خبرگزاری فارس ـ سجاد اسلامیان: این روزها با آغاز ماه رمضان و بهار قرآن فعالیتهای قرآنی در داخل و خارج از کشور آغاز شده است و یکی از مهمترین فعالیتها در عرصه دیپلماسی فرهنگی در این ماه فعالیتهای قرآنی در خارج از کشور است که میتواند به شرط دقت و ظرافتهای لازم و برنامهریزی دقیق و درست به حرکت در مسیر رسیدن به اهداف جمهوری اسلامی از جمله وحدت اسلامی کمک کند.
در همین رابطه با میثم فراهانی مشاور قرآنی معاون فرهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات درباره فعالیتهای قرآنی این سازمان و رایزنیهای فرهنگی گفتوگو کردیم که در زیر میتوانید آن را مطالعه کنید:
فارس: اهداف تعیین شده سازمان فرهنگ و ارتباطات از فعالیتهای قرآنی چیست؟
فراهانی: جامعه ما بهعنوان جامعه انقلابی با رویکرد دینی دارای اهداف متعددی است که بخشی از آنها در حوزه بینالملل تحقق پیدا میکند. برای تحقق این اهداف نیاز به یک سری راهکارها و اصول داریم که مهمترین ابزار تحقق اهداف عالیه نظام در خارج از کشور و در حوزه دینی قرآن کریم است.
* هدف فعالیتهای قرآنی بینالملل؛ آموزش قرآن در خارج از کشور، ارتباط بین قراء ایرانی و بینالمللی و بهرهمندی از تجربیات طرفین
قرآن بهعنوان محور وحدت همه مسلمانان و با عنوان کتابی که کتاب گفتوگو و کتاب صلح عالمیان محسوب میشود، میتواند زمینهساز حضور نظام و انقلاب و گفتمان دینی در خارج از کشور را فراهم کند، از این رو ما بهعنوان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی که متولّی دیپلماسی فرهنگی هستیم یکی از بهترین بسترهای حضور در خارج را بستر قرآنی میدانیم و یکی از بهترین زمان در این زمینه را ماه رمضان میدانیم.
در این ماه با توجه به اینکه رایزنیهای ما در کشورهای مختلف برنامههای قرآنی مفصلی را پیشبینی میکنند، این برنامههای قرآنی شامل شبهای قرآن، محافل انس با قرآن، مسابقات قرآنی، برگزاری نمایشگاههای هنری قرآنی و همچنین اجرای برنامههای تواشیح و همخوانی قرآنی است، لذا با هدف تقویت حوزه دینی رایزنیهای فرهنگی در خارج کشور تقویت محافل انس با قرآن در خارج از کشور توسعه کمّی و کیفی آموزش قرآن در خارج از کشور تعامل و ایجاد ارتباط بین قراء ایرانی و قراء بینالمللی و همچنین بهرهمندی از تجربیات طرفین در امر آموزش قرآن کریم اقدام به اعزام قاریان برجسته قرآنی و گروههای تواشیح با همکاری شورای عالی قرآن کریم کردیم.
فارس: به چه کشورهایی قاری اعزام میکنید
فراهانی: به پاکستان، تایلند، اوگاندا، عراق، ترکیه، فیلیپین، ایرلند، بنگلادش، تونس، سریلانکا، هندوستان، آلمان و چین ما هم گروههای تواشیح و هم قاریان و حافظان قرآن کریم اعزام میکنیم.
فارس: چه مرکزی تعیین میکند که کدام قاری یا حافظ قرآن به خارج از کشور اعزام شود
فراهانی:شورای عالی قرآن که وابسته به دفتر مقام معظم رهبری است امر انتخاب قاریان و حافظان قرآن را برعهده دارد و ما با همکاری این شورا اقدام به انتخاب و اعزام میکنیم.
* بین سازمان اوقاف و سازمان فرهنگ و ارتباطات برای اعزام قراء به خارج از کشور تقسیمکار مشخص وجود دارد
فارس: سازمان اوقاف و امور خیریه هم اعزام قاری به خارج از کشور دارد؛ کدامیک از این دو سازمان در کشور متولی اصلی در اعزام قراء است؟ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی یا سازمان اوقاف
فراهانی: مسئولیت اعزام قاریان در ماه رمضان در حوزه بینالملل برعهده سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است؛ البته یک سری تقسیمبندیهایی وجود دارد که سازمان اوقاف هم که مرکز قرآنی دارد اقدام به اعزام قاری میکند، اما حوزه رسمی اعزام سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است.
باید بگویم تعاملی بین سازمانهای قرآنی در عرصه بینالملل وجود، اما مرجع اصلی تصمیمگیری و گزینش قاریان قرآن شورای عالی قرآن است؛ آنها هستند که قاریانی که صلاحیت اعزام به خارج از کشور دارند را انتخاب میکنند اما ما در سازمان فرهنگ و ارتباطات بهعنوان اینکه رئیس کارگروه قرآن و بینالملل کمیسیون فعالیتهای تبلیغی و ترویجی هستیم با هدف تمرکزگرایی در حوزه بینالملل همه مسایل قرآنی بینالملل را در این کارگروه بررسی میکنیم و در این کارگروه جامعهالمصطفی، اوقاف و همه سازمانهای فعال در زمینه بینالملل حضور دارند.
این به آن معنا نیست که ما مانع فعالیت دیگر دستگاههای شویم، چه اینکه سازمان اوقاف صبغه قرآنی دارد و مسابقات برگزار میکند و این منافاتی ندارد که سازمان اوقاف هم اقدام به اعزام قاری بکند، اما در ماه مبارک رمضان و با محدودیت این ماه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی هست که اقدام به اعزام میکند.
در طول سال هم البته اوقاف هم اقدام به اعزام میکند، چه اینکه در مسابقات بینالملل قرآن در خارج از کشور این اوقاف هست که دارد نماینده اعزام میکند و ما بهعنوان سازمان فرهنگ و ارتباطات و با موضوعیت رایزنیهای فرهنگی بهعنوان دستگاه همکار با اوقاف کار میکنیم و تقسیمبندیها صورت گرفته و کاملاً مشخص است که هر سازمانی در چه حوزهای فعالیت میکند.
فارس: آیا قبل از اعزام قاریان و حافظان قرآن آموزش و توجیه قاریان صورت میگیرد؟ آیا آنها به ظرافتهای حضور خود در امر وحدت اسلامی واقف میشوند؟
فراهانی: ما معتقدیم بهترین زمینه ایجاد وحدت اسلامی و بهترین دستاویز ما قرآن کریم است و یکی از اهداف ما در اعزام قاریان قرآن به کشورها توسعه امر وحدت اسلامی و تقریب مذاهب اسلامی است.
* قراء اعزامی به خارج درباره مسائل حوزه وحدت اسلامی توجیه میشوند
بیشترین مخاطب ما در کشورهای اسلامی اهلسنت هستند و ما فقط برای ایرانیان مقیم برنامه اجرا نمیکنیم، بلکه تبعاً آنچه که مهم است این است که یک نفر که بهعنوان نماینده جمهوری اسلامی بهعنوان قاری بینالمللی و ممتاز اعزام میشود با همه زوایا و حساسیتهای حضور یک نفر در این عرصه آشنا شود.
تبعاً هر ساله بهدلیل اینکه قراء اعزامی بعضا برای چندمین بار اعزام میشوند، این افراد توجیه هستند و با حساسیتهای منطقه آشنا هستند و میشوند و رایزنیهای ما اگر نکاتی مدنظر داشته باشند، قبلاً اعلام میکنند و ما ابلاغ میکنیم و کسانی که اولین بار اعزام میشوند برای آنها جلسات توجیهی با همکاری شورای عالی قرآن داریم که برگزار میشود و نکات مدنظر هم از لحاظ فنی و هم از لحاظ حساسیتهای منطقهای هم از لحاظ حساسیتهای مذهبی به این برادران گوشزد میشود و کاملاً توسط کارشناسان خبره این مسائل بررسی میشود و کسانی که اعزام میشوند با یک نگاه باز و با دست پر و آمادگی کامل در این کشورها حاضر میشوند؛ البته رایزنیها هم به محض حضور قاریان اعزامی جلسه توجیهی میگذارند و نکاتی که احتمالا داشته باشند را توضیح میدهند.
* تعاملات قراء ایرانی با مردم کشورهای مختلف از زمینههای تحقق وحدت است
فارس:آیا برآوردی از موفقیت قاریان اعزامی در تغییر نگاه مخاطب اهلسنت به ایران و شکلگیری یک وحدت اسلامی دارید؟ آیا حضور این قراء موجب شده برخی شبهات وهابیت علیه شیعیان چون شبهه مصحف فاطمه پاسخ گفته شود؟
*فراهانی: از مشترکات بین مسلمانان و پایههای وحدت قرآن است، اما این گونه نیست که قاری قرآن بتواند همه این رسالت را به دوش بکشد.
وحدت اسلامی و تحقق آن دارای یک ظرایف بسیار دقیقی است و اعزام یک قاری با نگاه تبلیغی و ترویجی است، نه نگاه توضیحی. ما چند نگاه داریم پاسخ به شبهات یا باید مبلِّغ باشد یا سخنران که در این فضای تبلیغی و ترویجی اما ما ارزیابی فنی و محتوایی داریم و این ارزیابی را از طریق رایزنیها انجام میدهیم.
وقتی قاریان حضور پیدا میکنند یکی از زمینههایی که میتواند شبهات مطرح را رفع کند، قرائت قرآن توسط قرآنهای آنهاست. علاوه بر این ارسال قرآنهایی که ما داریم و مقایسه بین قرآنهای چاپ آن کشورها و قرآنهای چاپ ایران مبحثی مثل شبهه مصحف فاطمه و غیره را انحرافی نشان میدهد و همه قاریان ما براساس قرآن چاپ آن کشورها قرائت میکنند.
ما نمونه داشتهایم که قبل از اینکه قاریان ما حاضر شوند و قرائت کنند و حتی قبل از حضور آنها در ایران این شبهات زیاد بوده ولی بر اثر تعامل چند روزه مشکل گرفته و بر اثر قرائت انجام شده این شبهات برطرف شده است و یکی از زمینههای تحقق وحدت در کنار دیگر زمینهها توسعه فرهنگ قرآنی و قرائت قرآن کریم است.
* قاری اعزامی به کشورهای غیراسلامی باید نمونه و متخلق به اخلاق باشد
*فارس: نگاه شما به اعزام قاریان به کشورهای غیراسلامی چیست؟
فراهانی: در کشورهای غیراسلامی هدف اول و مخاطب اصلی مسلمانان آن کشورها هستند، هم مسلمانان غیر ایرانی هم ایرانیان مقیم؛ اما با توجه به اینکه قرآن کتابی است که برای همه جوامع بشری نازل شده و «تبیان لکل شی» هست و این کتاب است که میتواند صلح و امنیت را به ارمغان بیاورد، گفتوگوهای درون دینی و بیندینی در این محافل صورت میگیرد، البته نه فقط از سوی قاریان که البته اگر قاری اعزامی فرد پژوهشگری باشد، گفتوگوی دینی نیز شکل میگیرد، اما در کنار محافل قرآنی محافل دینپژوهی و بیندینی هم شکل گرفته و تصویر زیبایی از قرآن نیز ارائه شده و این نشاندهنده آن است که قرآن در دل همه انسانهای میتواند اثرگذار باشد.
تأکید ما در اعزام قاری به کشورهای غیراسلامی بر این است که اولاً باید آداب اسلامی را در حد گفتمان پیامبر اکرم(ص) رعایت کند و خود او نمونه کامل قرآنی باشد چراکه در کشورهای غیراسلامی اخلاق حرف اول را در گرایش به دینی خاص میزند و رفتار دیگر مسلمان بهعنوان نمونه تمامعیار یک مسلمان خودش یک مبلغ است و اسلام از آنچه حرف میزند عمل هم میکند، لذا قاری اعزامی به کشورهای غیراسلامی از لحاظ رتبه و درجهبندی و قرائت و تسلط بر فنون قرائت در رتبه اول هستند.
به عنوان نمونه ما امسال برای فرانسه نفر اول مسابقات قرآن کریم امسال را اعزام میکنیم که هم طلبه است و اهل فضل است که خود یک تبلیغ کاملاً عملی در کشورهای غیراسلامی است.
* بنیاد بینالمللی قرآن کریم را با هدف راهبری و مدیریت فعالیتهای بینالمللی قرآنی راهاندازی میشود
فارس: فعالیتهای دیگر قرآنی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی غیر از اعزام قاری چیست؟
فراهانی: ما تا ماههای آینده بنیاد بینالمللی قرآن کریم را با هدف راهبری و مدیریت فعالیتهای بینالمللی قرآنی در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به ثبت میرسانیم.
این بنیاد در حوزه آموزش عمومی قرآن، آموزش تخصصی قرآن، امور فرهنگی و تبلیغی و ترویجی قرآنی شامل برگزاری همایشهای قرآنی نمایشگاههای کتاب و محصولات قرآنی امور پژوهشی قرآنی شامل تدوین و تألیف کتب در حوزه قرآن و حمایت از پایاننامههای قرآنی و برگزاری نشستهای تخصصی و همایش علمی تحقیقی، امور هنری قرآنی و مشارکت در دستگاههای قرآنی کشور فعالیت خواهد کرد.
البته تا قبل از تأسیس این بنیاد فعالیتهای قرآنی متفاوتی را داشتهایم از جمله حمایت از تأسیس رادیو قرآن در برخی کشورهای از جمله در سیرالئون حمایت از تأسیس دارالقرآنهای بومی در کشورهای مختلف، برگزاری محافل هفتگی هنری و انس با قرآن در هفته وحدت، چاپ تفسیر نمونه به زبانهای بوسنیایی و اسپانیولی، برگزاری نمایشگاه هنری «قرآن در آیینه هنر» که امسال در بوسنی، ترکیه، روسیه و قزاقستان برگزار میشود و برگزاری مسابقات قرآنی و... انجام میشود.
فارس: نوع حمایت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی از گروههای خودجوش قرآنی کشور و سازمانهای مردمنهاد در عرصه فعالیتهای بینالمللی قرآنی چگونه است؟
فراهانی: یکی از اهداف قرآنی سازمان فرهنگ و ارتباطات ایجاد بستر لازم حضور همه سازمانهای قرآنی در فضای بینالمللی است اما با توجه به اینکه جنس کار ما بینالمللی است حمایت مستقیم از نهادهای داخلی نداریم، اما در کنار سازمانهای قرآنی که تمایل داشته باشند برنامههاشان و تولیداتشان را در خارج به نمایش گذارند یا بخواهند با سازمانهای قرآنی همتایشان در حوزه بینالملل تعامل برقرار کنند، ما آمادگی داریم به آنها کمک کنیم.
انتهای پیام/س