بسته گزارش تحلیلی روزانه فارس به تحلیل و بررسی برخی اخبار و مطالب کمتر دیده شده در لابه‌لای رسانه‌های کشور می‌پردازد. در این بسته گزارشی _ تحلیلی علاوه بر خوانش اخبار؛ سوابق و برخی تحلیل‌های موجود پیرامون این مطالب نیز آورده شده است.
***
انتقاد بدون نام از صحبت‌های قائم مقام موسسه تنظیم آثار امام(ره)
«بیعت» معنا ندارد!
احمد غلامی، سردبیر روزنامه شرق در سرمقاله روز شنبه گذشته این روزنامه، بدون نام بردن از هیچ شخص خاصی به ارائه تفسیر از دو مقوله «رأی» و «بیعت» پرداخت و مدعی شد که بیعت معنا ندارد!
غلامی در بخشی از سرمقاله خود که با عنوان «رأی فقط رأی است، بیعت نیست» منتشر شد، می‌نویسد: هرگونه ایدئولوژی که بخواهد خودش را منهای دموکراسی تعریف یا از آن سوء برداشت کند، خودش را با استبدادی خواسته یا ناخواسته گره زده و شکست می‌خورد.
او همچنین با بیان اینکه «یکی از جلوه‌های قابل رؤیت دموکراسی، صندوق رأی است؛ یعنی اطاعت از میل مردم بر حسب جمع جبری آرای کاندیداها» و با تأکید بر اینکه «بیعت معنا ندارد»! می‌گوید: مردم از حق تجدید نظر در انتخاب‌های سیاسی خود برخوردارند. با کسی عهد اخوت نبسته و بیعت نکرده‌اند که نتوانند به آن پشت کنند.
وی در پایان نوشته خود نیز کنایه‌ای به صحبت‌های اخیر روحانی مبنی بر وابسته بودن آب خوردن مردم به تحریم‌ها! می‌زند و ضمن تأیید صحبت روحانی می‌نویسد: پاشنه آشیل جدی حسن روحانی، بحران محیط زیست است؛ بحرانی که سیاسی نیست و بحرانی تمدنی است که البته رئیس‌جمهور به اهمیت آن واقف است. اما در بیان آن کمی خام‌دستانه عمل کرد. در فرصتی دیگر می‌شود به این بحران پرداخت.
*شاید غلامی، بخش‌هایی از صحبت‌های اخیر حمید انصاری در گفت‌وگو با ماهنامه تربیت سیاسی – اجتماعی را مورد اشاره قرار داده است.
انصاری در بخشی از این مصاحبه می‌گوید:
«تولی امر حکومت یعنی پذیرفتن این مسئولیت و گردن نهادن به آن و به دست گرفتن زمام حکومت. این امر طبق نظر حضرت امام مشروط به بیعت (رأی اکثریت) است... نهایتا کسی متولی و متصدی امر حکومت می‌شود که بیعت و رأی اکثریت مردم را (به‌صورت مستقیم و یا بواسطه رأی خبرگان منتخبین مردم) کسب نماید»
درباره معنای رأی و بیعت باید اشاره کرد که بر خلاف نظر غلامی، در بیعت هم امکان تجدید نظر وجود دارد همانطور که در رأی دادن وجود دارد.
با این معنای آشکار که هر دو تابع لوازم و هزینه‌هایی است.
در فرایند بیعت، کسی که بیعت کرده می‌تواند نقض عهد کند و بیعت خود را بشکند. اما قاعدتاً شماتت‌های این نقض و سایر معانی مترتب بر این نقض را نیز می‌پذیرد.
در رأی دادن نیز اگرچه تجدید نظر به یکباره ممکن نیست و شخص باید بسته به ساز و کار فرایند دموکراتیک، چند ماه یا چند سال، هزینه رأیی که به زعم خود در نوشتن آن اشتباه! کرده است را بپردازد اما در نهایت می‌تواند پس از سپری شدن مدت قانونی، تجدید نظر خود را با رأیی جدید اعلام کند.
همچنین است که بحث بیعت و میثاق جزئی از یک رفتار جمعی عقلایی است که الزام به فرمانبرداری و تبعیت دارد نه جزئی از یک ایدئولوژی.
و کسی نمی‌داند آقای غلامی با چه استدلالی این پیونده نامتجانس را ایجاد کرده و کنایه‌های همیشگی جریان خاص مبنی بر قرار دادن مفهوم استبداد در کنار ایدئولوژی را در ابتدای نوشته خود تکرار کرده است!
در اینجا لازم به توضیح است که در مباحث نظری، همگان قبول دارند که فرایند دموکراسی حاوی ضعف‌های محرزی است. فلذا وحی‌پایه دانستن دموکراسی و ستایش بی‌بدیل فرایندهای آن در مقابل مفهوم بیعت کاری جزم‌اندیشانه است.
پر واضح است که مسئله مردم‌سالاری در تفکر اسلامی نیز وجود دارد اما اصالت دادن به آن در مقابل مفهوم «حق» و تبلیغ ناخواسته «اکثریت همیشه درست را تشخیص می‌دهد»! حرف صحیحی نیست.
در اشاره به «بی‌معنا بودن بیعت» که سردبیر شرق بر آن تأکید کرده است نیز باید گفت که این حرف صحیح نیست.
بیعت همانند رأی به معنی رسمیت دادن به کسی یا چیزی نیست بلکه به معنای قرار گرفتن در سمت حق تشخیص داده شده و تعیین اصلح است. اگرچه معانی دیگری هم بر آن مترتّب می‌باشد.
معنای اشاره شده اما در نظام پایه‌گذاری شده از سوی امام راحل در فرایند رأی تبلور یافته است و شاخص‌های اطمینانی از جمله تشکیل شورای نگهبان به منظور قرار دادن گزینه‌های دارای حداقل صلاحیت‌ها در سبد انتخاب مردم و تنفیذ حکم ریاست جمهوری توسط ولی فقیه برای مرابطه میان حکم ولایی و رأی مردم در کنار آن قرار داده شده است.
***
اصغرزاده:مردم حق دارند آثار فوری نتایج توافق هسته‌ای را ببینند
ابراهیم اصغرزاده، فعال سیاسی اصلاح‌طلب در بخشی از گفت‌وگوی خود که با شماره روز یکشنبه روزنامه آرمان امروز انجام داده بیان کرده است: دولت نزدیک به دوسال است اولویت نخست خود را آن‌هم به قیمت تعویق سایر برنامه‌ها به حل مناقشه هسته‌ای داده که قابل قبول است. بنابراین مردم حق دارند آثار فوری نتایج این توافق را نیز ببینند.
او همچنین می‌گوید: دولت آقای روحانی بلافاصله پس از توافق نهایی با1+5 با یک نشاط و انبساط روانی جمعی در داخل کشور مواجه خواهد گشت که باید آن را غنیمت شمرد. در این مقطع زمانی مردم توقع تصمیمات مهم، تغییرات بنیادی در مناسبات خارجی و اصلاحات جدی تر در اقتصاد دارند. دولت باید کشش و آمادگی لازم برای هضم چنین تغییراتی پس از توافق نهایی هسته‌ای داشته باشد.
اصغرزاده در بخش دیگری از صحبت‌های خود نیز تصریح کرده است: دولت اما به نظر می‌رسد دنبال بقاست و به روزمرگی قانع است.
*در حالت خوشبینانه باید گفت که اشاره اصغرزاده مبنی بر اینکه مردم حق دارند آثار توافق هسته‌ای را ببینند ناظر به دوران پسا توافق است.
با در نظر گرفتن این فرض و حتی با در نظر گرفتن آنکه شاید منظور اصغرزاده، اشاره به دوران پیشا توافق نهایی نیز بوده است؛ ذکر چند نکته در این باره حائز اهمیت به نظر می‌رسد:
یکم: خلط مبحثی که در قال و مقال‌های مربوط به رفتار هسته‌ای دولت و مقاوله‌ها و بیانیه‌های مشترک و غیره صورت گرفته این است که عده‌ای تصور می‌کنند تاکنون فقط قول و قرار رد و بدل شده و همه چیز منوط به توافق نهایی منشق شده از بیانیه لوزان در دهم تیرماه آینده است.
این در حالی است که این حرف درست نیست زیرا دولت یازدهم، پیش از این و در آذر سال 92 توافق موقتی را موسوم به «توافق موقت ژنو» با کشورهای 1+5 به امضا رساند و مفادّ آنرا نیز اجرا کرد.
کما اینکه طرف مقابل نیز علی‌الظاهر به عهود خود در این قرارداد موقت عمل کرد.
اما چرا اثر آن توافق بر زندگی و معیشت مردم و بر اقتصاد کشورمان مشاهده نشد؟!
جالب آنکه در قبل و بعد از توافق موقت ژنو بود که شاهد استقبال از محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان در فرودگاه توسط طرفداران دولت بودیم و در همان حین بود که سعید لیلاز، اقتصاددان اصلاح‌طلب به صحنه آمد و در مصاحبه با سایت جماران از این گفت که این توافق (ژنو) ما را قادر می کند که فوری ترین مشکلات معیشتی را حل کنیم!
و هم او بود که در همان مصاحبه افزوده بود: در کوتاه مدت دریافت‌های ارزی ایران بین 50 تا 100 درصد افزایش خواهد یافت و این نوید خوبی برای اقتصاد ایران است و می‌تواند در کنترل بازار تاثیر فراوانی داشته باشد.
و در صبح روز امضای همان توافقنامه موقت بود که محمدرضا تابش، از نمایندگان اصلاح‌طلب مجلس از جایگاه تریبون ساختمان بهارستان اعلام کرد که با امضای این توافق سطح معیشت مردم ارتقا خواهد یافت!
وانگهی، همگان هنوز صبح آن روز را به خاطر دارند که رئیس جمهور روحانی نیز نامه‌ای تبریک‌آمیز خطاب به رهبر انقلاب! نوشت و بعد هم در سخنانی از این گفت که سازمان تحریم‌ها ترک برداشته و ایضاً تأکید کرد که تحریم‌ها دیگر به دوران سابق برنخواهد گشت!
اکنون سؤال اینجاست که چرا عده‌ای اصرار بر دوباره آزمودن آزموده دارند؟!
توافق موقت ژنو چه گلی بر سر اقتصاد و معیشت زد که قرار باشد توافق نهایی هم بر آن بیافزاید؟!
دوم: متأسفانه باید گفت برخی از طرفداران مصلحتی دولت، درباره ماجرای تأثیر تحریم‌ها بر اقتصاد ایران و نحوه نگاه به توافقات هسته‌ای؛ با مردم ناراستی می‌کنند و به هر دلیلی حاضر نیستند بگویند که نظر آنها درباره توافقات هسته‌ای صورت گرفته در توافق موقت ژنو و بی اثری آن چیست؟
همچنین است که آنها حاضر نیستند بگویند اثر تحریم‌ها بر اقتصاد ایران و زندگی مردم چند درصد است و ایضاً اینکه چرا تحریم‌هایی که 36 سال علیه ملت ایران اعمال می‌شده است؛ چرا به‌یکباره طی سه سال اخیر برای آنها مهم شده که دست به بزرگنمایی آنها می‌زنند؟!
سوم: گفتن اینکه مردم حق دارند آثار فوری نتایج توافق هسته‌ای را ببینند حرف صحیحی است اما نگفتن اینکه مردم پیش از این بی‌اثری توافق با دشمنی بدعهد به نام آمریکا و اذنابش را به عینه دیده و لمس کرده‌اند نیز از اخلاق و تقوای سیاسی به دور است.
گفتنیست، ابراهیم اصغرزاده که در صحبت‌های بالا بیان کرده است «دولت به دنبال بقاست» پیش از این و در یک سخنرانی دانشگاهی اعلام کرده بود: انتظار داریم دولت روحانی استراتژی خود را استراتژی بقا انتخاب نکند.
او افزوده بود: دولت نمی‌تواند فقط تصور کند که برای ماندن بر کرسی قدرت باید رفتار کند.
