضوع را دادند اما ما تاکید کردیم که هیات ایرانی برای مذاکره پیرامون اینچنین مواردی به آمریکا نیامده است بلکه به آمریکا رفتیم تا درباره منافع ملت ایران بحث کنیم. البته از نمایندگانی که به طرح این مسئله پرداختند خواهش کردیم تا در صورت اطلاعات در این زمینه، آن را در اختیار وزارت امور خارجه قرار دهند.
وزیر امور خارجه در ادامه در واکنش به اظهارات اخیر جان بولتون مشاور امنیت ملی آمریکا که گفته ایران در تلاش برای مداخله در انتخابات میان دوره ای کنگره آمریکاست، تصریح کرد: آقای بولتون حرفهای بیمبنایی زده و آرزوهای خود را مطرح کرده است، در جایی هم که بوده انتظار میرفت تا این آرزوها را با صداهای بلندتر مطرح کند.
از سوی دیگر بهرام قاسمی نیز در واکنش به ادعای جان بولتون، اظهار داشت: «کافر همه را به کیش خود پندارد».
*درگذشت کوفی عنان
از دیگر تحولات در این حوزه درگذشت «کوفی عنان» دبیر کل پیشین سازمان ملل متحد در سن ۸۰ سالگی در بیمارستانی در ژنو بود.
*حمایتها از برجام
در این هفته شاهد موضع مجدد روسیه در حمایت از برجام بودیم وزارت خارجه روسیه در بیانیهای روز جمعه ۲۶ مرداد بار دیگر بر «عزم قاطع» این کشور برای انجام تمامی اقدامات لازم برای حفظ توافق هستهای برجام پس از خروج آمریکا و اجرای کامل آن تأکید کرد.
از سوی دیگر «آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان که هفته گذشته میزبان «ولادیمیر پوتین» رئیسجمهور روسیه در برلین بود طی اظهاراتی از علاقهمندی این کشور برای حفظ برجام خبر داد و در عین حال نسبت به برنامه موشکی ایران ابراز نگرانی کرد.
در همین خصوص بهرام قاسمی سخنگوی وزارت خارجه در واکنش به اظهارات مرکل گفت: خانم مرکل حق دارد و میتواند نظر خود را بیان کند و عنوان کرده که در برجام میماند و باید حفظ شود. در مورد برنامه موشکی ایشان و مشاورانش باید واقف باشند که برجام و برنامه موشکی ایران دو موضوع جدا هستند و ارتباطی با هم ندارند.
وی بار دیگر مسائل موشکی ایران را غیرقابل مذاکره خواند.
جرمی هانت وزیر خارجه انگلستان نیز که به آمریکا سفر کرده بود اعلام کرد که کشورش در خصوص برجام با دولت آمریکا اختلاف نظر داشته و معتقد به لزوم پایبندی به این توافق است.
وزارت خارجه چین نیز مجددا مخالفت خود را با اقدامهای ضد ایرانی آمریکا اعلام کرد.
*از سرعت روند کار با ۱+۴ رضایت کامل نداریم
در هفتهای که گذشت نشست هفتگی بهرام قاسمی سخنگوی وزارت خارجه نیز برگزار شد و موضوعاتی چون برخورد نامناسب برخی از سفارتخانههای خارجی مقیم در تهران از جمله آلمان و ایتالیا با هموطنان ایرانی، روند گفتوگوها با 1+4 و اعلام اینکه از سرعت روند کار رضایت کامل نداریم، اینکه کمیتههای پنجگانه بین ایران و افغانستان به نتایج لازم رسیدهاند، کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر، حضور و صیادی کشتیهای صیادی چینی در خلیج فارس، نشست سران ایران، روسیه و ترکیه شهریور در تهران ، وضعیت دیپلمات ایرانی بازداشت شده در آلمان، اینکه ایران به دعوت دولت سوریه و برای حضور مستشاری در این کشور است و استقبال از طرح پیشنهادی اشرف غنی درخصوص آتش بس با طالبان از جمله مواردی بود که در این نشست مطرح شد.
در بحث روند گفتگو با ۱+۴ نیز ظریف در کمیسیون امنیت ملی مجلس گفت: مذاکرات با اروپاییها ادامه دارد، اروپاییها در اعلام مواضع به خوبی عمل کردند اما در تبدیل این مواضع به اقدامات عملی کمرنگتر پیش رفتند البته چند اقدام عملی چون انسداد یا اجازه دادن به بانک سرمایهگذاری اروپا برای تامین مالی یا تشویق شرکتهای کوچک و متوسط را انجام دادند اما برای اینکه این اقدامات به نتیجه منتج شود، اروپاییها باید برای تامین منافع خود در قِبال ایران، منطقه و نظم جهانی هزینه کنند تا آمریکاییها نتوانند سیاستهای خود را تحمیل کنند.
* بازداشت دو شهروند ایرانی آمریکایی
به گزارش فارس، وزارت دادگستری آمریکا نیز دوشنبه ۲۹ مرداد ماه از بازداشت 2 شهروند ایرانی-آمریکایی به جاسوسی از مراکز و سازمانهای مرتبط با یهودیها و اسرائیل در کالیفرنیا برای ایران خبر داد.
از سوی دیگر دادگاهی در آمریکا روز چهارشنبه ۳۱ مرداد یک تبعه کانادا را به اتهام تلاش برای «صادرات غیرقانونی کالاهای آمریکایی به ایران» به تحمل ۴۲ ماه حبس محکوم کرد.
*نشست ژنو
وزارت خارجه روسیه روز دوشنبه ۲۹ مرداد از نشست نمایندگان ایران، روسیه و ترکیه با استفان دی میستورا نماینده دبیرکل سازمان ملل در امور سوریه در نیمه نخست ماه سپتامبر به منظور بررسی تشکیل کمیته قانون اساسی سوریه خبر داد.
*جان بولتون در سرزمینهای اشغالی
«جان بولتون» مشاور امنیت ملی کاخ سفید آمریکا که در هفته گذشته به سرزمینهای اشغالی سفر کرده بود با «آویگدور لیبرمن» وزیر جنگ رژیم صهیونیستی درباره ایران، سوریه، لبنان و غزه به رایزنی پرداخت و وزیر جنگ رژیم صهیونیستی در این دیدار به خاطر حمایتهای همه جانبه کاخ سفید و شخص رئیس جمهور آمریکا تشکر کرد.
بولتون مشاور امنیت ملی رئیسجمهور آمریکا روز چهارشنبه ۳۱ مرداد در اظهاراتی اعلام کرد که این کشور به دنبال تغییر نظام ایران نیست ولی به تحریمهای اقتصادی ادامه خواهد داد.
جان بولتون همچنین در مصاحبهای با رویترز ادعا کرد: «فعالیت ایران در منطقه همچنان متخاصمانه است، آنچه آنها در عراق، سوریه، یمن و در قبال حزبالله در لبنان انجام میدهند و آنچه که درباره تنگه هرمز تهدید (به بستن تنگه) به انجام کردهاند، متخاصمانه است».
مشاور امنیت ملی دولت آمریکا همچنین از تمهیدات بیشتر واشنگتن و تل آویو برای اعمال بیشتر تحریمها و یافتن راههای دیگر اعمال فشار بر ایران خبر داد.
*واکنش ترامپ به رد درخواستش
در این هفته«دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا نیز به رد درخواست مذاکره با مقامات ایرانی از سوی تهران واکنش نشان داد و گفت: «برای من مهم نیست که آیا آنها با من دیدار می کنند یا نه». وی در در ادامه خاطرنشان کرد: اگر روحانی بخواهد دیدار می کنیم وگرنه دربند آن نیستم.
*ظالمانه خواندن تحریمها علیه ایران
به گزارش فارس، ادریس الجزایری گزارشگر ویژه حقوق بشر و اقدامات قهری یکجانبه شورای حقوق بشر سازمان ملل نیز اعمال مجدد تحریمهای آمریکا علیه ایران را غیرمنصفانه و ظالمانه خواند.
مقامهای دولت و بانک مرکزی عراق روز دوشنبه ۲۹ مرداد اعلام کردند با توجه به پیوندهای ریشهدار بین اقتصاد ایران و عراق، قصد دارند با اعزام هیئتی به واشنگتن در روزهای آینده خواستار معافیت از تحریمهای ضدایرانی کاخ سفید شوند.
به گزارش فارس، «مارشال بیلینگزلی»، دستیار وزیر خزانهداری آمریکا که در حال حاضر ریاست «گروه ویژه اقدام مالی» (FATF) را بر عهده دارد در جلسهای روز سهشنبه (۲۱ اوت/۳۰ مرداد) به نقش این گروه در پیشبرد برنامه تحریمها علیه ایران اعتراف کرد.
در هفته ای که گذشت معاون وزارت دفاع روسیه از علاقه مسکو به افزایش همکاری نظامی ، فنی با ایران و در راستای تعهدهای بینالمللی خبر داد.
*اقدام فیس بوک، توییتر و گوگل
به گزارش فارس، فیسبوک و توییتر چهارشنبه ۳۱ مرداد اعلام کردند که صدها حساب کاربری را که اصالت ایرانی و روسی داشتهاند، به دلیل تلاش برای اثرگذاری بر انتخابات آمریکا، حذف کرده است.
فیس بوک در بیانیه ای در این زمینه اعلام کرد، ۶۵۲ صفحه که اصلیت ایرانی و روسی داشتهاند، به دلیل «رفتارهای هماهنگ نامعتبر» و تلاش برای اثرگذاری بر انتخابات آمریکا، از شبکههای اجتماعی این شرکت حذف شدهاند.
همزمان، شبکه اجتماعی «توییتر» هم اعلام کرد ۲۸۴ حساب کاربری مرتبط با ایران را به حالت تعلیق درآورده است.
در این خصوص علیرضا میریوسفی عضو هیأت نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد ادعای دو شرکت آمریکایی علیه ایران را «سوء استفاده» واشنگتن از بستر رسانههای اجتماعی برشمرد.
شرکت گوگل نیز در اقدامی مشابه با «فیسبوک» و «توئیتر» روز پنجشنبه (۲۳ اوت/ ۱ مردادماه) ۵۸ حسابهای کاربری «مرتبط با ایران» را از پایگاهها و سایتهای مرتبط خود حذف کرد.
*بسته حمایتی ۱۸ میلیون یورویی اروپا
کمیسیون اروپا پنجشنبه خبر داد که یک بسته حمایتی از ایران به ارزش 18 میلیون یورو متمرکز بر بخش خصوصی را تصویب کرده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در این خصوص گفت که بودجه ۱۸ میلیون یورویی اروپا مربوط به همکاری های ایران با اتحادیه اروپایی است و ربطی به بسته اقتصادی پیشنهادی اروپا ندارد.
به گزارش فارس، یک منبع مطلع اروپایی نیز شامگاه چهارشنبه گفت: اتحادیه اروپا دیدگاه «هایکو ماس»، وزیر امور خارجه آلمان مبنی بر ایجاد یک نظام پرداخت مالی اروپایی مشابه با «سوئیفت» برای کمک به حفظ توافق هستهای ایران پس از خروج آمریکا را در نظر میگیرد.
وزیران خارجه انگلیس و آمریکا نیز روز چهارشنبه در واشنگتن با یکدیگر دیدار و درباره ایران، یمن و مسائل مختلف گفتوگو کردند.
*لغو پروازها به ایران و استقبال نتانیاهو
بریتیش ایرویز با این توجیه که ادامه پروازها به ایران از نظر اقتصادی توجیهپذیر نیست، اعلام کرد که قصد دارد از ماه سپتامبر پروازها به ایران را متوقف کند.
این موضوع واکنش حمید بعیدی نژاد سفیر ایران در لندن را به همراه داشت و وی این اقدام را مایه تاسف خواند.
از سوی دیگر خطوط هوایی فرانسه نیز اعلام کرد که از 18 سپتامبر پروازهای خود به ایران را متوقف خواهد کرد.
نتانیاهو نخستوزیر رژیم صهیونیستی در اظهاراتی ضمن استقبال از اعلام توقف پروازهای خطوط هوایی «بریتیش ایرویز»، «ایر فرانس» و «کیالام» هلند به ایران خواستار توقف پروازهای دیگر خطوط هواپیمایی جهان به این کشور شد.
*ادامه پرواز شرکت هواپیمایی اتریش به تهران
سخنگوی شرکت هواپیمایی اتریش عصر پنجشنبه به خبرگزاری این کشور اعلام کرد که پروازها به تهران کماکان ادامه خواهد داشت.
پیتر تیر سخنگوی آسترین ایرلاین به خبرگزاری آپا گفت که پروازهای روزانه بین وین و تهران و بلعکس طبق برنامه و بدون توقف ادامه می یابد.
به گزارش فارس، ۱۶ نماینده جمهوریخواه آمریکا در مجلس سنای این کشور نیز خواستار بیرون راندن ایران از سامانهای شدهاند که وظیفه نظارت بر نقل و انتقالات بینالمللی بانکی را بر عهده دارد.
این گروه در نامهای به «استیون منوشین»، وزیر خزانهداری کشورشان از وی خواستهاند «تمامی اقدامات لازم» را برای قطع ارتباط ایران با سوئیفت انجام دهد.
یک رسانه هندی نیز روز پنجشنبه گزارش داد: هند در حال انجام مذاکراتی با کشورهای عضو اتحادیه اروپا به منظور یافتن راههایی برای یافتن مفری از تحریمهای آمریکا و ادامه واردات نفت از ایران است.
انتهای پیام/