تبلیغ نماز شهدا از راهیان نور تا راهیان معراج

خبرگزاری فارس، مرتضی اسدی(کارشناس مرکز تخصصی نماز): تبلیغ دین، تبلیغ بندگی و ذکر پروردگار است که مهم‌ترین جلوه آن، نماز است: «إِنَّنِی أَنَا اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنَا فَاعْبُدْنِی و َأَقِمِ الصَّلَاة َلِذِکْرِی»(1)؛ همانا من خداوندم که جز من خدایی نیست، پس مرا بپرست و نماز را به یاد من برپادار، هدف از اقامه نماز، فقط رعایت قالب و ظاهر آن نیست، بلکه توجه به عمق آن، یعنى حضور است.

نماز، نخستین دستورکار و برنامه عملى انبیای الهی است، جایگاه نماز به هیچ روی قابل چشم‌پوشی نیست و مبلّغ دین با توجه به اهمیت آن، می‌تواند نماز را اساس تبلیغ خود قرار دهد، مبلّغی که تبلیغ و جهاد ترویجی او، بر اساس نماز پایه‌گذاری شود، از عاملان نشر ذکر خدای یگانه خواهد بود؛ چرا که بیش از از هشتاد آیه قرآن کریم و نیز نزدیک به یک‌سوم روایات درباره نماز است؛ ازاین‌رو مبلّغ نماز نیز جایگاه ویژه‌ای نزد پروردگار متعال خواهد داشت.

شناسایی و یافتن فرصت‌ها و عرصه‌های گوناگون برای تبلیغ نمازمحور، شناخت آفت‌های دنیایی در بی‌توجهی به نماز و البته چگونگی تبلیغ نماز، سه گام مهم برای یک مبلّغ نماز دغآر آغاز رسالت او است که اهمیت خاصی برای وی خواهد داشت، راهیان نور و مجالس ذکر و یادمان شهدا، از بهترین فرصت‌ها و عرصه‌های تبلیغ نمازمحور است.

زائران شهدا، با شنیدن حماسه عزت، سلحشوری‌ و بندگی مجاهدان فی سبیل الله و شهدا، خانه دل خود را از زنگار روزگار می‌تکانند و آماده‌تر از هر زمان دیگر، پذیرنده ذکر پروردگارند. این موقعیت مناسبی که شهیدان به مبلّغ نماز هدیه می‌دهند، بی‌بدیل است و بسیار ارزشمند، بی‌توجهی به نماز، به تأخیر انداختن آن، بی‌حالی و بی‌اهمیتی به نماز جماعت، قضا شدن نمازها (به ویژه نماز صبح) و ... آفت‌هایی است که بر دل‌ها اثر می‌گذارد و در فرصت راهیان نور، می‌توان در این زمینه آفت‌زدایی کرد.

مخاطبِ غالباً جوان راهیان نور، با هر فکر و سلیقه، شهدا را به عنوان الگوی خود برای نزدیک شدن به خدا پذیرفته است؛ ازاین‌رو بیان رابطه شهدا با نماز و خاطرات مربوط به آن، وی را به اندیشه وادار می‌کند و همین که ذهنش درگیر مسأله نماز به عنوان مهم‌ترین گام بندگی و سعادت می‌شود، خود موفقیتی شیرین و ارجمند خواهد بود، برای چگونگی بیان این مسأله، به نمونه‌هایی اشاره می‌شود:

«حَافِظُوا عَلَى الصَّلَوَاتِ وَ الصَّلَاةِ الْوُسْطَى وَ قُومُوا لِلَّهِ قَانِتِینَ»(32)؛ برنمازهای پنج‌ گانه مواظبت کنید، به ویژه نماز میانه(3) و فروتنانه در برابر خدا(به نماز) بایستید.

پیام: حفاظت از نماز و انتظار بر طاعت پروردگار

خاطره: برادر شهید حمزه اباذری: در زمین کشاورزی نزدیک روستا مشغول کار بودیم، می‌خواستیم هر چه زودتر کار تمام شود تا برگردیم به خانه که ناگهان حمزه دست از کار کشید و به طرف شیر آب رفت. با تعجب به او گفتم: کجا می‌روی؟ گفت: مگر صدای اذان را نمی‌شنوی؟ وقت نماز است. گفتم: بیا کار را تمام کنیم، بعد می‌رویم نماز می‌خوانیم. با حالت عجیبی به من گفت: چطور این قدر به نفْسِ خودت اهمیت می‌دهی، اما به خدای خودت نه؟ و بعد رفت تا نماز را در اول وقت به جا آورد.

«أَقِمِ الصَّلَاةَ لِدُلُوکِ الشَّمْسِ إلَى غَسَقِ اللَّیْلِ وَ قُرْآن الْفَجْرِ إِنّ َقُرْآن َالْفَجْرِ کَانَ مَشْهُودًا»(4)؛ نماز را از زوال خورشید (هنگام ظهر) تا نهایت تاریکی شب (= نیمه شب‌) برپادار و همچنین قرآن فجر (= نمازصبح‌) را؛ چرا که قرآن فجر، مشهود (فرشتگان شب و روز) است، فقیهان از آیه مذکور، اقامه نماز در اول وقت را استنباط کرده‌اند.(5)

پیام: اهتمام به نماز اول وقت

خاطره: یکی از همرزمان شهید حمیدرضا نوبخت: با حمیدرضا در جزیره‌ مینو (بین آبادان و خرمشهر) بودیم، روزی برای انجام دادن کاری، به طرف اهواز حرکت کردیم. فصل تابستان بود و گرمای طاقت‌فرسای خوزستان، همه را اذیت می‌کرد. ناگهان در نزدیکی‌های اهواز، حمیدرضا خودرو را کنار جاده متوقف فکرد. دلیل توقف را پرسیدم. او گفت: مگر صدای اذان را نشنیدی؟ به او گفتم: تا اهواز راهی نمانده است و در آنجا زیر سرپناهی نماز می‌خوانیم. حمیدرضا نگاه معنا‌داری به من کرد و گفت: تو از کجا می‌دانی تا اهواز زنده هستیم؟ سپس با مقدار آبی که در ماشین داشتیم، وضو گرفتیم و همان‌‌جا نماز را در اول وقت بجا آوردیم.

«إِنّ َقُرْآنَ الْفَجْرِ کَان َمَشْهُودًا»؛ قرآن فجر (نماز صبح)، مشهود (فرشتگان شب و روز) است». اگر نماز صبح در اول فجر اقامه شود، فرشتگان شب و روز هر دو آن را ثبت مى‏‌کنند(6) و «مشهود» بودن نماز صبح نیز ممکن است به همین معنا باشد؛ یعنى هر دو گروه فرشتگان، آن را مشاهده کرده و بر آن گواهى مى‏‌دهند.(7)

پیام: توجه به نماز صبح در اوج خستگی

خاطره: برادر سهراب صدرنشین، همرزم سردارِ شهید حاج علی‌‌اکبر رحمانیان: در پایگاه امیدیه بودیم. چند دقیقه‌ای به اذان صبح مانده بود. علی‌اکبر را دیدم که بعد از چهار شبانه‌روز از منطقه‌ عملیاتی برگشته بود. خستگی شدید در چهره‌اش آشکار بود. فکر کردم می‌خواهد استراحت کند و بعد نماز صبح بخواند؛ چون خواب از چشمانش می‌بارید؛ ولی تا اذان را گفتند، جانمازش را پهن کرد و آماده نماز شد. به او گفتم: خسته هستی؛ کمی دراز بکش، بعد نماز بخوان. لبخندی زد و گفت: ما الان برای همین نماز داریم می‌جنگیم، وقتی به نماز ایستاد، دیگر آثار خستگی را در او نمی‌دیدم.

«وَ أَقِیمُوا الصَّلَاةَ وَ آتُوا الزَّکَاةَ وَ ارْکَعُوا مَعَ الرَّاکِعِینَ»(8) و نماز را بپا دارید و زکات را بپردازید و همراه رکوع‌کنندگان، رکوع کنید (نماز را با جماعت بخوانید)!

پیام: ارزش و جایگاه نماز جماعت

خاطره: یکی از همرزمان شهید مهدی باکری: به ما گفت: من تندتر می‌روم، شما پشت سرم بیایید! تعجب کرده بودیم. سابقه نداشت بیش از100 کیلومتر سرعت بگیرد، غروب نشده رسیدیم گیلان غرب. جلوی مسجدی ایستاد. ما هم پشت سرش. نماز که خواندیم سریع آمدیم بیرون؛ داشتیم تندتند پوتین‌هامان را می‌بستیم که زود راه بیفتیم... گفت: کجا با این عجله؟! می‌خواستیم به نماز جماعت برسیم که رسیدیم.

بخشی از وصیت شهید علی‌اصغر پرورده: برادران مسلمان و خواهرانم! نماز معیار قبولی طاعت‌ها است؛ پس نماز جماعت را ترک نکنید. شما فکر می‌کنید که شهدا از چه طریق به این سعادت رسیده‌اند؟ مطمئن باشید که از طریق همین نماز جماعت‌ها است.

*پی‌نوشت‌ها:

1- طه: 14.

2- بقره: 38.

3- بر اساس برخی از روایات، مراد از نماز وسطی، نماز ظهر است.

4- اسراء: 78.

5- الحلّاف، شیخ طوسی، ج1، ص292.

6- کافى، کلینی، ج‏3، ص275.

7- تفسیر المیزان.

8- بقره: 43.

انتهای پیام/