به گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس، نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از 12 تا 22 بهمن در مصلی امام خمینی (ره) برگزار خواهد شد، اما به نظر می‌رسد نمایشگاه کتاب بین‌المللی کتاب تهران در سال جاری نسبت به موضوع ارز با چالش مواجه خواهد شد.
نحوه قیمت‌گذاری ارز و اختصاص ارز برای کتب خارجی مهم‌ترین دلیل این چالش است؛ همانطور که از نوسانات بازار ارز مطلع هستیم قیمت واقعی و اعمالی فروش ارز در بازار با قیمت اعلامی از سوی دولت متفاوت است و تفاوت چشم‌گیری میان این دو نرخ وجود دارد که این موضوع می‌تواند در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران چالش‌هایی بیافریند. آنچه بر حسب اخبار و اعلام رسمی مسئولین اجرایی دولت ابلاغ شده قیمت دلار آمریکا را برابر 4200 تومان و یورو را 5200 تومان ارزیابی می‌کند، حال اینکه کتاب‌هایی که در نمایشگاه وارد شده‌اند دارای ارز حمایتی و یارانه‌ای با چنین قیمتی نیست، بنابراین عرضه‌کنندگان این آثار در بخش ناشران خارجی، ناچار به تسویه قیمت کتب با نرخ بازار آزاد ارز هستند که تفاوت فاحشی با قیمت‌های رسمی اعلام شده از سوی دولت دارد.
از سوی دیگر بر اساس ابلاغیه‌های بانک مرکزی خرید و فروش مستقیم ارز به جز در قالب ارز مسافری مقدور نیست و امکان حواله و خرید ارز در بازار آزاد برای مصارف تجاری وجود ندارد و تازه چنانچه چنین چیزی امکان‌پذیر باشد رقم آن بر اساس پیشنهادهای نامعقول قیمت در بازار سیاه تعیین می‌شود که گاهی تا «مرز تقریبی» قیمت هر دلار آمریکا برابر 6000 تومان و هر یورو 7000 تومان پیش می‌رود و همانطور که گفته شد اختلاف بسیار زیادی با نرخ مصوب دولتی دارد.
این نظام دو نرخی قیمت ارز موجب ایجاد چالش جدی و معمایی پیچیده در نحوه قیمت‌گذاری کتب خارجی می‌شود؛ بدین معنا که اگر ناشران خارجی بخواهند کتب خود را با نرخ اعلامی از سوی دولت قیمت‌گذاری کنند متحمل ضرر و زیان بسیار زیادی می‌شوند؛ چرا که چنین ارزی به ایشان اختصاص نیافته است و ناگزیر به تأمین ارز از بازار سیاه و به نرخ گزاف هستند و چنانچه قرار باشد کتب با نرخ ارز واقعی قابل معامله در بازار سیاه قیمت‌گذاری شوند، شاهد رشد چشمگیر قیمت کتب خواهیم بود که شرایط خرید را برای دانشجویان و متقاضیان کتب سخت و دشوار می‌کند.
همچنین باید توجه داشت که برخی از کتب عرضه شده در بخش خارجی به صورت پیش‌خرید و در اوج نوسانات ارزی در پایان سال گذشته و ابتدای سال جاری تسویه حساب شده‌اند و این بدان معناست که عملاً قیمت تمام شده کتاب برای این آثار از نرخ فعلی بازار سیاه نیز بالاتر است و بدون اختصاص ارز دولتی، فروش آن به قیمت رسمی به هیچ وجه امکان‌پذیر نیست.
شهرام‌نیا، قائم‌مقام نمایشگاه، پیش‌تر در مصاحبه با یک رسانه در این خصوص، بسیار خوش‌بینانه به موضوع نگریسته بود و مدیران اجرایی بخش بین‌الملل نیز علی‌الظاهر هیچ توجهی به چنین موضوع حساس و چالش‌برانگیزی نداشته‌اند و اکنون این بی‌تدبیری، پیش‌اندیشی و خوش‌بینی غیرمسئولانه موضوع را به نحوی پیچیده کرده که در بدو فعالیت نمایشگاه باعث ایجاد چنان سردرگمی در بین ناشران خارجی و خود مسئولان اجرایی نمایشگاه شده که بر اساس اسنادی که به دست فارس رسیده است، علی‌رغم تصویب و انجام توافقاتی برای نرخ ارز در کمیسیون معاملات نمایشگاه و ابلاغ آن به مدیر کمیته ناشران خارجی، هنوز مدیر کمیته بین‌الملل این موضوع را به ناشران ابلاغ نکرده و مشخص نیست ابلاغ آن چه واکنشی را از سوی ناشرین به همراه داشته باشد. بنابراین عملاً ابعاد مختلف موضوع در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
در پایان به نظر می‌رسد در این دوره، مشکلات ارزی و گمرکی، در کنار سکوت تأمل‌برانگیز مسئولان اجرایی نمایشگاه و بخش بین‌الملل، تلاش‌های برخی ناشران خارجی برای حفظ توازن بین منافع خریدار و فروشنده و قوانین رسمی حاکم بر کشور را ناکام گذاشته است و یادآور می‌شود که باید مسئولان امر نسبت به این موضوع واکنش نشان دهند تا عرضه‌کنندگان و متقاضیان کتب خارجی از بلاتکلیفی خارج شوند و مشخص شود که با چه ارزی کتب خارجی در نمایشگاه سی‌ویکم عرضه خواهد شد؟
اگر نرخ ارز طبق مصوبه دولت است، چگونه تأمین خواهد شد و چگونه و با چه سازوکاری به ناشران تخصیص می‌یابد تا متضرر نشوند تا امکان تسویه کتب ارائه شده به نمایشگاه را داشته باشند؟ و اگر قرار است این قیمت‌گذاری با نرخ بازار آزاد صورت پذیرد، چه حمایتی از دانشجویان و اساتید و متقاضیان منابع علمی صورت خواهد پذیرفت که توان خرید و تأمین منابع مورد نیاز خود را داشته باشند؟
انتهای پیام/
