چکیده
سیر تحوّل هنر قرآن‌‌آرایی و ترجمه تا دورۀ سلجوقیان، روند طبیعی خود را طی کرد. این روند در عصر سلجوقیان از نظر کمّی و کیفی شتاب مضاعفی یافت، به‌طوری‌که هم اکنون فقط در گنجینۀ مصاحف آستان قدس رضوی تعداد 1084 نسخه‌خطی نفیس قرآن منتسب به عصر سلجوقی موجود است که قرآن شمارۀ 77 یکی از آن‌ها است. مسئلۀ این مقاله این است که ویژگی‌های قرآن‌‌آرایی و ترجمه در عصر سلجوقیان چه بود و قرآن شمارۀ 77 موزۀ آستان قدس با کدام‌یک از این ویژگی‌ها هم‌خوانی دارد. دلایل اینکه این قرآن متعلق به دورۀ سلجوقیان است چیست؟ نتایج به دست آمده مشخص کرد که نوع کاغذ و جلد، وجود نقطه و اعراب در خط، خط متن کوفی دورۀ تکامل، خط نسخ ترجمه، ترجمۀ تفسیری در زیر آیات، وجود شمسه‌های حاشیۀ اثر و شیوۀ ضبط حروف و واژگان در ترجمه، از جمله دلایل تعلق این قرآن به عصرسلجوقی است و محل کتابت آن با توجه به ویژگی‌های دستوری و لهجه‌ای، مربوط به خراسان (ماوراءالنهر) است.
کلیدواژه‌ها: ترجمه؛ سلجوقیان؛ قرآن 77؛ کتابت
نویسندگان:
ابوالقاسم ساقی: دانشجوی دکترای تاریخ و تمدن ملل اسلامی واحد دانشگاه آزاد اسلامی مشهد
طاهره عظیم زاده: دانشیار گروه تاریخ و تمدّن ملل اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
علی اصغر یساقی: استادیار گروه علوم قرآن حدیث دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
مجله پژوهش های قرآن و حدیث - دوره 50، شماره 2، پاییز و زمستان 1396.
برای مشاهده کامل مقاله روی فایل مقابل کلیک کنید. 
