گروه جامعه خبرگزاری فارس، در تاریخ 23 دی‌ماه 1396 برنامه رادیویی سیاره آبی (شبکه رادیو ایران) با موضوع بررسی بیانیه شماره 16 ستاد مردمی نجات آشوراده به روی آنتن رفت. در آن برنامه، امیر عبدوس مدیرکل حفاظت محیط زیست استان گلستان در پاسخ به توضیحات صوتی ضبط شده یکی از اعضای شورای مرکزی سمنا، مطالبی را بیان کردند که با توجه به محدود بودن آن برنامه برای بحث زنده، به این وسیله پاسخ داده می‌شود:
1. مدیرکل حفاظت محیط زیست استان گلستان اظهار داشت که سازمان حفاظت محیط زیست قصد ندارد تفاهم‌نامه منعقده بین دو سازمان دولتی در مورد آشوراده را اجرا کند. با توجه به اعلام رسمی امضای آن تفاهم‌نامه در سال 1393 و اعتراضات مدنی گسترده دراین‌باره، آن سازمان باید رسماً لغو آن تفاهم‌نامه را اعلام کند وگرنه صرف ادعای مدیرکل حفاظت محیط زیست استان گلستان دراین‌باره پذیرفته نیست.
2. وجود طرح‌های مدیریت مناطق چهارگانه به‌هیچ‌وجه مجوزی برای اقدامات برخلاف قوانین بالادستی برای اجرای یک طرح گردشگری در جزیره آشوراده را نمی‌دهد. آن طرح‌ها هم می‌توانند دارای اشکالات حقوقی و فنی فراوان باشد که دراین‌باره استادان آمایش سرزمین ازجمله مجید مخدوم بارها اظهارنظر کرده‌اند.
3. طبق ضوابط موجود که مطابق بر آخرین تحقیقات مورد قبول مجامع علمی داخلی و بین‌المللی هست، پارک‌های ملی واجد زون تفرج بوده درحالی‌که پناهگاه‌های حیات‌وحش فاقد زون تفرج هستند. اظهارات عبدوس درباره مقایسه پارک ملی گلستان و پناهگاه حیات‌وحش میانکاله از کسی که مسئولیت مدیریت دریکی از حساس‌ترین استان‌های کشور را بر عهده دارد به‌راستی شگفت‌انگیز و مایه تأسف است.
4. مدیرکل محیط زیست استان گلستان برای توجیه جانمایی فعالیت‌های گردشگری در جزیره آشوراده ادعا کردند که مناطقی با کمترین حساسیت در آن جزیره انتخاب‌شده است. این از دیگر سخنان عجیب ایشان است ازآنجاکه تعیین چنین مناطقی برخلاف ضوابط مدیریت مناطق چهارگانه حفاظتی بوده و از صلاحیت ایشان و همکارانشان خارج است. هیچ نوع تفرج متمرکز و گسترده‌ای در جزیره آشوراده (ازجمله دوچرخه‌سواری که ایشان ذکر کردند) مجاز نیست.
5. ادعای تفاوت «گردشگری» و «طبیعت‌گردی» برای توجیه فعالیت اقتصادی در آن جزیره مردود است. طبیعت‌گردی (Nature Based Tourism) شاخه‌ای از گردشگری بوده و متناسب با مکان‌هایی است که حساسیت اکولوژیک کمی دارند. بالاترین درجه فعالیت‌های مرتبط با گردشگری در طبیعت مربوط به فعالیت بوم گردی جامعه‌محور (Community Based Ecotourism) هستند که آن‌هم به دلیل محوریت جامعه محلی مولد در فعالیت موردنظر، دقت فراوان در انتخاب عرصه موردنیاز و به‌ویژه تعیین دقیق ظرفیت برد (Carrying Capacity) یک فعالیت اقتصادی موردنظر سرمایه‌گذاران بزرگ نیست بلکه فعالیت مکملی است که منافع دائم آن به جوامع محلی مولد ( کشاورزان، عشایر و سایر تولیدکنندگان کوچک و متوسط) اختصاص دارد. این نوع مثبت از گردشگری می‌تواند در خارج از جزیره آشوراده و دیگر نقاط استان گلستان (که از زمره استان‌هایی با بالاترین تنوع اقلیمی است) به‌خوبی توسط خود جامعه محلی مولد گلستان، طراحی و اجرا شود.
6. ادعای این مقام مسئول درباره «خرید خدمات از بخش خصوصی» درباره طرح گردشگری جزیره آشوراده عملاً توجیهی برای منتفع کردن سرمایه‌گذاران انتخابی برای بهره‌کشی اقتصادی از آن جزیره است. ایشان باید بدانند که بازی با کلمات متناسب با شأن آن مقام نیست. این‌که هم‌اکنون در آشوراده فعالیت‌های طبیعت‌گردی سازمان‌دهی نشده وجود دارد خود از موارد اعتراضی این ستاد بوده و مسئولیت آن بر عهده سازمان حفاظت محیط زیست است.
7. تجربه فعالیت‌های اقتصادی در این کشور نشان می‌دهد که مواردی بی‌شمار، صدور مجوزهای بهره‌برداری در کوچک‌ترین مساحت از عرصه‌های طبیعی برای سرمایه‌گذاران بزرگ، به‌تدریج تبدیل به تصرف گسترده دیگر مناطق مجاور و تغییر در کاربری‌ها می‌شود. ازآنجاکه مرغوب‌ترین عرصه‌های ایران در کمتر از ده درصد از خاک آن تحت عنوان مناطق حفاظتی قرار دارد، مسئولان سازمان متولی آن مناطق به‌جای برنامه‌ریزی برای بهره‌برداری تجاری از آن‌ها می‌بایست دست‌اندازی به این باقی‌مانده نسبتاً سالم از خاک ایران را متوقف کنند. ادعای آقای عبدوس مبنی بر«فعالیت تفرجی تنها در 4 درصد از جزیره آشوراده» پذیرفته نیست ازآنجاکه ایشان حتی در مورد 1 درصد از مساحت آن جزیره که انفال متعلق به ملت ایران است چنین اجازه‌ای ندارند.
انتهای پیام/
