به گزارش خبرگزاری فارس از گرگان، اگر چه گلستان با نام استان جنگلی و سرسبز میان همگان شهره است اما امروزه این استان با خطر بیابانی شدن و گسترش ورود ریزگردها مواجه است، براساس آمار 300 هزار هکتار از مساحت 2 میلیون و 192 هزار و 130 هکتاری استان گلستان در معرض بیابانی شدن و دشت رسوبی شور شدن قرار دارد و 800 هزار هکتار نیز مستعد بیابانی شدن هستند، بنابراین اگر امروز چارهای برای مقابله با بیابان‌زایی در استان اندیشیده نشود هیچ بعید نیست وضعیتی که برخی از استانهای جنوبی و مرکزی با آن مواجه هستند برای گلستان نیز پیش بیاید.
هم مرز بودن شمال گلستان با بیابانهای ترکمنستان و کاهش ریزشهای جوی و افزایش تبخیر در سالهای اخیر تهدیدی جدی برای گسترش بیابان در استان و البته ورود ریزگردها محسوب می‌شود در واقع بخشی از قسمت‌های جلگه‌ای و اراضی پست استان به‌علت مجاورت با صحرای «قره‌قوم ترکمنستان» در معرض پدیده خزنده بیابان‌زایی است.
*کاشت یک میلیون و 500 هزار اصله نهال در اراضی شمال گلستان
در همین رابطه مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان با اشاره به آخرین وضعیت اراضی شمال استان که در معرض بیابانی شدن هستند در گفتگو با خبرنگار فارس از گرگان اظهار کرد: گلستان در قسمت‌های شمالی با بیابانهای «قره‌قوم ترکمنستان» که منطقه نسبتأ خشک و کم بارانی است هم مرز میباشد از سویی در سالهای اخیر در اثر تغییر اقلیم،کاهش نزولات جوی، آب ذخیره شده در پشت سدهای استان از وضعیت خوبی برخوردار نیستند.
ابوطالب قزلسفلو تصریح کرد: افزایش دما موجب تبخیر زیاد می‌شود در واقع خاکها در اثر گرمای بیسابقه رطوبت زیادی از دست دادهاند بنابراین خاک تشنه است و هر چه آب دریافت کند تبدیل به رواناب نخواهد شد از این رو شاهد کاهش آب رودخانههای استان هستیم و تمام این اتفاقات بیانگر آن است که بخشی از اراضی شمال استان در معرض بیابانی شدن هستند.
وی ادامه داد: با پیگیریهای انجام شده، دو سالی می‌شود که گلستان از اعتبارات ملی برای بیابان‌زدایی در استان استفاده میکند امسال نیز برای تقویت پوشش گیاهی و بیابان‌زدایی در شمال استان یک میلیون و 500 هزار اصله نهال در سطح 2 هزار هکتار کاشته شد.
مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان، اقدامات آبخیزداری را از جمله اقدامات مهم در خصوص جلوگیری از بیابان‌زایی در استان عنوان کرد و گفت: بیابان‌زایی در اثر فرسایش خاک و افت سفرههای زیرزمینی اتفاق میافتد از آنجایی که اقدامات آبخیزداری در بحث جلوگیری از فرسایش خاک میباشد آبخیزداری میتواند به مدیریت سیلابها،کاهش خطر سیل و تغذیه سفرههای زیرزمینی کمک کند.
قزلسفلو بیان کرد: 17 میلیارد تومان برای عملیات آبخیزداری به استان ابلاغ شده اما هنوز اعتبارات بخش بیابان‌زدایی به صورت قطعی اعلام نشده است.
*عدم برنامه آمایش سرزمین، مهمترین مشکل در بحث بیابان‌زدایی
رئیس پژوهشکده محیطهای خشک نیز در خصوص اقدامات لازم در زمینه بیابان‌زدایی در گفتگو با خبرنگار فارس از گرگان اظهار کرد: بیابانی شدن یک مسأله جهانی است و تنها شامل کشور ما نیست در واقع اقدامات در بخش بیابان‌زدایی یک مسأله مهم و البته پیچیده است.
عباسعلی قزلسفلو نبود برنامه آمایش سرزمین را یکی از مشکلات مهم در بحث بیابان‌زدایی برشمرد و گفت: متأسفانه رشد مشکل بیابان‌زایی سریع‌تر از اقداماتی است که در رابطه با اقدامات لازم برای جلوگیری از این مسأله انجام می‌شود در واقع مجموع عواملی دست به دست هم دادهاند تا شرایط نگران‌کننده شود.
وی ادامه داد: یکی از مشکلات بزرگ در بحث اقدامات بیابان‌زدایی، نداشتن برنامه آمایش سرزمین است این امر باعث فشار به محیط زیست و منابع طبیعی می‌شود بنابراین باید نوعی از توسعه را دنبال کنیم تا به ارزش محیط زیست توجه شود.
استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: مدیریت منابع آب نیز از جمله بحثهایی است که باید نگاه جدیتری به آن داشته باشیم در حالیکه ما تنها مجاز به استفاده 40 درصد از منابع تجدیدپذیر آب هستیم اما در گلستان این رقم به 80 درصد میرسد و این به معنای آن است به مرز ورشکستگی آبی رسیدهایم و از بحران آب نیز عبور کردهایم.
قزلسفلو با بیان اینکه مسائل و مشکلات در حوزه بیابانی شدن چند بعدی است افزود: نمیتوان با یک بخشینگری مشکلات را رفع کرد بلکه راهحلها نیز باید چند بعدی باشد.
وی علمی کردن روشها در خصوص بیابان‌زدایی را از جمله نکات مهم عنوان کرد و افزود: نقش دانشگاهها باید در این امر تقویت شود در واقع باید به سمت دانش برویم متأسفانه دانشگاهها به جای آنکه مرکزی برای تولید علم باشند امروزه به مرکزی برای تولید مدرک تبدیل شدهاند.
*تطابق اقلیمی، مهمترین اقدام برای مقابله با بیابان‌زایی در گلستان
رئیس پژوهشکده محیطهای خشک کشور با اشاره به اقداماتی که میتوان در گلستان برای مقابله با بیابان‌زایی انجام داد خاطرنشان کرد: در انتهای قرن حاضر پیش‌بینی می‌شود رطوبت خاک تا 50 درصد کاهش و دما به 40 درصد افزایش خواهد یافت در واقع افزایش الگوهای بارش تغییر پیدا خواهد کرد و شرایط سختتر می‌شود بنابراین باید آمادگی بیشتری برای مقابله با بیابانی شدن داشته باشیم.
قزلسفلو گفت: در شرایط فعلی مهمترین راه حل اصل تطابق اقلیمی است باید با تغییر اقلیم تغییر کرد مصرف منابع آب را نیز تغییر داد و به سمت کشت محصولات سازگار با تغییر اقلیم پیش رفت.
وی ادامه داد: مدیریت خشکسالی بحث دیگری است که باید به طور جدی دنبال شود در شرایط خشکسالی برای استان باید برنامه جامع داشته باشیم تا در سالی که با خشکسالی مواجه میشویم بدانیم با چه برنامهای باید با خشکسالی مبازره کرد.
قزلسفلو بیان کرد: مدیریت مشارکتی موضوع دیگری است که در بحث مقابله با خشکسالی باید در نظر گرفت مردم باید در مدیریت منابع آب و محیط زیست مشارکت داده شوند این اشتباه است که فکر کنیم مسائل مربوط به آب و آلودگی را دولت باید رفع کند بلکه مسائل و مشکلات باید مردم محور باشد.
================
گزارش از فهیمه اجاقلو
================
انتهای پیام/83017
