کارشناسان مسائل سیاسی آسیای مرکزی ضمن گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در دوشنبه دیدگاه‌های خود در خصوص نشست امروز سران کشورهای ساحلی خزر در شهر «آکتائو» قزاقستان را بیان کردند.
«الکساندر کنیازف» کارشناس سیاسی روس نشست امروز سران خزر را دارای اهمیت تاریخی خواند و گفت: کنوانسیون حقوقی دریای خزر که قرار است امروز به امضا برسد، تا حدودی منافع همه کشورهای ساحلی را لحاظ کرده است.
وی ادامه داد: این منافع همیشه اقتصادی نبوده و جوانب سیاسی و امنیتی را نیز دارا می‌باشد که در شرایط کنونی منطقه و جهان از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد بنابراین امضای کنوانسیون نتیجه بیش از 2 دهه مذاکرات و رایزنی‌های بین نمایندگان 5 کشور ساحلی می‌باشد، به عبارت دیگر امضای این سند نتیجه اراده سیاسی سران خواهد بود.
کنیازف افزود: مسائل اقتصادی، بهره برداری از منابع طبیعی و محیط زیست برای همه کشورهای ساحلی مهم است ولی موضوع اصلی بحث امنیت دریای خزر می‌باشد که با امضای کنوانسیون یادشده بخش قابل توجهی از نگرانی‌ها رفع خواهد شد.
به اعتقاد این کارشناس مسائل منطقه، امضای کنوانسیون حقوقی دریای خزر زمینه برای تعاملات بیشتر کشورهای ساحلی در عرصه‌های مختلف فراهم خواهد کرد.
«سانات کشکومبایف» معاون رئیس مرکز مطالعات استراتژیک قزاقستان نیز در گفت و گو با خبرنگار فارس، امضای کنوانسیون حقوقی دریای خزر را نتیجه بازنگری مواضع و گذشت‌های متقابل کشورها و دست یافتن آنها به اجماع عنوان کرد.
وی تصریح کرد: بدون تردید تعیین وضعیت حقوقی دریای خزر به سود همه کشورهای ساحلی است زیرا پس از این در چارچوب صلاحیت و اختیارات قانونی خود یا به صورت چند جانبه می‌توانند به توسعه میادین نفت و گاز، صدور انرژی و استفاده از منابع بیولوژیک بپردازند.
کشکومبایف ادامه داد: به نظر می‌رسد با برگزاری این نشست و به خصوص امضای کنوانسیون و سایر اسناد، زمینه برای همکاری و تشدید اقدامات آتی در این دریا در رابطه با ترانزیت و توسعه میادین که فعلا مورد بحث می‌باشند، فراهم شده و شرایط مناسبتری جهت حفاظت از تنوع زیستی این دریا نیز ایجاد خواهد گردید.
وی افزود: برخی دیگر از مسائل اقتصادی و مشکلات ناوبری در خزر نیز در انتظار تعیین نهایی وضعیت حقوقی این دریا می‌باشند که پس از امضاء و تصویب کنوانسیون توسط 5 کشور ساحلی قابل حل خواهند بود.
قزاقستان چند پیشنهاد خواهد داشت از جمله در مورد ساخت کانال کشتیرانی «اوراسیا» از طریق رودخانه «ولگا» به دریای سیاه و راه آهن و جاده ایران به خلیج فارس طرح‌هایی دارد.
وی نقش ایران در دستیابی به اجماع بر سر کنوانسیون را مهم برشمرد و گفت: بر اساس توافق همه کشورهای ساحلی هیچ طرف ثالثی حق حضور و اقدامات نظامی در این دریا را نخواهد داشت.
«کازبیک بی‌سیبایف» دیپلمات پیشین قزاقستان نیز نسبت به موفقیت آمیز بودن نشست امروز آکتائو تردیدی نداشته و نتایج آن را به نفع همه طرف‌ها عنوان کرد.
بی‌سیبایف اظهار داشت: با برگزاری این نشست بخش مهمی از مشکلات موجود در این پهنه آبی راه حل پیدا کرده و مسائل باقی مانده به صورت دو یا سه جانبه قابل دستیابی به نتیجه خواهند بود.
وی گفت: موافقت همه کشورهای ساحلی با بحث عدم حضور نظامی طرف‌های ثالث در این دریا از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود.
این دیپلمات پیشین قزاق معتقد است که با برگزاری نشست آکتائو این احتمال وجود دارد که بخشی از مشکلات و نگرانی‌های مربوط به خزر در روابط دوجانبه کشورهای ساحلی از جمله روسیه با ترکمنستان و روسیه با قزاقستان رفع خواهد شد.
انتهای پیام/ح
